Sayı : 16700543-155[19-515-51]-E.19575                                                                                                                                                        06.03.2020

Konu : Düzenleme şeklindeki ön ödemeli gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin damga vergisini tabi olup olmadığı

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, şirketiniz tarafından inşa edilen konutların satışına ilişkin olarak düzenlenen “Düzenleme Şeklinde Ön Ödemeli Konut Satış Vaadi Sözleşmesi” için 31/1/2017 tarih ve 2017/9759 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden damga vergisinin “0” (sıfır) olarak hesaplandığı, ancak özelgeye konu sözleşmelerde alıcı tarafından satıcıya bir kısmının peşin bir kısmının ise senet keşide edilerek ödeneceği hususu gerekçe gösterilerek, söz konusu senetlerin teminat olarak kabul edilmesi ve teminat bedeli üzerinden damga vergisinin ödenip ödenmeyeceği hususunda tereddüte düşülmesi üzerine, bahse konu sözleşmelere 3/2/2017 tarihli ve 29968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 31/1/2017 tarihli ve 2017/9759 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında “0” (sıfır) nispetinde damga vergisi uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu; 4 üncü maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınacağı; 6 ncı maddesinde (6728 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi ile değişen hali), bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların her birinden ayrı ayrı vergi alınacağı, bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisinin, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınacağı, ancak bu akit ve işlemlere asıl işlemin akitlerinden başka bir şahsın eklenen akit ve işleminin de ayrıca vergiye tabi olacağı, şu kadar ki; bir kâğıt üzerinde birden fazla adi kefalet ve garanti taahhüdü bulunması hâlinde, ayrı ayrı olmak üzere bunlardan yalnızca birinden damga vergisi alınacağı, pey akçesi, cayma tazminatı, ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin müeyyidesi mahiyetinde olan taahhütlerden, başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça damga vergisi alınmayacağı hükümlerine yer verilmiştir.

Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “I.Akitlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin; 6728 sayılı Kanunun 28 inci maddesi ile aynı bölüme eklenen A/10-b fıkrasında, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen ön ödemeli konut satış sözleşmelerinin nispi damga vergisine tabi olduğu hükümlerine yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 3/2/2017 tarihli ve 29968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 31/1/2017 tarihli ve 2017/9759 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “I.Akitlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün A/10-b fıkrasında yer alan 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen ön ödemeli konut satış sözleşmelerine “0” (sıfır) nispetinde damga vergisi uygulanacağı karara bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasında, ön ödemeli konut satış sözleşmesinin, tüketicinin konut amaçlı bir taşınmazın satış bedelini önceden peşin veya taksitle ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen veya kısmen ödenmesinden sonra taşınmazı tüketiciye devir veya teslim etmeyi üstlendiği sözleşme olduğu; 43 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında ise, satıcının aldığı bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade ettiği tarihten itibaren, tüketicinin on gün içinde edinimlerini iade edeceği hükümlerine yer verilmiş olup, 27/11/2014 tarihli ve 29188 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Ön Ödemeli Konut Satışları Hakkında Yönetmelik”te de aynı açıklamalara yer verilmiştir.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ekinde yer alan, “Düzenleme Şeklinde Ön Ödemeli Konut Satış Vaadi Sözleşmesi” başlıklı kağıdın “Sözleşmenin Konusu” başlıklı kısmının (2.2) maddesinde, sözleşmenin konusunun, bilgilerine yer verilen bağımsız bölümü, satıcının sözleşmede belirtilen bedel ve esaslar dairesinde alıcıya tapuda satmayı ve devretmeyi vaat ve taahhüt etmesi, alıcının da bu bağımsız bölümü işbu sözleşmede belirlenen bedel ve esaslar dairesinde satın almayı kabul ve taahhüt etmesi olduğu; (2.3) maddesinde, bağımsız bölümün … İli, … İlçesi, … ada, … nolu parselde kayıtlı taşınmazda yer alan Projenin (…) Blok, (…) kat, (… nolu daire) konumunda bulunduğu, alıcının satın aldığı bağımsız bölümün kullanım amacının “Konut” olması nedeniyle bağımsız bölümün “Konut” dışında kullanılmayacağı; bahse konu sözleşmenin ekinde yer alan (EK-3) “Sözleşme Bedeli ve Ödemeye İlişkin Ödemeler” başlıklı kağıdın 1 inci maddesinde, bağımsız bölümünün KDV dahil peşin satış bedelinin … TL olduğu, 4 üncü maddesinde ise satın almayı vaad eden şahsın …/…/2018 tarihinde … TL’sini peşin olarak ödediği, geriye kalan tutar için ise …/…/2019 ve …/…/2019 vadeli … TL’lik iki adet senet keşide ettiği belirlemelerine yer verildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, özelge talebine konu “Düzenleme Şeklinde Ön Ödemeli Konut Satış Vaadi Sözleşmesi” ve ödemeye ilişkin esasları belirleyen eki (EK-3) “Sözleşme Bedeli ve Ödemeye İlişkin Ödemeler” başlıklı kağıtta, peşin ödeme bedeline, geriye kalan bedelin ise iki eşit taksitte farklı vadelerde verilecek senetlerle ödeneceğine ilişkin belirlemelere yer verildiği dikkate alındığında, sözleşmeye konu bağımsız bölümün bedelinin bir kısmının peşin bir kısmının taksitle ödenmesini düzenleyen söz konusu sözleşmeye “0” (sıfır) nispetinde damga vergisi uygulanması gerekmektedir.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

KONU

SORU
…

kurumunuzun inşaat yapımı faaliyetinde bulunduğu, satışları “satış vaadi sözleşmesi” ile gerçekleştirdiği, müşterilerinizden birinin inşaat projesinden daire satın almak istediği ve satışa konu daire için satış vaadi sözleşmesi ile birlikte fatura düzenlenmesini talep ettiği belirtilerek henüz tamamlanmamış ve inşaatı devam etmekte olan dairenin satışına istinaden fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği

CEVAP

I- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;

Gelirin elde edilmesinde tahakkuk ilkesi, gelirin maliyet ve tutar itibariyle kesinleşmesi yani geliri doğuran işlemin eksiksiz tekamül etmesi olup, ticari kazancın elde edilmesinde tahakkuk esası benimsenerek gelirin mahiyet ve tutar itibariyle kesinlik kazanması şartı aranmıştır.

Buna göre, şirketiniz tarafından yapılan dairelerin inşası tamamen bitirilmediği müddetçe inşaat maliyeti oluşmayacağından, inşaatın devamı sırasında yapılan satışlar karşılığında alınan tutarların avans olarak değerlendirilmesi ve söz konusu dairelerin teslim edildiği dönem kazancına dahil edilmesi gerekmektedir. Ancak, dairelerin tamamlanması ile ilgili muvazaalı bir durumun tespit edilmesi durumunda, gerekli cezai işlemlerin uygulanacağı tabiidir.

 II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; kurumunuzun inşaat yapımı faaliyetinde bulunduğu, satışları “satış vaadi sözleşmesi” ile gerçekleştirdiği, müşterilerinizden birinin inşaat projesinden daire satın almak istediği ve satışa konu daire için satış vaadi sözleşmesi ile birlikte fatura düzenlenmesini talep ettiği belirtilerek henüz tamamlanmamış ve inşaatı devam etmekte olan dairenin satışına istinaden fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği hususlarında Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

            I- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Safi kurum kazancı” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı; ikinci fıkrasında ise safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Gelirin elde edilmesinde tahakkuk ilkesi, gelirin maliyet ve tutar itibariyle kesinleşmesi yani geliri doğuran işlemin eksiksiz tekamül etmesi olup, ticari kazancın elde edilmesinde tahakkuk esası benimsenerek gelirin mahiyet ve tutar itibariyle kesinlik kazanması şartı aranmıştır.

Buna göre, şirketiniz tarafından yapılan dairelerin inşası tamamen bitirilmediği müddetçe inşaat maliyeti oluşmayacağından, inşaatın devamı sırasında yapılan satışlar karşılığında alınan tutarların avans olarak değerlendirilmesi ve söz konusu dairelerin teslim edildiği dönem kazancına dahil edilmesi gerekmektedir. Ancak, dairelerin tamamlanması ile ilgili muvazaalı bir durumun tespit edilmesi durumunda, gerekli cezai işlemlerin uygulanacağı tabiidir.

            II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/1. maddesinde Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu,

10/a bendinde; vergiyi doğuran olayın, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile, (b) bendinde; malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura ve benzeri belgelerin düzenlenmesi ile meydana geleceği, hükme bağlanmıştır.

Buna göre, gayrimenkul teslimlerinde mülkiyetin devri, gayrimenkulün tapuda alıcı adına tescil edilmesi suretiyle gerçekleşmekle birlikte, tapuya alıcı adına tescilin yapılmasından önce gayrimenkulün alıcının fiili kullanımına sunulması (fiili olarak teslim edilmesi) ve alıcı tarafından malik gibi kullanılmaya başlanması halinde, KDV uygulaması bakımından vergiyi doğuran olay gayrimenkulün alıcının fiili kullanımına bırakılması anında meydana gelmektedir.

Öte yandan, gayrimenkul tesliminden önce fatura düzenlenmesi mümkün olup, fatura düzenlenmesi ile vergiyi doğuran olayın meydana geleceği tabiidir.

            III- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN;

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229’uncu maddesinde; “Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.” şeklinde tanımlanmıştır.

Aynı Kanununun 231’inci maddesinin 5’inci bendinde de; “Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.” hükmü yer almaktadır.

Buna göre; inşaat devam etmekte iken satış vaadi sözleşmesi ile gerçekleştirilen satıştan elde edilen bedel karşılığında fatura düzenlenmesine gerek olmayıp söz konusu bedelin kayıtlara avans olarak intikal ettirilmesi, satışa konu gayrimenkulün alıcı adına tapuya tescil ettirildiği tarihten veya tapuya tescilinden önce alıcının kullanımına tahsis edilmesi durumunda bu tahsisin yapıldığı tarihten itibaren 7 gün içinde gerçek satış bedeli üzerinden fatura düzenlenmesi gerekmektedir.

Kaynak:Gib.gov.tr
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebe News veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

BENZER İÇERİKLER

Yurt Dışı İnşaat Organizasyon İşi Kazançlarında Kurumlar Vergisi İstisnası Uygulanabilir mi?

Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri Nasıl Vergilendirilir?

Yıllara sari inşaat işi ve indirimli kurumlar vergisi uygulaması

Konut Yapı Kooperatifine Yapılan İnşaat Taahhüt İşlerinde KDV Oranı Nedir?

Yıllara Sâri İnşaat Ve Onarım İşlerinde, İşin Bitimi Tarihi Nasıl Tespit Edilir?

İnşaat-taahhüt işi ile birlikte teslim edilecek beyaz eşyanın KDV oranı nedir?