Tam Mükellef Şirketler İçin Vergi Avantajı
Türk Vergi Mevzuatı kapsamında, tam mükellefiyete tabi anonim şirketlerin yurt dışı iştirak hisselerinin satışından elde ettiği kazançlar belirli şartlar altında kurumlar vergisinden istisna tutulmaktadır. Bu avantaj, şirketlerin uluslararası yatırım faaliyetlerini teşvik etmeyi amaçlar.
İstisnadan Yararlanma Şartları
- Yurt Dışı İştiraklerin Nitelikleri:
- İştirakler anonim veya limited şirket niteliğinde olmalı.
- Bu iştirakler Türkiye’de tam mükellefiyete tabi olmamalı.
- Aktif Toplamının Yüzdesi:
- Kazanç elde edilen tarihten itibaren bir yıl boyunca, şirketin nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %75 veya daha fazlası yurt dışı iştiraklerden oluşmalı.
- Yurt dışı iştiraklerin her birinin sermayesine en az %10 oranında iştirak edilmelidir.
- Süre Şartı:
- Satışa konu edilen iştirak hisseleri, elden çıkarılma tarihine kadar şirketin aktifinde en az 2 tam yıl (730 gün)süreyle bulunmalıdır.
Örnek Durum
Örnek:
Türkiye’de tam mükellef (A) A.Ş.’nin 13/01/2006 tarihi itibarıyla aktifinde 3 yıldır bulunan ve nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %80’ini oluşturan, tam mükellef olmayan (B), (C), ve (D) şirketlerine ait iştirak hisseleri bulunmaktadır.
- (B) Şirketi:
- Sermaye: 500.000 TL
- (A) A.Ş.’nin Payı: 250.000 TL (%50)
- (C) Şirketi:
- Sermaye: 200.000 TL
- (A) A.Ş.’nin Payı: 100.000 TL (%50)
- (D) Şirketi:
- Sermaye: 1.000.000 TL
- (A) A.Ş.’nin Payı: 50.000 TL (%5)
Nakit varlıklar dışındaki toplam aktif: 500.000 TL
Bilançoya göre, (A) A.Ş.’nin (D) şirketindeki sermaye payı %5 olduğundan bu iştirak, %10 şartını karşılamamaktadır. Diğer iştiraklerin toplam oranı %70 olduğundan, (A) A.Ş. istisnadan faydalanamaz.
İstisna Uygulanabilir Miydi?
Eğer (A) A.Ş., nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %75 şartını sağlasaydı, (D) şirketine ait iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar da istisnaya dahil edilebilirdi.
Nakit ve Benzeri Varlıklar
Nakit varlıklar şunları kapsar:
- Kasada veya bankada bulunan nakit, alınan çekler.
- Altın, devlet tahvili, hazine bonosu.
- Toplu Konut İdaresi tahvilleri, İMKB’de işlem gören hisse senetleri ve diğer menkul kıymetler.
Özet
Yurt dışı iştirak hisselerinin satışından doğan kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmesi için belirtilen kriterlerin titizlikle yerine getirilmesi gerekir. Bu avantaj, doğru planlama ile uluslararası yatırımların vergi yükünü hafifletmek adına önemli bir fırsattır.
KURUMLAR VERGİSİ GENEL UYGULAMA TEBLİĞİNDEKİ İLGİLİ BÖLÜM
…
5.3. Tam mükellef anonim şirketlerin yurt dışı iştirak hisselerini elden çıkarmalarına ilişkin istisna Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile kazancın elde edildiği tarih itibarıyla aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışında kalan aktif toplamının %75 veya daha fazlası, tam mükellef olmayan anonim veya limited şirket niteliğindeki şirketlerin her birinin sermayesine en az %10 oranında iştirakten oluşan tam mükellefiyete tabi anonim şirketlerin, en az 2 tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan yurt dışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kurum kazançları, kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
Buna göre, bentte yer alan istisnadan sadece belli şartları taşıyan tam mükellefiyete tabi anonim şirketler
yararlanabilecek olup anonim şirketin;
Yurt dışı iştiraklerinin anonim veya limited şirket niteliğinde olması ve bu iştiraklerin Türkiye’de tam mükellef
olmaması,
Yurt dışı iştirak kazancının elde edildiği tarih itibarıyla; aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışında
kalan aktif toplamının %75 veya daha fazlasının yurt dışı iştirak hisselerinden oluşması ve yurt dışı iştiraklerinin her birinin
sermayesine en az %10 oranında iştirak etmesi
Satışa konu iştirak hisselerini, elden çıkarma tarihi itibarıyla en az iki tam yıl (730 gün) süreyle aktifinde tutmuş
olması
gerekmektedir.
Dolayısıyla, anonim şirketin nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %75’i veya daha fazlasının, en az bir yıl süreyle yurt dışı iştiraklerinden oluşması gerektiği gibi, anonim şirketin aktifinin %75’ini veya daha fazlasını oluşturan yurt dışı iştiraklerin her birinin sermayesine, en az bir yıl süreyle, en az %10 oranında iştirak edilmesi gerekecektir.
Örneğin; Türkiye’de tam mükellef olan (A) A.Ş.’nin 13/1/2006 tarihi itibarıyla üç tam yıldır aktifinde bulunan ve aralıksız olarak en az bir yıl süreyle nakit varlıklar dışındaki aktif toplamının %80’i tam mükellef olmayan (B), (C) ve (D) anonim veya limited şirket mahiyetindeki şirketlere iştirakten oluşmaktadır. Söz konusu yurt dışı iştiraklerinin bilançoda görülen kayıtlı değeri 400.000.- YTL, nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı ise 500.000.- YTL’dir. (A) A.Ş.’nin bu şirketlerin sermayesine iştirak payları da aşağıdaki gibidir:
(B) Şirketinin sermayesi 500.000.- YTL, (A) A.Ş.’nin sermaye payı 250.000.- YTL,
(C) Şirketinin sermayesi 200.000.- YTL, (A) A.Ş.’nin sermaye payı 100.000.- YTL,
(D) Şirketinin sermayesi 1.000.000.- YTL, (A) A.Ş.’nin sermaye payı 50.000.- YTL’dir.
Bu takdirde, (A) A.Ş.’nin (D) Şirketindeki sermaye payı %5 olduğundan ve bu iştirak payı dışındaki iştiraklerin (A) A.Ş.’nin nakit varlıklar dışındaki aktif toplamına oranı [(250.000+100.000)/500.000=] %70 olacağından, bu kurum istisna uygulaması için gereken şartları taşımamaktadır. Bu nedenle, yurt dışı iştirak hisselerinin satışından elde edilecek kazançlar istisnadan yararlanamayacaktır.
Şayet, (A) A.Ş.’nin (D) Şirketi dışında kalan diğer şirketlere iştirak etmesi nedeniyle, nakit varlıklar dışındaki aktif
toplamı %75 şartını taşıyor olsaydı, (D) şirketine ait iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar için de istisnadan
yararlanılabilecekti.
Nakit ve benzeri varlıklar olarak; şirketin kasasında veya bankada bulunan nakit varlıklar, şirket tarafından alınan
çekler, altın, Devlet tahvili, Hazine bonosu, Toplu Konut İdaresince çıkarılan veya İMKB’de işlem gören hisse senetleri, tahvil
ve bonoların anlaşılması gerekmektedir.
…
TAVSİYE EDİLEN İLAVE İÇERİKLER
Kaynak: GİB Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
