(D. 17 Haziran 1571, Londra,- Ö. 21 Temmuz 1641, Londra, İngiltere),
İngiliz yazar, ekonomist. Erken dönem merkantalistlerin son temsilcisi olmuştur.
İngiliz Doğu Hindistan Şirketi’nin yöneticiliğini yapmıştır.

Biyografi

Thomas Mun, 17 haziran 1571 tarihinde Londra’da dünyaya geldi. Babası John Mun Londra’lı kumaş taciriydi. Mun, ticaret hayatına Akdeniz’de başladı. Elde ettiği servetle birlikte Londra’ya yerleşti ve 1622 yılında Doğu Hindistan Şirketi’nde komisyon üyesi oldu. Bu dönemde İngiltere’de büyük bir gümüş sıkıntısı yaşandı ve Doğu Hindistan Şirketi’nin yöneticiliğini yapan Mun’un savunması alındı. Bunun üzerine Mun, 1621 yılında bir savunma niteliğinde olan A Discourse of Trade from England unto the East Indies(İngiltere’den Doğu Hindistan’a Olan Ticaret Üzerine) adlı kitabını yayımladı. Ancak Mun, bu kitabından ziyade 1630 yılında yazdığı ve ölümünün ardından oğlu John Mun tarafından yayımlanan England’s Treasure by Foreign Trade(Dış Ticaret Yoluyla İngiltere’nin zenginliği) adlı kitabıyla tanındı.

Mun, ilk kitabı olan İngiltere’den Doğu Hindistan’a Olan Ticaret Üzerine adlı kitabında, Hindistan’dan ithal edilmiş olan madenlerin, ucuz fiyatlarla alınıp daha sonra işlenerek yüksek fiyattan Hindistan’a ihraç edilmesi ile İngiltere’ye itlal edilen madenden daha fazla değerli madenin ihraç yolu ile girdiğini ortaya koydu.

Kaynak: Vikipedia
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Diğer adıyla Aquinolu Thomas (İtalyanca: Tommaso d’Aquino)
(D. 1225 – ö. 7 Mart 1274),
1225-1274 yılları arasında yaşayan, bilgi felsefesi, metafizik, siyaset ve ruhun ölümsüzlüğü konularındaki yorumlarıyla skolastikdüşünceye önemli katkılar sağlamış Dominik keşiş ve filozof. 1322’de Aziz ilân edilmiştir.

Hristiyanlık teolojisine yaptığı katkılar ve verdiği eserler ile ölümünden yaklaşık 300 yıl sonra 1567’de Papa V. Piustarafından Katolik Kilisesi’nin uluları arasına yükseltilir. 1879’da Papa XIII. Leo, Thomas’ın öğretilerini teolojinin temeli olarak kabul eder. Böylece Thomas’ın görüşleri Katolik Kilisesi’nin resmi görüşü durumuna gelmiş olur. 1914’te onun görüşlerini tartışmak, günaha girmekle eş anlamlı kabul edilmiştir. 1917’de ise Kilise yasası, Akiunumlu Thomas’ın görüşlerini Kilise’nin resm̟î görüşü ilan etmiştir.

Hayatı

Sicilya Krallığı’nın Aquino kasabasında, Lord bir baba ve soylu bir annenin çocuğu olarak 1225 yılında doğdu. Beş yaşına geldiğinde, Benediktin Tarikatına bağlı Monte Cassino manastırında eğitim hayatına başladı. 1239 yılında ailesinin yanına dönüp, daha sonra Napoli Üniversitesi’nde 6 yıl fen, tarih ve felsefe eğitimi gördü ve eğitimi sırasında Dominikenler’e katıldı.

Annesi Theodora, Thomas’ın Dominikenlere katılmasını hoş görmedi. Thomas, 19 yaşında iken annesinin baskısından kurtulmak için Dominiklerin yardımıyla önce Roma’ya, sonra da Paris’e gitmeyi kararlaştırdı. Bu planla yola çıkan Thomas, henüz Roma’ya varamadan erkek kardeşleri tarafından yakalanıp Frosinone’deki bir kaleye götürüldü. Burada 1 yıl boyunca tutuldu.

Düşünceleri

Aziz Thomas’a göre Tanrı tektir. Bu Tanrı salt ruhtur ve yetkindir. Tanrı’dan sonra melekler vardır, meleklerin de bedensel varlıkları yoktur, onlar da bedensiz ruhlardır. Varlıklar hiyerarşisinde meleklerden sonra insanlar gelir.

İnsan Tanrı’ya ulaşma yolunda ilerledikçe mutlu olur. Bu nedenle mutluluk servette, şöhrette, tensel isteklerde değildir aynı zamanda ahlaklı, erdemli davranışlarda da değildir. Sonsuz mutluluğa ulaşmak ancak Tanrı’nın lütfu ile olanaklıdır. Zira insanın yazgısı, Adem’in işlediği günahtan dolayı, sonsuz ceza çekmektir.

İnsanların her birinin kendi iyiliklerine yöneldikleri bir toplumda, toplumun iyiliğini gözetecek ve toplumu en doğru yoldan amacına ulaştıracak bir yöneticinin olması gereklidir. Yönetici erkini, toplumu amacına, iyiliğe ve mutluluğa ulaştırmak yolunda çalışması koşuluyla, Tanrı’dan almıştır. Ancak toplumun amacı, ötedünya mutluluğuna yönelik bir amaçtır. Toplumu bu amaca ulaştırmak ise, yöneticilerin değil din adamlarının görevidir. Yöneticiler, din adamlarının toplumu bu amaca ulaştırma yönündeki çabaları için düzeni ve barışı sağlamalıdır. Yönetici iktidarını Tanrı’dan almıştır ve bu yasa, tüm insanlar için geçerli doğal bir yasadır. Yönetici iktidarını Tanrı’dan almış olmakla birlikte, iktidarı sınırsız olmayıp, Tanrısal kaynaklı yasalarla sınırlıdır. Thomas, yönetici, tiranlığa kaydığında kilisenin onu indirebileceğini söylemiştir. Thomas, toplumu yasalara göre değil, kendi çıkarlarına göre keyfen ve zorbalıkla yönetenleri tiran olarak kabul eder

Sözleri

• Bilmek akılsal bir etkinliktir.
• Akıl, insanın doğasıdır. Dolasıyla akla aykırı olan her şey, insanın doğasına aykırıdır.
• Toplumda tek bir amaç geçerlidir ve o da ilahi iradenin kendisidir.
• İnsan sadece akılsal olduğu sürece bir insandır.
• Akılsal olduğu sürece bir insandır. Akılsallık, insanın anlama ediminde bulunması ve yargı üretmesidir
• Her bir insanda ruh bedeni yönetmektedir ve ruhun içinde kalmak suretiyle akıl tutkuları ve arzuları kontrol altında tutmaktadır.
• Hayatın ortaya koyduğu en büyük gerçek; her canlının kendi yaptıklarını kendisinin belirlediğidir. Eğer birşey bir diğeri tarafından yönlendiriliyorsa, o ölü birşeydir.
• Eğer bir eylem, kendi uygun hedefine doğru yöneltilmişse bu eylem doğru demektir.
• Bütün insanlarda ortak olarak bulunan bir tür yasa vardır.
• Özgür bir toplumun hedeflerini seçmedeki isabeti, köle bir toplumunkinden daha fazladır. Eğer bu özgür insanlar, bir idareci tarafından onların ortak iyiliği doğrultusunda yönlendiriliyorsa, bu idare adil ve doğru demektir.

Kaynak: Vikipedia
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

(D. 13 Şubat 1766 – Ö. 23 Aralık 1834)
İngiliz nüfus bilimci ve politik iktisat teorisyeni. Karamsar kuramlarıyla ünlenen Malthus, her ne kadar daha çok “Thomas Malthus” olarak anılsa da kendisi “Robert Malthus” olarak tanınmayı daha çok tercih etmiştir.

1766 yılında varlıklı bir ailenin çocuğu olarak doğan Thomas Robert Malthus, ilk eğitimi evde aldı. 1784’te Jesus College, Cambridge’e girdi. Latince ve Yunanca eğitimi alırken, asıl alanı matematikti. 1791 yılında aynı okuldan master derecesi aldı, 1797’de ise bir Anglikan kır vaizi olarak ruhban sınıfına katıldı.

1804 yılında evlendi ve bu evliliğinden üç çocuğu oldu. 1805’de ise İngiltere’nin ilk ekonomi politik profesörü oldu (East India Company College’da). Kalıtsal olarak doğuştan yarık damaklıydı ve bunun verdiği utanç ile 1833 yılına kadar portresinin yapılmasına izin vermedi. Bu yılda yapılan portresinde ise ressam bu deformasyonu
zekice gizlemiştir.

Thomas Robert Malthus 23 Aralık 1834’te öldü, İngiltere’deki Bath Abbey’e gömüldü.

Nüfus kuramı

1789 yılında, nüfusbilimi için çok önemli kurallara imza atan çalışması, “Nüfus Artışı Hakkında Araştırma“yı yayımladı. Daha sonra 1803 yılında bu eserini gözden geçirip tekrar yayımladı. Çalışması büyük yankılar uyandırmış ve birçok yeni tartışmaya neden olmuştur. Çalışmasına göre uygun şartlarda herhangi bir popilasyon, besin maddelerinin artışından daha hızlı bir oranda artar ve böylece zamanla kişi başına düşen besin miktarı azalır. Bu fikrinin temeli şudur: uygun şartlarda herhangi bir kısıtlayıcı faktör (salgın vb.) yoksa popülasyon geometrik dizi biçiminde artar (2, 4, 8, 16, 32, 64, …), oysa besin maddeleri aritmetik dizi biçiminde artar (1, 2, 3, 4, 5, 6, …). Doğada aradaki bu fark, popülasyonda bazı bireylerin ölümlerine neden olur ve bir denge sağlanır.

Bu düşünceleri nedeniyle Malthus geç evlenmek, az sayıda çocuk sahibi olmak vb. hareketlerin teşvik edilmesi gerektiğini düşünüyordu. Yine Malthus’a göre toplumsal sefaletin en büyük nedeni alt sınıflardı ve bu yüzden bu tür bir nüfus planlaması üst sınıflardan ziyade alt sınıflara uygunlanmalıydı. Fakir halk kesimlerine yapılan (özellikle kamusal) yardım programlarına karşı çıkmıştır. Her türlü toplumsal müdahaleye ve yardıma muhalif olmuştur.

Malthus’un düşünceleri daha kendisi hayattayken büyük tartışmalara neden olmuştur. Bugün hala Malthus’u savunanlar bulunurken, onu eleştirenlerin de sayısı hayli fazladır. Her ne kadar Malthus’un ve Neo-Malthusçuların 20. yüzyıl için öngördükleri sefalet ve kriz (aşırı nüfus artışı karşısında yetersiz gıda üretimi) yaşanmamış olsa da, bu tür bir krizin yaşanmamasında gelişen teknolojinin payı büyüktür derler.

Kaynak: Vikipedia
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.