Teknoparklarda faaliyet gösteren yazılım firmaları için kurumlar vergisi istisnası, teknoloji geliştirme bölgelerinde önemli bir avantaj sağlamaktadır. Ancak bu istisnadan ne zaman yararlanılabileceği konusu birçok firma için merak konusudur. Özellikle proje başlangıç tarihi mi, tescil başvuru tarihi mi yoksa tescil onay tarihi mi esas alınmalı sorusu oldukça sık sorulmaktadır. Bu yazıda, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde bu konuyu genel hatlarıyla olarak ele alıyoruz.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Kurumlar Vergisi İstisnası Nedir?
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu uyarınca, teknoparklarda yer alan firmaların yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar, 31 Aralık 2028 tarihine kadar kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur. Bu istisna, sadece bölge içindeki faaliyetlerden elde edilen kazançlar için geçerlidir.
Telif Hakkı veya Tescil Belgesi Şartı
Eğer yazılım faaliyetinden elde edilen kazanç gayrimaddi hakların satışı, devri veya kiralanmasına dayanıyorsa, bu kazançların istisnadan yararlanabilmesi için ilgili hakların:
- Patent,
- Faydalı model belgesi,
- Tasarım tescil belgesi,
- Telif hakkı tescil belgesi
gibi belge türlerinden biriyle tescil ettirilmiş veya kayda alınmış olması gerekmektedir.
Ancak, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında alınan telif hakkı tescil belgesi, yazılım faaliyetleri için yeterli kabul edilmekte ve ayrıca bir belge aranılmamaktadır.
İstisna Hangi Tarihten İtibaren Geçerli Olur?
Mevzuata göre, teknopark bölgesindeki yazılım faaliyetlerinden elde edilen kazançlar için:
- Tescil veya kayıt başvurusu, kazancın elde edildiği vergilendirme dönemine ait beyannamenin verilme süresi sonuna kadar yapılırsa,
- İstisna, kazancı doğuran işlemlerin gerçekleştirildiği vergilendirme döneminden itibaren uygulanabilir.
Bu durumda, tescil belgesinin onay tarihi değil, başvuru tarihi esas alınır. Yani başvuru, beyanname süresi içinde yapıldıysa, istisnadan kazanç elde edilen dönemin başından itibaren yararlanılabilir.
Tescil Yapılmazsa Ne Olur?
Eğer istisna uygulanmış ancak tescil, kayıt veya bildirim şartı zamanında yerine getirilmemişse:
- Bu kapsamda tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın,
- Sadece gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir.
Bu nedenle, vergi avantajının sürdürülebilirliği için yasal sürelere dikkat edilmesi ve gerekli başvuruların zamanında yapılması büyük önem taşır.
Özetle;
Teknoparkta faaliyet gösteren yazılım firmaları, telif hakkı gibi belgeleri vergilendirme dönemine ait beyannamenin son gününe kadar ilgili kuruma bildirdikleri sürece, kurumlar vergisi istisnasından kazancın elde edildiği dönemden itibaren faydalanabilirler.
Vergi kaybı yaşamamak ve istisnayı güvenli şekilde kullanmak için mali müşavir veya vergi danışmanınızla birlikte hareket etmeniz tavsiye edilir.
ÖRNEK ÖZELGE
T.C.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir Ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı | : | 62030549-125[5-2020/463]-337743 | 20.03.2023 | |
Konu | : | Teknopark bölgesinde faaliyet gösteren firmanın kurumlar vergisi istisnasından proje başlangıç tarihinden itibaren mi yoksa telif tescil belgesine başvuru tarihinden itibaren mi yararlanılacağı hk. | ||
İlgi | : | … |
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 4691 sayılı Kanun kapsamında teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyet gösterdiğiniz, teknoloji geliştirme bölgesindeki yazılım faaliyeti nedeniyle elde ettiğiniz gelirler için kurumlar vergisi istisnası kapsamında verilmesi gereken proje bitirme belgesine eşdeğer telif tescil belgesi müracaatınızın olduğu, müracaatınızın sonuçlandırılması için belli bir sürenin geçmesi gerektiği belirtilerek kurumlar vergisi istisnasından proje başlangıç tarihinden itibaren mi, telif tescil belgesine başvuru tarihinden itibaren mi veya tescil belgesinin onay tarihi itibarıyla mı yararlanılması gerektiği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinde;
“Bu Kanunun uygulanmasında;
…
l) Yazılım: Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin, belli bir sistematik içinde, tasarlama, geliştirme şeklindeki ürün ve hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin tümünü,
…
ifade eder.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun geçici 2 nci maddesinde ise;
“Yönetici şirketlerin bu Kanun uygulaması kapsamında elde ettikleri kazançlar ile Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım, tasarım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31/12/2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.
Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu kazançlarının gayri maddi hakların satılması, devri veya kiralanmasından elde edilmesi halinde, istisnadan yararlanılmasını, bu hakların, mahiyetlerine göre, AR-GE faaliyetleri neticesinde elde edilmesi ve ilgili mevzuat çerçevesinde tescil veya kayıt ettirilmesi ya da bildirilmesi şartına bağlamaya, istisnadan kazancın elde edildiği vergilendirme dönemine ilişkin beyannamelerin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar tescil veya kayıt için yetkili kuruma başvurulmuş olması kaydıyla bu kazançları doğuran işlemlerin gerçekleştirildiği vergilendirme döneminden başlayarak faydalandırmaya, mükellefin gayri maddi hak geliri ve varsa bağlı olduğu grubun satış hasılatına göre tescil şartına bağlı olmaksızın belgelendirme usulüne tabi tutmaya, istisnadan yararlanacak kazancı; bu kazancın elde edilmesine yönelik faaliyetler kapsamında gerçekleştirilen nitelikli harcamaların toplam harcamalara oranına isabet eden kısmı ile sınırlandırmaya, bu oranı toplam harcama tutarını aşmamak üzere yüzde 30’una kadar artırımlı uygulatmaya, nitelikli ve toplam harcamaları tanımlamaya Cumhurbaşkanı, bu kapsamda tescil, kayıt veya bildirim şartının yerine getirilmesine ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yetkilidir.Belirlenen esaslar çerçevesinde tescil, kayıt veya bildirim şartının yerine getirilmemesi durumunda, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergi, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.
…” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu madde hükmünden yararlanılabilmesi için;
– Bu Kanunda tanımlanan teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösterilmesi,
– Kazancın, münhasıran bu bölgedeki yazılım, tasarım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilen kazançlardan olması,
– Bölge içi ve dışı faaliyetlerden elde edilen kazanç ayırımının yapılması
gerekmektedir.
Öte yandan, …. eki Kararın üçüncü maddesiyle …. eki Kararın 2 nci maddesinin sonuna “(6) Mükellefler, kazancın elde edildiği vergilendirme dönemine ilişkin beyannamelerin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar tescil veya kayıt için yetkili kuruma başvurulmuş olması kaydıyla, bu kazançları doğuran işlemlerin gerçekleştirildiği vergilendirme dönemden başlayarak istisnadan yararlanabilirler.” fıkrası eklenmiştir.
Konu ile ilgili olarak 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “5.12.2.10. İstisna uygulamasına ilişkin Bakanlar Kuruluna verilen yetki” başlıklı bölümünde;
“4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine 7033 sayılı Kanunun 64 üncü maddesiyle eklenen ikinci fıkra çerçevesinde Bakanlar Kuruluna verilen yetki, 19/10/2017 tarih ve 30215 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 11/9/2017 tarihli ve 2017/10821 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanılmıştır.“
5.12.2.10.1. Bakanlar Kurulu Kararı kapsamındaki kazançlar
Bakanlar Kurulu Kararının 3 üncü maddesi gereğince, anılan Kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı 19/10/2017 tarihinden sonra bölgede başlatılacak projelerden elde edilen kazançlar ile bu tarihten önce başlatılmış projelerden 30/6/2021 tarihinden sonra elde edilen kazançlara ilişkin istisna uygulamasında söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı dikkate alınacaktır. Buna göre, bölgede faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, 19/10/2017 tarihinden önce (bu tarih dahil) başlatılmış projelerden 30/6/2021 tarihine kadar elde edilen kazançlara ilişkin istisna uygulamasında, istisna kazanç tutarının tespitinde Tebliğin “5.12.2.4.” ve “5.12.2.5.” bölümlerindeki açıklamalar dikkate alınacaktır.
Öte yandan, bölgede 19/10/2017 tarihinden önce (bu tarih dahil) başlatılmış projeler neticesinde elde edilen gayrimaddi hakların 30/6/2021 tarihinden sonra satışı, devri veya kiralanmasından doğan kazançlar ile 19/10/2017 tarihinden sonra başlatılmış projeler neticesinde elde edilen gayrimaddi hakların satışı, devri veya kiralanmasından doğan kazançlara ilişkin istisna uygulamasında aşağıdaki açıklamalar dikkate alınacaktır.
Sipariş üzerine yapılan ve doğabilecek tüm gayrimaddi hakların sözleşme hükümleri çerçevesinde siparişi verene ait olacağı işlerde olduğu gibi faaliyeti gerçekleştiren lehine gayrimaddi hak doğmayan durumlarda, mükelleflerin bölgedeki bu faaliyetlerinden doğan kazançları Bakanlar Kurulu Kararı hükümleri kapsamında değildir.
5.12.2.10.2. Patent veya eşdeğer belge alma şartı
Anılan Bakanlar Kurulu Kararının 1 inci maddesinin birinci fıkrasına göre, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren ve 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinde yer alan istisna hükmü kapsamına giren kazanç elde eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin bu kazançlarının gayrimaddi hakların satışı, devri veya kiralanmasından elde edilmesi halinde, söz konusu gayrimaddi haklardan kaynaklanan kazançlar dolayısıyla istisnadan yararlanılabilmesi için bu hakların niteliğine göre ilgili mevzuat çerçevesinde tescile veya kayda yetkili kuruma başvurularak patent veya fonksiyonel olarak patente eşdeğer belgelere bağlanması gerekmektedir.
Dolayısıyla, 19/10/2017 tarihinden sonra bölgede başlatılacak projelerden elde edilen kazançlar ile bu tarihten önce başlatılmış projelerden 30/6/2021 tarihinden sonra elde edilen kazançlarla ilgili olarak istisnadan yararlanılabilmesi için, gayrimaddi haklara yönelik olarak 551 sayılı KHK veya 12/12/2016 tarihli ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında patent alınması veya bu hakların, fonksiyonel olarak patente eşdeğer belge olduğu kabul edilen faydalı model belgesi, tasarım tescil belgesi, telif hakkı tescil belgesi, entegre devre topografyası tescil belgesi, yeni bitki çeşitlerine ait ıslahçı hakkı tescil belgesi ve benzeri belgelere bağlanması gerekmektedir.
Anılan Kararın 1 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu çerçevesinde telif hakkı tescil belgesine bağlanan yazılım faaliyetlerinden elde edilen kazançlar için başkaca bir belge aranılmaksızın istisnadan yararlanılması mümkündür.
… ” açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, … Kararının uygulanması bakımından şirketiniz tarafından teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım faaliyetlerinden elde edilen kazancın, elde edildiği vergilendirme dönemine ilişkin beyannamenin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar tescil veya kayıt için yetkili kuruma başvurulmuş olması kaydıyla, bu kazançları doğuran işlemlerin gerçekleştiği vergilendirme döneminden başlayarak istisnadan yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, belirlenen esaslar çerçevesinde tescil, kayıt veya bildirim şartının yerine getirilmemesi durumunda ise yararlanılan istisna kapsamında zamanında tahakkuk ettirilmeyen verginin, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil olunacağı tabiidir.
…
ÖNERİLEN VİDEO İÇERİK
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Karen Audit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.