Dr. Hakan ÇINAR
Akademisyen
hakan.cinar@mentorgumruk.com.tr
Tam bir şeyler düzelmeye başladı diye umutlanıp sevinirken, başka yerden başka mevzular patlak veriyor. Zaten navlunlar çok yüksek seyrederken bir de üzerine Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yer alan bazı limanlarda meydana gelen vaka artışları ile yaşanan kapanmalar, krizi ve maliyetleri daha da yukarılara taşımış oldu.
Çin’in Shanghay ve Hong Kong Limanı ile ABD’nin San Pedro Körfezi ve Long Beach limanlarında vaka artışı sebebiyle kapasite bir hayli aşağılara düşmüş durumda. Ondan önce de Çin’in önemli limanları arasında yer alan Meishan terminali iki hafta süre ile kapatılmıştı. İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, kapanmanın özellikle ABD siparişlerinde gıda sektörü başta olmak üzere otomotiv, halı ve mekanik parçalar sektörünün olumsuz etkileneceğini belirtmişti. Aynı konuyla ilgili olarak demeç veren Otomotiv Sanayicileri Derneği Başkanı Haydar Yenigün’de parça tedariki anlamında sıkıntının eli kulağında olduğuna değinmişti geçtiğimiz günlerde. Yenigün, “Deniz ve hava taşımacılığında birim kilogram maliyetlerinde artışlar olduğunu söyleyebiliriz. Pandeminin seyri tedarik zinciri yönetiminde belirleyici rol oynayacaktır” derken Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Özalp ise maliyetlerdeki büyük artıştan dolayı tüm sektörlerde fiyat artışları olduğundan söz etmiş. Özalp, yurtdışı tedarikçilerinizden üretilmesi için 1-2 ay önce verdiğiniz siparişinizi, artık 4-5 ay öncelere çekmek zorundasınız. Konjonktüre baktığımızda 2022 sonuna kadar lojistikteki darboğazların ve fiyat artışının düşmesi pek mümkün gözükmüyor demiş.
Bence iyimser bile konuşmuş Sayın Özalp. Bu konuda ben epey karamsarım ne yazık ki. Eğri oturalım doğru konuşalım, bu pandemi krizi öyle bilindik krizlerden değil. Aşılama oranındaki yükseliş devam etmediği, hastalık minimum seviyelere inmediği sürece benzer haberleri duymaya devam edeceğiz. Belki yukarıda bahsettiğim limanlar tekrar eski performansına yaklaşmış olabilir, ancak bu sorun bir başka limandan, sonra da bir başka limandan gelmeye devam edecek. 3-4 bin dolarlar seviyesinden 15-16 bin dolarları gören konteyner taşıma fiyatları zaten durumu açıklamaya yetiyor. Biliyorum ki aşılama karşıtı görüşe sahip olan kişiler bana tepki verecekler; ben pek de yorum yapmadım, rakamlar olanı biteni göstermeye yetiyor.
Pandeminin tavan yaptığı dönemlerde düşen talebin tam da canlanması söz konusu olduğu dönemde, taşımada yaşanan kriz, üreticiler açısından yeniden önemli bir sorun halini aldı. Ekipman krizlerinin de yine artacağını düşündüğümüzde sanayicilerimizi zor günlerin beklediğini ve şimdiden pozisyon almalarını hatırlatma ihtiyacı hissettim. Bir an önce kendilerine alternatif tedarik noktaları yaratmaları, farklı ve bol seçenekli tedarikçiler ile anlaşmaları rekabette avantajlı duruma geçmelerine büyük ölçüde yardımcı olacak. Aksi ise, pazarı yeni oyunculara terk etmek olabilir ki, bu da hüsrana yol açar.
Geçen yazımda özellikle batı ülkelerine ilişkin ihracatımızı arttırma fırsatından söz etmiştim. Yani madalyonun temiz ve iyi tarafından. Hani dedim, bu kez de diğer yüzünü göstereyim ki, fırsatların yanında tedbirleri de almak gerektiğini hep beraber düşünüyor olalım.
Kaynak: İşbu içerik, Sayın Dr. Hakan ÇINAR’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
