Birçok konuda değişiklik yapan 6770 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un teşvik ve desteklerle ilgili getirdiği yenilikler, 01.01.2017 ya da 27.01.2017 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 27.01.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girmiştir.
Bu yazımızda yapılan değişikliklere ilişkin açıklama ve değerlendirmelerimize yer verilecektir.
1- Yatırım teşvik belgesi kapsamında artık lisans ve gayrimaddi hak edinimi de KDV den istisna
Bilindiği üzere, “2012/3305 Sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” gereğince; teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul edilen marka, lisans, know-how gibi gayrimaddi haklara ilişkin harcamalar, teşvik belgesinde kayıtlı toplam sabit yatırım tutarının yüzde ellisini aşmamak şartıyla desteklenmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13/d maddesine göre, teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamında makine ve teçhizat teslimleri KDV den istisnadır. Daha önce makine ve teçhizat niteliğinde olmayan lisans, yazılım, bilgisayar programı ve benzeri gayrimaddi haklara teşvik belgesi eki listede yer verilse de bunların ediniminde KDV istisnası uygulanmamaktaydı.
Son değişiklikle 27.01.2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, belge sahibi mükelleflere yazılım ve yukarıda yer verilen diğer gayrimaddi hak satış ve kiralamaları da KDV den istisna tutulmaktadır.
2- Teşvik belgeli imalat sanayi yatırımlarında KDV iadesi mümkün
01.01.2017 tarihinden geçerli olmak üzere, yatırım teşvik belgesi kapsamında imalat sanayiine yönelik
a) Asgari 50 milyon TL tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2017 yılında yüklenilen ve 2017 yılının altı aylık dönemleri itibarıyla indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi altı aylık dönemleri izleyen bir yıl içerisinde,
b) 50 milyon TL tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2017 yılında yüklenilen ve 2017 yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi izleyen yıl içerisinde,
talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade olunur.
Teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanması önem arz etmektedir. Öyle ki, KDV iadesinden yararlanılmakla birlikte söz konusu yatırımın tamamlanmaması halinde, iade edilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanarak iade tarihinden itibaren gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Bu vergiler ve cezalarda zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılı başında başlar.
3- Teşvik belgeli yatırımlarda % 0 Kurumlar Vergisi uygulanabilecek
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 32/A maddesinin verdiği yetkiyi istinaden, Bakanlar Kurulu yatırıma katkı oranını % 55’i, yatırım tutarı 50 milyon TL’yi aşan yatırımlar için ise % 65’i geçmemek üzere belirlemeye ve Kurumlar Vergisi oranını da % 90’a kadar indirimli uygulatmaya yetkilidir.
KVK’nın 32/A maddesi uygulamasına yönelik 01.01.2017 tarihinde geçerli olmak üzere yapılan değişiklik öncesinde; 05.10.2016 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı gereğince büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenecek teşvik belgeleri kapsamında indirimli kurumlar vergisi uygulaması aşağıdaki gibiydi.
Yazımızın da konusunu oluşturan 6770 sayılı Kanun ile, Bakanlar Kurulu’na Kanun ile verilmiş olan üst sınır belirleme hakkı yatırıma katkı tutarı için; bölgesel yatırımlarda % 55 ten % 70’e, büyük ölçekli yatırımlarda ise % 65’ten % 80’e yükseltilmektedir.
Değişiklikten önceki düzenlemeye göre en fazla % 90’a kadar indirimli olarak uygulanabilen kurumlar vergisi oranı ise, yine Bakanlar Kurulu Kararı’na göre 01.01.2017 tarihinden itibaren % 100’e kadar indirimli uygulanabilecektir.
4- Yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara uygulanacak oran da arttırıldı.
5520 sayılı KVK’nın 32/A maddesinde şartları belirlenen indirimli kurumlar vergisi uygulamasına göre, genel kural olarak, Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren, yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır.
Yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarı, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade etmektedir.
Diğer yandan, 01.01.2013 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, yatırıma başlanan tarihten itibaren hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50’sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanabilmekte olup, bu oranı da sıfıra indirmeye ve % 80’e kadar arttırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bakanlar Kurulu bu yetkisini, 05.10.2016 tarih ve 29848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kararı doğrultusunda kullanmış ve söz konusu oranı üst sınır olan % 80 olarak belirlemişti.
Yazımızın da konusunu oluşturan 6770 sayılı Kanun ile 5520 sayılı Kanun’un 32/A maddesinde yapılan değişiklikle madde metninde “yatırıma katkı tutarının % 50’si” olarak yer alan oran, 01.01.2017 tarihinden “% 100” olacak şekilde değiştirilmiştir.
5- Üretim faaliyetiyle iştigal eden KOBİ’lerin birleşmesinde indirimli kurumlar vergisi uygulanacak
6770 sayılı Kanun ile getirilen 01.01.2017 tarihinde geçerli olmak üzere bir başka teşvik unsuru ise sanayi sicil belgesine haiz ve fiilen üretim faaliyeti ile iştigal eden işletmelerin birleşmesini teşvik etmek amacına hizmet etmektedir.
Buna göre, KVK’nın devri hükümlerine göre birleşen, sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden KOBİ lerin, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançları ile bu kapsamda birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına uygulanmak üzere kurumlar vergisi oranını %75’e kadar indirimli uygulatmaya belli kriterlere göre ayrı ayrı veya birlikte farklılaştırmaya Bakanlar Kurulu uygulanmaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye ise Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
6- 2016 yılında başlanan asgari ücret desteği 2017 yılında da sürecek
6770 sayılı Kanun ile 5510 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu”na eklenen geçici 71 inci madde ile asgari ücret desteği uygulamasına 2017 yılında da devam edilecektir.
Buna göre 5510 sayılı Kanun’un (4/a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce
- 2016 yılının aynı ayına ilişkin SGK’ye verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde prime esas günlük kazancı Bakanlar Kurulunca belirlenen tutar ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2017 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
- 2017 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2017 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için Bakanlar Kurulunca tespit edilen günlük tutar ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilecek ve bu tutar Hazinece karşılanacaktır.
Uygulanmaya ilişkin usul ve esaslar Sosyal Güvenlik Kurum tarafından belirlenecek olup 2017 yılı asgari ücretinin netleşmesiyle birlikte günlük asgari ücret destek tutarı da, Bakanlar Kurulu’nca önümüzdeki günlerde duyurulacaktır.
Söz konusu düzenlemelerde Kanun’un Bakanlar Kurulu’na daha fazla teşvik vermek anlamına gelecek şekilde daha yüksek oran belirleme yetkisi verdiği anlaşılmaktadır. Bakanlar Kurulu’nun 6770 sayılı Kanun değişikliği ile kendisine verilen bu yetkiyi kısa süre içinde yayımlanacak Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanmasını beklemekteyiz.
7- Asgari ücret desteğinden yararlananların prim ödemeleri de ertelenebilecek.
6770 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanunu’na eklenen geçici 72 nci madde ile 27.01.2017 tarihinde yürürlüğe girmek üzere asgari ücret desteğinden yararlananlara prim ertelemesi getirilmesi konusunda düzenleme yapılmıştır.
Buna göre; 2016 yılı Aralık ayı için 5510 sayılı Kanun’un geçici 68 inci, 2017 yılı Ocak ve Şubat ayları için ise yukarıda yer verilen geçici 71 inci maddesi kapsamında asgari ücret desteği alanların (Hazine katkısı) ilgili aylarda dikkate alınacak prim ödeme gün sayısının günlük 60 TL ile çarpımı sonucu bulunacak sigorta primine esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak; 2016 yılı Aralık, 2017 yılı Ocak ve Şubat aylarına ait sigorta prim tutarlarını, sırasıyla 2017 yılı Ekim, Kasım ve Aralık ayları içerisinde SGK’ca belirlenecek tarihe kadar ertelenerek ödenebilecektir.
Güneri GÖZÜAÇIK,
Modern YMM, Denetim ve Danışmanlık
Ortak, Yeminli Mali Müşavir
İstanbul, 31.01.2017
