254 hesap daki kayıtlı değer üzerinden düzletme yapılır.

Buna göre enflasyon düzeltmesi yaparken 254 hesaptaki tutarın tamamı ile 257 birikmiş amortisman hesabındaki tutar binek oto gider kısıtlaması uygulaması dikkate almadan değerlemeye tabi tutulacaktır.

Yeni tutardan 2024 yılında ayrılacak amortismanın gider kısıtlamasına ait olan kısmı KKEG olarak dikkate alınacaktır.

Binek otonun satışında net defter değeri ile daha önceki yıllarda KKEG olarak dikkate alınan tutarlar kazancın tespitinde maliyet olarak dikkate alınacak yani kazançla ilişkilendirilmeyecektir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Taşıtlar 153 hesaba kayıt edilmesi halinde giderlerin tamamı gider yazılır. Binek oto gider kısıtlaması uygulanmaz. 

Alınan binek otonun işletmenin ticari faaliyetini gerçekleştirmesine destek amacıyla, pazarlama, idari işler vb. amaçla işletme içinde kullanılması halinde binek oto gider kısıtlamasına tabi tutulacaktır.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

2024 Yılında asıl işi oto ticareti veya kiralanması işi olmayan işletmeler tarafından alınan yeni (sıfır) binek otonun;

1- KDV ve ÖTV toplamının 690 Bin  TL’ye kadar olan kısmı direkt gider veya maliyet olarak yazılabilir. Üzerinde kalan kısım KKEG olarak kaydedilir

2- KDV ve ÖTV toplamının aracın maliyetine kaydedilerek 254 Taşıtlar Hesabı‘nda takip edilmesi halinde araç faturasının toplamının 1 Milyon 500 Bin TL’ye kadar olan kısmı aracın maliyet olarak kayıtlara alınabilir. Üzerinde kalan kısım amortisman ayrılacağı dönemde ilgili dönem isabet eden kısmı dikkate alınarak KKEG olarak kaydedilir.

Binek Oto Alış Kaydı – 2024

2024 YILINDA BİNEK OTO ALIMI VE AMORTİSMAN KAYDI ÖRNEK UYGULAMA

Konu ile ilgili olarak hazırladığımız örnek çalışma aşağıda olup, kendi tutarlarınıza uyarlayarak işlem yapabilirsiniz.

01/01/2024 Tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;

a)-Katma değer vergisi ve Özel tüketim vergisinin gider olarak yazılacak toplam tutarı 01/01/2024’den itibaren 690.000 TL’dir. Bu tutardan fazlası KKEG olarak kayıt edilir.

b)- Amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 01/01/2024’den itibaren 790 Bin TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde ise 01/01/2023 tarihinden itibaren 1 Milyon 500 Bin TL‘dir.

1) ÖTV ve KDV’nin MALİYETE EKLENMESİ HALİNDE

Örnek-1: (X) Anonim Şirketi genel yönetim hizmetlerinde kullanılmak üzere 05.01.2024 tarihinde KDV ve ÖTV hariç fiyatı 1.000.000 TL olan bir BİNEK otomobil satın almıştır. Söz konusu otomobil için 600.000 TL ÖTV ve 320.000 TL KDV ödenmiştir. Ödeme satın alma tarihinde banka üzerinden gerçekleşmiştir. Şirket, binek otomobilin ÖTV ve KDV’sini maliyete eklemiştir (254 Taşıtlar Hesabına Kaydetmiştir). 

Binek otomobilin maliyete eklenmesi durumunda aracın muhasebe kaydı özellik arz etmemektedir. Özellik arz eden durum bu araca ilişkin amortisman kaydına ilişkindir.

Alış Muhasebe kaydı; 1.000.000+600.000+320.0000= 1.920.000 TL

ÖTV ve KDV’si maliyete eklenen binek otomobilin 2024 yılı birinci geçici vergileme dönemi muhasebe kaydında dikkat edilmesi gereken husus; 1.500.000 TL’lik sınırdır.

Vergilerin maliyete eklendiği durumda 2024 yılı için 1.500.000 TL’yi aşan araçlar için aşan kısım için ayrılan amortismanın KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir.

-3 aylık (Amortisman oranı %20) toplam amortisman tutarı: (1.920.000×0.20)x(3/12)= 96.000 TL

–Gider olarak dikkate alınabilecek tutar: (1.500.000/1.920.000) x 96.000 = 75.000TL

–KKEG olarak dikkate alınacak tutar: (96.000 – 75.000) =21.000 TL

3 aylık Amortisman gider kaydı

2) ÖTV ve KDV’nin GİDER YAZILMASI HALİNDE:

7194 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, binek otomobilin iktisabına ilişkin KDV ve ÖTV toplamının 2024 Yılı için 690.000 TL’ye kadarlık kısmı ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Binek otomobile ilişkin KDV ve ÖTV tutarı toplamının bu tutarı aşan kısmı ise Kanunen Kabul Edilmeyen Gider (KKEG) olarak işlem görecektir.

Örnek-2: (Z) LİMİTED Şirketi, genel yönetim hizmetlerinde kullanılmak üzere 01.01.2024 tarihinde KDV ve ÖTV hariç fiyatı 1.000.000 TL olan bir BİNEK otomobil satın almıştır. Söz konusu otomobil için 600.000 TL ÖTV ve 320.000 TL KDV ödenmiştir. Ödeme satın alma tarihinde banka üzerinden gerçekleşmiştir.

Söz konusu aracın ÖTV ve KDV toplamı (600.000 + 320.000) = 920.000 TL, 2024 yılı için ÖTV+KDV toplamı için belirlenen gider yazma sınırı 690.000 TL’nin üzerinde olduğundan, limiti aşan 230.000 TL’lik kısmın KKEG olarak dikkate alınması gerekecektir. Buna göre;

-Binek otomobilin vergisiz bedeli: 1.000.000 TL

-Binek otomobil için ödenen KDV+ÖTV Tutarı: 920.000 TL

-Gider yazılabilecek KDV+ÖTV Tutarı: 230.000 TL

-KDV + ÖTV’nin KKEG olarak işlem görecek kısmı: 920.000 – 690.000 = 230.000 TL

Alış Muhasebe kaydı;

Geçici Vergileme Dönemi Amortisman Kaydı Satın alınan ÖTV+KDV hariç iktisap bedeli (2024) 790.000 TL’yi aşan yeni binek otomobillerin her birine ilişkin ayrılan amortismanın ancak bu tutara isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir.

Buna göre;

-Amortisman tutarı: (1.000.000×0.20)x(3/12)= 50.000 TL

–Gider olarak dikkate alınabilecek tutar: (790.000/1.000.000)*50.000 =39.5000 TL

–KKEG olarak dikkate alınacak tutar: 50.000-39.500 =10.500 TL

3 aylık Amortisman kaydı

2023 Binek Oto Alışı Muhasebe Kaydı için TIKLAYINIZ…

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Satışta hiç bir tutar dikkate alınmaz. Satış bedeli + KDV olarak fatura düzenlenir.

311 SERİ NO’LU GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

BEŞİNCİ BÖLÜM

Binek Otomobillerin Giderleri ve Amortismanlarının Vergi Matrahından İndirilmesi

…

Binek otomobillere ilişkin amortisman giderleri

MADDE 15 –

…

(3) Mükelleflerin aktiflerinde yer alan binek otomobiller için amortismana esas bedelden daha fazla tutar üzerinden amortisman ayırmaları halinde, genel hükümlere göre ayrılan amortisman tutarı ile amortismana esas bedel üzerinden ayrılan amortisman tutarı arasındaki fark, kanunen kabul edilmeyen gider sayılarak, o yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisi kazancına ilave edilecektir. Söz konusu binek otomobillerinin mükellefler tarafından satışı halinde ise ilgili yıllarda amortisman ayırma aşamasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak kazanca ilave olunan tutarların toplamı mükelleflerce vergiye tabi olmayan gelir olarak dikkate alınacak ve bu tutar, gelir veya kurumlar beyannamesinde “Diğer İndirimler” satırında gösterilmek suretiyle  kazanç üzerinden indirim konusu yapılabilecektir.

…

Kaynak: GV Tebliğ, İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

İKİNCİ BÖLÜM
Yeniden Değerleme Oranında Artırılan Had ve Tutarlar

Yeniden değerleme oranında artırılan had ve tutarlar
MADDE 3- (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesi hükmü uyarınca, aynı
Kanunun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86 ve 103 üncü maddelerinde yer alan ve 2023 yılında uygulanan had ve tutarlar 25/11/2023 tarihli ve 32380 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 554) ile 2023 yılı için % 58,46 (elli sekiz virgül kırk altı) olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle belirlenerek 2024 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.

…

(2) 2024 takvim yılında uygulanmak üzere 193 sayılı Kanunun

…

e) 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının;
– (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 26.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 690.000 TL,

– (7) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar;
özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 790.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 1.500.000 TL,

…

olarak tespit edilmiştir.

İLGİLİ KANUN MADDESİ

Gelir Vergisi Kanunu

…

İndirilecek Giderler
Madde 40

Kaynak: Resmi Gazete – 30.12.2023
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Ödenen KDV indirilebilir. Alınan Taşıtın Satış bedelinin tamamı üzerinden % 20 KDV hesaplanır.

Yetki belgeli araç kiralama alım satım yapan tüzel firmayız. Özel Matrah ile aldığımız aracı tekrar Özel Matrahla sıfır KDV olarak çıkabilir miyiz?

Özel matrah, Vergi mükellefi olmayan kişilerden alınan taşıtlar için uygulanır. Bahsettiğiniz satış için özel matrah uygulanmaz. Taşıtın satış bedelinin tamamı üzerinden KDV hesaplanır.

29 Mart 2022 Tarih ve 31793 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5359 CUMHURBAŞKANI KARARI ile KDV oranlarında yapılan değişiklikler aşağıda açıklanmıştır. Yeni oranlar 01/NİSAN /2022 Tarihinden itibaren uygulanacaktır.

…

İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce bu Kararın 1’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların teslimi ile özel matrah uygulanarak yapılan teslimlerde, bu Kararın 1’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanır.” (% 20) KDV Kanununun “Özel Matrah Şekilleri” başlıklı 23’üncü maddesinin (f) bendinde;

ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce, katma değer vergisi mükellefi olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında yapılan alımlar dâhil) alınarak vasfında değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların tesliminde matrahın, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olduğu hüküm altına alınmıştır.

5359 Sayılı C.Başkanı Karar ile yapılan değişiklik uyarınca, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerin, KDV mükellefi olmayanlardan KDV uygulanmaksızın satın aldıkları ve özel matrah uyguladıkları teslimlerde %1 yerine %20 oranında KDV hesaplanacaktır.

ÖNEMLİ NOT: YUKARIDAKİ AÇIKLAMALAR DIŞINDA;

a) Galericilerin, Sıfır araçlar ile araç kiralama firmalarından, sürücü kurslarından veya gerçek usulde vergilendirilen taksi işletmelerinden %20 oranında KDV uygulanarak satın aldığı binek otomobillerin satışları için düzenlenecek Faturada %20 oranında KDV hesaplanacaktır.

b) Galericilerin, Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerinden %1 KDV ödeyerek satın almış oldukları İKİNCİ EL BİNEK OTOMOBİL satışları için düzenlenecek Faturada %1 oranında KDV hesaplanacaktır.

Bu konuda daha önce yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 26) yürürlüktedir.

Söz konusu tebliğe göre ; söz konusu Kararın yürürlüğe girdiği 22/3/2019 tarihinden itibaren ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce;

– %1 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobillerinin tesliminde %1,

– %18 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobillerinin tesliminde %20

KDV oranı uygulanacaktır.

Kaynak: Resmi Gazete, KDV GUT, CB Kararı, İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Sözleşmede saydığınız unsurları kiracı üstlenmiş ise binek oto gider kısıtlamasını dikkate alarak gider yazabilirsiniz. 2023 Yılı için Binek oto aylık araç kira bedelinin 17 Bin TL + KDV’ye kadar olan kısmı gider yazılabilir. Üstünde kalan kısım ve KDV’si KKEG olarak dikkate alınır. yakıt, sigorta, bakım, onarım gibi giderlerin ise %70’i gider u-yazılabilir ve buna isabet eden KDV’si indirim konusu yapılabilir. %30’luk kısmı ve KDV’si KKEG olarak dikkate alınır.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: GİB Rehber
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Konu ile ilgili düzenleme 27.05.2020 tarihli 311 Seri No.lu G.V. Genel Tebliğinin 15’inci maddesinin (3) numaralı bendinde yapılmış ve aynı maddede yer alan Örnek:14 ile de açıklanmıştır.

311 SERİ NO’LU GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

Resmi Gazete Tarihi: 27/05/2020
Resmi Gazete No: 31137

…

Binek otomobillere ilişkin amortisman giderleri

MADDE 15 – (1) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 2020 yılı için 160.000 TL, söz konusu vergilerin tercihen maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 2020 yılı için 300.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

(2) 213 sayılı Kanun hükümlerine göre, aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılan ve amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değerleri, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilebilen binek otomobiller için aktife alınan yılda gider konusu yapılamayan amortisman bedellerinin tamamı, itfa süresinin son yılında amortismana esas bedel uygulamasından bağımsız olarak safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Örnek 12: Mobilya imalatıyla iştigal eden Bay (K), ticari işletmesinde kullanmak üzere 15/6/2020 tarihinde bir adet binek otomobil satın almıştır. Otomobilin katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi dâhil alış bedeli 750.000 TL olup, mükellef tarafından binek otomobilin iktisabı esnasında ödenen vergiler tercihen binek otomobilin maliyetine dâhil edilmiştir.

Bay (K) tarafından 2020 yılında iktisap edilen binek otomobil için en fazla 300.000 TL’ye isabet eden kısım için ayrılan amortisman, safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Buna göre mükellefin yıllar itibarıyla kazancın tespitinde gider olarak dikkate alabileceği amortisman bedelleri aşağıdaki gibidir:

(*) Kıst amortisman uygulamasından dolayı binek otomobillerin aktife alındığı yılda gider konusu yapılamayan (60.000 TL – 35.000 TL) 25.000 TL itfa süresinin son yılı olan 2024 yılında, o yıl için amortismana esas bedel üzerinden ayrılan amortismandan ayrı olarak safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.

Örnek 13: İnşaat işiyle iştigal eden kurumlar vergisi mükellefi (TDE) Ltd. Şti. 1/9/2020 tarihinde vergisiz fiyatı 240.000 TL olan bir adet binek otomobil satın almıştır. Söz konusu araç için mükellef tarafından ödenen özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi tutarı toplamı 354.720 TL olup, mükellef tarafından binek otomobilin iktisabı için ödenen vergiler safi kazancın tespitinde tercihen doğrudan gider olarak dikkate alınmıştır. Adı geçen mükellef söz konusu binek otomobili 2/1/2024 tarihinde 100.000 TL bedel karşılığında satmıştır.

Buna göre, işletme kayıtlarına vergisiz satış fiyatı üzerinden alınan binek otomobil için 2020 yılında en fazla 160.000 TL’ye isabet eden kısım için ayrılan amortisman, kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Mükellef kurum tarafından bu kapsamda yıllar itibarıyla ayrılan amortisman tutarları aşağıdaki gibidir:

Diğer taraftan, 193 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi, 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi ile bu Tebliğin 13 üncü maddesinde yapılan açıklamalar çerçevesinde, mükellef kurum tarafından iktisap edilen binek otomobil için ödenen ve tercihen gider olarak dikkate alınan özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi tutarı toplamı olan 354.720 TL’nin 2020 yılı için azami 140.000 TL’si safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecek, söz konusu tutarı aşan (354.720 TL – 140.000 TL) 214.720 TL kanunen kabul edilmeyen gider olarak mükellef kurumun 2020 hesap dönemi kurum kazancına ilave edilecektir.

Mükellef kurumun binek otomobilini 2024 yılında sattığında yapması gereken muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır (KDV ihmal edilmiştir):

102- Bankalar                                      : 100.000

257- Birikmiş Amortisman                     : 106.666

689- Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar  :   33.334

254- Taşıtlar                                          :240.000

(3) Mükelleflerin aktiflerinde yer alan binek otomobiller için amortismana esas bedelden daha fazla tutar üzerinden amortisman ayırmaları halinde, genel hükümlere göre ayrılan amortisman tutarı ile amortismana esas bedel üzerinden ayrılan amortisman tutarı arasındaki fark, kanunen kabul edilmeyen gider sayılarak, o yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisi kazancına ilave edilecektir. Söz konusu binek otomobillerinin mükellefler tarafından satışı halinde ise ilgili yıllarda amortisman ayırma aşamasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak kazanca ilave olunan tutarların toplamı mükelleflerce vergiye tabi olmayan gelir olarak dikkate alınacak ve bu tutar, gelir veya kurumlar beyannamesinde “Diğer İndirimler” satırında gösterilmek suretiyle  kazanç üzerinden indirim konusu yapılabilecektir.

Örnek 14: Bir önceki örnekte, mükellef kurumun 1/9/2020 tarihinde vergisiz satış fiyatı olan 240.000 TL üzerinden aktifine aldığı binek otomobili için, aktife kayıtlı bedelin tamamı üzerinden amortisman ayırması durumunda; mükellef tarafından binek otomobili için ayrılan amortisman tutarı ile amortismana esas bedel üzerinden hesaplanan amortisman  tutarı arasındaki fark KKEG olarak ilgili yıllarda kurum kazancına ilave olunacaktır.

Adı geçen mükellefin söz konusu binek otomobili 2/1/2024 tarihinde 100.000 TL bedel karşılığında satması halinde yapması gereken muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır (KDV ihmal edilmiştir):

______________________ / ______________________

102- Bankalar                                       100.000

257- Birikmiş Amortisman                      160.000

254- Taşıtlar                                          240.000

679- Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar         20.000

______________________ / ______________________

* Bu kapsamda kanunen kabul edilmeyen giderlerin toplam tutarı (53.334 TL), gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin “Diğer İndirimler” sütununda ayrıca gösterilmek suretiyle kazanç üzerinden indirim konusu yapılabilecektir.

TÜRMOB Binek Oto gider Kısıtlaması Hesaplama Aracı 

https://www.turmob.org.tr/Hesaplamalar/Binek-Oto-Gider-Kisitlama

Kaynak: Mevzuat
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve b31ir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

1- Aktife Kayıtlı İkinci El Binek Oto Satış Fatura Örneği

Fatura Tarihi: 1.1.2023

2) Satış Tarihinde Aracın Net Defter Değeri

3) İkinci El Binek Oto Satışı Muhasebe Kayıt Örneği

Limited Şirket ortaklar kurulu veya AŞ. yönetim kurulunun aldığı karara göre ikinci el binek oto satışından elde edilen kazancın özel fonlara atılmasına karar verilmiştir.

4) İkinci El Binek Oto Satış Karının Özel Fonlara Atılmasına İlişkin Muhasebe Kayıt Örneği

B- ÖZEL FONLARIN YENİ ARAÇ AMORTİSMANI İLE MAHSUBU

İşletme satışını yaptığı binek otonun yerine kullanılmak üzere ikinci el bir binek oto alımı yapmıştır. Binek oto başka bir şirketin aktifinde olduğu için fatura düzenlenmiştir.

1- Binek Oto Alımına İlişkin Fatura

2) İkinci El Binek Oto Alımına İlişkin Muhasebe Kayıt Örneği

3) Alınan Binek Oto İçin Yıllar İtibarıyla Ayrılacak Amortisman

Binek oto amortisman giderinin özel fonlardaki tutar ile mahsup edilecektir.

4- 2023 – Binek Oto Amortismanı ile Yenileme Fonunun Mahsubu

5- 2024 – Binek Oto Amortismanı ile Yenileme Fonunun Mahsubu

6- 2025 – Binek Oto Amortismanı ile Yenileme Fonunun Mahsubu

2023 Yılında satılan araç nedeniyle oluşan kar özel fonlara alındığı tarih olan 2023 yılından itibaren 3 yıl boyunca (satış yılı dahil) bu hesapta tutulabilir. Aynı yıl alınan araç için 2023, 2024 ve 2025 yıllarında ayrılan amortisman tutarı özel fonlar ile mahsup edilmiştir. Özel fonlardaki kalan tutar 2025 yılında kara atılacaktır.

7- Yenileme Fonunda Kalan Tutarın Dönem Karı Hesabına Devri

8- 2026 Binek Oto Amortisman Gideri

9- 2027 Binek Oto Amortisman Gideri

Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.