Tapu’ya kayıtlı gayrimenkul satışlarında Satış bedelinin Alıcı ile Satıcı arasında el değiştirmesi çoğu kez sıkıntılı bir süreç haline dönmektedir.
Tapu’da yapılan alım satım işlemlerinde, işleme konu bedel elden ödenebilmekte/tahsil edilebilmektedir.
Bu tutarların bankadan ödenme zorunluluğu yoktur.
Ancak nakit ödeme hala geçerli ve kullanılan bir yöntem olsa ciddi güvenlik riski de taşımaktadır.
Nakit ödemenin dışında uzunca bir süredir uygulanan bir başka yöntem ise “Banka Bloke Çek” yöntemidir. Bu yöntem de yine kendi içinde bazı yasal açıklar taşımakta ve prosedür olarak uğraşmak gerekmektedir.
Tapu ve Kadastro Müdürlüğü ile Takasbank A.Ş.’nin yapmış olduğu işbirliği ve protokol ile Tapu işlemlerinde Nakit ve Bloke çek ödeme yöntemlerine alternatif olarak Yeni bir ödeme/tahsilat yöntemi oluşturulmuştur.
Bu yöntemin adı TapuTakas’dır.
Tapu takas yöntemi ile Gayrimenkulünü Satan kişi/kişiler ile alıcı/alıcılar ödeme için aracı olarak Takasbank A.Ş.’yi koymakta, Takasbank A.Ş.’de Tapu Müdürlüğü ile senkronize olarak Gayrimenkul bedelini Tapu’daki imzanın ardından alıcının namına, satıcının hesabına güvenli bir şekilde EFT ile göndermektedir.
Bu sayede, taraflar arası güven ve diğer hesaba katılmayan olumsuz durumlara karşı satıcı ve alıcının hak kayıplarının önüne geçilmektedir.
TapuTakas Yönetiminin nasıl yapılacağına dair detay açıklama ve süreç aşağıda belirtilmiştir.
TapuTakas – Süreç
1- SATICININ SATIŞ İŞLEMİNİ GERÇEKLEŞTİRMEK İÇİN İLK OLARAK NE YAPMASI GEREKİR?
Satıcı,
1.1- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden aldığı E-ödeme (Makbuz) numarası ve kimlik bilgileri ile TapuTakas sistemine kaydını gerçekleştirir.
1.2- Ekranda otomatik olarak gösterilen satışa konu tapu bilgilerini onaylar.
2- ALICININ tapu alım İŞLEMİNİ gerçekleştirmek için ilk olarak ne yapması gerekmektedir?
Alıcı,
2.1- E-ödeme (Makbuz) numarası ve kimlik bilgileri ile sisteme kaydını gerçekleştirir.
2.2- Ekranda otomatik olarak gösterilen alışa konu tapu bilgilerini onaylar.
3- ALICI VE SATICI TapuTakas SİSTEMİNE HANGİ BİLGİLERİNİ GİRERLER?
3.1- Alıcı ve satıcı sisteme kendi şahsi banka IBAN numaralarını girerler.
3.2- Sisteme girilen IBAN numarasının (kimlik ve hesap kontrolü yapıldığından) müşterek hesap olmaması (hesabın sadece kendisine ait olan bir hesap olması) gerekmektedir.
3.3- Gayrimenkul alım – satımı yapacak hissedarların her biri ayrı ayrı şahsi banka bilgilerini girmeleri gerekmektedir.
4- ALICI VE SATICIYA AİT BİLGİ SORGULAMASI NASIL YAPILIR?
Satıcı ve alıcının kimlik bilgileri, E-ödeme (Makbuz) numarası vasıtasıyla Takasbank sistemi tarafından Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’nden (TAKBİS) sorgulanır.
5- TAPU BİLGİLERİ ALICI VE SATICIYA NE ŞEKİLDE AÇIKLANIR?
Tapu bilgileri E-ödeme (Makbuz) numarası vasıtasıyla Takasbank sistemi tarafından Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’nden (TAKBİS) sorgulanarak, ekranlarda alıcı ve satıcıya gösterilir.
6- ALICI VE SATICIYA SATIŞ BEDELİ VE KOMİSYON BEDELİ NE ŞEKİLDE BİLDİRİLİR?
Takasbank tarafından alıcı ve satıcı, satış bedeli ve komisyonun gönderilmesi için
6.1- Kısa mesaj (sms)
6.2- E-posta (sisteme kayıt esnasında girilmiş olması halinde)
ile bilgilendirilir.
7- SATICININ VE ALICININ İŞLEMLERİ YAPMAK İÇİN TAKASBANK’A ÖDEYECEĞİ KOMİSYON TUTARI NE KADARDIR?
Alıcı ve satıcı gayrimenkul değeri haricinde her biri ayrı ayrı olmak şartı ile 70’er TL Takasbank’a komisyon ödemek zorundadırlar.
8- SATICININ TAKASBANK’A ÖDEYECEĞİ TUTAR (KOMİSYON BEDELİ) FARKLI BİR BANKADAN GÖNDERİLEBİLİR Mİ?
Hayır.
Satıcı, Takasbank’a göndereceği ücreti sadece kayıt esnasında sisteme girmiş olduğu hesaptan göndermelidir. Takasbank’a ait TR33 0013 2000 0000 0000 0240 45 IBAN no.lu hesaba EFT açıklamasına E-Ödeme (Makbuz no) yazarak ücreti gönderir.
Aksi takdirde, gönderilen tutar Takasbank tarafından otomatik olarak kişiye EFT ile iade edilir.
9- ALICININ TAKASBANK’A ÖDEYECEĞİ TUTAR (GAYRİMENKUL DEĞERİ+KOMİSYON BEDELİ) FARKLI BİR BANKADAN GÖNDERİLEBİLİR Mİ?
Hayır.
Alıcı, Takasbank’a göndereceği ücret ve alış bedelini sadece kayıt esnasında sisteme girmiş olduğu hesaptan göndermelidir.
Takasbank’a ait TR33 0013 2000 0000 0000 0240 45 IBAN no.lu hesaba EFT açıklamasına E-Ödeme (Makbuz no) açıklaması yazarak ücret ve alış bedelini gönderir.
Aksi takdirde, gönderilen tutar Takasbank tarafından otomatik olarak kişiye EFT ile iade edilir.
10- TAKASBANK İŞLEMLERİ ALICI VE SATICI TARAFINDAN TAMAMLANDIKTAN SONRA NE YAPILIR?
Takasbank tarafından satış bedeli bloke edilir.
11- ALICI VE SATICILARA GAYRİMENKUL TUTARININ BLOKE EDİLDİĞİ NE ŞEKİLDE DUYURULUR?
Satış bedelinin bloke edildiğine ve Tapuda işlem gerçekleştirilmeden önce www.taputakas.com.tr adresinden “Durum Sorgulama” butonu ile,
– Satış bedelinin blokeye alındığından emin olunması,
– Tapuda devir işlemlerinin bu sorgulama sonrası gerçekleştirmesinin önem arz ettiğine dair taraflara kısa mesaj (sms)
– E-posta (kayıt esnasında bildirilmişse) ile bilgi verilir.
12- TAPU TESCİL İŞLEMİNİN GERÇEKLEŞTİĞİ KİM TARAFINDAN VE NE ŞEKİLDE KONTROL EDİLİR?
Takasbank tarafından TAKBİS’ ten satış işleminin gerçekleşip gerçekleşmediği (tescil işleminin gerçekleşmesi) sorgulanır.
13- TAPUDA MÜLKİYET EL DEĞİŞTİRDİĞİNDE SATICIYA ÖDEMESİ NASIL YAPILIR?
Tapu Müdürlüğü’nde mülkiyet el değiştirdiğinde (tescil işlemi yapıldığında) Takasbank tarafından satıcının bildirdiği IBAN numarasına satış bedeli EFT ile gönderilir.
***İşlemlerin her aşamasında taraflara kısa mesaj (sms) ile bilgilendirme yapılır. Kayıt esnasında e-posta adresinizi belirtmeniz durumunda e-posta ile de bilgilendirme yapılır.Takasbank tarafından gönderilen tüm bilgilendirme mesajları (sms ve e-posta) kayıt esnasında gönderilecek olan “Takip Onay Kodu” ile gönderilmekte olup, “Takip Onay Kodu” olmayan yada hatalı olan mesajlara itibar edilmemesi önem arz etmektedir.
TapuTakas Sistemi İPTAL ve DÜZELTME İşlemleri
KAYIT DÜZELTME/SİLME
1- İPTAL VE DÜZELTMELER HANGİ HALLERDE YAPILIR?
Alıcı ve Satıcı, eşleşme olmadığı sürece (alıcı ve satıcıların sisteme girdikleri tutar bazında eşleşme) iptal ya da düzeltme yapabilir.
2- DÜZELTME HANGİ HALDE YAPILMAZ?
Alıcı ve Satıcı, eşleşme olsun ya da olmasın (alıcı ve satıcıların sisteme girdikleri tutar bazında eşleşme) taraflardan herhangi birinden para gelmiş ise düzeltme yapamaz.
3- ALICI VE SATICI ARASINDA EŞLEŞME OLMAMASI HALİNDE NE YAPILIR?
3.1- Alıcı ve Satıcı, eşleşme olmamış ise (alıcı ve satıcıların sisteme girdikleri tutar bazında eşleşme) para gönderilmiş olsa dahi iptal yapabilir.
3.2- Alış bedeli gönderen bir alıcı eşleşme olmadan iptal yapar ise; Takasbank’a gönderdiği alış bedeli otomatik olarak EFT ile kendisine iade edilir.
*** İşlemlerin her aşamasında taraflara kısa mesaj (sms) ile bilgilendirme yapılır. Kayıt esnasında e-posta adresinizi belirtmeniz durumunda e-posta ile de bilgilendirme yapılır. Takasbank tarafından gönderilen tüm bilgilendirme mesajları (sms ve e-posta) kayıt esnasında gönderilecek olan “Takip Onay Kodu” ile gönderilmekte olup, “Takip Onay Kodu” olmayan ya da hatalı olan mesajlara itibar edilmemesi önem arz etmektedir.
SATIŞ İŞLEMİNİN GERÇEKLEŞMEMESİ DURUMUNDA ALICILARA GÖNDERİLECEK İADELER
1- KAYITLARIN EŞLEŞMESİNDEN ÖNCE ALICIYA HANGİ ŞARTLARDA ALIŞ BEDELİ İADE EDİLİR?
Kayıtların eşleşmesinden önce (alıcı ve satıcıların sisteme girdikleri tutar bazında eşleşme);
1.1- Alıcı tarafından Takasbank’a alış bedeli gönderilmiş ve eşleşmeyi müteakip üç iş günü içerisinde harç bedeli yatırılmamış ise,
1.2- Gönderilen alış bedeli, takip eden ilk iş günü herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın sisteme giriş esnasında bildirilen alıcı IBAN hesabına iade edilir.
2- KAYITLARIN EŞLEŞMESİNDEN SONRA ALICIYA HANGİ ŞARTLARDA ALIŞ BEDELİ İADE EDİLİR?
Kayıtların eşleşmesinden sonra (alıcı ve satıcıların sisteme girdikleri tutar bazında eşleşme);
2.1- Alıcı tarafından Takasbank’a alış bedeli gönderilmiş ise; eşleşmeden sonra ilk alış bedelinin geldiği tarihi müteakip üç iş günü içerisinde harç bedeli yatırılmaz ise,
2.2- Gönderilen alış bedeli, takip eden ilk iş günü başında herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın sisteme giriş esnasında bildirilen alıcı IBAN hesabına iade edilir.
3- HARÇ BEDELİ YATIRILDIKTAN SONRA TAPUDAN İŞLEM İPTALİ YAPILIRSA ALIŞ BEDELİ İADESİ GERÇEKLEŞİR?
Harç bedeli yatırıldıktan sonra tapudan işlem iptali yapılması suretiyle alış/satış işleminden vazgeçilir ise;
3.1- Takasbank tarafından bloke edilen tutar sisteme giriş esnasında bildirilmiş olan alıcı IBAN hesabına EFT ile iade edilir.
4- HARÇ BEDELİ YATIRILDIĞI HALDE TAPUDA ALIŞ – SATIŞ GERÇEKLEŞMEZ VEYA İPTAL EDİLMEZ İSE ALIŞ BEDELİ NASIL İADE EDİLİR?
Harç bedeli yatırılmasına rağmen tapuda 29 takvim günü içinde,
4.1- Tapuda alış-satış gerçekleşmez ise (tescil gerçekleşmez ise),
4.2- Alış-satış işlemi taraflarca iptal ettirilmez ise;
Harcın yatırılmasını müteakip 30. takvim gününde gönderilmiş olan alış bedeli herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın sisteme kayıt esnasında bildirilmiş olan alıcı IBAN hesabına iade edilir.
***İşlemlerin her aşamasında taraflara kısa mesaj (sms) ile bilgilendirme yapılır. Kayıt esnasında e-posta adresinizi belirtmeniz durumunda e-posta ile de bilgilendirme yapılır. Takasbank tarafından gönderilen tüm bilgilendirme mesajları (sms ve e-posta) kayıt esnasında gönderilecek olan “Takip Onay Kodu” ile gönderilmekte olup, “Takip Onay Kodu” olmayan yada hatalı olan mesajlara itibar edilmemesi önem arz etmektedir.
Kaynak: Tapu Kadastro Müdürlüğü – Takasbank
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
