Tasfiye Paylarının Vergisel Değerlendirilmesi ve Beyan Süreci
Tasfiye payları, şirketlerin tasfiye sürecinde ortaklarına yaptığı ödemelerle ilgilidir ve bu ödemelerin vergisel niteliği, tasfiye sürecindeki gelirlerin ve öz sermayenin hukuki tasarrufuna bağlı olarak değerlendirilir. Aşağıda, tasfiye paylarının vergisel durumu, gelir vergisi açısından değerlendirilmesi ve beyan edilmesi gereken durumlar ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
1) Tasfiye Payı Nedir?
Tasfiye sürecindeki bir şirketin, borçlarının ödenmesi ve sermaye paylarının geri verilmesinden sonra kalan varlıkları, tasfiye payı olarak ortaklara dağıtılır. Bu dağıtım, Türk Ticaret Kanunu’nun 543 ve 643. maddeleri uyarınca, pay sahiplerinin ödedikleri sermaye ve imtiyaz hakları oranında yapılır.
2) Tasfiye Paylarının Vergisel Niteliği
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu hükümlerine göre:
- Tasfiye sürecinde, ortaklara ödenen tutarlar, şirketin borçları ödendikten ve sermaye payları iade edildikten sonra kalan net tasfiye kârı üzerinden hesaplanır.
- Net tasfiye kârı, menkul sermaye iradı olarak değerlendirilir ve kar payı niteliği taşır.
3) Vergiye Tabi Gelir ve Stopaj Uygulaması
Tasfiye payları, kar payı olarak kabul edildiğinden, şu vergisel düzenlemeler uygulanır:
- Kar Payının Vergilendirilmesi:
- Kar payının brüt tutarının %50’si, gelir vergisinden istisnadır. Bu tutar, tam mükellef gerçek kişiler için gelir vergisi beyannamesinde dikkate alınır.
- Kar payı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 75. maddesi uyarınca menkul sermaye iradı olarak değerlendirilir.
- Stopaj (Vergi Kesintisi):
- Tam mükellef kurumların, tam mükellef gerçek kişilere dağıttığı kar paylarından %10 stopaj yapılır.
- Kesilen stopaj, beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilebilir.
4) Beyanname Verilmesi Gereken Durumlar
Tasfiye paylarının, yıllık gelir vergisi beyannamesine dahil edilmesi şu koşullara bağlıdır:
- Beyanname Verme Sınırı:
- Kar payının brüt tutarının %50’si vergiye tabi gelir olarak dikkate alınır.
- Bu tutar, Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesinde belirtilen ikinci gelir dilimini (2023 yılı için 150.000 TL) aşıyorsa, yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekir.
- Stopaj Mahsubu:
- Beyanname üzerinden hesaplanan vergiden, daha önce kesilen %10 stopajın tamamı mahsup edilebilir.
5) Örnek Hesaplama
Şirketinizden 11.147.777,88 TL brüt tasfiye payı aldığınızı varsayalım:
- Brüt Kar Payı: 11.147.777,88 TL
- %50 İstisna: 11.147.777,88 ÷ 2 = 5.573.888,94 TL (Vergiye tabi tutulmayan kısım)
- Vergiye Tabi Gelir: 11.147.777,88 – 5.573.888,94 = 5.573.888,94 TL
- Yıllık Beyanname Zorunluluğu: Vergiye tabi gelir (5.573.888,94 TL), beyan sınırı olan 150.000 TL’yi aştığı için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekmektedir.
Stopaj Mahsubu:
Brüt kar payından kesilen %10 stopaj, toplamda 1.114.777,78 TL olup, bu tutar yıllık beyannamede hesaplanan vergiden mahsup edilir.
6) Sonuç
- Tasfiye payları, menkul sermaye iradı olarak değerlendirilir ve kar payı hükümlerine göre vergilendirilir.
- Brüt tutarın yarısı gelir vergisinden istisnadır. Ancak, kalan kısım yıllık beyan sınırını aşarsa, beyanname verilmesi zorunludur.
- Kesilen stopaj, beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilebilir.
***
TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİK
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.