(GİB – ÖZELGE)
Konu: Şirket ile üniversite arasından yapılan iş birliği kapsamında öğrencilere yapılan burs ödemelerinin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı ile faturada gösterilen KDV’nin indirilip indirilmeyeceği hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirketiniz ile … Üniversitesi arasında yapılmış olan işbirliği kapsamında, ÖSYM’nin yapmış olduğu sınav neticesinde … Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümünü kazanmış olup kayıtlarını yaptıran öğrencilerin bir kısmı ile öğrenimlerini bitirdikten sonra şirketinizde çalışması şartıyla burs verilmesi ile ilgili olarak “Karşılıklı Burs ve Zorunlu Hizmet Sözleşmesi” imzalandığı ve bunun karşılığında eğitim giderlerinin karşılanacağı belirtilerek kendilerine burs verildiği, burs ödemelerinin bizzat öğrencilere yapıldığı, söz konusu ödemelere ilişkin olarak düzenlenen faturaya ilişkin KDV’nin indirim konusu yapılıp yapılmayacağı ve bursların ödemenin yapıldığı dönemde kurum kazancından indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
VERGİ USUL KANUNUNA GÖRE
213 sayılı Vergi Usul Kanununun;
– 227’nci maddesinin birinci fıkrasında, “Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.”,
– 229’uncu maddesinde, “Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.”,
– 231/5’inci maddesinde, “Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azamî yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.”,
– 234’üncü maddesinde, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:
…
Vergiden muaf esnafa; yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir…”
hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıdaki hükümlere göre, verdiği öğrenim hizmeti için … Üniversitesinin (bedelin kimin tarafından ödendiğine bakılmaksızın) hizmet verdiği öğrenci adına fatura düzenlemesi gerekmektedir.
Öte yandan, karşılıklı burs ve zorunlu hizmet sözleşmesi imzaladığınız öğrencilere verilen öğrenim burslarının, şirketiniz tarafından gider pusulası düzenlenmek suretiyle tevsiki mümkün bulunmaktadır.
GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6’ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, kanunun birinci maddesinde yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmış olup, ticari kazanç gibi hesaplanan kurum kazancından hangi giderlerin indirileceği ise, Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı ve Kurumlar Vergisi Kanununun 8’inci maddelerinde hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasında, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespit edilmesinde indirilmesinin kabul edileceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 28’inci maddesinin 2’nci bendinde, resmi ve özel müesseseler ile şahıslar hesabına Türkiye’de tahsilde bulunan öğrenciye iaşe, ibate ve tahsil gideri olarak ödenen paralar, gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Konu ile ilgili olarak yayımlanan 128 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin “Ücretler” başlıklı (V) inci bölümünün “Evvelce Yapılan veya Gelecekte Yapılacak Hizmetler Karşılığında Yapılan Ödemeler”in yer aldığı (c) bendinde;
“Gelir Vergisi Kanunu’nun 2361 sayılı Kanunla değişik 61’inci maddesinin üçüncü fıkrasının 2 numaralı bendinde, “Evvelce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan diğer menfaatlerin” ücret sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hüküm uyarınca, hizmet erbabına evvelce yapılan veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığı verilen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler ücret olarak vergiye tabi tutulacaktır.
Ancak, Gelir Vergisi Kanunu’nun 28’inci maddesinin 1 ve 2 numaralı bentleri uyarınca, bu bentlerde yazılı şartla müstesna tutulan tahsil ve tatbikat ödemeleri ve bu meyanda burslar, istisna hükmü gereğince gelir vergisine tabi tutulmayacaktır.”
açıklamalarına yer verilmiştir.
Buna göre; özel müessese ve şahıslar hesabına Türkiye’de tahsilde bulunan öğrencilere iaşe (yiyecek), ibate (barınma) ve tahsil gideri ile burs olarak yapılan ödemelerin; şirket tarafından gider olarak indirim konusu yapılabilmesi için;
-Bursun işle ilgili olması, yani burs verilen kişilerin, okulu bitirdikten sonra burs veren işletmede hizmet yükümlülükleri nedeniyle çalışacaklarını gösterir bir sözleşmenin düzenlenmesi ve bu durumun vergi incelemesi sırasında inceleme elamanına kanıtlanması,
-Burs verilecek öğrencilerin, Türkiye’nin her tarafından eğitim gören öğrencilerin katılabileceği bir yarışma sınavı sonunda kazanan kişilerden olması,
-Verilen burs süresinin ve karşılanacak eğitim giderleri miktarının işin önemi ve genişliği ile orantılı olması
halinde gelir vergisinden istisna edilmesi gerekmektedir.
Bu kanun hükümleri ve açıklamalar çerçevesinde; yukarıda sayılan şartlar dahilinde, … Üniversitesinde eğitim görmekte olan öğrencilerin eğitim giderlerini karşılamak amacıyla verilen bursların Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendine göre “ücret gideri” olarak kurum kazancınızın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. … Üniversitesi tarafından öğrenciler adına düzenlenen eğitim faturalarında yer alan tutarların ise kurum kazancınızın tespitinde ayrıca gider konusu yapılamayacağı tabiidir.
Ancak, yukarıda belirtilen koşulların bulunmaması durumunda, diğer bir ifade ile sadece yardım amacı ile burs verilmesi durumu söz konusu ise, şirketiniz tarafından yapılacak bu mahiyetteki burs ödemelerinin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNA GÖRE
KDV Kanununun 1/1 inci maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti kapsamında Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu,
-29/1-a maddesinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi ile ithal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen katma değer vergisini indirebilecekleri,
-30/d maddesinde; Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergilerinin indirilemeyeceği
hükme bağlanmıştır.
Buna göre; … Üniversitesince öğrenciler adına düzenlenen faturalarda gösterilen KDV’nin Şirketinizce indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.
Kaynak: Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı Vergi ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü
9 Ocak 2015 Tarih ve 16700543-125-2 Sayılı Özelge
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
