1- ZİRAİ KAZANÇ NEDİR?
Kısaca zirai kazanç;
1.1- Tarım,
1.2- Arazide ekim, dikim, bakım,
1.3- Yetiştirme yollarıyla bitki,
1.4- Hayvan ve hayvansal ürünler üretilmesi,
1.5- Bitki veya hayvansal ürün üreticileri,
tarafından işlenip değerlendirilmesi faaliyetidir.
2- ZİRAİ KAZANÇ ÖLÇÜTLERİ NELERDİR?
Zirai kazanç ölçüleri,
2.1- Yıllık üretim değeri,
2.2- Götürü gider emsali,
2.3- Ortalama randıman miktarı,
2.4- Ortalama işçilik tutarı,
2.5- Ortalama maliyet bedeli
2.6- Ortalama satış fiyatından oluşur.
3- YILLIK ÜRETİM DEĞERİ NEDİR?
Ortalama randıman ve ortalama satış fiyatı ölçülerine göre her ziraat biriminden bir yılda elde edileceği hesaplanan mahsul değerinin işletmede veya işletmelerde mevcut ziraat birimi sayıları ile çarpılması suretiyle bulunacak değerlerin toplamıdır.
4- GÖTÜRÜ GİDER EMSALİ NEDİR?
Büyük ve küçükbaş hayvanlar (kümes hayvanları dahil) ve bunların mahsulleri ile
4.1- Kara ve su avcılığı için % 80;
4.2- Diğer zirai mahsuller ile ziraat makine ve aletleriyle başka çiftçilerin zirai istihsal işlerinin yapılması karşılığında alınan ücretler için % 70’tir.
5- ORTALAMA RANDIMAN MİKTARI NEDİR?
Ziraat birimlerinin her bir çeşidinden elde edileceği tahmin olunan ortalama mahsul miktarıdır.
6- ORTALAMA İŞÇİLİK TUTARI NEDİR?
Ziraat birimlerinin her bir çeşidine isabet eden ortalama işçilik gideri tutarıdır.
7- ORTALAMA MALİYET BEDELİ NEDİR?
Ziraat birimi başına elde edilecek mahsul için yapılması gereken ortalama giderlerin toplamıdır.
8- ORTALAMA SATIŞ FİYATI NEDİR?
Zirai mahsullerin ticari teamüle göre her bir satış ortalama biriminin tespit olunan satış fiyatıdır.
9- ZİRAİ KAZANÇ ÖLÇÜLERİ NASIL TESPİT EDİLİR?
Zirai kazanç ölçüleri (kara ve su avcılığına ilgili olanlar hariç), Zirai Kazançlar Merkez Komisyonu tarafından hazırlanacak yönetmelik esasları dairesinde zirai kazançlar il komisyonlarınca takdir ve tespit olunur.
10- ZİRAİ KAZANÇ ÖLÇÜLERİNİN TAKDİR VE TESPİTİNDE HANGİ ESASLARA UYULUR?
Zirai kazançlar il komisyonları, zirai kazanç ölçülerinin takdir ve tespitinde aşağıdaki esaslara uyar;
10.1- Zirai faaliyetlere tesir eden tabii ve iktisadi şartlar bakımlarından önemli farklar gösteren bölgeler ayrılır,
10.2- Çeşitli ziraat nevileri ile çeşitli ziraat makina ve aletleri ayrı ayrı, vasıf ve şartlar bakımından birbirine uygunluk ve yakınlık gösterenler belli gruplar içinde birleştirilmek suretiyle nazarı itibara alınır;
10.3- Zirai işletmelerin bölgeleri itibariyle özellikleri ve ortalama verim kabiliyetleri göz önünde tutulur;
10.4- Ortalama satış fiyatının tespitinde Hükümetçe tayin olunan ve takdir sırasında yürürlükte bulunan fiyatlar, Hükümetçe fiyat tayin olunmayan mahsuller için takdirin yapıldığı yıldan önce gelen son takvim yılı içindeki mahalli toptan piyasa fiyatı esas tutulur. Fiyatın dalgalanması halinde ortalamasına itibar olunur;
10.5- Özellik gösteren ziraat nevilerinde Zirai Kazançlar Merkez Komisyonunca bu ziraat çeşitlerinin mahiyetlerine uygun olarak tayin olunacak esaslar nazarı itibara alınır.
11- ZİRAİ KAZANÇLAR İL KOMİSYONLARI, NE ZAMAN VE HANGİ KURUMA GÖNDERİLİR?
Zirai kazançlar il komisyonları,
11.1- Zirai kazanç ölçülerinin uygulanmaya başlanılacağı ilk takvim yılı içinde daha önce ölçüleri tespit ederek bu yılın Nisan ayı sonuna kadar zirai kazançlar,
11.2- Merkez komisyonuna gönderirler.
12- HATALI ZİRAİ KAZANÇ ÖLÇÜLERİ NEREYE İADE EDİLİR?
Zirai kazançlar merkez komisyonu, illerden gelen zirai kazanç ölçülerinden hatalı ve noksan bulduklarını gerekçesiyle birlikte alakalı komisyonlara iade eder.
13- HATALI OLAN ZİRAİ KAZANÇ ÖLÇÜLERDEKİ DÜZELTME KİM TARAFINDAN DÜZELTİLİR?
Zirai kazançlar il komisyonları merkez komisyonunca iade olunan ölçülerdeki maddi hataları düzeltirler, takdire taalluk eden hususlarda ise ya ölçüleri yeniden takdir ederler veya ilk kararlarında ısrar edebilirler.
İl komisyonları ısrar kararlarında ısrar sebeplerini açıklamaya mecburdurlar.
14- UYGUN GÖRÜLMEYEN ÖLÇÜLER YERİNE YENİ ÖLÇÜ OLARAK NASIL TAHİN EDİLİR?
Zirai kazançlar il komisyonlarınca verilen ısrar kararları uygun görülmediği takdirde uygun görülmeyen ölçüler yerine merkez komisyonunca re’sen ve nihai olarak yeni ölçüler tayin ve tespit olunur.
15- ZİRAAT BİRİMLERİ NELERDİR?
Ziraat birimleri;
15.1- Tarla, bağ ve sebze ziraatı ile ormancılıkta dönüm,
15.2- Ölçü olarak ağaç kabul edilenlerde ürün verecek hale gelmiş ağaç sayısı,
15.3- Hayvancılıkta hayvan sayısıdır.
*** Özellik gösteren ziraat nevilerinde Maliye ve Tarım Bakanlıklarınca bu ziraat çeşitlerinin mahiyetlerine uygun olarak müştereken belli edilecek diğer birimler kullanılır.
*** Bu kanunun uygulanmasında dönüm bin metre karelik toprak parçasıdır.
16- BÖLGELERE GÖRE ÖLÇÜLER HAKKINDA KİME BİLGİ VERİLİR?
Her bölgeye ait ölçüler, ilgili valiliklere gönderilir. Valilikler bunları en kısa zamanda köy ve mahalle ihtiyar kurullarına ve maliye teşkilatına tebliğ eder.
17- ZİRAİ KAZANÇ ÖLÇÜLERİ KAÇ YILDA BİR TESPİT EDİLİR?
17.1- Zirai kazanç ölçüleri üç yıl için tespit olunur.
17.2- Ancak satış fiyatı resmi kuruluşlar veya birliklerce tespit ve ilan olunan (destekleme alımları) ürünler için her yılı açıklanan en son fiyatlar esas alınır.
17.3- Diğer taraftan ölçülerin tespitine esas olan unsurlarda önemli değişiklikler vuku bulduğunun anlaşılması halinde, Zirai Kazançlar Merkez Komisyonu, bu ölçülerin uygulama süresini lüzumlu gördüğü zirai faaliyet ve mahsul nevileri için bir yıldan aşağı olmamak üzere kısaltmaya yetkilidir.
Kaynak: Vergi Usul Kanunu
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
