Özel usulsüzlük cezası, alıcı ve satıcıya ayrı ayrı kesilir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Ertuğrul KILIÇ
SMMM, Bağımsız Denetçi Sorumlu Ortak
ertugrul.64@gmail.com

VUK 353/1 ‘DE YAPILAN DEĞİŞİKLİK VE
ELEKTRONİK FATURADA CEZA UYGULAMASI

Covid 19 virüs salgında göstermiştir ki, teknolojideki gelişme ve değişim hem işletmelere hem de sıradan her kişiye yeni bir bakış açısı kazandırmıştır. Günümüzde, geldiğimiz noktada bilgi ve iletişim teknolojileri hem iş yapama biçimimizi değiştirmiş hem de kullanımı açısından sağladığı fayda ve maliyet açısından da kullanıcılara büyük kolaylıklar sağlamaktadır.

Maliye Bakanlığı da (alışkanlık işte, bakanlığın adı değişse de) bilgi ve iletişim teknolojilerindeki değişimleri görerek, kâğıt ortamında düzenlediğimiz, Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve belgelere ilişkin olarak yer alan hükümlerin elektronik defter, kayıt ve belgeler için de elektronik ortamda düzenlenmesi yetkisine dayanarak düzenlemeler yapmıştır.

Bu düzenlemelere aykırı davrananlara ilişkin olarak da 7103 Sayılı Kanunun 12’nci maddesiyle VUK 353/1’nci maddesinde yeni düzenlemeler yapılmış, 27.03.2018 tarihinde yeni yapılan düzenlemeler yürürlüğe girmiştir.

Danıştay 9. Daire Kararı E: 2017/3885 – Elektronik Ortamda Düzenlenmesi Gereken Faturanın Kağıt Ortamında Düzenlenmesi üzerine vermiş olduğu karar,  verginin doğduğu olayın 2014 yılına ait olması nedeniyle 27.03.2018 tarihinde yapılan değişiklikten önceki vergi dönemine ilişkin olduğunun altını çizmek gereklidir. Daha önce kaleme almış olduğumuz makale (https://www.muhasebenews.com/elektronik-fatura-yerine-kagit-fatura-kesilirse-ceza-uygulanabilir-mi-ertugrul-kilic-smmm-bagimsiz-denetci-sorumlu-ortak/)  Danıştay’ın vermiş olduğu kararın değerlendirilmesi üzerinedir.

Bu kısa bilgileri tekrar hatırlattıktan sonra yeni yapılan değişiklikten sonra elektronik fatura düzenlemesindeki, özel usulsüzlük uygulaması konusundaki uygulamaya bakabiliriz.

MALİYE BAKANLIĞININ ELEKTRONİK FATURA DÜZENLEMESİNE İLİŞKİN YETKİSİ

Bilgi ve iletişimdeki baş döndürücü hız günümüzde de sürmektedir.  Vergi mükelleflerinin kayıtlarını tuttukları ve tevsik edici belgeler kâğıt ortamında düzenlenmekteydi. Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 242’nci maddesinin 2 numaralı fıkrasında yer alan hükmün Bakanlığa verdiği yetkiye istinaden; düzenlenmesi, müşteriye verilmesi, müşteri tarafından da istenmesi ve alınması zorunlu olan faturanın, elektronik belge olarak düzenlenmesi, müşteriye elektronik ortamda iletilmesi ve elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin yapılan düzenlemeler çeşitli Tebliğler ile düzenlenmiştir. Bu konuda yaklaşık 12 adet tebliğ yayınlanmıştır. VUK 309 no.lu Genel Tebliğde makalemizin konusu olan elektronik faturanın, ” Bu Tebliğde düzenlenen e-Fatura, yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir” denilerek elektronik faturanın yeni bir belge olmadığı VUK’da mevcut olan önceden kâğıt olarak düzenlenen faturanın hukuki niteliklerine tabi olduğunu belirtmektedir.

7103 SAYILI KANUNLA YAPILAN DEĞİŞİKLİK CEZAYI NASIL DÜZENLENDİ

Değişmeden önceki özel usulsüzlük cezalarını düzenleyen  VUK 353/1’nci maddesi ”verilmesi ve alınması icap eden fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması veya düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmemesi halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için …TL‘den az olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10 u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir” denilerek faturanın elektronik ve/veya kağıt olarak ayırımını yapmamış, hatta elektronik faturadan hiç bahsetmemiştir. İlk çıkan VUK 397 no.lu Genel Tebliğde zaten bunu vurgulamıştır.

213 sayılı kanunda değişiklik yapılarak VUK 353/1’nci maddesine 7103 sayılı kanunun 12’nci maddesi ile 27.03.2018 tarihinde yürürlüğe girecek olan “Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, verilmesi ve alınması icabeden fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması, düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlenmesi ya da bu Kanunun 227 nci ve 231 inci maddelerine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 240(513 Sıra no.lu VUK Genel Tebliği ile 1.1.2020’dan itibaren 350 TL)  Türk Lirasından aşağı olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir” değişikliği yapılmıştır. Daha önceden sadece tevsik edilmesi gereken belgelerin verilmesi ve alınması icap eden olarak sayarken, yeni değişiklikte ise, “Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere” ifadesi eklenerek elektronik belgelerin düzenlenmesi konusu da cezai müeyyideye bağlanmıştır.

DANIŞTAY 9. DAİRE KARARI İLE YENİ DÜZENLEME FARKI

Danıştay 9’uncu dairesinin kararı bu düzenlemeden önceki bir tarihe 2014 yılına ait bir vergiyi doğuran olay üzerine, o zaman yürürlükte olan kanunlara göre bir değerlendirme yapılarak karar verilmiştir. VUK 353/1’nci maddesinde belirtilen ceza uygulamasında verilmesi ve alınması gereken belgeler arasında ceza uygulamasında, elektronik fatura olmadığı için elektronik fatura ile kağıt fatura arasında bir ayırma gitmemiş, vergiyi doğran olay, düzenlenen belgenin kayıtlara alınarak, vergi kaybının olmaması hukuki olarak bir farklılığın olmamasını, tipiklik uygulaması yapılmaması gerektiği değerlendirmesi yapılarak bir karar vermiştir.

Ancak tebliğlerle düzenlen elektronik uygulamalar VUK’un ceza uygulaması kısmında bir düzenleme yapılmaması nedeniyle bir ayrıma gidilemeyeceği, sadece elektronik fatura kullananların gönderiminin elektronik ortamda olmasının cezayı gerektiren koşulu sağlamaması nedeniyle hukuka uygun bulunmamıştır.  Değişikliğe kadar bu şekilde ortaya çıkan vergiyi doğuran bir olaya ilişkin olarak,  Danıştay’ın bu kararı destekleyici bir yargı kararı olarak sunulabilir.

VUK 353/1’nci maddesindeki değişiklik 27.03.2018 tarihinde yapılmıştır ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Hukukun genel kuralı, kanunlar geriye doğru uygulanamaz. Bu tarihten sonra kanunun yasakladığı ve bir müeyyideye tabi tutuğu, tebliğlerle de düzenlenen uygulamalara göre hareket edilmesi yeni bir cezaya tabi olmamızı sağlayacaktır.

ELEKTRONİK ORTAMDA DÜZENLENMEYEN FATURALARA, ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI KESİLEBİLECEK Mİ?

VUK’un 229’ncu maddesinde fatura tanımlanmıştır. VUK’un 230’ncu maddesinde ise faturanın şekli ve faturada bulunması gereken asgari bilgiler belirlenmiştir. Anılan Kanunun 231’inci maddesinde de fatura düzenlenmesinde uyulacak kaidelere, 232’nci maddesinde ise fatura kullanma mecburiyetine ilişkin esaslara yer verilmiştir. VUK 397 no.lu Genel Tebliğ’de elektronik faturanın” düzenlenmesi, müşteriye verilmesi, müşteri tarafından da istenmesi ve alınması zorunlu olan faturanın, elektronik belge olarak düzenlenmesi, müşteriye elektronik ortamda iletilmesi ve elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin” düzenleme yapılmıştır.

VUK’un 421 no.lu G.T ile VUK mükerrer 257’nci maddesindeki yetkiye dayanarak, Bakanlıkça kimlerin elektronik fatura düzenleyecekleri belirlenmiştir. Tebliğin “Sorumluluk ve Cezai Yaptırımlar” başlığı altında, Elektronik fatura ve elektronik deftere ilişkin olarak bu Tebliğ ile getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında, Vergi Usul Kanununun cezai hükümleri uygulanacağı, diğer taraftan Elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükellefler,  elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kâğıt ortamında fatura düzenleyemezler; düzenlemeleri halinde kâğıt ortamında düzenlenen bu faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır şeklinde elektronik fatura mükelleflerine, yine kendileri gibi elektronik fatura mükellefi olanlara adeta kâğıt fatura düzenleme yasağı getirmişlerdir.

VUK 433 no.lu G.T ile yapılan değişiklikle elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan mükellefler, kayıtlı olmayan mükelleflere, yaptıkları mal teslimi ve hizmet ifası için genel hükümler çerçevesinde kâğıt fatura düzenlemeye devam edeceklerdir.

04.04.2015 Tarih ve 29316 Sayılı Resmi Gazete yayımlanan VUK 448 no.lu Genel Tebliğinin 3. maddesi ile VUK 397 no.lu Genel Tebliğin 5.4. bölümü (Elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükellefler elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kâğıt ortamında fatura düzenleyemezler; düzenlemeleri halinde kâğıt ortamında düzenlenen bu faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.) bu Tebliğin yayım tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırılmıştır.

Böylelikle elektronik fatura uygulamasında, elektronik fatura mükellefi olan ve yine elektronik fatura uygulamasına dâhil olan diğer mükelleflere kâğıt fatura düzenlerler ise bu düzenlenen fatura hiç düzenlenmemiş olarak sayılmayacaktır.

Ancak VUK’un 353/1’nci maddesindeki özel usulsüzlük cezası uygulamasına tabi olacaktır. Bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken, Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlenmesi ya da bu Kanunun 227’nci ve 231’inci maddelerine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 1.1.2020 tarihinden itibaren 350  Türk Lirasından aşağı olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

Bir takvim yılı içinde her bir belge nev’ine ilişkin olarak tespit olunan yukarıda yazılı özel usulsüzlükler için kesilecek cezanın toplamı 1.1.2020 tarihinden itibaren 180.000 Türk lirasını geçemez.

SONUÇ

Danıştay 9. Dairesinin elektronik ortamda düzenlenmesi gereken faturayı kâğıt ortamında düzenlediğinden bahisle 2014 yılı için, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu‘nun 353/1’nci maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkin dava sonucunun Resmi Gazetede yayınlanması ile elektronik fatura uygulanmasında özel usulsüzlük cezasının olmadığı gibi bir sonuç ortaya çıktı.

Kararda vergiyi doğuran olay 2014 yılında gerçekleşmiştir. 2014 yılında elektronik fatura uygulaması ve VUK 353/1’nci maddesindeki düzenleme elektronik fatura ile kâğıt fatura ve bunun uygulayıcıları arasında bir ayırma tabi tutmamıştı. İlk yayınlanan VUK 397 no.lu G.T’de hukuki olarak elektronik fatura ile kağıt fatura arasında bir ayrıma gitmemiş sadece uygulayıcıların belirlenmesi değişik tebliğlerde bakanlığın almış olduğu yetkiye göre düzenlenmiştir.

Danıştay da bu tarihte (2014 yılı) yürürlükte bulunan maddelere göre karar vermiştir. Ancak burada bir konuya dikkat çekmekte yarar var. Her ne kadar düzenlemeler yeni bir uygulamanın yerleştirilmesi için cezai müeyyidelere tabi olsa da normal hayatın akışı içerisinde bazen elektronik faturalar düzenlenememektedir. Muhasebe tekniği buna izin vermemektedir. Çok sayıda işletmenin muhasebeleri, muhasebe ofislerine tutulmakta, fiilin gerçekleştiği tarih ile belgelerin muhasebe kayıtlarına alındığı tarih arasında zaman farkı ortaya çıkmaktadır. Teorik olarak böyle değildir denilse de pratik ve hayatın normal akışı içerisinde böyle olmaktadır. Bu nedenle zorunlu kesilmesi gereken faturalar, kâğıt ortamında düzenlenmektedir. Bu özellikli durumların özellikli olarak tekrardan düzenlenmesi gereklidir. Mutad olmayan ve kayıtlar yapıldıktan sonra ortaya çıkan vergiyi doğuran olayların, alacak ve borçlar için kesilen faturalar vb. gibi.

27.03.2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7103 sayılı Kanunun 12 maddesi ile VUK 353/1 maddesi yeniden düzenlenerek elektronik fatura verilmemesi, alınmaması durumunda özel usulsüzlük cezasına tabi olacağı düzenlenmektedir. Uygulayıcıların ve işletme sahiplerinin bu duruma dikkat etmesinde fayda var.

Yazarın Diğer Yazıları

Elektronik Fatura Yerine Kâğıt Fatura Kesilirse Ceza Uygulanabilir Mi?

Kaynak: Ertuğrul KILIÇ, SMMM – BAĞIMSIZ DENETÇİ SORUMLU ORTAK Özel İzni ile yayınlanmıştır. Yazının Tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

2016 yılında yapılan incelemelerde vergi türlerine göre inceleme sonuçları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir;

2016 yılı Vergi Türleri İtibari İle İnceleme Sonuçları

Buna göre; Kesilen cezalar
– Özel Usulsüzlük Cezası   :   20.374.243-TL
– Vergi Zıyaı Cezası          : 101.184.242-TL
– Usulsüzlük Cezası          :          62.419-TL’dir.

___________________________________________________________________________________________________

Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

2- BANKA YADA POSTA İDARESİNE ÖDENEN KİRALARIN TEVSİK ZORUNLULUĞU VAR MIDIR?
2.1- Konutlarda her bir konut için aylık 500-TL ve üzerinde kira geliri elde edenlerin,
2.2- İş yerlerinde, iş yerini kiraya verenler ile kiracıların
kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracılığıyla gerçekleştirilmesi ve bu kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmesi zorunluluğu bulunmaktadır.

***Banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracı kılınmak suretiyle, para yatırma veya havale, çek veya kredi kartı gibi araçlar kullanılmak suretiyle yapılan tahsilat ve ödemeler karşılığında dekont veya hesap bildirim cetvelleri düzenlendiğinde, bu belgeler tevsik edici belge kabul edilecektir. Bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve tahsilatlar da aynı kapsamdadır.

***Söz konusu zorunluluklara uymayanlara kesilecek ceza, (Vergi Usul Kanununun mükerrer 355’inci maddesinin o yıl için belirlenen özel usulsüzlük cezası miktarından az olmamak üzere) her bir işlem için bu işleme konu tutarın %5’idir.

Kaynak: Gelir Vergisi Kanunu – Vergi Usul Kanunu

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

2- YAZAR KASA KULLANIMINDA HANGİ HALLERDE ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI KESİLİR?
2.1- Onaylanan modele uygun üretim veya ithalat yapmayan,
2.2- Cihazları satışa sunmadan önce Maliye Bakanlığı’nın özel mühürü ile mühürlettirmeyen,
2.3- Servis teşkilatını (satış, bakım-onarım)kurmayan,
2.4- Satışını yaptığı her cihazın yedek parça da dahil olmak üzere en az 10 (on) yıllık bakım ve onarımını sağlayamayan üretici veya ithalatçı kuruluşlar,
2.5- Süresi içerisinde ödeme kaydedici cihazları almayan,
2.6- Cihazları bozan,
2.7- Bozuk cihazları kullanan,
2.8- Başkalarının kullanmasına izin veren mükellefler adına
Vergi Usul Kanununun 353’üncü maddesinin 8 numaralı bendinde yazılı özel usulsüzlük cezası kesilir.

***Üretici veya ithalatçı kuruluşlar, Maliye Bakanlığı’nın özel mühürü ile mühürlenen her 500 cihaz için en az bir eleman bulunduracak şekilde yurt sathına yayılmış bakım ve onarım teşkilatlarını kurmak zorundadırlar.

3- HANGİ HALLERDE ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI ARTTIRILABİLİR?
Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenip açıklanan usul ve esaslara uymayan,
3.1- Üretici veya ithalatçı kuruluşlar,
3.2- Bunların satış, bakım-onarım servislerinde görevli elemanları ile ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyeti bulunan mükellefler hakkında;
her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere, Vergi Usul Kanununa bağlı Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvelde yer alan birinci derece usulsüzlük cezalarının 5 (beş) katı uygulanır.

***Bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığından onay alan üretici veya ithalatçı kuruluşlar, kurmuş oldukları satış ve bakım-onarım servisleri ile birlikte müteselsilen sorumludurlar.

***Satışını yaptıkları cihazları, (daha önce satılan ve halen mükelleflerce kullanılanlar da dâhil) Maliye ve Gümrük Bakanlığınca uygun görülen şekilde düzenlemeyen veya arızalandığı halde çalışır hale getirmeyen üretici veya ithalatçı kuruluşlar, düzenlemedikleri veya çalışır hale getirmedikleri cihazların rayiç veya emsal bedelini ilgili mükellefe ödemek zorundadırlar.

Kaynak: Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Buna göre, muhtelif şekillerde kesinleşen ve 7020 sayılı Yapılandırma Kanununun yayımı tarihi itibarıyla ödeme süresi henüz geçmemiş olan alacaklar hakkında, aşağıda açıklanan hususlar ve bu Tebliğin önceki bölümlerinde yer alan açıklamalar dikkate alınarak işlem tesis edilecektir.

213 SAYILI VERGİ USUL KANUNUNUN UZLAŞMA HÜKÜMLERİNE GÖRE KESİNLEŞEN ALACAKLAR:
7020 sayılı Yapılandırma Kanununun yayımlandığı 27.05.2017 tarihi itibarıyla (bu tarih dâhil) 213 sayılı Kanunun gerek uzlaşma gerekse tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlanılarak uzlaşma sağlanmış ancak ödeme süresi henüz geçmemiş borcu olan mükellefler, uzlaşma sonucu tahakkuk eden vergi ve ceza tutarları ile hesaplanan gecikme faizleri dikkate alınarak Kanun hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

Örnek:
24.06.2016 tarihinde verilmesi gereken katma değer vergisi beyannamesi süresinde verilmemiştir. Mükellefin defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme sonucu adına 60.000,00-TL katma değer vergisi tarh edilerek bir kat vergi zıyaı cezası ile 1.370,00 TL özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerektiği tespit edilmiştir. Buna ilişkin vergi/ceza ihbarnamesi 03.04.2017 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiştir.

Mükellef, 12.04.2017 tarihinde uzlaşma talebinde bulunmuş, 05.05.2017 tarihi uzlaşma günü olarak verilmiş ve aynı gün varılan uzlaşma sonucuna göre, vergi dairesince aşağıda yazılı tutarlar tahakkuk ettirilmiştir. Mükellefin Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunması hâlinde, Kanunun yayımı tarihi itibarıyla uzlaşma sonucu tahakkuk eden alacakların ödeme süresi henüz geçmemiş (vade tarihi: 04.06.2017) olduğundan, Kanun hükmüne göre ödenecek tutar ile tahsilinden vazgeçilen alacak tutarı aşağıdaki şekilde olacaktır.Yukarıda belirtilen şekilde hesaplanan toplam 52.475,00 TL’nin Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi durumunda, toplam 13.685,00 TL tutarındaki alacağın tahsilinden vazgeçilecektir.

Kaynak: Resmi Kanunu (03.06.2017 – 30085)

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Yapılandırılan alacak tutarının, Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde vergi aslına ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi aslına bağlı vergi cezaları ile bu cezalara uygulanan gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.

Örnek 1-
26.01.2014 vadeli 13.400,00 TL gelir (stopaj) vergisi süresinde ödenmemiştir. Bu Kanunun yayımı tarihine kadar 7.504,00 TL gecikme zammı hesaplanmıştır. Kanunun yayımı tarihi itibarıyla toplam borç tutarı 20.904,00 TL’dir.
Bu Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunulması hâlinde, vergi aslına uygulanan gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları kullanılarak Yİ-ÜFE tutarı hesaplanacaktır.
Buna göre, gecikme zammının hesaplandığı süre, gecikme zammı tutarı, gecikme zammı yerine uygulanacak toplam Yİ-ÜFE oranı ve Yİ-ÜFE tutarı aşağıdaki şekilde olacaktır.

Buna göre, ödenecek tutar ile tahsilinden vazgeçilen alacak tutarı aşağıdaki gibi olacaktır.Yukarıda belirtilen şekilde hesaplanan toplam 15.885,70 TL tutarın Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, toplam 7.504,00 TL tutarındaki alacağın tahsilinden vazgeçilecektir.

Örnek 2-
2012 vergilendirme dönemine ilişkin olarak 25.03.2013 tarihine kadar elektronik ortamda verilmesi gereken yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmemiştir. Yapılan inceleme sonucunda, 2012 dönemi için 42.000,00 TL gelir vergisi tarh edilmesi ve bir kat vergi zıyaı cezası ile 1.170,00 TL özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerektiği tespit edilmiştir. Vergi/ceza ihbarnamesi 17.04.2014 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiştir. İnceleme sonucu yapılan bu tarhiyat 17.05.2014 tarihinde tahakkuk etmiş ve Kanunun yayımı tarihine kadar herhangi bir ödemede bulunulmamıştır. Bu tarhiyata göre tahakkuk eden vergi, vergi zıyaı cezası, özel usulsüzlük cezası, gecikme faizi ve gecikme zamları şu şekildedir.Bu Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunulması hâlinde, ödenecek tutar ile tahsilinden vazgeçilen alacak tutarları aşağıdaki gibi olacaktır.

Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan ve Kanun kapsamına giren vergi cezalarının Kanundan yararlanılarak ödenmek istenmesi hâlinde, Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince bu cezaların %50’sinin ödenmesi şartıyla, cezanın geri kalan %50’sinin tahsilinden vazgeçilecektir.
Vergi aslına uygulanan gecikme faizi ve gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları kullanılarak, Yİ-ÜFE tutarı hesaplanacaktır.

Buna göre, örnek olayda gecikme faizinin hesaplandığı süre, gecikme faizi tutarı, bu sürelere ilişkin toplam Yİ-ÜFE oranları ve Yİ-ÜFE tutarları aşağıda gösterilmiştir.Gecikme zammının hesaplandığı süre, gecikme zammı tutarı, gecikme zammı yerine uygulanacak toplam Yİ-ÜFE oranı ve Yİ-ÜFE tutarı aşağıdaki şekildedir.Yukarıda belirtilen şekilde hesaplanan toplam 52.999,03 TL’nin Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi durumunda, toplam 90.526,82 TL tutarındaki alacağın tahsilinden vazgeçilecektir.

Kaynak: Resmi Gazete (03.06.2017 – 30085)

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Ancak, 7020 sayılı Kanun hükümlerine göre ödeme yapılmamış olması halinde pişmanlık hükümlerinin ihlal edilmiş sayılacağı tabiidir.

***Kısmen pişmanlık ihlali olamayacağından borçlular ödedikleri tutar kadar Kanun hükmünden yararlanamayacaktır.

213 sayılı Kanunun pişmanlık hükümlerine göre tahakkuk eden ve Kanunun yayımı tarihi itibarıyla 371’inci maddede öngörülen 15 günlük ödeme süresinde ödenmemiş olan vergiler için pişmanlık hükümleri ihlal edilmiş olacak ve vergi asılları ile bunlara hesaplanan gecikme faizi/gecikme zammı Kanun kapsamında yapılandırılacaktır.

Örnek:
Şubat-2016 vergilendirme dönemine ilişkin elektronik ortamda verilmesi gereken gelir (stopaj) vergisi beyannamesi 15.05.2017 tarihinde pişmanlıkla verilmiş, bunun üzerine 18.600,00-TL vergi tahakkuk etmiş ve alacağın vadesi 30.05.2017 tarihi olarak oluşmuştur. Ayrıca, beyannamenin süresinde verilmemesi nedeniyle 1.370,00-TL tutarında özel usulsüzlük cezası kesilerek aynı gün mükellefe tebliğ edilmiştir.

Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödeme süresi henüz geçmemiş olan bu alacağa ilişkin Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunulması hâlinde, Kanun hükmüne göre ödenecek tutar ile tahsilinden vazgeçilen alacak tutarı aşağıdaki gibi olacaktır.

Yukarıda belirtilen 19.811,28-TL’nin Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, 3.645,60-TL’nin tahsilinden vazgeçilecektir.

Mükellefe kesilmiş olan 1.370,00-TL tutarındaki özel usulsüzlük cezasına ilişkin vergi/ceza ihbarnamesinin 15.05.2017 tarihinde tebliğ edilmiş olması ve 7020 sayılı Kanunun yayımlandığı 27.05.2017 tarihi itibarıyla 30 günlük dava açma süresinin geçmemiş olması nedeniyle bu alacak kesinleşmemiş olduğundan, bu ceza için Kanun hükmünden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

Mükellefçe, yapılandırılan tutarın tamamının Kanun hükümlerine göre ödenmemesi hâlinde, pişmanlık hükümleri ihlal edilmiş sayılacak ve Kanun hükmünden yararlanılamayacaktır.

Kaynak: Resmi Gazete (03.06.2017 – 30085)

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Bu safhada bulunan alacaklar için, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 376’ncı maddesine göre indirimli olarak tahakkuk ettirilen cezanın vergi aslına bağlı olmayan bir ceza ya da iştirak nedeniyle kesilen vergi zıyaı cezası olması durumunda ödenecek ceza tutarının 7020 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükmüne göre indirilmiş tutar üzerinden hesaplanmasına dikkat edilecektir.

Örnek:
12.04.2017 tarihinde Bakanlığımız özel işaretli görevlisinin ikazına rağmen durmayan aracın sahibi adına 800,00-TL özel usulsüzlük cezası kesilmiş ve vergi/ceza ihbarnamesi 17.04.2017 tarihinde tebliğ edilmiştir. Mükellef söz konusu vergi cezası için 213 sayılı Kanunun 376’ncı maddesi hükmünden yararlanmak üzere dava açma süresinin son günü olan 17.05.2017 tarihinde vergi dairesine müracaat etmiştir.

Vergi dairesince mükellefin talebi üzerine cezanın 1/3’ü indirilerek, kalan 533,33-TL özel usulsüzlük cezası tahakkuk ettirilmiş ve mükellefe cezayı 17.06.2017 tarihine kadar ödemesi gerektiği bildirilmiştir.

Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödeme süresi henüz geçmemiş olan bu alacağa ilişkin Kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunulması hâlinde, 213 sayılı Kanunun 376’ncı maddesi çerçevesinde hesaplanan 533,33-TL özel usulsüzlük cezası, 7020 sayılı Kanun hükümlerine göre %50 oranında indirilerek tahsil edilecektir. Söz konusu cezanın %50’sine isabet eden (533,33 x %50=)266,67 TL’nin Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde, özel usulsüzlük cezasından kalan 266,66 TL’nin tahsilinden vazgeçilecektir.

213 Sayılı Vergi Usul Kanunu Madde 376- Vergi Zıyaı, Usulsüzlük Ve Özel Usulsüzlük Cezalarında İndirme
İkmalen, re ‘sen veya idarece tarh edilen vergi veya vergi farkını ve aşağıda gösterilen indirimlerden arta kalan vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarını mükellef veya vergi sorumlusu ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse:
1. Vergi zıyaı cezasında birinci defada yarısı, müteakiben kesilenlerde üçte biri,
2. Usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezasının üçte biri;
İndirilir.
Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini bildirdiği vergi ve vergi cezasını yukarıda yazılı süre içinde ödemez veya dava konusu yaparsa bu madde hükmünden faydalandırılmaz.
Yukarıdaki hükümler vergi aslına tabi olmaksızın kesilen usulsüzlük cezaları hakkında da uygulanır.

Kaynak: Resmi Kanunu (03.06.2017 – 30085)

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Bu durumda, vergi aslına bağlı olmayan vergi cezalarının (I. ve II. derece usulsüzlük cezaları ile özel usulsüzlük cezaları) %50’sinin Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan %50’sinin tahsilinden vazgeçilecektir.

***Kanunun yayımı tarihinden önce bu cezalara karşılık kısmi ödeme yapılmış olması hâlinde ödenmemiş kısım için bu Kanundan yararlanılacaktır.

Örnek:
Mükellefe, yaptığı satışa ilişkin fatura vermemesinden dolayı 210,00-TL özel usulsüzlük cezası kesilmiş ve vergi/ceza ihbarnamesi 10.02.2017 tarihinde tebliğ edilmiştir. Kesilen ceza itirazsız kesinleşmiştir.

Mükellefin, 7020 sayılı Kanundan yararlanmak için başvuruda bulunması hâlinde 210,00 TL özel usulsüzlük cezasının %50’sine isabet eden (210,00 x %50=)105,00-TL’yi ödemesi gerekecektir. Söz konusu tutarın Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi hâlinde kalan 105,00 TL özel usulsüzlük cezasının tahsilinden vazgeçilecektir.

Kaynak: Resmi Gazete (03.06.2017 – 30085)

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.