Emlak vergisi, Türkiye’deki taşınmaz mal sahiplerinin ödemekle yükümlü olduğu bir vergidir. Ancak bazı durumlarda bu vergi oranı sıfıra kadar indirilebilmektedir. Özellikle geliri olmayan ev hanımları, emekliler, gaziler, engelliler ve şehit yakınları için bu muafiyet büyük önem taşımaktadır.
Bu yazıda, tek meskeni olan ve bu meskeni kiraya verip kendisi başka bir evde oturan kişilerin indirimli emlak vergisi uygulamasından (sıfır oran) yararlanıp yararlanamayacağı konusunu resmi bir özelge ışığında açıklıyoruz.
Emlak Vergisi Muafiyeti Hangi Durumda Geçerli?
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu ve ilgili tebliğler uyarınca, aşağıdaki koşulları sağlayan kişiler, sahip oldukları tek konut için sıfır oranlı emlak vergisi avantajından yararlanabilir:
- Türkiye sınırları içinde brüt 200 m²’yi geçmeyen tek konuta sahip olmak,
- Hiçbir gelirinin olmaması (ya da sadece sosyal güvenlik kurumlarından alınan emekli maaşına sahip olmak),
- Emlak vergisi için beyanname verilmiş olması.
Ayrıca, bu kişiler arasında:
- Ev hanımları (geliri olmayan),
- Emekliler,
- Gaziler,
- Engelliler,
- Şehit dul ve yetimleri de bulunmaktadır.
Kiraya Verilen Evlerde Muafiyet Devam Eder mi?
Pek çok kişinin merak ettiği bir konu da şudur:
Tek meskenini kiraya veren kişiler bu muafiyetten yararlanabilir mi?
Evet, yararlanabilir.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan tebliğlere göre, indirimli emlak vergisi uygulaması için meskende fiilen oturma şartı bulunmamaktadır.
Yani:
- Sahip olduğu tek konutu kiraya veren,
- Kendisi de başka bir evde kiracı olarak oturan,
- Diğer şartları (gelir durumu, konut sayısı, metrekare sınırı) sağlayan kişiler
sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanabilir.
Eşi Adına Düzenlenen Kira Sözleşmeleri Engel mi?
Ancak burada önemli bir ayrıntı vardır:
Kirada oturulan evin kira sözleşmesi kişinin kendi adına olmalıdır.
Eğer:
- Kiralanan evin sözleşmesi eşinizin adına ise,
- Ve siz emlak vergisi muafiyeti talebinde bulunuyorsanız,
Bu durumda, indirimli emlak vergisi uygulamasından yararlanmanız mümkün değildir.
Yani vergi dairesi, kira kontratının sizin adınıza düzenlenmesini bir koşul olarak kabul etmektedir.
Emlak Vergisinde Sıfır Oran Kimleri Kapsıyor?
İndirimli (sıfır oranlı) emlak vergisinden yararlanabilecek kişiler şunlardır:
- Geliri olmayan ev hanımları
- Emekliler (sadece SGK emekli maaşı alanlar)
- Engelliler
- Gaziler
- Şehitlerin dul ve yetimleri
Bu kişilerin brüt 200 m²’yi geçmeyen tek bir konuta sahip olması yeterlidir. Bu konutu kiraya vermeleri muafiyet hakkını engellemez, ancak başkasının yanında oturuyorlarsa veya kira sözleşmesi başkasının adına düzenlenmişse bu hak geçersiz olur.
Sonuç
Sahip olduğunuz tek konutu kiraya veriyorsanız ve kendiniz de kirada oturuyorsanız, aşağıdaki şartları sağladığınız sürece sıfır oranlı emlak vergisi avantajından faydalanabilirsiniz:
- Geliriniz yoksa (veya sadece emekli maaşınız varsa),
- Ev brüt 200 m²’yi geçmiyorsa,
- Kirada oturduğunuz evin sözleşmesi kendi adınıza düzenlendiyse.
Bu tür vergi muafiyetlerinden yararlanmak için bağlı bulunduğunuz belediyeye emlak vergisi muafiyet dilekçesi vermeniz yeterlidir.
ÖRNEK ÖZELGE
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü
| Sayı | : | 97895701-175.01[2018/6.1-46]-E.561833 | 10.07.2019 | |
| Konu | : | İndirimli Emlak Vergisi Uygulaması | ||
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinde, ev hanımı olduğunuzu ve adınıza kayıtlı bir adet meskeninizin olduğunu, bu meskenin eşinizin taraf olduğu kira kontratı ile kiraya verildiğini ve elde edilen kira gelirinin ise adınıza vergi dairesine beyan edildiğini, kendinizin de yine eşinizin taraf olduğu kira kontratı ile kiraladığınız başka bir evde kiracı olarak ikamet ettiğini belirterek, bu mesken için indirimli bina vergisi oranından (sıfır) yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında, ” Cumhurbaşkanı, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Anılan hükmün verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 2006/11450 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskene sahip olmaları halinde ( intifa hakkına sahip olunması hali dahil), bu meskene ait bina vergisi oranı 2007 ve müteakip yıllar için sıfıra indirilmiştir.
38 seri no.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde;
” I. İndirimli Bina Vergisi Oranı Uygulaması
…
1.İndirimli Bina Vergisi Oranından Yararlanacak Mükellefler
Bakanlar Kurulunca belirlenecek indirimli vergi oranından, Türkiye’de brüt yüzölçümü 200 m²’yi geçmeyen tek meskeni olan veya tek meskenin intifa hakkına sahip bulunan;
…
-Kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup 18 yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler,
…
yararlanacaklardır.
…
3.İndirimli Vergi Oranının Uygulanması İle İlgili Diğer Hususlar
a) İndirimli vergi oranının uygulanması için meskende bizzat oturma şartı aranmamaktadır. Bu nedenle, sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kirada oturanlar da diğer şartları taşımaları kaydıyla indirimli vergi oranından faydalanabileceklerdir,
…” denilmektedir.
Buna göre, indirimli bina vergisi oranının uygulanması için meskende bizzat oturma şartı aranmamaktadır. Bu nedenle, sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kendileri de kirada oturanların, gerekli şartları taşımaları kaydıyla indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanmaları mümkündür. Ancak, meskenini kiraya verdiği halde kendisi kirada oturmayıp bir başkasının yanında oturan veya kira sözleşmeleri eşi adına düzenlenen mükelleflerin söz konusu meskenleri için indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanabilmeleri mümkün bulunmamaktadır.
…
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
