Enflasyon düzeltmesi, işletmelerin mali tablolarını enflasyon etkilerine karşı güncelleyerek gerçeğe uygun değerle raporlamalarını sağlayan bir uygulamadır. Ancak tasfiye halinde olan ve diğer bazı mükellefler için enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kar ve zarar farklarının kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaması gerekmektedir. Peki, bu durum bilanço ve beyannamelere nasıl yansıtılmalıdır?
Enflasyon Düzeltmesine Tabi Olan Mükellefler
Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33. maddesine göre, belirli sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan kar ve zarar farkları, kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır. Bu kapsama giren mükellefler şunlardır:
-Bankalar
-6361 sayılı Kanun kapsamındaki finansal kuruluşlar
-Ödeme ve elektronik para kuruluşları
-Yetkili döviz müesseseleri
-Varlık yönetim şirketleri
-Sermaye piyasası kurumları
-Sigorta ve reasürans şirketleri
-Emeklilik şirketleri
-Tasfiye ve iflas halindeki şirketler
Kamu iktisadi teşebbüsleri ve ekonomik devlet teşekkülleri
Bu mükellefler 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde geçici vergi dönemleri dahil olmak üzere enflasyon düzeltmesi yapacak ancak bu düzeltmelerin etkisini kurum kazancının tespitinde dikkate almayacaktır.
Enflasyon Düzeltmesi Kar ve Zararlarının Beyannameye Etkisi
Enflasyon düzeltmesi kapsamındaki mükellefler, diğer tüm işletmeler gibi dönem sonlarında enflasyon düzeltme işlemlerini gerçekleştirmek zorundadır. Bu doğrultuda enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklar bilanço ve gelir tablosunda gösterilmelidir.
Düzeltme işlemi sonucunda oluşan kar veya zarar tutarlarının beyannamelere yansıtılması aşağıdaki şekilde yapılmalıdır:
-Enflasyon düzeltmesi zararlarının beyannamede kanunen kabul edilmeyen gider satırına eklenmesi gerekmektedir.
-Enflasyon düzeltmesi sonucu kar oluşmuşsa, bu tutar diğer indirimler satırına yazılarak vergi matrahına dahil edilmemelidir.
Bu uygulama, mükelleflerin mali tablolarında gerçeğe uygun raporlama yapmalarını sağlarken, enflasyon düzeltmesinin vergi matrahına doğrudan etkisini önlemek amacıyla geliştirilmiştir.
Sonuç
2024 ve 2025 yıllarında enflasyon düzeltmesine tabi olan mükellefler, bilançolarını ve beyannamelerini düzenlerken yasal gerekliliklere uygun hareket etmelidir. Vergi mevzuatına uygun olarak enflasyon düzeltmesi farklarının bilanço ve gelir tablosuna yansıtılması, ancak kurum kazancının hesaplanmasında dikkate alınmaması gerekmektedir. Güncel mevzuat değişikliklerini takip etmek ve doğru raporlama yapmak, işletmeler için hem mali güvenilirliği hem de yasal uyumluluğu sağlayacaktır.
VERGİ USUL KANUNU SİRKÜLERİ /176
…
8. Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kar/zarar farkı kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayan mükelleflerde enflasyon düzeltmesi kar/zararlarının bilançolarda ve beyannamelerde gösterilmesi
Vergi Usul Kanununun geçici 33 üncü maddesi hükmüne istinaden; bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik
şirketleri, tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler, 233 sayılı KHK kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ile kamu iktisadi kuruluşları tarafından geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.
Öte yandan, 555 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde de konuya ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Söz konusu hüküm, kapsam dâhilindeki mükelleflerin dönem sonlarında enflasyon düzeltmesi yapmamaları ya da yapılan düzeltme işlemlerinin sonuçlarını bilanço ve gelir tablosunda göstermemeleri anlamına gelmemektedir. Bu mükellefler de diğer mükellefler gibi dönem sonlarında düzeltme işlemlerini yapacaklar ve yapılan düzeltme işlemlerinin sonuçlarını gelir tablosunda göstereceklerdir. Düzeltme işlemi sonucuna göre, enflasyon düzeltmesi zararının oluşması halinde, söz konusu zarar tutarı beyannamede kanunen kabul edilmeyen gider satırına, enflasyon düzeltmesi karının oluşması halinde ise söz konusu kar tutarı beyanname üzerindeki diğer indirimler satırına yazılarak enflasyon düzeltmesinden
kaynaklanan kâr/zarar farkının kazancın tespitinde dikkate alınmaması sağlanacaktır.
TAVSİYE EDİLEN İÇERİKLER
Kaynak: VERGİ USUL KANUNU SİRKÜLERİ /176
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
