1- KOBİ OLMANIN ŞARTLARI NELERDİR?
Küçük ve orta büyüklükteki işletme (KOBİ): İki yüz elli (250) kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri kırk milyon (40.000.000) Türk Lirasını aşmayan ve aynı Yönetmelikte mikro işletme, küçük işletme ve orta büyüklükteki işletme olarak sınıflandırılan ekonomik birimleri veya girişimleri ifade etmektedir.

2- KAÇ ÇEŞİT KOBİ BULUNMAKTADIR?
Yönetmeliğe göre, KOBİ’ler aşağıdaki şekilde sınıflandırılmaktadır;
2.1- Mikro işletme,
2.2- Küçük işletme,
2.3- Orta büyüklükteki işletme.

3- MİKRO İŞLETME OLABİLMENİN ŞARTLARI NELERDİR?
Mikro işletme: On kişiden (10) az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri bir milyon (1.000.000) Türk Lirasını aşmayan işletmeler.

4- KÜÇÜK İŞLETME OLABİLMENİN ŞARTLARI NELERDİR?
Küçük işletme: Elli kişiden (50) az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri sekiz milyon (8.000.000) Türk Lirasını aşmayan işletmeler.

5- ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETME OLABİLMENİN ŞARTLARI NELERDİR?
Orta büyüklükteki işletme: İki yüz elli(250) kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri kırk milyon (40.000.000) Türk Lirasını aşmayan işletmeler.

6- HANGİ TÜR KOBİLER TÜZEL KİŞİLİK OLARAK FAALİYETTE BULUNABİLİRLER?
Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler gerçek veya tüzel kişi olarak faaliyette bulunmaktadır. Gerçek kişi tarafından faaliyette bulunan işletmeler gelir vergisi mükellefi olarak vergilendirilir. Tüzel kişiler tarafından faaliyette bulunulması halinde ise kurumlar vergisi mükellefi olarak vergilendirilmektedir.

Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

2017 yılı Haziran ayı sonu itibarıyla bankalar tarafından KOBİ’lere kullandırdığı toplam nakdi kredi tutarı 2016 yılı Haziran ayı sonuna göre %20,2 artarak 485,7 milyar TL oldu. Takipteki kredilerin toplam kredilere oranı ise %4,9 seviyesinde gerçekleşti.

– Küçük ve orta işletmelere kullandırılan kredi tutarı bir yılda %20,5 artarak 162,5 milyar TL’ye ulaştı.
– Orta büyüklükteki işletmelere kullandırılan kredi tutarı, haziran sonu itibarıyla yıllık bazda yüzde 19,8 artarak 193,7 milyar liraya yaklaştı.
– Mikro işletmelere kullandırılan krediler ise aynı dönemde %20,4 artarak 130 milyar TL’ye ulaştı.

BDDK verilerine göre KOBİ niteliğinde toplam müşteri sayısı 2017 yılı Haziran sonu itibarıyla yıllık bazda %9,2 olarak 4 milyon 136 bin 725’e çıktı. Mikro işletmeler %78 sahip olarak 3 milyon 225 bin 70 adet ile müşteriler içinde en büyük payı alırken, 2017 yılı Haziran sonunda yıllık bazda küçük ölçekli işletme niteliğindeki müşteri sayısı %7,8 artışla 693 bin 270, orta büyüklükteki işletme niteliğindeki müşteri sayısı da %6,5 artışla 218 bin 385 oldu.

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

2- KURUMLAR VERGİSİ ORANINDA İNDİRİM ALABİLMEK İÇİN BİRLEŞME GERÇEKLEŞTİRİLEN KOBİLERİN HANGİ DURUMLARI DİKKATE ALINACAKTIR?
Birleşme gerçekleşen KOBİ’lerin aşağıda yazılı durumları;
2.1- Birleşmenin gerçekleştiği tarihten önceki hesap döneminde 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam etmeleri,
2.2- Aynı hesap dönemine ilişkin gelir tablosunda yer alan yıllık net satış hasılatı veya bu dönemin sonunda çıkarılan bilançonun aktif toplamından herhangi biri 40 Milyon TL’sini aşmayan işletme olmaları dikkate alınacaktır.

***Birleşmenin gerçekleştiği tarihten önceki hesap döneminde 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam etme kriterinin tespitinde, sigorta bildirgeleri esas alınmak suretiyle hesaplanan yıllık ortalama çalışan sayısı dikkate alınacaktır.

Örnek 1-
1- A Ltd. Şti. 2016 hesap döneminde vermiş olduğu sigorta bildirgelerine göre 12 aylık dönem boyunca TOPLAM, 2.892 çalışan bildiriminde bulunmuştur.
2- Ayrıca 31.12.2016 tarihli bilançosunun aktif toplamı 45.000.000.- TL olup 2016 hesap dönemine ait gelir tablosuna göre net satış hasılatı 34.000.000.-TL’dir.
A Ltd. Şti.’nin 2016 hesap dönemine ilişkin yıllık ortalama çalışan sayısı:  2.892 / 12 = 241 kişi
Sonuç 1- 250’nin altında olduğundan
Sonuç 2- Bu dönemin sonunda çıkarılan bilançosunun aktif toplamı her ne kadar 40 milyon TL üzerinde olsa da yıllık net satış hasılatı 40 milyon TL aşmadığından,
2017 yılında gerçekleştirilecek birleşmeler açısından A Ltd. Şti. Kanunun 32’nci maddesinin beşinci fıkrasının uygulamasında KOBİ niteliğini haiz bulunmaktadır. 

***Bir kurum, 250’den az işçi çalıştırmakla birlikte, bir önceki hesap döneminin sonu itibarıyla yıllık net satışları ve net aktif toplamının her ikisi de 40 milyon TL’den fazla ise KOBİ kapsamında değerlendirilmeyecektir.

3- KOBİLERİN HANGİ KAZANÇLARINA NE KADAR KURUMLAR VERGİSİ ORAN İNDİRİMİ YAPILACAKTIR?
Birleşen sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden KOBİ’lerin,
3.1- Birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançları,
3.2- Bu kapsamda birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dâhil olmak üzere 3 hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına uygulanmak üzere,
3.3- Kurumlar Vergisi oranı  %75’e kadar indirimli uygulanacaktır.

4- KOBİLERİN DEVİR ŞARTLARINI TAŞIMASI İFADESİ NEDİR?
Kurumlar vergisi Kanunun 32’nci maddesinin 5’nci fıkrasının uygulaması bakımından birleşme, KOBİ’lerin Kanunun 19’uncu maddesinin 1’nci fıkrası kapsamında gerçekleştirdikleri devirleri ifade etmektedir.

Dolayısıyla, Kanunun 32’nci maddesinin 5’nci fıkrası hükümlerinden yararlanılabilmesi için birleşmenin, bu Tebliğin (19.1) bölümünde yapılan açıklamalara uygun olarak gerçekleştirilen devir niteliğinde olması şarttır.

5- BİRLEŞEN KURUMLARIN DEVİR TARİHİ İTİBARIYLA HANGİ ÖZELLİKLERİ TAŞIMASI GEREKİR?
Kanunun 32’nci maddesinin 5’inci fıkrası hükümlerinden sadece, sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden KOBİ’lerin yararlanmaları mümkündür.

Bu kapsamda, birleşen kurumların devir tarihi itibarıyla sanayi sicil belgesini haiz olmaları ve fiilen de üretim faaliyetiyle iştigal etmeleri şarttır.

*** Sanayi sicil belgesini haiz olmakla birlikte fiilen üretim faaliyetiyle iştigal etmeyen veya fiilen üretim faaliyetiyle iştigal etmekle birlikte sanayi sicil belgesini haiz olmayan KOBİ’ler, diğer şartları taşısalar dahi bu fıkra hükümlerinden yararlanamazlar.

Örnek 2- 01.08.2017 tarihinde KOBİ niteliğindeki XYZ Ltd. Şti.
KOBİ niteliğindeki mevcut ABC AŞ’ye Kurumlar Vergisi Kanununun 19’uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında devrolunmuştur.
Buna göre,
1- XYZ Ltd. Şti.’nin 01.01.2017-01.08.2017 kıst döneminde ve
2- ABC AŞ’nin de;
– 01.01.2017-31.12.2017 hesap döneminde,
– 01.01.2018-31.12.2018 hesap döneminde,
– 01.01.2019-31.12.2019 hesap döneminde
münhasıran üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına, Kanunun 32’nci maddesinin beşinci fıkrası kapsamında
3- Kurumlar Vergisi Oranı indirimli olarak uygulanacaktır.
4- Diğer taraftan, üretim faaliyetleri dışında elde edilen kazançlar için kurumlar vergisi oranı indirimli olarak uygulanmayacaktır.

***Kanunun 32’nci maddesinin beşinci fıkrası kapsamında kurumlar vergisi oranı indirimli olarak uygulanacak kazançlar münhasıran üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlar olduğundan, birleşilen kurumun muhasebe kayıtlarını üretim faaliyetlerine ilişkin kazançlarını diğer kazançlarından ayrı olarak tespitine imkân verecek şekilde tutması gerekmektedir.

7- DEVİR TARİHİNDEN SONRA BAŞKA FAALİYETLERE BAŞLANMASI HALİNDE KDV ORANINDA İNDİRİM YAPILABİLİR Mİ?
Devir tarihinden sonra, devir tarihi itibarıyla faaliyette bulunulan alanlardan farklı alanlarda üretim faaliyetlerine başlanılması halinde, bu yeni üretim faaliyetlerinden kalan süre içerisinde elde edilen kazançlara da söz konusu fıkra hükmü kapsamında kurumlar vergisi oranı indirimli olarak uygulanabilecektir.

***Birleşmeden sonra birleşilen kurumun KOBİ niteliğini kaybetmesi münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına kurumlar vergisi oranının indirimli olarak uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.

Kaynak: Resmi Gazete (11.02.2017 – 29976)

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.