(GİB – ÖZELGE)
Konu: Tam bölünme durumunda bölünen şirketin sermaye düzeltmesi olumlu farklarının, yasal yedeklerin, özel fonlar ve geçmiş yıl karlarının işletmeden çekilme sayılıp sayılmayacağı hk.
İlgi: … tarih… sayılı özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şirketinizin tam bölünme yöntemiyle kayıtlı değerleri üzerinden bütün aktif ve pasifinin kül halinde yeni kurulacak 3 ayrı şirkete devredileceği belirtilmiş olup, bölünen şirketin öz kaynaklarında yer alan sermaye düzeltmesi olumlu farkları, yasal yedekler, özel fonlar ve geçmiş yıl karlarının, tam bölünme gerçekleştirilmesi halinde işletmeden çekilme olarak sayılıp sayılmayacağı ile devreden ve devralan şirketlerin vergilendirilip vergilendirilmeyeceği hususlarında Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19’uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, “Tam bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin tasfiyesiz olarak infisah etmek suretiyle bütün mal varlığını, alacaklarını ve borçlarını kayıtlı değerleri üzerinden mevcut veya yeni kurulacak iki veya daha fazla tam mükellef sermaye şirketine devretmesi ve karşılığında devredilen sermaye şirketinin ortaklarına devralan sermaye şirketinin sermayesini temsil eden iştirak hisseleri verilmesi, bu Kanunun uygulanmasında tam bölünme hükmündedir. Devredilen şirketin ortaklarına verilecek iştirak hisselerinin itibarî değerinin %10 una kadarlık kısmının nakit olarak ödenmesi, işlemin bölünme sayılmasına engel değildir.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 20’nci maddesinin ikinci fıkrasında ise, Kanunun 19’uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendine göre gerçekleştirilen bölünmelerde, maddede yer alan şartlara uyulduğu takdirde bölünme suretiyle münfesih kurumun sadece bölünme tarihine kadar elde ettiği kazançların vergilendirileceği, bölünmeden doğan kârların ise hesaplanmayacağı ve vergilendirilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Vergi Usul Kanununun Mükerrer 298’inci maddesinin (A) fıkrasının (5) numaralı bendinde; “… Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tabi tutulur. Ancak, öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kar dağıtımı sayılmaz.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, şirketinizce yapılan bölünme işleminin Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20’nci maddeleri çerçevesinde yapılması halinde, sadece bölünme tarihine kadar elde edilen kazançlar vergilendirilecek olup bölünmeden doğan kârlar hesaplanmayacak ve vergilendirilmeyecektir.
Öte yandan, tam bölünme sonucunda kurulacak şirketlerin, şirketinizin aktif ve pasifinde yer alan kalemleri bölünme tarihindeki kayıtlı değerleri üzerinden devralmaları ve aynen bilançolarına geçirmeleri gerekeceğinden, sermaye düzeltmesi olumlu farkları, yasal yedekler, özel fonlar ve geçmiş yıl karları da kayıtlı değerleriyle yeni kurulacak şirketlere devrolunacak ve bu işlem işletmeden çekiş olarak değerlendirilmeyerek vergiye tabi tutulmayacaktır.
Ancak, devralan şirketlerde, sermaye düzeltmesi olumlu farkları, yasal yedekler, özel fonlar ve geçmiş yıl karlarının, bir başka hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi ya da sermaye azaltımına gidilmesi halinde, bu işlemlerin yapıldığı tarihte işletmeden çekiş olarak değerlendirilecek ve hesabın niteliğine göre vergilendirme yapılacaktır.
Ayrıca, bölünme tarihindeki aktif ve pasifteki artış veya azalışların da dikkate alınmak suretiyle devredilen varlıklara karşılık iktisap edilen hisselerin ortaklarınıza, şirketinizdeki hisselerine isabet eden servet değeri ile orantılı olarak dağıtılması gerektiği tabiidir.
Kaynak: İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
11 Nisan 2014 Tarih ve 62030549-125[19-2013/45]-863 Sayılı Özelge
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
