Varlık yönetim şirketleri elde ettiği ayni yada nakdi tahsilat üzerinden icra tahsil harcı ödemesi yapacak mı?

    İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, 09/03/2015 tarihinde Ticaret Siciline tescil  ile mükellefiyeti başlayan … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi olan şirketiniz tarafından Alacağın Devri Sözleşmesi ile … A.Ş.’den bir kısım teminatlı alacakların temlik alındığı, alacağın teminatında bulunan … ili, … ilçesi, … köyünde kain ve tapuda … ada, … parselde kayıtlı … no.lu bağımsız bölümün Silifke İcra Dairesinin … talimat sayılı dosyasından … tarihinde yapılan ihale ile taşınmazın üçüncü kişiye satışının gerçekleştirildiği, ihalenin kesinleşmesi üzerine ihale bedelinin esas dosya olan … İcra Dairesinin … sayılı dosyasına gönderildiği belirtilerek, icra dairesince yapılan satış sonucunda varlık yönetim şirketinin elde ettiği ayni ve nakdi tahsilat üzerinden 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (1) sayılı tarifenin icra ve iflas harçları bölümünün I/3-c fıkrasına göre icra tahsil harcı ödemesi yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş istenildiği anlaşılmaktadır.

          492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin birinci paragrafında; “Özel Kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle istisna edilen işlemlerden harç alınmaz” hükmü, beşinci paragrafında da; “Bu maddede veya diğer kanunlarda yer alan harçtan muafiyete ilişkin hükümler, bu Kanunun (1) sayılı Tarifesinin “(A) Mahkeme Harçları” bölümünün (V) numaralı fıkrasındaki “keşif harcı” ve (1) sayılı Tarifesinin “B) İcra ve iflas harçları” bölümünün (III) numaralı fıkrasındaki “haciz, teslim ve satış harcı” bakımından uygulanmaz.”  hükmü yer almaktadır.

         Diğer taraftan, 01/11/2005 tarih ve 25983 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 143 üncü maddesinin; birinci fıkrasında, “Bankalar ve Fon dahil diğer mali kurumların alacakları ile diğer varlıkların satın alınması, tahsili, yeniden yapılandırılması ve satılması amacıyla, kuruluş ve faaliyet esasları Kurul tarafından belirlenen varlık yönetim şirketleri de kurulabilir. Varlık yönetim şirketleri alacaklarının tahsili ve alacakların ve/veya diğer varlıkların yeniden yapılandırılması kapsamında alacak tahsili amacıyla edindiği gayrimenkul veya sair mal, hak ve varlıkların işletilmesi, kiralanması ve bunlara yatırım yapılması ve yine alacaklarını tahsil etmek amacıyla borçlularına ilave finansman sağlamak veya sermayelerine iştirak etmek dahil olmak üzere her türlü faaliyeti gerçekleştirmeye yetkilidir” hükmü, beşinci fıkrasında, “Bu Kanun kapsamında kurulan varlık yönetim şirketleri ile 4743 sayılı Mali Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması
ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 3 üncü maddesinin yedinci fıkrası uyarınca kurulun çıkarmış olduğu yönetmelik kapsamında kurulan varlık yönetim şirketlerinin yaptıkları işlemler ve bunlarla ilgili olarak düzenlenen kağıtlar, kuruluş işlemleri de dahil olmak üzere kuruldukları takvim yılı ve bunu izleyen beş yıl süresince 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa göre ödenecek damga vergisinden, 492 sayılı Harçlar Kanununa göre ödenecek harçlardan, her ne nam altında olursa olsun tahsil edilecek tutarlar 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu gereği ödenecek banka ve sigorta muameleleri vergisinden, kaynak kullanımını destekleme fonuna yapılacak kesintilerden ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 39 uncu maddesi hükmünden istisnadır….” hükmü bulunmaktadır.

 5411 sayılı Kanunun 143 üncü maddesi gereğince, bu Kanun kapsamında kurulan varlık yönetim şirketleri ile 4743 sayılı Kanunun 5411 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan 3 üncü maddesinin yedinci fıkrası uyarınca kurulun çıkarmış olduğu yönetmelik kapsamında kurulan varlık yönetim şirketlerinin, kuruluş işlemleri dahil bankalar ve Fon dahil diğer mali kurumların alacakları ile diğer varlıkların satın alınması, tahsili, yeniden yapılandırılması ve satılması ile ilgili olarak yaptıkları işlemleri (kuruldukları takvim yılı ve bunu izleyen beş yıl süresince) damga vergisi ve harca (492 sayılı Kanunun 123 üncü maddesinin 5 inci fıkrasında belirtilen “keşif harcı” ile “haciz, teslim ve satış harcı” hariç) tabi tutulmayacaktır.

Ancak, varlık yönetim şirketlerinin bankalar, Fon ve diğer mali kurumlar dışında gerçek veya tüzel kişilerin alacaklarının tahsili ile ilgili işlemlerine damga vergisi ve harç istisnası uygulanması mümkün değildir.

Bu itibarla, varlık yönetim şirketlerince bankalar, fon ve diğer mali kurumlardan devralınan alacakların tahsili amacıyla, bu alacaklara teminat olarak gösterilen gayrimenkullerin; icradan varlık yönetim şirketlerince satın alınması ya da icradan varlık yönetim şirketlerince satın alındıktan yani şirketin aktifine girdikten sonra üçüncü kişilere satılması halinde harç istisnasının uygulanması gerekmekle birlikte, bu gayrimenkullerin icrada doğrudan üçüncü kişilere satılması halinde ise 5411 sayılı Kanunun 143 üncü maddesi hükmünün uygulanması mümkün bulunmadığından harç aranılması gerekmektedir.

 Buna göre, Şirketiniz tarafından Alacağın Devri Sözleşmesi ile … A.Ş.’den temlik alınan teminatlı alacakların teminatında bulunan bağımsız bölümün icra dairesince doğrudan üçüncü kişiye satıldığı dikkate alındığında, söz konusu satış işlemi sırasında 5411 sayılı Kanunun 143 üncü maddesine göre harç istisnası uygulanması mümkün bulunmayıp, kesinti yoluyla icra tahsil harcı tahsil edilmesi gerektiği tabiidir.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.