Müşterim internet sitesinde hem aracılık hem de mal satışı gerçekleştirmektedir. Satış yapmak üzere ürün alımları için firmalara aldıkça bakiye den düşmek üzere anlaşma üzeri sözleşme ile ön avans ödemesi yapmış olup ilgili avans hesaplarında takip edilmiştir. Yeni yılda sadece aracılık hizmeti yapmaya devam etmeye karar verildiğinden aracılık sözleşmesi olan başka bir firmaya sitemizde direkt mal alışı satışını gerçekleştirmesi için aramızda alacağın temliki sözleşmesi yapılmış ve noterde onaylanmıştır. Avans hesaplarda takip ettiğimiz bu tutarı başka bir firmaya temlik ettiğimizde alacağımız toplam tutarı tek düzen hesap planı açısından hangi hesapta takip etmemiz daha doğru olacaktır?
Temlikli alış ve satışlar için TDHP da belirlenmiş bir hesap tanımı yoktur.
Aracılık yapılarak elde edilen Komisyon gelirleri 600 hesapta takip edilir.
Temlikli olarak düzenlenen fatura tutarlarının tutulacak defterlerin tayininde dikkate alınıp alınmayacağı.
Sayı: B.07.4.DEF.0.19.10.00-105-180[2015-5]-1
Tarih: 21/01/2016
T.C.
ÇORUM VALİLİĞİ
Defterdarlık Gelir Müdürlüğü
| Sayı | : | 76071283-105-180[2015-5]-1 | 21/01/2016 | |
| Konu | : | Temlikli olarak düzenlenen fatura tutarlarının tutulacak defterlerin tayininde dikkate alınıp alınmayacağı. | ||
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ek dilekçenizin tetkikinden; cep telefonu alım satımlarınıza ilişkin olarak faturaların temlikli olarak düzenlendiğinden bahisle, temlikli olarak düzenlenen bu fatura tutarlarının tutacağınız defterin tayininde dikkate alınıp alınmayacağı hususunda Defterdarlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 176 ncı maddesinde tüccarlar defter tutma bakımından iki sınıfa ayrılmış, I inci sınıf tüccarların bilanço esasına göre, II nci sınıf tüccarların işletme hesabı esasına göre defter tutacakları hüküm altına alınmıştır.
Mezkur Kanunun 177 nci maddesinde ise, “Aşağıda yazılı tüccarlar, I inci sınıfa dahildirler:
Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı (1/1/2016 tarihinden itibaren) 168.000 lirayı veya satışlarının tutarı (1/1/2016 tarihinden itibaren) 230.000 lirayı aşanlar,
Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı (1/1/2016 tarihinden itibaren) 90.000 lirayı aşanlar;
1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı (1/1/2016 tarihinden itibaren) 168.000 lirayı aşanlar; …” hükmü yer almaktadır.
Maddede yazılı olan hadler 2016 takvim yılında tutulacak defterler tayininde dikkate alınacak olan hadlerdir. Diğer bir ifadeyle, 2015 yılı alım, satım veya gayrisafi iş hasılatı ile karşılaştırılacak olan ve Kanunun sınıf değiştirmeye ilişkin hükümleri ile birlikte dikkate alınacak hadlerdir.
Aynı Kanunun 180 inci maddesinde; “b) (II) nciden (I) inciye geçiş: İş hacmi bakımından II nci sınıfa dahil tüccarların durumları aşağıda yazılı şartlara uyduğu takdirde bunlar bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak I inci sınıfa geçerler.
Bir hesap döneminin iş hacmi 177 nci maddede yazılı hadlerden %20’yi aşan bir nispette fazla olursa veya,
Arka arkaya 2 dönemin iş hacmi 177 nci maddede yazılı hadlere nazaran %20’ye kadar bir fazlalık gösterirse.” hükmü bulunmaktadır.
Öte yandan, Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde, fatura, “satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika” şeklinde tanımlanmıştır. Hükümden anlaşılacağı üzere fatura, satılan emtia veya yapılan işe ilişkin bedelin ödenmiş olup olmadığına bakılmaksızın düzenlenmesi zorunlu olan tahakkuka ilişkin bir belgedir.
Bu itibarla, düzenlenen fatura üzerine temlikli olduğuna ilişkin şerh düşülmesinin Vergi Usul Kanununa göre tutulacak defterin tayini bakımından bir önemi bulunmamakta olup söz konusu fatura tutarları da dahil olmak üzere Kanunun 177 nci ve 180 nci maddeleri dikkate alınarak 2016 takvim yılında tutulacak defter belli edilmelidir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
….
Kaynak: İsmmmo, GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
