Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, geçen yıl tüketici hakem heyetlerine yapılan toplam 594 bin 270 başvurunun yüzde 87,8’inin karara bağlandığını belirterek, “Bu kapsamda 860 milyon 778 bin 208 lira değerinde uyuşmazlık değerlendirildi.” dedi.

Bakan Pekcan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tüketici hakem heyetlerinin, tüketiciler ile satıcı veya sağlayıcılar arasında yaşanan uyuşmazlıkların adil, hızlı, basit ve olabilecek en az masrafla çözüme bağlanması amacıyla kolay ulaşılabilir bir şekilde yargı dışı karar mercisi olarak hizmet verdiğini söyledi.

Tüketici hakem heyetlerinin, kurulduğu 1995 yılından bugüne kadar yaklaşık 15 milyon başvuruyu karara bağlayarak yargının üzerinden önemli bir iş yükünü aldığını belirten Pekcan, bu heyetlerin ayrıca tüketicilerin hakları konusunda önemli bir işlev gördüğünü dile getirdi.

Pekcan, yerine getirdiği önemli hizmetler nedeniyle tüketici haklarının korunması noktasında lokomotif görevi üstlenen bu heyetlere 2020 yılında toplam 594 bin 270 başvuru yapıldığını belirterek, bunların 521 bin 553’ünün (yüzde 87,8)  karara bağlandığını ifade etti.

Bu kapsamda 860 milyon 778 bin 208 lira değerinde uyuşmazlığın değerlendirildiğine dikkati çeken Pekcan, alınan kararların yüzde 59’unun tüketiciler lehine sonuçlandığını kaydetti.

– Kararların yüzde 96,11’i mahkemeye taşınmadan kesinleşti

Pekcan, 2020 yılında tüketici hakem heyetleri tarafından alınan kararların yüzde 96,11’inin tüketici mahkemelerinde dava konusu edilmeden kesinleştiğine işaret ederek, “Tüketici hakem heyetlerinin kararlarının sadece yüzde 3,89’u mahkemelere dava konusu edildi ve bu davaların  yüzde 45,2’si de tüketici hakem heyetlerinin verdiği kararlar yönünde onandı. Böylece 2020 yılında tüketici hakem heyetlerinde alınan kararların yaklaşık yüzde 98’i, söz konusu heyetlerin aldığı kararlar yönünde kesinleşti.” ifadelerini kullandı.

– Başvuruların yarısı elektronik ortamda yapıldı

Pekcan, tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde tüketici hakem heyetlerinde vatandaşların sağlığını korumak ve aynı zamanda hak kaybına uğramalarını önlemek için bazı tedbirler alındığını ifade ederek, bu süreçte e-Devlet üzerinden elektronik başvuru sayısının arttığını belirtti.

Tüketiciler tarafından tüketici hakem heyetlerine 2019 yılında e-Devlet üzerinden toplam 137 bin 731 elektronik başvuru yapıldığını hatırlatan Pekcan, 2020 yılında Kovid-19 salgınına karşı alınan önlemlerin de etkisiyle bu rakamın yüzde 118 artarak 299 bin 597’ye yükseldiğini bildirdi.

Pekcan, söz konusu heyetlere 2020’de yapılan toplam başvuruların yüzde 50’sinin e-Devlet üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirildiğine dikkati çekti.

– En çok uyuşmazlık cep telefonlarında

Bakan Pekcan, geçen yıl tüketici hakem heyetlerine en çok 50 bin 515 adetle cep telefonu, 40 bin 567 adetle ayakkabı, 36 bin 919 adetle internet abonelikleri, 31 bin 457 adetle kredi kartı üyelik ücreti ve 18 bin 659 adetle GSM aboneliklerine ilişkin başvuru yapıldığını kaydetti.

Görülen uyuşmazlıkların sektör bazında değerlendirildiğinde 265 bin 661 adetle perakende ticaret sektörünün başta geldiğine işaret eden Pekcan bunu, 95 bin 59 adetle finansal hizmetler sektörünün ve 80 bin 780 adetle abonelik hizmetleri sektörünün izlediğini belirtti.

Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, tüketici işlemleri ile tüketicilere yönelik uygulamalardan doğan uyuşmazlıklara hızlı, kolay ve tüketiciler yönünden masrafsız çözüm bulunabilmesi amacıyla il merkezlerinde ve belirlenen ilçelerde tüketici hakem heyetleri oluşturulduğu anımsatıldı.

Bu misyonun tam anlamıyla yerine getirilmesinin sağlanması amacıyla bakanlık tarafından gerekli mevzuat hazırlıklarının ve altyapı çalışmalarının yapılmasına devam edildiği belirtilen açıklamada, “Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS), Ulusal Yargı Ağı Projesi  ve Kamu Alacakları Tahsilatı Platformu bilişim sistemleri arasında kurulan entegrasyonlardan sonra 23 Haziran 2020’de TÜBİS ile Kurumsal Elektronik Tebligat Sistemi (KETSİS) arasında entegrasyon kurularak vatandaşlarımızın ve tüketici hakem heyetlerinin kullanımına sunulmuştur. TÜBİS ile KETSİS arasında kurulan entegrasyon sayesinde tüketici hakem heyetlerinin kararları ile bilgi, belge ve görüş isteme yazılarının tüketici uyuşmazlığının taraflarına ve ilgili diğer kişi, kurum ve kuruluşlara elektronik ortamda tebliğ edilmesi sağlanmıştır.” ifadelerine yer verildi.

– Tebligat masraflarından tasarruf

Açıklamada, vergi mükelleflerinin yanı sıra kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep eden kişilerin Gelir İdaresi Başkanlığı İnteraktif Vergi Dairesi sistemi üzerinden elektronik ortamda veya vergi dairelerine elden başvuru yaparak KETSİS’ten ve dolayısıyla kurulan entegrasyondan isteğe bağlı olarak faydalanabileceği bildirilerek şunlar kaydedildi:

“Tüketici hakem heyetleri tarafından tebligat işlemlerinin elektronik olarak yapılmaya başladığı 23 Haziran’dan 20 Temmuz’a kadar muhataplara 58 bin 434 elektronik tebligat gönderildi. Tebligat işlemleri kağıt, yazıcı ve kartuşu, posta ücreti gibi giderler olmadan hızlı ve kolay şekilde gerçekleştirildi. 2019 yılında 542 bin 589 başvuruyu karara bağlayan tüketici hakem heyetlerinin tebligat işlemlerinin elektronik olarak yapılmasıyla tebligat işlemleri için bütçeden gerçekleştirilen masraflarda yaklaşık 3’te 2 tasarruf sağlanması öngörülüyor. 2019 yılında ortalama 89 gün olarak gerçekleşen tüketici uyuşmazlıklarının ortalama karara bağlanma süresinin de postada geçen sürelerin ortadan kaldırılmasıyla daha aşağılara düşeceği tahmin edilmektedir.”

Yurt genelindeki tüketici hakem heyetlerine Kayıtlı Elektronik Posta adresleri temin edildiği vurgulanan açıklamada, “Ticaret Bakanlığı tarafından tüketici hakem heyetleri alanında yapılan tüm çalışmalarda, bu heyetlerin kuruluş amacına uygun olarak, tüketici uyuşmazlıklarının adil, olabilecek en az masrafla, hızlı ve kolay şekilde çözümünün sağlanması amaçlanmakta ve vatandaşlarımıza sunulan kamu hizmetinin kalitesinin yükseltilmesi hedeflenmektedir.” değerlendirmesinde bulunuldu.