İrtibat bürosu olarak faaliyet gösteren bir Alman medya kuruluşunun mali müşavirliğini devraldım. Büroda SGK’lı çalışanlardan başka, Türkiye’de SGK lı olmayan ancak Türkiye’de çalışan ve kendisine ücret ödenen bir Alman vatandaşı bulunmaktadır. Bu kişinin ücretini MUHSGK da 19 koduyla verdiğim toplam ücretlerin gayrisafi tutarına ekleyecek ve SGK muafiyeti mi göstereceğim, yoksa MUHTASAR a hiç konu etmeyecek miyim? 

Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, 

1- Alman mevzuatı bakımından, 

a) Para ve sağlık yardımlarının Alman Hastalık Sigortası Sosyal Sigorta Mercileri tarafından yapılmasının öngörüldüğü hallerde, hastalık sigortası ile çalışan ananın himayesi; 

b) Kaza Sigortası; 

c) Rant Sigortası ve madencilerin munzam sigortası;

d) Tarım işçilerine yaşlılık yardımı yapılması; 

e) İşçilere ödenen çocuk parası;

 2- Türk mevzuatı bakımından, 

a) İşçiler hakkında uygulanan sosyal sigortalar (hastalık ve analık, iş kazaları ile meslek hastalıkları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) hakkındaki mevzuat. 

b) Devlet memurları ve hizmetlilerini kapsayan T.C. Emekli Sandığı mevzuatı. 

c) Esnaf ve sanatkârlar ve diğer bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi nam ve hesabına çalışanlar hakkındaki sosyal sigorta (Bağ-Kur) mevzuatı. 

d) Sosyal Sigortalar sistemine dahil edilen diğer sosyal sigorta sandıkları hakkındaki özel sistemlere ilişkin mevzuat. 

e) Kanunla yürürlüğe konulacak ve yeni nüfus gruplarını kapsamına alacak sosyal güvenlik mevzuatları hakkında uygulanır. 

Bir akit tarafın devletlerarası diğer anlaşmalardan veya devletler üstü hukuktan doğan haklarına ve bunların uygulanmasına ilişkin mevzuatı, 1 inci fıkrada belirtilenlerin dışında bırakılmıştır işçilerin mecburi olarak sigortaya tabi tutulmaları ve iş münasebetlerinden doğan ve işverene ait olan hak ve vecibeleri bakımından, işverenin ikametgahı veya iş merkezi diğer akit taraf ülkesinde bulunsa dahi, çalıştıkları ülkede yürürlükte bulunan mevzuat uygulanır.

Özelge: Merkezi yurtdışında bulunan şirketin Türkiye’de irtibat bürosunda çalışanların vergilendirilmesi hk.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; merkezi Almanya’da bulunan … … şirketi tarafından Türkiye’de irtibat bürosu kurulacağı ve bir temsilcinin görevlendirileceği, irtibat bürosunda istihdam edilecek personelin ücretlerinin Almanya’da bulunan şirket merkezinden döviz olarak ödeneceği belirtilerek, yapılacak ücret ödemelerinin Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddesi uyarınca tevkifata tabi olup olmayacağı, söz konusu şirkete ait irtibat bürosu tarafından Türkiye’de tevkifat yapılıp yapılmayacağı, katma değer vergisi açısından mükellefiyet tesis edilip edilmeyeceği, irtibat bürosunun hangi defterleri tasdik edeceği hususlarında bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup, konu ile ilgili görüşümüz aşağıda açıklanmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, “Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.” hükmü yer almış olup, aynı Kanunun 94 üncü maddesinde ise tevkifat kapsamına giren ödemeler bentler halinde sayılarak (1) numaralı bendinde; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104 üncü maddelere göre gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 23 üncü maddesinin (14) numaralı bendinde, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiye dışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği ücretlerin gelir vergisinden istisna edileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu hükme göre, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellefiyete tabi kurumların bünyesinde çalışan hizmet erbabına ödenen ücretlere istisna uygulanabilmesi için;

1-Türkiye’de hizmet arz eden gerçek kişinin bağlı olduğu işverenin dar mükellef kurum olması, bu kurumun da Türkiye’de hiçbir şekilde kazanç elde edecek şekilde faaliyette bulunmaması,

2-Dar mükellef kurumda çalışan kişinin hizmet erbabı ve yapılan ödemenin de ücret niteliğinde olması,

3-Dar mükellef kurumun Türkiye’deki personeline yapılacak ödemenin bu kurumun yurtdışı kazançlarından karşılanması,

4-Ücretin döviz olarak ödenmesi,

5-Ödenen ücretin dar mükellef kurumun Türkiye’deki hesaplarına gider olarak kaydedilmemesi,

şartlarının bir arada bulunması gerekmektedir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, merkezi Almanya’da bulunan … şirketinin Türkiye’de kurulacak irtibat bürosunda çalışacak personele anılan Şirket tarafından döviz olarak ödenecek ücretler, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (14) numaralı bendinde sayılan tüm şartların varlığı halinde gelir vergisinden istisna olup, söz konusu ücret ödemeleri üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi uyarınca tevkifat yapılmayacaktır.

Öte yandan, irtibat büroları Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan sair kurumlar kapsamında olduğundan, bu madde kapsamında nakden veya hesaben yapacağı ödemelerden tevkifat yapılması gerekmektedir.

Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde; Türkiye’de ticari, sınai, zırai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu; bu faaliyetlerin kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanunun 8 inci maddesine göre, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanlar KDV mükellefidirler.

Buna göre, merkezi Almanya’da bulunan … şirketi veya Türkiye’de bulunan irtibat bürosunun ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetleri KDV’ye tabi olacak, bu işlemleri yapanlar için KDV mükellefiyeti tesis edilecektir.

Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 ve müteakip maddelerinde mükelleflerin ödevleri hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 172 inci maddesinde kimlerin defter tutacakları, 173 üncü maddesinde ise, istisnaları (defter tutmayacaklar) belirlenmiştir.

Bu hükümlere göre, … şirketinin irtibat bürosunun katma değer vergisi veya kurumlar vergisi yönünden mükellefiyetinin bulunması halinde, bu mükellefiyetlerle ilgili ödevlerin irtibat bürosu tarafından yerine getirilmesi bir zorunluluk olduğundan, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutma yükümlülükleri ve diğer ödevleri yerine getirme zorunluluğu da bulunmaktadır.

Kaynak: İsmmmo
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.