Türkiye ile yabancı ülkeler arasında gerçekleştirilen deniz taşımacılığı faaliyetlerinden elde edilecek kazancın vergilendirilmesi

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; şirketinizin dar mükellef kurum olan İsviçre mukimi … Company (…) ünvanlı armatörlük şirketinin acentesi olduğu, dar mükellef …’nin Türkiye ile yabancı memleketler arasında uluslararası deniz taşımacılığı yaptığı ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesine istinaden kurumlar vergisi ödedikten sonra kalan tutar üzerinden her yıl Mayıs ayında 2009/14593 sayılı BKK gereği, %15 oranında tevkifat yapıldığı ve tüm bu beyanların acente sıfatı ile şirketiniz tarafından yürütüldüğü belirtilerek, İsviçre Hükümeti ile Türkiye Hükümeti arasında imzalanan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının 01.01.2013 tarihinde yürürlüğe girmesi nedeniyle, armatör … şirketinin acenteliğiniz vasıtası ile elde ettiği navlun hasılatı üzerinden emsal nispete göre hesaplanan kazancından 2012 yılı için verilen kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan kısım üzerinden Mayıs 2013 döneminde verilecek muhtasar beyannamede beyan edilecek tevkifat oranının ne olacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

I- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 3’üncü maddesinde, bu Kanunun 1’inci maddesinde sayılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye’de bulunmayanların, sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilecekleri hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun;

– 23’üncü maddesinin birinci fıkrasında, yabancı ulaştırma kurumlarının vergiye matrah olacak kurum kazancının, hasılata maddede yer alan ortalama emsal oranlarının uygulanması suretiyle hesaplanacağı,

– 25’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, dar mükellef kurumlara ait yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin, kurumun Türkiye’deki işyerinin veya daimî temsilcisinin bulunduğu yerin; Türkiye’de iş yeri veya daimî temsilcisi olmadığı takdirde yabancı kuruma kazanç sağlayanların bağlı olduğu yerin vergi dairesine verileceği,

– 26’ncı maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tâbi olan yabancı kurumların vergiye tâbi kazancının Gelir Vergisi Kanununda yazılı diğer kazanç ve iratlardan (telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddî hakların satışı, devir ve temliki karşılığında alınan bedeller hariç) ibaret bulunması halinde, yabancı kurum veya Türkiye’de adına hareket eden kimsenin, bu kazançları elde edilme tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kanunun 27’nci maddesinde belirtilen vergi dairesine beyanname ile bildirmek zorunda olduğu,

– 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tâbi yabancı kurumların vergisinin, bunlar hesabına Türkiye’deki müdür veya temsilcileri; müdür veya temsilcileri mevcut değil ise kazanç ve iratları yabancı kuruma sağlayanlar adına tarh olunacağı,

– 30’uncu maddesinin altıncı fıkrasında, yıllık veya özel beyanname veren dar mükellef kurumların, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancından, hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan kısımdan ana merkeze aktardıkları tutar üzerinden, kurum bünyesinde % 15 (2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre %15) oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı

hükme bağlanmıştır.

Kurumlar Vergisi Kanununda düzenlenen bu özel vergileme rejimi, yabancı ulaştırma kurumlarının sadece Türkiye ile yabancı ülkeler arasında gerçekleştirdikleri taşımacılık faaliyetlerini kapsamaktadır. Faaliyetin Türkiye içinde başlayıp biten bir taşımacılık faaliyeti olması halinde ise genel hükümler uygulanacak olup sadece Türkiye’de vergilendirilecektir.

Dolayısıyla, yabancı deniz ulaştırma kurumları tarafından ”deniz taşımacılığı” hariç olmak üzere Türkiye içinde gerek yükleme limanına kadar sunulan taşıma hizmeti gerekse söz konusu deniz taşıma işinden bağımsız olarak sunulabilen yükleme ve tahliye gibi hizmetler anılan bu Kanunun 23 üncü maddesi kapsamında değerlendirilemeyecek olup bu faaliyetlere ait hasılatın ayrı olarak tespit edilmesi ve genel hükümler çerçevesinde kurumlar vergisine tabi tutulması ve ana merkeze aktarılan tutarlar üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin altıncı fıkrası uyarınca %15 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmektedir.

  II- ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI YÖNÜNDEN

Türkiye Cumhuriyeti ile İsviçre Konferedasyonu Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması” 01/01/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 08/02/2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Anlaşma’nın “Yürürlüğe Girme” başlıklı 27 nci maddesinde;

“….

2. Anlaşma onay belgeleri teati edildikten sonra yürürlüğe girecek ve Anlaşma hükümleri, Anlaşma’nın yürürlüğe girdiği yılı izleyen Ocak ayının birinci günü veya daha sonra başlayan her vergilendirme yılına ilişkin vergiler için uygulanacaktır.”

hükmü yer almaktadır.

Anlaşma hükümlerinin 01.01.2013 tarihinden itibaren elde edilen gelirler için uygulandığı dikkate alındığında, … Gemi Acenteliği A.Ş.’nin 2012 yılında elde etmiş olduğu kazançların vergilendirilmesinin iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

…

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.