Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) yapılan açıklamaya göre, her yıl fiyat derlenen yerleşim yerleri ve iş yerleri, endeks sepetinde yer alan ürünler ve ağırlıkları ile ürünlerin tanımları güncelleniyor.
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) sepeti ve ağırlıkları ile açıklanan değişim oranları tek birey ya da belirli bir gelir grubuna ait olmayıp, ülke ortalamasını ifade ediyor.
EN ÇOK SATIŞ YAPAN FİRMALARDAN FİYAT DERLEMESİ AMAÇLANIYOR
2019 yılından itibaren Gelir İdaresi Başkanlığından (GİB) iş yerlerine ait ciro verilerinin elde edilmesi ile perakende mal ve hizmet sektöründe yer alan iş yerleri için ciro değerleri kullanılarak iş yeri örneklemi yapılıyor. Her yıl aralık ayında en güncel ciro verileri incelenerek, il bazında fiyat derlenen iş yerleri gözden geçiriliyor. Perakende mal ve hizmet sektöründe yer alan iş yerlerinin il bazında ciro büyüklükleri esas alınarak tüketicilerin o ilde yoğun olarak tercih ettiği, en çok satış yapan zincir ve yerel firmalardan fiyat derlenmesi amaçlanıyor.
2022 yılında TÜFE’de 81 ilin tamamı ve 225 ilçe kapsamında, 27 bin 261 iş yeri ve 4 bin 274 konuttan (kira), 409 madde, 904 madde çeşidi için her ay yaklaşık 560 bin 392 fiyat derlenecek.
Her yıl aralık ayında yapılan güncellemede, ağırlığı artan mal ve hizmetler endeks sepetine dahil edilirken, ağırlığı azalan ürünler sepetten çıkartılıyor. Bu nedenle, TÜFE sepetinde yer alan ürünlerin sayısı her yıl değişim gösteriyor.
Güncellemeye göre, sepete giren yeni madde olmadı.
Sepetten çıkan maddeler ise mısırözü yağı, diğer bakliyat (kuru barbunya), kayısı, kiraz, yeşil soğan ve kanepe (üçlü) olarak belirlendi.
Ayrıca, “elektrik ücreti”, “sigara”, “otomobil (dizel)”, “otomobil (benzinli)”, “otoban geçiş ücreti”, “şehirlerarası tren ücreti”, “cep telefonu görüşme ücreti”, “sıcak içecekler (servis edilen)”, “magazin ve dergi”, “yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar” ve “otel ücreti” maddeleri altında kapsanan madde çeşitleri değiştirildi ve madde çeşit ağırlıkları güncellendi.
Öte yandan sepete “oyun konsolu” yerine “scooter (çocuk)” dahil edildi.
ANA GRUP AĞIRLIKLARI
2022 yılı TÜFE hesaplamalarında kullanılacak ana grup ağırlıkları da belirlendi.
Buna göre, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı yüzde 25,94’ten yüzde 25,32’ye geriledi.
Konutun ağırlığı yüzde 15,36’dan yüzde 14,12’ye düştü. Sağlığın ağırlığı ise yüzde 3,25 yerine yüzde 3,24 oldu.
Giyim ve ayakkabı, ev eşyası, ulaştırma, eğlence ve kültür, lokanta ve oteller ile çeşitli mal ve hizmetler gibi grupların ağırlığı arttı.
Söz konusu ağırlıklar, alkollü içeceklerde ve tütünde yüzde 4,31, eğitimde yüzde 2,03, giyim ve ayakkabıda yüzde 6,42, ev eşyasında yüzde 8,86, ulaştırmada yüzde 16,8, haberleşmede yüzde 3,78, eğlence ve kültürde yüzde 3,06, lokanta ve otellerde yüzde 7,11, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 4,96 olarak belirlendi.
Tüketici fiyat endeksi ana grup ağırlıkları şöyle:
Ana harcama grupları
2021
2022
Gıda ve alkolsüz içecekler
25,94
25,32
Alkollü içecekler ve tütün
4,88
4,31
Giyim ve ayakkabı
5,87
6,42
Konut
15,36
14,12
Ev eşyası
8,64
8,86
Sağlık
3,25
3,24
Ulaştırma
15,49
16,80
Haberleşme
4,64
3,78
Eğlence ve kültür
3,01
3,06
Eğitim
2,28
2,03
Lokanta ve oteller
5,91
7,11
Çeşitli mal ve hizmetler
4,73
4,96
Kaynak: İTO Haber
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
