Geçici koruma altındaki yabancıların çalışma iznine başvururken sağlaması gereken şartlardır. Zira Suriyeliler geçici koruma statüsündeki yabancılardır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü tarafından belirlenmiş olan bu şartlar şöyle sıralanabilir:

-Suriye vatandaşı yabancının, geçici koruma statüsünde ve en az 6 aydır Türkiye’de ikamet ediyor olması gerekir.

-Suriyeli işçinin 99 ile başlayan yabancı kimlik numarasına sahip olması gerekir.

-Geçici koruma altındakilere yabancı kimlik numarası, geçici koruma kimlik belgesi ile verilir.

-Yapılan çalışma izni başvurusu, Türk vatandaşlarına hasredilen işlerden biri için olmamalı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca geçici koruma altındaki yabancıların yapabileceği öngörülen işlerden biri için yapılmış olmalıdır.

-Başvurunun yapıldığı meslek, Sağlık Bakanlığı ya da Milli Eğitim Bakanlığından ön izin alınmasını gerektiriyorsa, çalışma izni başvurusu yapmadan önce ön izin alınmalıdır.

-Suriyelinin çalıştırılacağı işyerinde Suriyeli çalıştırma kotasına uyulmalıdır. Bu kota aşağıda anlatılmıştır.

-Suriyelinin çalıştırılacağı işyeri, geçici koruma kimlik kartını aldıkları ilde olmalıdır. Suriyeliler sadece bu illerde çalışabilirler. Ama Bakanlığın uygun görmesi halinde Suriyelinin diğer illerde de çalışması mümkündür.

-Yapılan çalışma izni başvurusunun olumlu değerlendirilebilmesi için yukarıda yer alan kriterlerin eksiksiz sağlanması gerekmektedir.

Kriterlerde eksiklik bulunması halinde, eksikliğin giderilmesi için başvuruda bulunan tarafa süre verilebilir.

-izin alındıktan sonra normal 41/a işçisidir ve sgk hakları uygulanabilir.

—-

BENZER İÇERİK

Geçici koruma sahibi kişiler çalışma iznine başvurabilir mi?

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Yoksa 10 (İkili Sosyal Güvenlik Anlaşması Olmayan Ülke Vatandaşları) kodunu seçmemiz mi gereklidir?

Sigorta Kolu” kısmına “12- U. Söz. Olmayan Yab. Uyrk. Sigortalı” seçeneği ile yapılan giriş için muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin düzenlenmesi hususunda herhangi bir değişikliğe sebebiyet vermeyecektir.

Yabancı uyruklu sigortalılar için 1 nolu “Hizmet Akdi İle Tüm Sigorta Kollarına Tabı Çalışanlar (Yabancı Uyruklu Sigortalılar Dahil)” belge türü seçilerek bildirim yapılmalıdır.

Geçici Koruma Kapsamındaki Kişilerin Çalışma İzni Başvurusuna İlişkin Açıklamalar

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

İş yerinizde geçici koruma kartı (GKK) sahibi bir Suriyeli işçi çalıştırmak için SGK ya kayıtlı en az bir Türk personelinizin olması gerekmektedir.

…

ÇALIŞMA İZNİ

3.1. Başvuru Şartları

Geçici koruma sağlanan yabancılardan aşağıda belirtilen şartları taşıyanları çalıştırmak üzere yapılan başvurular kabul edilir:

a) Yabancının geçici koruma kapsamında olduğunu belirten geçici koruma kimlik belgesinin/yabancı tanıtma belgesinin ve yabancı kimlik numarasının olması,

b) Çalışma izni başvurusunun yapıldığı tarih itibarıyla en az altı aylık geçici koruma süresinin doldurulmuş olması,

c) Geçici koruma kaydına göre yabancıya kalma hakkı sağlanan ilde çalışmak üzere başvuru yapılması,

d) Ön izin alma zorunluluğu olan mesleklerde çalışacak geçici korunanların, ilgili Bakanlıklardan ön izin belgesinin alınmış olması.

e) Geçici koruma sağlanan yabancının başka bir işverenin yanında çalışmak üzere düzenlenen çalışma izninin ya da bu yabancı için daha önce yapılmış sonuçlanmayan bir başvurusunun bulunmaması.

3.2. Başvuru Usulü

a) Çalışma izni başvurusu, geçici koruma sağlanan yabancıları çalıştıracak işverenler tarafından yapılır.

b) Başvuru, e-Devlet Kapısı üzerinden (www.turkiye.gov.tr veya www.calismaizni.gov.tr) online olarak otomasyon sisteminde geçici koruma kapsamındaki yabancılar için ayrılan modül seçilerek yapılır.

c) Otomasyon sisteminde işveren kaydı olmayanlar öncelikle işveren kaydı oluştururlar.

ç) Otomasyon sistemine yabancının kimlik numarası girildikten sonra sorgulama yapılarak yabancıya ait nüfus bilgileri getirilir.

Yapılan sorgulamada;

• yabancının geçici koruma kapsamında olduğu,
• başvurunun yapıldığı tarih itibarıyla en az altı aylık geçici koruma süresinin

doldurulduğu,

İçişleri Bakanlığı kayıtlarından teyit edilemezse otomasyon sisteminde işleme devam edilemeyeceği uyarısı alınır.

d) Geçici korunan yabancının çalışılacağı adres bilgisinin sistem girilmesi esnasında seçilen il ile yabancıya geçici koruma ile kalma hakkı sağlanan ilin kodunun uyuşmaması halinde otomasyon sisteminde işleme devam edilemeyeceği uyarısı alınır.

e) Yabancıya ve işverenine ait bilgilerin otomasyon sistemine eksiksiz girilmesi ve yabancı ve işveren arasında düzenlenen iş sözleşmesi ile yabancının fotoğrafının sisteme taranılması zorunludur.

f) Geçici koruma sağlanan yabancının daha önce yapılmış değerlendirme aşamasında bir başvurusunun bulunması halinde otomasyon sisteminde işleme devam edilemez.

g) Çalışma izin başvurusunun otomasyon sistemi üzerinden online yapılması yeterli olup, Bakanlığa kağıt ortamında herhangi belge gönderilmeyecektir.

ğ) Geçici koruma kapsamında kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan yabancılar vergi numaraları olması kaydıyla işyerinin kuruluş işlemlerinin tamamlanması sonrasında, şirketler için ticaret sicil gazetesi, gerçek kişi tacirler ile esnaf ve sanatkarlar için ilgili

oda sicil kayıt belgesi gibi işyerinin faaliyetini gösterir belgelerin başvuru esnasında otomasyon sistemine taranılması suretiyle çalışmaya başlamadan önce çalışma izni almak zorundadır. Yetkili idarelerce, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilirken yabancının çalışma izninin bulunması koşulu aranılacaktır.

3.3. Çalışma İzni Başvurularının Değerlendirilmesi

Bakanlıkça, çalışma izni başvuruları aşağıda belirtilen hallerde reddedilir:

a) İşyerinde geçici koruma kapsamında çalışan sayısının, aynı işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde onunu geçmesi,

b) Başvurunun, özel kanunları ile yalnızca Türk vatandaşları tarafından icrasına izin verilen iş ve meslekler için yapılmış olması,

c) Sağlık meslek mensupları için Sağlık Bakanlığından, eğitim meslek mensupları için Milli Eğitim Bakanlığından veya Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından ön izin alınmaması,

ç) Değerlendirme kriterlerinin karşılanmaması,

d) İlgili mercilerin olumsuz görüşünün bulunması.

3.4. Çalışma İzin Belgesi ve Bildirim

a) Çalışma izni başvurusuna ilişkin Bakanlıkça yapılan değerlendirmenin sonucu, geçici koruma sağlanan yabancıyı çalıştırmak isteyen işverene ve İçişleri Bakanlığına online olarak bildirilir.

b) Talebi uygun görülen geçici koruma sağlanan yabancı için Bakanlıkça oluşturulan çalışma izni otomasyon sisteminde “Başvuru Takip” kısmında görüntülenebilecektir.

Ayrıca, yabancı adına Bakanlıkça düzenlenen kart şeklindeki çalışma izin belgesi yabancının çalışacağı adrese nitelikli kurye ile gönderilecektir.

c) Çalışma izni verilen geçici koruma sağlanan yabancı, işinin gereği olarak farklı bir ilde bulunmasının zorunlu olduğu hallerde, göç idaresi il müdürlüğüne bu durumu bildirmekle yükümlüdür.

3.5. İstihdam Kotası

İşyerinde geçici koruma kapsamında çalışan sayısının, aynı işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde onunu geçmemesi esastır. Ancak, hiç Türk vatandaşı çalışanı bulunmayan veya toplam çalışan sayısı ondan az olan işyerlerinde, geçici koruma sağlanan en fazla bir yabancıya çalışma izni verilebilir.

Ayrıca, işveren tarafından; işyerinin kayıtlı bulunduğu ildeki İl Müdürlüğünden, çalışma izni başvurusu tarihinden önceki dört haftalık süre içerisinde yabancının çalıştırılacağı işi yapacak aynı nitelikte Türk vatandaşı bulunamadığının belgelendirildiği başvurularda istihdam kotası uygulanmayabilir. Bu hususun Bakanlıkça değerlendirilmesinde çalışma izni talebinde bulunulan sektör ve illere göre açık iş ve işe yerleştirmeler dikkate alınır.

İşverenlerce istihdam edilmek istenen ancak o işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde onunu geçen her geçici koruma sağlanan yabancı için, Bakanlığa çalışma izin başvurusunda bulunulması öncesinde il müdürlüklerine başvuruda bulunularak istihdam kotası uygulanmayabileceğine yönelik belgenin alınması gerekmektedir.

Bu amaçla işverenlerce il müdürlüklerine yapılan başvuruyu izleyen dört haftalık süre içerisinde, istihdam edilmek istenen geçici koruma sağlanan yabancının çalıştırılacağı işi yapacak aynı nitelikte Türk vatandaşının bulunup bulunmadığına ilişkin olarak il müdürlüklerince gerekli değerlendirme yapılır. Dört haftalık sürenin bitiminde, yabancının çalıştırılacağı işi yapacak Türk vatandaşının o ilde bulunmadığının tespit edilecek olması

halinde, il müdürlükleri tarafından işverenlere, geçici koruma sağlanan yabancının istihdam

edilebileceğine yönelik bir belge verilir.

İstihdam kotası uygulanmayacağına yönelik olarak belge verilirken; işyerinin SGK tescil numarası, çalışma izni talep edilen işin meslek kodu ve o meslekte istihdam edilebilecek yabancı sayısı bilgileri açıkça belirtilecektir. Örneğin, il müdürlüğünce verilecek söz konusu belgede “123…” SGK tescil numaralı işyerinde 9312.02 Beden İşçisi (İnşaat) meslek kodu ile 15 işçi talebinin dört haftalık süre içerisinde karşılanamadığı hususları belirtilecektir.

4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu uyarınca kamu yararına çalışan dernek statüsüne sahip dernekler ile 30/7/2003 tarihli ve 4962 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Vakıflara Vergi Muafiyeti Tanınması Hakkında Kanun uyarınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar tarafından insani yardım hizmeti faaliyetlerinde çalıştırılmak istenen geçici koruma sağlanan yabancılara ilişkin Bakanlığa yapılan çalışma izin taleplerinin değerlendirilmesinde istidam kotası uygulanmayacaktır.

…

Geçici Koruma Kapsamındaki Kişilerin Çalışma İzni Başvurusuna İlişkin Açıklamalar

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Alınabilir.

Geçici Koruma

1 – Geçici koruma sahibi kişiler çalışma iznine başvurabilir mi?

Geçici koruma sağlanan yabancılar için, geçici koruma kimlik belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti almak için başvurabilirler.

2- Geçici koruma kapsamındayım, uzun dönem ikamet izni başvurusunda bulunabilir miyim?

Geçici koruma kimlik belgesi uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı sağlamaz.

3- Geçici koruma kapsamındayım, sağlık hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler ikamet ettikleri il sınırları içerisinde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

4- Geçici koruma kapsamındayım, eğitim hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler Milli Eğitim Bakanlığının ilgili düzenlemesi ile ilk ve orta öğretim seviyesinde okullara kayıt yaptırabilmektedirler.Ayrıca üniversitelerde bu belge ile öğrenim görebilmektedirler.

5- Geçici koruma kapsamındayım, barınma merkezlerinde kalabilir miyim?

Geçici Barınma merkezlerine yerleştirilmek için kayıtlı olduğunuz ilin İl Göç İdaresi ile görüşerek talebinizi iletebilirsiniz.

6- Geçici koruma kapsamındayım çalışma iznim var Türkiye dışına çıkış giriş yapabilir miyim?

Geçici koruma kapsamında çalışma izni alanlar iller arası seyahat yapabilmeleri için kayıtlı oldukları İlin Göç İdaresinden izin almakla yükümlüdürler. Yurt dışına çıkış yapmaları halinde-Göç İdaresinden alınan resmi izinler hariç- geçici koruma kartları iptal edilir.

7- Üçüncü ülkeye çıkış yapılması halinde GK sona erer mi?

Geçici korumadaki Suriyelilerin üçüncü bir ülkeye insani nedenler veya yeniden yerleştirme kapsamında kabul edilmesi ya da üçüncü bir ülkeye çıkış yapması hallerinde geçici korumaları bireysel olarak sona erer.

8- Suriyeli bir vatandaş Geçici Koruma için nereye kayıt yaptırmalıdır?

Geçici Koruma kapsamında kayıt yaptırmak üzere bulunduğunuz İlin İl Göç İdaresine Müracaat edebilirsiniz. İstanbul ilinde ise Kumkapı ve Sultanbeyli Koordinasyon merkezleri ile iletişime geçebilirsiniz.

9- Geçici koruma kimlik belgesi sahibine Türk vatandaşlığı için başvuru hakkı sağlar mı?

Geçici koruma kimlik belgesi, Türkiye’de kalış hakkı sağlar. Ancak bu belge sahibine Türk vatandaşlığına başvuru hakkı sağlamaz.

10- Geçici Koruma kapsamında bulunan bir Suriyeli bebeğinin doğum kaydını nasıl yaptırabilir?

İlk olarak hastaneden doğum belgesi alınır. Ancak bebeğin hastane dışında doğması halinde (Ev vs.) muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair bir belge alınır. Doğum belgesi ya da muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair belge alındıktan sonra Nüfusa ve Kayıt Merkezine çocuğun kaydı yaptırılır. İşlemleri yaparken gerekli belgeler: Çocuğun doğum belgesi ve ebeveynlerin geçici koruma kimlikleri.

11- E-randevu sisteminden alınmış randevuya yalnızca aile reisinin gitmesi yeterli olur mu?

Randevu aile reisi tarafından alınmış olsa dahi randevu gününde tüm aile üyelerinin veri güncelleme ofisinde hazır bulunması gerekmektedir.

12- Geçici Koruma kimlik belgemi kaybettim. Nasıl bir yol izlemeliyim?

Geçici Koruma Kartını kaybedenler veya çaldıranlar Emniyette kayıp/çalıntı tutanağı tanzim ettirip İl Göç İdaresine müracaat etmeleri gerekmektedir. İlgili tutanak tanzim edilmemesi halinde yerel veya ulusal gazeteye ilan verilmelidir. Daha sonra İl Göç İdaresine müracaat edilmelidir.

13- Ön kayıt belgem var, il değişikliği yapabilir miyim?

Kayıt işlemlerinin tamamlanmasının ardından düzenlenen Geçici Koruma Kimlik Belgesi ile ikamet il değişikliği için İl Göç İdaresi Müdürlüğüne başvuruda bulunulabilir.

14- Geçici koruma kimliğim var üniversitede okuyorum öğrenci ikamet iznine başvuru yapabilir miyim?

Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin mevcut statüleriyle eğitim alma hakları vardır. Öğrenci İkamet İzni almak istemeleri halinde ise gereken şartları sağlıyorlar ise (6458 sayılı YUKKun 38.

maddesindeki şartları taşıması) durumunda öncelikli olarak kendi durumlarına ilişkin detaylı bilgi edinmek için kayıtlı oldukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne giderek bilgi almalılardır.

15- Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin evlilikleri hakkında bilgi verebilir misiniz?

Evlenmek isteyen Geçici Koruma kapsamındaki Suriyeli yabancıların; bulundukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüklerine başvuru yapmaları durumda medeni durumunu gösterir “Evlenme Ehliyet Belgesi” verilir. Bu belge ile resmi evlilik işlemlerini gerçekleştirebilmektedirler. Evlenme Ehliyet Belgesi” İl Göç İdarelerinde varsa kimlik belgesine göre, yoksa beyana göre düzenlenir.

16-Türk vatandaşları ile evlilik yapan geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler vatandaşlık alabilir mi?

Geçici Koruma kapsamında geçirilen süreler evlenme yoluyla kazanmada hesaplamaya katılmamaktadır. Ancak yabancı 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun evlenme yoluyla kazanma hükümlerine göre başvurma hakkına sahiptir aynı zamanda görev ve yetkili birim Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüdür.

17- Geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler ikamet izni için başvuru yapabilirler mi?

Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin ikamet izni alabilmesi için bulundukları ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne müracaat etmeleri gerekmektedir.

18- Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin Türkiyeden çıkış sebeplerine göre izin almaları gereken kurum değişiyor mu?

Geçici koruma kapsamında bulunan Suriyelilerden üçüncü bir ülkeden vize/ikamet izni alanların ya da ülkeden çıkmak amacıyla başvuracakların alacakları tüm belge ve dökümanlar ikamet ettiği ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğüne müracaat etmesi gerekmektedir.

19- Gitmek istediği ülkede aile üyeleri olmayan, akrabaları bulunmayan ve tedavi görmeyecek olan Suriyeliler üçüncü ülkeye çıkış başvurularını hangi belgelerle yapacaklar?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

20- Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerden gitmek istedikleri üçüncü bir ülkede tedavi görecek olanlar hangi belgelerle nereye müracaat etmelidir?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

21- Gitmek istedikleri ülkede akrabaları bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

22-Gitmek istedikleri ülkede aile üyesi bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

23- Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesine döndükten sonra tekrar ülkemize gelen yabancı hakkında nasıl bir işlem yürütülüyor?

Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesinde döndükten sonra geçici korumadan faydalanmak üzere tekrar sınırlarımıza gelmesi ve sınırlarımızdan geçmesi halinde söz konusu kişinin bulunduğu ildeki il göç idaresi müdürlüğüne müraacat etmesi gerekmektedir. Burada kendisinden neden geri döndüğüne dair mülakatı alınır ve hakkında geçici koruma hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağına dair değerlendirme yapılır.

24- Gönüllü geri dönüş yapan Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelinin çıkış işlemleriyle ilgili prosedür nasıldır?

Gönüllü geri dönüş kapsamında ülkesine dönmek isteyenler öncelikle il göç idaresi müdürlüğüne giderek Gönüllü Geri dönüş Formu doldurmaktadır. Kendilerine verilen Yol İzin Belgesi ve Gönüllü Geri Dönüş formunun bir nüshası ile sınır kapısından çıkış yapılabilir. Sınır kapısında yetkili personel tarafından Geçici Koruma Kartı teslim alınır.

25- Bireysel ve kitlesel olarak Geçici Koruma Kapsamı nasıl sona erer?

Geçici korumanın sona ermesindeki esas uygulama Cumhurbaşkanlığı Kararı ile verilir. Bu toplu olarak geçici korumanın sonlandırılması anlamına gelmektedir. Bireysel olarak sona erme ise; geçici korunan Suriyelinin üçüncü ülkeye çıkışı, gönüllü geri dönüşü, bir başka ülkenin korumasından faydalanması, ikamet iznine geçişi, ölümü durumlarında olmaktadır.

26- Geçici koruma kapsamındaki yabancılar kaldıkları ili değiştirmek istediklerinde nasıl bir yol izlemeleri gerekiyor?

Geçici koruma kapsamında bulunan yabancılar başka bir ile gitmek istediklerinde; kayıtlı oldukları ildeki il göç idaresine giderek izin almaları gerekir. İş, Eğitim, Sağlık, Akrabalık ilişkileri gibi makul bir gerekçeye sahiplerse uygun görülmesi halinde kendilerine verilecek Yol İzin Belgesi ile gittikleri ildeki il göç idaresi müdürlüğüne başvurabilirler.

27- Geçici koruma kapsamındaki yabancılar hangi illerde kalabiliyorlar?

Geçici Koruma kapsamında bulunan yabancılar Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen bir ilde, geçici barınma merkezinde veya belli bir yerde ikamet etmekle yükümlüdür.

28- Geçici koruma uygulaması ne zaman başlıyor ve bitiyor?

Geçici koruma uygulamasının başlaması ve bitişi Cumhurbaşkanlığının alacağı kararla gerçekleşmektedir. Ülkemizde bulunan Suriyelilere uygulanan geçici koruma prosedürü 22/10/2014 tarihli geçici koruma yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle başlamış olup 28/04/2011 tarihinden itibaren ülkemize gelen Suriyelileri kapsayan geçici korumanın bitiş tarihi belirli değildir.

29- Irak uyruklu yabancılar geçici koruma kapsamana alınmakta mıdır?

28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.

30- Geçici koruma kapsamına kimlerin alınacağına nasıl karar veriliyor?

Ülkemize kitlesel olarak göç yaşandığı durumlarda Cumhurbaşkanlığı kararı ile geçici koruma kapsamına alınıp alınmayacaklarına karar verilmektedir.

31- Kimler geçici koruma kapsamına alınmışlardır?

28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.

32- Geçici Koruma kayıt işlemleri nasıl ve nerede yürütülür? Yapılır?

Geçici koruma kayıt işlemleri İl Göç İdaresi Müdürlüklerince yürütülmektedir.Geçici koruma için başvuran Suriyelilere 30 gün süreli geçerliliği olan Ön Kayıt belgesi verilir. Kayıt işlemleri tamamlananlara Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

1- Çalışma iznim bitmek üzere ikamet izni başvurusu yapabilir miyim?

Çalışma izni bitmeden son 60 gün içerisinde amacınıza uygun ikamet izni için başvuru yapabilirsiniz.

2- Çalışma iznim çıktıktan sonra ikamet izni almam gerekli mi?

Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı tarafından veya kendi mevzuatında çalışma izni vermeye yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen çalışma izinleri, geçerli olduğu sürece ikamet izni olarak kabul edilir. Çalışma izninin sona erdiği tarih, aynı zamanda ikamet izninin de bitiş tarihidir. Çalışma izni süresi sona erdiği halde süresini uzatmayan ya da yeni durumuna uygun ikamet izni almayan yabancılar, ikamet izni ihlali yapmış sayılırlar.

3- Çalışma iznim iptal olduğunda ikamet iznim de iptal olur mu?

Çalışma izni ikamet izni yerine sayıldığı için süresi devam ettiği sürece ikamet izni alınması gerekmemektedir. Ancak çalışma izninin süresi dolması halinde ikamet izni gibi 10 gün daha yasal hakkı olup bu süre içinde amacına uygun ikamet iznine başvuru yapılabilir. Eğer yabancının hem çalışma izni hem de ikamet izin belgesi var ise çalışma izninin iptal olması halinde ikamet izni iptal olmayıp yasal kalış hakkı sağlamaktadır. İkamet izninin süresinin sonuna kadar yasal olarak kalabilir.

4- Çalışma iznim var. Türkiye’de eğitim görebilir miyim?

Çalışma iznine sahip olan yabancının öğrenci ikamet izni alabilme koşullarının ortaya çıkması halinde, çalışma izni ile öğrenci ikamet izninin sağladığı haklardan faydalanabilir.

5- Çalışma iznine başvurabilmek için en az kaç ay/yıl ikamet izni süresine sahip olmalıyım?

Yasal düzenlemeler çerçevesinde yurt içinden başvuru yapma hakkı tanınanlar hariç, ülkemizden yapılacak çalışma izni başvurularında geçmişe dönük en az 6 ay süresi bulunan (Turizm amaçlı kısa dönem ikamet izni hariç) ve halen geçerli bir ikamet iznine sahip olunması durumunda Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı müracaat edilebilir.

6- Çalışma izninin ikamet izni sayılmasıyla birlikte yabancıların herhangi bir bildirimde bulunması gerekiyor mu?

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun yirmi yedinci maddesine göre çalışma izini ve çalışma izni muafiyet teyit belgesi ikamet izni yerine geçmektedir. Söz konusu çalışma izni alan yabancılar ülkemize giriş tarihinden itibaren 20 iş günü içerisinde İl Göç İdaresine kayıtlarını yaptırmak zorundadırlar.

7- Geçici koruma kapsamındayım, çalışma izni alabilir miyim?

Geçici koruma sağlanan yabancılar geçici koruma kimlik belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti almak için başvurabilirler.

8- Mülteci statüsünde Türkiye’de bulunuyorum, çalışma izni alabilir miyim?

Mülteci ya da ikincil koruma statüsü sahibi yabancılar çalışamayacağı iş ve mesleklere ilişkin diğer mevzuatta yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla statü alınmasından itibaren bağımlı veya bağımsız olarak çalışabilmektedir. Mülteci veya ikincil koruma statüsü sahibi kimlik belgesi, çalışma izni yerine de geçer ve bu durum kimlik belgesine yazılmaktadır.

9- Türkiye’de öğrenci olarak bulunmaktayım. Çalışma izni konusunda nereye başvuracağım?

Türkiye’de öğrenim gören ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri, çalışma izni almak kaydıyla çalışabilirler. Ancak, ön lisans ve lisans öğrencileri için çalışma hakkı, ilk yıldan sonra başlar ve ilgili kanunla düzenlenir. Başvurular Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığına yapılmaktadır.

10- Türkiye’de öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencileri çalışma iznine başvuruda bulunabilirler mi?

Türkiye’de öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencileri, çalışma izni aldıkları takdirde çalışabilirler. Çalışma izni alan öğrenciler, çalışma izninin geçerli olduğu süre içinde öğrenci ikamet izni alma yükümlülüğünden muaf tutulurlar. Ancak yabancı, çalışma izni süresi bittiğinde veya uzatılmadığında öğrenci ikamet izni almak zorundadır.

11- Yabancı futbolcular için çalışma izni almamız lazım mı?

Türkiye Futbol Federasyonunca veya Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce talepleri uygun bulunan yabancı futbolcular ile diğer sporcu ve antrenörlerin sözleşmeleri süresince çalışma izni almalarına gerek bulunmamaktadır.

Geçici Koruma sağlanan yabancılar için çalışma izni başvurusuna ilişkin bazı soru ve cevaplara aşağıda yer verilmiştir.

1 Geçici koruma sahibi kişiler çalışma iznine başvurabilir mi? 

Geçici koruma sağlanan yabancılar için, geçici koruma kimlik belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti almak için başvurabilirler.

2 Geçici koruma kapsamındayım, uzun dönem ikamet izni başvurusunda bulunabilir miyim?

Geçici koruma kimlik belgesi uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı sağlamaz.

3 Geçici koruma kapsamındayım, sağlık hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler ikamet ettikleri il sınırları içerisinde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

4 Geçici koruma kapsamındayım, eğitim hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler Milli Eğitim Bakanlığının ilgili düzenlemesi ile ilk ve orta öğretim seviyesinde okullara kayıt yaptırabilmektedirler.Ayrıca üniversitelerde bu belge ile öğrenim görebilmektedirler.

5 Geçici koruma kapsamındayım, barınma merkezlerinde kalabilir miyim?

Geçici Barınma merkezlerine yerleştirilmek için kayıtlı olduğunuz ilin İl Göç İdaresi ile görüşerek talebinizi iletebilirsiniz.

6 Geçici koruma kapsamındayım çalışma iznim var Türkiye dışına çıkış giriş yapabilir miyim?

Geçici koruma kapsamında çalışma izni alanlar iller arası seyahat yapabilmeleri için kayıtlı oldukları İlin Göç İdaresinden izin almakla yükümlüdürler. Yurt dışına çıkış yapmaları halinde-Göç İdaresinden alınan resmi izinler hariç- geçici koruma kartları iptal edilir.

7  Üçüncü ülkeye çıkış yapılması halinde GK sona erer mi?

Geçici korumadaki Suriyelilerin üçüncü bir ülkeye insani nedenler veya yeniden yerleştirme kapsamında kabul edilmesi ya da üçüncü bir ülkeye çıkış yapması hallerinde geçici korumaları bireysel olarak sona erer.

8 Suriyeli bir vatandaş Geçici Koruma için nereye kayıt yaptırmalıdır?

Geçici Koruma kapsamında kayıt yaptırmak üzere bulunduğunuz İlin İl Göç İdaresine Müracaat edebilirsiniz. İstanbul ilinde ise Kumkapı ve Sultanbeyli Koordinasyon merkezleri ile iletişime geçebilirsiniz.

9  Geçici koruma kimlik belgesi sahibine Türk vatandaşlığı için başvuru hakkı sağlar mı?

Geçici koruma kimlik belgesi, Türkiye’de kalış hakkı sağlar. Ancak bu belge sahibine Türk vatandaşlığına başvuru hakkı sağlamaz.

10 Geçici Koruma kapsamında bulunan bir Suriyeli bebeğinin doğum kaydını nasıl yaptırabilir?

İlk olarak hastaneden doğum belgesi alınır. Ancak bebeğin hastane dışında doğması halinde (Ev vs.) muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair bir belge alınır. Doğum belgesi ya da muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair belge alındıktan sonra Nüfusa ve Kayıt Merkezine çocuğun kaydı yaptırılır. İşlemleri yaparken gerekli belgeler: Çocuğun doğum belgesi ve ebeveynlerin geçici koruma kimlikleri.

11 E-randevu sisteminden alınmış randevuya yalnızca aile reisinin gitmesi yeterli olur mu?

Randevu aile reisi tarafından alınmış olsa dahi randevu gününde tüm aile üyelerinin veri güncelleme ofisinde hazır bulunması gerekmektedir.

12 Geçici Koruma kimlik belgemi kaybettim. Nasıl bir yol izlemeliyim?

Geçici Koruma Kartını kaybedenler veya çaldıranlar Emniyette kayıp/çalıntı tutanağı tanzim ettirip İl Göç İdaresine müracaat etmeleri gerekmektedir. İlgili tutanak tanzim edilmemesi halinde yerel veya ulusal gazeteye ilan verilmelidir. Daha sonra İl Göç İdaresine müracaat edilmelidir.

13 Ön kayıt belgem var, il değişikliği yapabilir miyim?

Kayıt işlemlerinin tamamlanmasının ardından düzenlenen Geçici Koruma Kimlik Belgesi ile ikamet il değişikliği için İl Göç İdaresi Müdürlüğüne başvuruda bulunulabilir.

14 Geçici koruma kimliğim var üniversitede okuyorum öğrenci ikamet iznine başvuru yapabilir miyim?

Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin mevcut statüleriyle eğitim alma hakları vardır. Öğrenci İkamet İzni almak istemeleri halinde ise gereken şartları sağlıyorlar ise (6458 sayılı YUKKun 38. maddesindeki şartları taşıması) durumunda öncelikli olarak kendi durumlarına ilişkin detaylı bilgi edinmek için kayıtlı oldukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne giderek bilgi almalılardır.

15 Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin evlilikleri hakkında bilgi verebilir misiniz?

Evlenmek isteyen Geçici Koruma kapsamındaki Suriyeli yabancıların; bulundukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüklerine başvuru yapmaları durumda medeni durumunu gösterir “Evlenme Ehliyet Belgesi” verilir. Bu belge ile resmi evlilik işlemlerini gerçekleştirebilmektedirler. Evlenme Ehliyet Belgesi” İl Göç İdarelerinde varsa kimlik belgesine göre, yoksa beyana göre düzenlenir.

16 Türk vatandaşları ile evlilik yapan geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler vatandaşlık alabilir mi?

Geçici Koruma kapsamında geçirilen süreler evlenme yoluyla kazanmada hesaplamaya katılmamaktadır. Ancak yabancı 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun evlenme yoluyla kazanma hükümlerine göre başvurma hakkına sahiptir aynı zamanda görev ve yetkili birim Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüdür.

17 Geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler ikamet izni için başvuru yapabilirler mi?

Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin ikamet izni alabilmesi için bulundukları ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne müracaat etmeleri gerekmektedir.

18 Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin Türkiyeden çıkış sebeplerine göre izin almaları gereken kurum değişiyor mu?

Geçici koruma kapsamında bulunan Suriyelilerden üçüncü bir ülkeden vize/ikamet izni alanların ya da ülkeden çıkmak amacıyla başvuracakların alacakları tüm belge ve dökümanlar ikamet ettiği ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğüne müracaat etmesi gerekmektedir.

19 Gitmek istediği ülkede aile üyeleri olmayan, akrabaları bulunmayan ve tedavi görmeyecek olan Suriyeliler üçüncü ülkeye çıkış başvurularını hangi belgelerle yapacaklar?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

20 Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerden gitmek istedikleri üçüncü bir ülkede tedavi görecek olanlar hangi belgelerle nereye müracaat etmelidir?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

21 Gitmek istedikleri ülkede akrabaları bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

22 Gitmek istedikleri ülkede aile üyesi bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

23 Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesine döndükten sonra tekrar ülkemize gelen yabancı hakkında nasıl bir işlem yürütülüyor?

Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesinde döndükten sonra geçici korumadan faydalanmak üzere tekrar sınırlarımıza gelmesi ve sınırlarımızdan geçmesi halinde söz konusu kişinin bulunduğu ildeki il göç idaresi müdürlüğüne müraacat etmesi gerekmektedir. Burada kendisinden neden geri döndüğüne dair mülakatı alınır ve hakkında geçici koruma hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağına dair değerlendirme yapılır.

24 Gönüllü geri dönüş yapan Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelinin çıkış işlemleriyle ilgili prosedür nasıldır?

Gönüllü geri dönüş kapsamında ülkesine dönmek isteyenler öncelikle il göç idaresi müdürlüğüne giderek Gönüllü Geri dönüş Formu doldurmaktadır. Kendilerine verilen Yol İzin Belgesi ve Gönüllü Geri Dönüş formunun bir nüshası ile sınır kapısından çıkış yapılabilir. Sınır kapısında yetkili personel tarafından Geçici Koruma Kartı teslim alınır.

25 Bireysel ve kitlesel olarak Geçici Koruma Kapsamı nasıl sona erer?

Geçici korumanın sona ermesindeki esas uygulama Cumhurbaşkanlığı Kararı ile verilir. Bu toplu olarak geçici korumanın sonlandırılması anlamına gelmektedir. Bireysel olarak sona erme ise; geçici korunan Suriyelinin üçüncü ülkeye çıkışı, gönüllü geri dönüşü, bir başka ülkenin korumasından faydalanması, ikamet iznine geçişi, ölümü durumlarında olmaktadır.

26 Geçici koruma kapsamındaki yabancılar kaldıkları ili değiştirmek istediklerinde nasıl bir yol izlemeleri gerekiyor?

Geçici koruma kapsamında bulunan yabancılar başka bir ile gitmek istediklerinde; kayıtlı oldukları ildeki il göç idaresine giderek izin almaları gerekir. İş, Eğitim, Sağlık, Akrabalık ilişkileri gibi makul bir gerekçeye sahiplerse uygun görülmesi halinde kendilerine verilecek Yol İzin Belgesi ile gittikleri ildeki il göç idaresi müdürlüğüne başvurabilirler.

27 Geçici koruma kapsamındaki yabancılar hangi illerde kalabiliyorlar?

Geçici Koruma kapsamında bulunan yabancılar Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen bir ilde, geçici barınma merkezinde veya belli bir yerde ikamet etmekle yükümlüdür. 

28 Geçici koruma uygulaması ne zaman başlıyor ve bitiyor?

Geçici koruma uygulamasının başlaması ve bitişi Cumhurbaşkanlığının alacağı kararla gerçekleşmektedir. Ülkemizde bulunan Suriyelilere uygulanan geçici koruma prosedürü 22/10/2014 tarihli geçici koruma yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle başlamış olup 28/04/2011 tarihinden itibaren ülkemize gelen Suriyelileri kapsayan geçici korumanın bitiş tarihi belirli değildir. 

29 Irak uyruklu yabancılar geçici koruma kapsamana alınmakta mıdır?

28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.

30 Geçici koruma kapsamına kimlerin alınacağına nasıl karar veriliyor?

Ülkemize kitlesel olarak göç yaşandığı durumlarda Cumhurbaşkanlığı kararı ile geçici koruma kapsamına alınıp alınmayacaklarına karar verilmektedir.

31 Kimler geçici koruma kapsamına alınmışlardır?

28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.

32 Geçici Koruma kayıt işlemleri nasıl ve nerede yürütülür? Yapılır?

Geçici koruma kayıt işlemleri İl Göç İdaresi Müdürlüklerince yürütülmektedir. Geçici koruma için başvuran Suriyelilere 30 gün süreli geçerliliği olan Ön Kayıt belgesi verilir. Kayıt işlemleri tamamlananlara Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenir.

Kaynak: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

1.BÖLÜM

AMAÇ VE KAPSAM, YASAL DAYANAKLAR, TANIMLAR

1.1. Amaç ve Kapsam

Bu rehberin amacı, 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca geçici koruma sağlanan yabancılar adına düzenlenecek çalışma izinleri ile mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışacaklara sağlanacak çalışma izni muafiyetine

ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.

1.2. Yasal Dayanaklar

Bu rehber, 6458 sayılı Kanunun 91 inci maddesi ile 13/10/2014 tarihli ve 2014/6883 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 22/10/2014 tarihli ve 29153 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Geçici Koruma Yönetmeliği”nin 29 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Bu rehber aynı zamanda, Bakanlar Kurulu tarafından 11/1/2016 tarihinde kararlaştırılarak 15/1/2016 tarihli ve 29594 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik” hükümleri

esas alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Valilikler, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri ile diğer ilgili kurumların görev ve yetkileri ile geçici koruma sağlananlar ve bunların işverenlerinin yükümlüklerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.

1.3. Tanımlar

Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,

İl Müdürlüğü: Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü,

Otomasyon sistemi: Yabancıların Çalışma İzinleri Otomasyon Sistemini,

Yabancı kimlik numarası: Geçici koruma sağlanan yabancıların 99 ile başlayan 11 haneli kimlik numarasını

ifade eder.

2.BÖLÜM

MEVSİMLİK TARIM VE HAYVANCILIK İŞLERİNDE ÇALIŞMA İZNİ MUAFİYETİ

2.1. Başvuru Şartları

Geçici koruma sağlanan yabancılardan aşağıda belirtilen şartları taşıyanların çalışma izni muafiyet başvuruları kabul edilir:

a) Yabancının geçici koruma kapsamında olduğunu belirten geçici koruma kimlik belgesinin/yabancı tanıtma belgesinin ve yabancı kimlik numarasının olması,

b) Çalışma izni muafiyeti başvurusunun yapıldığı tarih itibarıyla en az altı aylık geçici koruma süresinin doldurulmuş olması,

c) Geçici koruma kaydına göre yabancıya kalma hakkı sağlanan ilde ve sadece mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışmak üzere başvuru yapılması.

2.2. Başvuru Usulü ve Değerlendirme

a) Çalışma izni muafiyet başvurusu, yabancı tarafından geçici koruma kimlik belgesi/yabancı tanıtma belgesi ile geçici koruma ile kalma hakkı sağlanan ildeki İl Müdürlüğüne yapılır.

b) İl Müdürlüğünün yetkili kullanıcısı tarafından yabancının kimlik numarası otomasyon sistemine girildikten sonra sorgulama yapılarak yabancıya ait kimlik bilgileri getirilir.

Yapılan sorgulamada;

• yabancının geçici koruma kapsamında olduğu, 
• başvurunun yapıldığı tarih itibarıyla en az altı aylık geçici koruma süresinin doldurulduğu,

 İçişleri Bakanlığı kayıtlarından teyit edilemezse otomasyon sisteminde işleme devamedilemeyeceği uyarısı alınır.

c) Geçici korunan yabancının çalışma izni muafiyeti talep ettiği il bilgisinin seçilmesi ve kaydedilmesi ile kayıt işlemi tamamlanır. Seçilen il kodu ile İçişleri Bakanlığı kayıtlarına göre yabancıya kalma hakkı sağlanan il kodunun uyuşmaması halinde otomasyon sisteminde işleme devam edilemeyeceği uyarısı alınır.

ç) Geçerli bir çalışma izni bulunan geçici koruma sağlanan yabancının, çalışma izni muafiyet başvurusu yapacak olması halinde otomasyon sisteminde işleme devam edilemeyeceği uyarısı alınır. Ancak çalışma izninin iptal edilmesi sonrasında muafiyet başvurusuna devam edilebilir.

d) Kaydı tamamlanarak talebi uygun görülen geçici koruma sağlanan yabancıya, otomasyon sistemi üzerinden çıktısı alınan çalışma izni muafiyeti bilgi formu verilecektir.

e) Çalışma izni muafiyetini iptal ettirmek amacıyla geçici koruma sağlanan yabancı tarafından il müdürlüğüne başvuru yapılması halinde, il müdürlüğünce gerekli iptal işlemi otomasyon sistemi üzerinden yapılır.

2.3. Çalışma İzni Muafiyeti Bilgi Formunun Kapsamı ve İçeriği

Çalışma izni muafiyeti bilgi formunda yabancıların;

• Sadece mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışabilecekleri, 
• Geçici koruma sağlanan ilden başka bir ilde çalışma haklarının bulunmadığı,
• Çalışma izni muafiyeti bilgi formunun geçici koruma kimlik belgesi/yabancı tanıtma belgesi ile birlikte ibraz edilmesi zorunluluğunun bulunduğu,
• Muafiyetin sona erme tarihinden sonra çalışmaya devam edilecek olması halinde, İl Müdürlüğüne yeniden başvurulması gerektiği,
• Geçici koruma sağlanan yabancının çalışma izni muafiyeti kapsamında olup olmadığının Yabancı Çalışma İzni Sorgulama Sistemi (www.calismaizni.gov.tr) üzerinden yabancı kimlik numarası girilerek sorgulanabileceği,

hususları belirtilir.

2.4. Valiliklere Bildirim

Mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışmak üzere çalışma izni muafiyeti bilgi formu verilen geçici korunan yabancıların il müdürlüklerince her ay otomasyon sistemi üzerinden alınan listesi, izleyen ayın ilk haftası içerisinde Valiliğe bildirilir.

3.BÖLÜM

ÇALIŞMA İZNİ

3.1. Başvuru Şartları

Geçici koruma sağlanan yabancılardan aşağıda belirtilen şartları taşıyanları çalıştırmak üzere yapılan başvurular kabul edilir:

a) Yabancının geçici koruma kapsamında olduğunu belirten geçici koruma kimlik belgesinin/yabancı tanıtma belgesinin ve yabancı kimlik numarasının olması,

b) Çalışma izni başvurusunun yapıldığı tarih itibarıyla en az altı aylık geçici koruma süresinin doldurulmuş olması,

c) Geçici koruma kaydına göre yabancıya kalma hakkı sağlanan ilde çalışmak üzere başvuru yapılması,

d) Ön izin alma zorunluluğu olan mesleklerde çalışacak geçici korunanların, ilgili Bakanlıklardan ön izin belgesinin alınmış olması.

e) Geçici koruma sağlanan yabancının başka bir işverenin yanında çalışmak üzere düzenlenen çalışma izninin ya da bu yabancı için daha önce yapılmış sonuçlanmayan bir başvurusunun bulunmaması.

3.2. Başvuru Usulü

a) Çalışma izni başvurusu, geçici koruma sağlanan yabancıları çalıştıracak işverenler tarafından yapılır.

b) Başvuru, e-Devlet Kapısı üzerinden (www.turkiye.gov.tr veya www.calismaizni.gov.tr) online olarak otomasyon sisteminde geçici koruma kapsamındaki yabancılar için ayrılan modül seçilerek yapılır.

c) Otomasyon sisteminde işveren kaydı olmayanlar öncelikle işveren kaydı oluştururlar.

ç) Otomasyon sistemine yabancının kimlik numarası girildikten sonra sorgulama yapılarak yabancıya ait nüfus bilgileri getirilir.

Yapılan sorgulamada;

• yabancının geçici koruma kapsamında olduğu,
• başvurunun yapıldığı tarih itibarıyla en az altı aylık geçici koruma süresinin

doldurulduğu,

İçişleri Bakanlığı kayıtlarından teyit edilemezse otomasyon sisteminde işleme devam edilemeyeceği uyarısı alınır.

d) Geçici korunan yabancının çalışılacağı adres bilgisinin sistem girilmesi esnasında seçilen il ile yabancıya geçici koruma ile kalma hakkı sağlanan ilin kodunun uyuşmaması halinde otomasyon sisteminde işleme devam edilemeyeceği uyarısı alınır.

e) Yabancıya ve işverenine ait bilgilerin otomasyon sistemine eksiksiz girilmesi ve yabancı ve işveren arasında düzenlenen iş sözleşmesi ile yabancının fotoğrafının sisteme taranılması zorunludur.

f) Geçici koruma sağlanan yabancının daha önce yapılmış değerlendirme aşamasında bir başvurusunun bulunması halinde otomasyon sisteminde işleme devam edilemez.

g) Çalışma izin başvurusunun otomasyon sistemi üzerinden online yapılması yeterli olup, Bakanlığa kağıt ortamında herhangi belge gönderilmeyecektir.

ğ) Geçici koruma kapsamında kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan yabancılar vergi numaraları olması kaydıyla işyerinin kuruluş işlemlerinin tamamlanması sonrasında, şirketler için ticaret sicil gazetesi, gerçek kişi tacirler ile esnaf ve sanatkarlar için ilgili

oda sicil kayıt belgesi gibi işyerinin faaliyetini gösterir belgelerin başvuru esnasında otomasyon sistemine taranılması suretiyle çalışmaya başlamadan önce çalışma izni almak zorundadır. Yetkili idarelerce, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilirken yabancının çalışma izninin bulunması koşulu aranılacaktır.

3.3. Çalışma İzni Başvurularının Değerlendirilmesi

Bakanlıkça, çalışma izni başvuruları aşağıda belirtilen hallerde reddedilir:

a) İşyerinde geçici koruma kapsamında çalışan sayısının, aynı işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde onunu geçmesi,

b) Başvurunun, özel kanunları ile yalnızca Türk vatandaşları tarafından icrasına izin verilen iş ve meslekler için yapılmış olması,

c) Sağlık meslek mensupları için Sağlık Bakanlığından, eğitim meslek mensupları için Milli Eğitim Bakanlığından veya Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından ön izin alınmaması,

ç) Değerlendirme kriterlerinin karşılanmaması,

d) İlgili mercilerin olumsuz görüşünün bulunması.

3.4. Çalışma İzin Belgesi ve Bildirim

a) Çalışma izni başvurusuna ilişkin Bakanlıkça yapılan değerlendirmenin sonucu, geçici koruma sağlanan yabancıyı çalıştırmak isteyen işverene ve İçişleri Bakanlığına online olarak bildirilir.

b) Talebi uygun görülen geçici koruma sağlanan yabancı için Bakanlıkça oluşturulan çalışma izni otomasyon sisteminde “Başvuru Takip” kısmında görüntülenebilecektir.

Ayrıca, yabancı adına Bakanlıkça düzenlenen kart şeklindeki çalışma izin belgesi yabancının çalışacağı adrese nitelikli kurye ile gönderilecektir.

c) Çalışma izni verilen geçici koruma sağlanan yabancı, işinin gereği olarak farklı bir ilde bulunmasının zorunlu olduğu hallerde, göç idaresi il müdürlüğüne bu durumu bildirmekle yükümlüdür.

3.5. İstihdam Kotası

İşyerinde geçici koruma kapsamında çalışan sayısının, aynı işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde onunu geçmemesi esastır. Ancak, hiç Türk vatandaşı çalışanı bulunmayan veya toplam çalışan sayısı ondan az olan işyerlerinde, geçici koruma sağlanan en fazla bir yabancıya çalışma izni verilebilir.

Ayrıca, işveren tarafından; işyerinin kayıtlı bulunduğu ildeki İl Müdürlüğünden, çalışma izni başvurusu tarihinden önceki dört haftalık süre içerisinde yabancının çalıştırılacağı işi yapacak aynı nitelikte Türk vatandaşı bulunamadığının belgelendirildiği başvurularda istihdam kotası uygulanmayabilir. Bu hususun Bakanlıkça değerlendirilmesinde çalışma izni talebinde bulunulan sektör ve illere göre açık iş ve işe yerleştirmeler dikkate alınır.

İşverenlerce istihdam edilmek istenen ancak o işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde onunu geçen her geçici koruma sağlanan yabancı için, Bakanlığa çalışma izin başvurusunda bulunulması öncesinde il müdürlüklerine başvuruda bulunularak istihdam kotası uygulanmayabileceğine yönelik belgenin alınması gerekmektedir.

Bu amaçla işverenlerce il müdürlüklerine yapılan başvuruyu izleyen dört haftalık süre içerisinde, istihdam edilmek istenen geçici koruma sağlanan yabancının çalıştırılacağı işi yapacak aynı nitelikte Türk vatandaşının bulunup bulunmadığına ilişkin olarak il müdürlüklerince gerekli değerlendirme yapılır. Dört haftalık sürenin bitiminde, yabancının çalıştırılacağı işi yapacak Türk vatandaşının o ilde bulunmadığının tespit edilecek olması

halinde, il müdürlükleri tarafından işverenlere, geçici koruma sağlanan yabancının istihdam

edilebileceğine yönelik bir belge verilir.

İstihdam kotası uygulanmayacağına yönelik olarak belge verilirken; işyerinin SGK tescil numarası, çalışma izni talep edilen işin meslek kodu ve o meslekte istihdam edilebilecek yabancı sayısı bilgileri açıkça belirtilecektir. Örneğin, il müdürlüğünce verilecek söz konusu belgede “123…” SGK tescil numaralı işyerinde 9312.02 Beden İşçisi (İnşaat) meslek kodu ile 15 işçi talebinin dört haftalık süre içerisinde karşılanamadığı hususları belirtilecektir.

4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu uyarınca kamu yararına çalışan dernek statüsüne sahip dernekler ile 30/7/2003 tarihli ve 4962 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Vakıflara Vergi Muafiyeti Tanınması Hakkında Kanun uyarınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar tarafından insani yardım hizmeti faaliyetlerinde çalıştırılmak istenen geçici koruma sağlanan yabancılara ilişkin Bakanlığa yapılan çalışma izin taleplerinin değerlendirilmesinde istidam kotası uygulanmayacaktır.

3.6. Mesleki eğitim

Geçici koruma sağlanan yabancılar, en az altı aylık geçici koruma süresinin doldurulmuş olması koşuluyla, Türkiye İş Kurumu tarafından aktif işgücü hizmetleri kapsamında düzenlenen kurs ve programlara katılabilir ve bu kapsamda bir işyerinde mesleki

eğitim ve işbaşı eğitimi görebilirler.

Mesleki eğitimlerini tamamlayan yabancıların eğitim gördükleri işyerinde çalıştırılmak istenilmesi durumunda, işverenler tarafından bu rehberle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlığa başvuruda bulunularak çalışma izni alınması zorunludur. Bu kapsamda yapılan başvurularda istihdam kotası Bakanlıkça farklı uygulanabilir.

4. BÖLÜM

DİĞER HUSUSLAR

1. Geçici koruma sağlanan yabancılar, çalışma izni muafiyeti veya çalışma izni olmaksızın Türkiye’de çalışamaz veya çalıştırılamaz.

2. Geçici koruma sağlanan yabancıların ve işverenlerin çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatı ile diğer ulusal mevzuattan kaynaklanan hak ve yükümlülükleri saklıdır.

3. Geçici koruma kapsamında olan yabancılardan çalışma izni harcı alınacak, ikamet izni harcı alınmayacaktır.

4. Geçici koruma sağlanan yabancılara verilen “çalışma izin belgesi” ile “çalışma izni muafiyetine ilişkin bilgi formu” ikamet izni yerine geçmez.

5. Başvuru esnasında istenilen belgelerin yanısıra Bakanlıkça gerek görülmesi halinde ek belge talep edilebilir.

6. Geçici koruma sağlanan yabancılara her seferinde en fazla 1 (bir) yıl süreli çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti verilecektir.

7. En az altı aylık geçici koruma süresini doldurmuş olan yabancılar, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine başvurarak “iş arayan” olarak kurum hizmetlerinden yararlanmak amacıyla kayıt yaptırabilirler.

8. “Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik”te düzenlenmeyen konularda, 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ile bu Kanunun Uygulama Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

9. Geçici koruma sağlanan yabancılara ilişkin “çalışma izni” ile “çalışma izni muafiyeti” başvuruları yabancıların 99 ile başlayan kimlik numarası ile yapıldığından, yabancıların sahip oldukları 98 ile başlayan numaraları ile http://www.goc.gov.tr/gecicikoruma/Pages/YabanciKimlikSorgulama.aspx adresinden sorgulama yapılarak 99 ile başlayan kimlik numaraları öğrenilebilir.

10. Geçici koruma sağlanan yabancının çalışma izninin bulunup bulunmadığı ile çalışma izni muafiyeti kapsamında olup olmadığı Yabancı Çalışma İzni Sorgulama Sistemi (www.calismaizni.gov.tr) üzerinden yabancı kimlik numarası girilerek sorgulanabilir.

…

Kaynak: T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

1 – Geçici koruma sahibi kişiler çalışma iznine başvurabilir mi?

Geçici koruma sağlanan yabancılar için, geçici koruma kimlik belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti almak için başvurabilirler.

2- Geçici koruma kapsamındayım, uzun dönem ikamet izni başvurusunda bulunabilir miyim?

Geçici koruma kimlik belgesi uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı sağlamaz.

3- Geçici koruma kapsamındayım, sağlık hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler ikamet ettikleri il sınırları içerisinde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

4- Geçici koruma kapsamındayım, eğitim hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler Milli Eğitim Bakanlığının ilgili düzenlemesi ile ilk ve orta öğretim seviyesinde okullara kayıt yaptırabilmektedirler.Ayrıca üniversitelerde bu belge ile öğrenim görebilmektedirler.

5- Geçici koruma kapsamındayım, barınma merkezlerinde kalabilir miyim?

Geçici Barınma merkezlerine yerleştirilmek için kayıtlı olduğunuz ilin İl Göç İdaresi ile görüşerek talebinizi iletebilirsiniz.

6- Geçici koruma kapsamındayım çalışma iznim var Türkiye dışına çıkış giriş yapabilir miyim?

Geçici koruma kapsamında çalışma izni alanlar iller arası seyahat yapabilmeleri için kayıtlı oldukları İlin Göç İdaresinden izin almakla yükümlüdürler. Yurt dışına çıkış yapmaları halinde-Göç İdaresinden alınan resmi izinler hariç- geçici koruma kartları iptal edilir.

7- Üçüncü ülkeye çıkış yapılması halinde GK sona erer mi?

Geçici korumadaki Suriyelilerin üçüncü bir ülkeye insani nedenler veya yeniden yerleştirme kapsamında kabul edilmesi ya da üçüncü bir ülkeye çıkış yapması hallerinde geçici korumaları bireysel olarak sona erer.

8- Suriyeli bir vatandaş Geçici Koruma için nereye kayıt yaptırmalıdır?

Geçici Koruma kapsamında kayıt yaptırmak üzere bulunduğunuz İlin İl Göç İdaresine Müracaat edebilirsiniz. İstanbul ilinde ise Kumkapı ve Sultanbeyli Koordinasyon merkezleri ile iletişime geçebilirsiniz.

9- Geçici koruma kimlik belgesi sahibine Türk vatandaşlığı için başvuru hakkı sağlar mı?

Geçici koruma kimlik belgesi, Türkiye’de kalış hakkı sağlar. Ancak bu belge sahibine Türk vatandaşlığına başvuru hakkı sağlamaz.

10- Geçici Koruma kapsamında bulunan bir Suriyeli bebeğinin doğum kaydını nasıl yaptırabilir?

İlk olarak hastaneden doğum belgesi alınır. Ancak bebeğin hastane dışında doğması halinde (Ev vs.) muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair bir belge alınır. Doğum belgesi ya da muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair belge alındıktan sonra Nüfusa ve Kayıt Merkezine çocuğun kaydı yaptırılır. İşlemleri yaparken gerekli belgeler: Çocuğun doğum belgesi ve ebeveynlerin geçici koruma kimlikleri.

11- E-randevu sisteminden alınmış randevuya yalnızca aile reisinin gitmesi yeterli olur mu?

Randevu aile reisi tarafından alınmış olsa dahi randevu gününde tüm aile üyelerinin veri güncelleme ofisinde hazır bulunması gerekmektedir.

12- Geçici Koruma kimlik belgemi kaybettim. Nasıl bir yol izlemeliyim?

Geçici Koruma Kartını kaybedenler veya çaldıranlar Emniyette kayıp/çalıntı tutanağı tanzim ettirip İl Göç İdaresine müracaat etmeleri gerekmektedir. İlgili tutanak tanzim edilmemesi halinde yerel veya ulusal gazeteye ilan verilmelidir. Daha sonra İl Göç İdaresine müracaat edilmelidir.

13- Ön kayıt belgem var, il değişikliği yapabilir miyim?

Kayıt işlemlerinin tamamlanmasının ardından düzenlenen Geçici Koruma Kimlik Belgesi ile ikamet il değişikliği için İl Göç İdaresi Müdürlüğüne başvuruda bulunulabilir.

14- Geçici koruma kimliğim var üniversitede okuyorum öğrenci ikamet iznine başvuru yapabilir miyim?

Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin mevcut statüleriyle eğitim alma hakları vardır. Öğrenci İkamet İzni almak istemeleri halinde ise gereken şartları sağlıyorlar ise (6458 sayılı YUKKun 38. 

maddesindeki şartları taşıması) durumunda öncelikli olarak kendi durumlarına ilişkin detaylı bilgi edinmek için kayıtlı oldukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne giderek bilgi almalılardır.

15- Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin evlilikleri hakkında bilgi verebilir misiniz?

Evlenmek isteyen Geçici Koruma kapsamındaki Suriyeli yabancıların; bulundukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüklerine başvuru yapmaları durumda medeni durumunu gösterir “Evlenme Ehliyet Belgesi” verilir. Bu belge ile resmi evlilik işlemlerini gerçekleştirebilmektedirler. Evlenme Ehliyet Belgesi” İl Göç İdarelerinde varsa kimlik belgesine göre, yoksa beyana göre düzenlenir.

16-Türk vatandaşları ile evlilik yapan geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler vatandaşlık alabilir mi?

Geçici Koruma kapsamında geçirilen süreler evlenme yoluyla kazanmada hesaplamaya katılmamaktadır. Ancak yabancı 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun evlenme yoluyla kazanma hükümlerine göre başvurma hakkına sahiptir aynı zamanda görev ve yetkili birim Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüdür.

17- Geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler ikamet izni için başvuru yapabilirler mi?

Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin ikamet izni alabilmesi için bulundukları ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne müracaat etmeleri gerekmektedir.

18- Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin Türkiyeden çıkış sebeplerine göre izin almaları gereken kurum değişiyor mu?

Geçici koruma kapsamında bulunan Suriyelilerden üçüncü bir ülkeden vize/ikamet izni alanların ya da ülkeden çıkmak amacıyla başvuracakların alacakları tüm belge ve dökümanlar ikamet ettiği ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğüne müracaat etmesi gerekmektedir.

19- Gitmek istediği ülkede aile üyeleri olmayan, akrabaları bulunmayan ve tedavi görmeyecek olan Suriyeliler üçüncü ülkeye çıkış başvurularını hangi belgelerle yapacaklar?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

20- Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerden gitmek istedikleri üçüncü bir ülkede tedavi görecek olanlar hangi belgelerle nereye müracaat etmelidir?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

21- Gitmek istedikleri ülkede akrabaları bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

22-Gitmek istedikleri ülkede aile üyesi bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

23- Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesine döndükten sonra tekrar ülkemize gelen yabancı hakkında nasıl bir işlem yürütülüyor?

Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesinde döndükten sonra geçici korumadan faydalanmak üzere tekrar sınırlarımıza gelmesi ve sınırlarımızdan geçmesi halinde söz konusu kişinin bulunduğu ildeki il göç idaresi müdürlüğüne müraacat etmesi gerekmektedir. Burada kendisinden neden geri döndüğüne dair mülakatı alınır ve hakkında geçici koruma hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağına dair değerlendirme yapılır.

24- Gönüllü geri dönüş yapan Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelinin çıkış işlemleriyle ilgili prosedür nasıldır?

Gönüllü geri dönüş kapsamında ülkesine dönmek isteyenler öncelikle il göç idaresi müdürlüğüne giderek Gönüllü Geri dönüş Formu doldurmaktadır. Kendilerine verilen Yol İzin Belgesi ve Gönüllü Geri Dönüş formunun bir nüshası ile sınır kapısından çıkış yapılabilir. Sınır kapısında yetkili personel tarafından Geçici Koruma Kartı teslim alınır.

25- Bireysel ve kitlesel olarak Geçici Koruma Kapsamı nasıl sona erer?

Geçici korumanın sona ermesindeki esas uygulama Cumhurbaşkanlığı Kararı ile verilir. Bu toplu olarak geçici korumanın sonlandırılması anlamına gelmektedir. Bireysel olarak sona erme ise; geçici korunan Suriyelinin üçüncü ülkeye çıkışı, gönüllü geri dönüşü, bir başka ülkenin korumasından faydalanması, ikamet iznine geçişi, ölümü durumlarında olmaktadır.

26- Geçici koruma kapsamındaki yabancılar kaldıkları ili değiştirmek istediklerinde nasıl bir yol izlemeleri gerekiyor?

Geçici koruma kapsamında bulunan yabancılar başka bir ile gitmek istediklerinde; kayıtlı oldukları ildeki il göç idaresine giderek izin almaları gerekir. İş, Eğitim, Sağlık, Akrabalık ilişkileri gibi makul bir gerekçeye sahiplerse uygun görülmesi halinde kendilerine verilecek Yol İzin Belgesi ile gittikleri ildeki il göç idaresi müdürlüğüne başvurabilirler.

27- Geçici koruma kapsamındaki yabancılar hangi illerde kalabiliyorlar?

Geçici Koruma kapsamında bulunan yabancılar Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen bir ilde, geçici barınma merkezinde veya belli bir yerde ikamet etmekle yükümlüdür.

28- Geçici koruma uygulaması ne zaman başlıyor ve bitiyor?

Geçici koruma uygulamasının başlaması ve bitişi Cumhurbaşkanlığının alacağı kararla gerçekleşmektedir. Ülkemizde bulunan Suriyelilere uygulanan geçici koruma prosedürü 22/10/2014 tarihli geçici koruma yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle başlamış olup 28/04/2011 tarihinden itibaren ülkemize gelen Suriyelileri kapsayan geçici korumanın bitiş tarihi belirli değildir. 

29- Irak uyruklu yabancılar geçici koruma kapsamana alınmakta mıdır?

28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.

30- Geçici koruma kapsamına kimlerin alınacağına nasıl karar veriliyor?

Ülkemize kitlesel olarak göç yaşandığı durumlarda Cumhurbaşkanlığı kararı ile geçici koruma kapsamına alınıp alınmayacaklarına karar verilmektedir.

31- Kimler geçici koruma kapsamına alınmışlardır?

28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.

32- Geçici Koruma kayıt işlemleri nasıl ve nerede yürütülür? Yapılır?

Geçici koruma kayıt işlemleri İl Göç İdaresi Müdürlüklerince yürütülmektedir.Geçici koruma için başvuran Suriyelilere 30 gün süreli geçerliliği olan Ön Kayıt belgesi verilir. Kayıt işlemleri tamamlananlara Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenir.

Kaynak: T.C.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Varlık barışından yararlanma hiç bir yılın GV ve KV için koruma sağlamaz. Yasada incelema yapılmayacağı kavramı MASAK (Mali suçlar / kara paranın aklnması ) mevzautı içindir. Konu hakkında GVK geçici 93 maddesini ve 28/11/2020 tarih ve 31318 sayılı Resmi gazetede yayımlanan Genel tebliği inceleyiniz.

Sosyal medyadaki makalelere itibar etmeyiniz.

Varlık Barışı

Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:

BAZI VARLIKLARIN EKONOMİYE KAZANDIRILMASI

HAKKINDA GENEL TEBLİĞ

(SERİ NO: 1)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Dayanak

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 11/11/2020 tarihli ve 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 21 inci maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 93 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.

(2) Bu Tebliğ;

a) Gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının yurda getirilerek milli ekonomiye kazandırılmasına,

b) Yurt içinde bulunan ancak gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların vergi dairesine bildirilerek kanuni defter kayıtlarına alınabilmesine,

ilişkin açıklamaları kapsamaktadır.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun geçici 93 üncü maddesinin sekizinci fıkrası hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.

İKİNCİ BÖLÜM

Yurt Dışında Bulunan Varlıkların Bildirilmesi ve Türkiye’ye Getirilmesi

Yurt dışında bulunan varlıklara ilişkin bildirim

MADDE 3 – (1) Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, geçici 93 üncü madde hükümleri çerçevesinde, 30/6/2021 tarihine (bu tarih dâhil) kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir.

(2) Birinci fıkra kapsamında gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak bu bildirimlerin, yetkili kılınmış vekiller veya kanuni temsilciler tarafından da yapılabilmesi mümkündür.

(3) Yurt dışında sahip olunan ve yurt dışında bulunan varlıklar için anılan madde hükmünden yararlanılabilmesi mümkün olup, bildirime konu edilecek bu varlıkların bildirim tarihinden itibaren üç ay içerisinde Türkiye’ye getirilmesi gerekmektedir.

(4) Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan söz konusu varlıklar, 17/11/2020 tarihinden 30/6/2021 tarihine kadar, Ek-1’de yer alan form ile bankalara veya (menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarına münhasır olmak üzere) aracı kurumlara bildirilebilecektir. Gerçek ve tüzel kişilerce, söz konusu varlıklara ilişkin olarak vergi dairelerine herhangi bir bildirimde bulunulmayacaktır.

(5) Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan varlıklar için tek bir bildirim verilmesi esastır. Ancak, 30/6/2021 tarihine kadar birden fazla bildirimde (düzeltme amacıyla yapılan bildirimler dâhil) bulunulması mümkündür.

Yurt dışında bulunan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi

MADDE 4 – (1) Geçici 93 üncü madde kapsamında bildirilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Bu hükümden faydalanılabilmesi için bildirime konu edilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır. Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak hesaba ilgili varlığın transferi işlemlerinde, bildirimde bulunan hesap sahibi ile yurt dışından varlığı transfer edenin farklı kişiler olmasının söz konusu hükümden faydalanılması açısından herhangi bir önemi bulunmamaktadır.

(2) Yurt dışında bulunan varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 17/11/2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30/6/2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecektir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmayacaktır. Bu hükümden yararlananların, kredilerini kapattıklarına dair yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan alacakları tevsik edici belgeleri talep edildiğinde ibraz etmek üzere muhafaza etmeleri yeterlidir.

(3) 17/11/2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu tarihten önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla anılan madde hükümlerinden yararlanılabilecektir.

(4) Yurt dışında bulunan ancak kapsama girmeyen varlıkların (örneğin taşınmazların) 30/6/2021 tarihine kadar kapsamdaki varlıklara dönüştürülmek suretiyle söz konusu madde hükümleri çerçevesinde Türkiye’ye getirilmesi mümkündür.

(5) Türkiye’ye getirilmekten maksat;

a) Para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya bu varlıkların Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi,

b) Fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi mümkün olmayan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının aracı kurumlara bildirilmesidir.

(6) Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi durumunda, banka dekontu veya aracı kurum işlem sonuç formları, varlıkların Türkiye’ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecektir.

(7) 30/6/2021 tarihine kadar banka veya aracı kurumlara bildirilmesi kaydıyla, yurt dışında bulunan söz konusu varlıkların Türkiye’ye fiziki olarak getirilmesi sırasında yapılan deklarasyon/bildirime istinaden Gümrük İdaresinden alınan belgeler, varlıkların Türkiye’ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecektir.

(8) Kapsama giren varlıkların Türkiye’ye getirilmesi nedeniyle, hiçbir suretle vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.

Yurt dışında bulunan varlıkların bildirimi üzerine banka veya aracı kurumlarca yapılacak işlemler

MADDE 5 – (1) Gerçek ve tüzel kişiler yurt dışında bulunan varlıkları, iki nüsha olarak hazırlayacakları Ek-1’de yer alan form ile bankalara veya aracı kurumlara bildireceklerdir. Formun bir nüshası, ilgili banka veya aracı kurum tarafından, varsa bildirim nedeniyle açılan hesaba ilişkin bilgiler yazılıp tasdik edildikten sonra, düzenlenen banka dekontları veya işlem sonuç formlarıyla birlikte ilgilisine geri verilecektir.

(2) Bildirimin gerçek veya tüzel kişinin vekili ya da kanuni temsilcisi tarafından yapılması halinde, bankalar veya aracı kurumlarca söz konusu vekil veya kanuni temsilcinin yetkili olup olmadığı hususu kontrol edilecektir.

(3) Bildirime konu edilen varlıklara ilişkin olarak banka veya aracı kurumlar tarafından, bildirimde bulunanlardan herhangi bir belge istenilmeyecektir.

(4) Banka veya aracı kurumlardan, bildirime konu edilen varlıklara ilişkin olarak vergi dairelerince herhangi bir belge istenilmeyecektir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Türkiye’de Bulunan Varlıkların Bildirimi

Türkiye’de bulunan varlıkların bildirimi

MADDE 6 – (1) Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan, ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, madde kapsamında 30/6/2021 tarihine (bu tarih dâhil) kadar Ek-2’de yer alan bildirim ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairelerine elektronik ortamda bildirilebilecektir.

(2) Yurt içinde sahip olunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, madde kapsamında bildirim konusu yapılabilecektir.

(3) Anılan madde kapsamında, taşınmazlar dışındaki bildirime konu varlıkların, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırılması gerekmektedir. Bu minvalde, bildirime konu kıymetlerin banka veya aracı kurumlara yatırılarak varlıklarının ispatlanması ve banka ve aracı kurumlarca düzenlenmesi zorunlu belgelerle tevsiki şarttır.

(4) Geçici 93 üncü madde kapsamında bildirilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması halinde, sermaye artırım kararının bildirim tarihi itibarıyla alınmış olması ve söz konusu kararın bildirim tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi kaydıyla, bu madde hükümlerinden faydalanılabilir.

(5) Yurt içinde bulunan varlıklar için gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince vergi dairelerine tek bir bildirim verilmesi esastır. Ancak, 30/6/2021 tarihine kadar birden fazla bildirimde (düzeltme amacıyla yapılan bildirimler dâhil) bulunulması mümkündür.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Ortak Hükümler

Şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları veya vekilleri adına görünen varlıkların durumu

MADDE 7 – (1) Şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları ya da şirket veya şirketin ortakları adına geçici 93 üncü madde kapsamına giren varlıkları 17/11/2020 tarihinden önce yetkili kuruluşlarca düzenlenen bir vekalet veya temsil sözleşmesine istinaden değerlendirmeye yetkili olanların, bu tarih itibarıyla sahip oldukları ve yurt dışında bulunan varlıklarının, Tebliğde yapılan açıklamalar çerçevesinde şirket adına bildirime konu edilerek Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi ya da Türkiye’de bulunan ancak 17/11/2020 tarihi itibarıyla kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklarının Tebliğde yapılan açıklamalar çerçevesinde şirket adına bildirilmek suretiyle Kanun hükümlerinden yararlanılabilmesi mümkündür.

(2) Şirket veya şirket ortaklarına ait olduğu halde şirketin kanuni temsilcileri, ortakları veya vekilleri dışındaki kişilerce tasarruf edilen varlıklar, söz konusu madde hükümleri çerçevesinde şirket adına bildirime konu edilerek madde hükmünden yararlanılabilecektir. Ayrıca, gerçek kişilere ait olduğu halde bu kişilerin ortağı veya kanuni temsilcisi oldukları yurt dışındaki şirketlerce tasarruf edilen varlıkların da ilgili gerçek kişiler adına bildirime konu edilmesi halinde madde hükmünden yararlanılabilmesi mümkündür. Ancak, bildirim dışındaki nedenlerle yapılacak inceleme esnasında söz konusu varlıkların şirket veya şirket ortaklarına ya da gerçek kişilere ait olduğunun ispat edilmesi gerekmektedir.

Varlıkların bildirim değeri

MADDE 8 – (1) Gerek yurt dışında bulunan varlıkların banka veya aracı kurumlara bildirilmesinde gerekse yurt içinde bulunan varlıkların vergi dairelerine bildirilmesinde, bildirildiği tarih itibarıyla varlıklar, aşağıdaki değerleme ölçütleri ile değerlenecektir:

a) Türk lirası cinsinden para, itibari (nominal) değeriyle.

b) Altın, rayiç bedeliyle.

c) Döviz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruyla.

ç) Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarından;

1) Pay senetleri, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.

2) Tahvil, bono, eurobond gibi borçlanma araçları, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.

3) Yatırım fonu katılma payları, ilgili piyasasında belirlenmiş kapanış fiyatıyla.

4) Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri gibi türev araçlar, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.

d) Taşınmazlar, rayiç bedeliyle.

(2) Bildirimlerde söz konusu varlıkların Türk lirası karşılığı bedelleri esas alınacaktır.

(3) Bu Tebliğin uygulanmasında rayiç bedel, söz konusu varlıkların bildirildiği tarih itibarıyla belirlenen alım-satım bedeli olup bu bedelin gerçek durumu yansıtması gerekmektedir.

(4) Borsa rayiciyle değerlenecek varlıkların borsa rayicinin belirlenmesinde, söz konusu varlıkların bildirildiği tarihte işlem gördüğü yurt içi veya yurt dışındaki borsalarda oluşan değerler dikkate alınacaktır.

(5) Döviz cinsinden varlıklarda, bunların bildirildiği tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınacaktır.

(6) Bildirimde bulunduktan sonra, yapılan hataların düzeltilmesi ya da bildirime konu edilen varlıkların azaltılması amacıyla 30/6/2021 tarihine kadar yapılacak düzeltmelerde varlıkların ilk bildirim tarihindeki değerleri esas alınır.

Bildirilen varlıkların kanuni defter kayıtlarına intikal ettirilmesi

MADDE 9 – (1) Bildirilen varlıklar, 213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce, kanuni defterlere kaydedilebilecektir.

(2) Yurt dışında bulunan varlıkların; şirket adına bildirilmesi durumunda ilgili şirket, şahıslar adına bildirilmesi halinde bu şahısların kendileri, geçici 93 üncü maddenin sağladığı imkânlardan yararlanabileceğinden, şirket adına bildirime konu edilen varlıklar, şirketin kanuni defter kayıtlarına intikal ettirilebilecektir.

(3) 213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce, Türkiye’ye getirilen varlıklar ile gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince kanuni defterlere kaydedilen varlıklar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerine dâhil edilebileceği gibi, aynı varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerinden çekilebilecektir.

(4) Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetleri için pasifte özel fon hesabı açacaklardır. Söz konusu hesap serbestçe tasarrufa konu edilebilecek, sermayeye eklenebileceği gibi ortaklara da dağıtılabilecektir. Fon hesabında tutulan bu tutarlar, işletmenin tasfiye edilmesi halinde vergilendirilmeyeceği gibi 193 sayılı Kanunun 81 inci maddesi ile 5520 sayılı Kanunun 18 inci, 19 uncu ve 20 nci maddeleri uyarınca gerçekleşecek birleşme, devir ve bölünme hallerinde de vergilendirilmeyecektir. Ayrıca söz konusu varlıklara ilişkin tutarların, kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması halinde kar dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak, gerçek kişi ortaklar ile kurumlar vergisi mükellefi olan ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar da vergilendirilmeyecektir.

(5) Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, söz konusu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterebileceklerdir.

(6) Bildirilen varlıklar, 213 sayılı Kanun uyarınca defter tutan mükelleflerce, banka veya aracı kurumlara ya da vergi dairelerine bildirildiği tarih itibarıyla, 8 inci maddede yer alan esaslar çerçevesinde belirlenen Türk lirası karşılığı bedelleriyle, kanuni defterlere kaydedilebilecek ve söz konusu varlıkların elden çıkarılması halinde satış kazancının tespitinde bu bedel dikkate alınacaktır.

Gider ve amortisman uygulaması

MADDE 10 – (1) Bildirim konusu yapılarak kanuni defter kayıtlarına intikal ettirilen taşınmazlar hakkında 213 sayılı Kanunda yer alan amortismanlara ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.

(2) Kayıtlara alınan bu varlıkların daha sonra elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gelirin veya kurum kazancının tespitinde gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.

İnceleme ve tarhiyat yapılmayacak haller

MADDE 11 – (1) Geçici 93 üncü maddenin yedinci fıkrası uyarınca, bildirimde bulunulan varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Bu hükümden yararlanabilmek için;

a) Yurt dışında bulunan bildirime konu varlıkların bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi ya da Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi,

b) Türkiye’de bulunan ve taşınmazlar dışındaki bildirime konu varlıkların ise banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırıldığını gösterir belgelerle tevsik edilmesi,

gerekmektedir.

(2) Bildirilen varlıkların, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 17/11/2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30/6/2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılması mümkün olup, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması imkanından yararlanılacaktır.

(3) 17/11/2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının anılan tarihten önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması halinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması imkanından yararlanılabilecektir.

Diğer hususlar

MADDE 12 – (1) İlgili kurum ve kuruluşlar, gerçek veya tüzel kişilerin geçici 93 üncü madde uyarınca yapılacak işlemlere ilişkin taleplerini yerine getirmek zorundadırlar.

Tebliğ olunur.

Ekleri için tıklayınız

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Geçici koruma sağlanan yabancılar için, geçici koruma kimlik belgesinin düzenlendiği tarihten altı ay sonra çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti almak için başvurabilirler.

2 Geçici koruma kapsamındayım, uzun dönem ikamet izni başvurusunda bulunabilir miyim?

Geçici koruma kimlik belgesi uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı sağlamaz.

3 Geçici koruma kapsamındayım, sağlık hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler ikamet ettikleri il sınırları içerisinde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

4 Geçici koruma kapsamındayım, eğitim hizmetlerinden faydalanabilir miyim?

Kayıt altına alınarak Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenmiş olan Suriyeliler Milli Eğitim Bakanlığının ilgili düzenlemesi ile ilk ve orta öğretim seviyesinde okullara kayıt yaptırabilmektedirler.Ayrıca üniversitelerde bu belge ile öğrenim görebilmektedirler.

5 Geçici koruma kapsamındayım, barınma merkezlerinde kalabilir miyim?

Geçici Barınma merkezlerine yerleştirilmek için kayıtlı olduğunuz ilin İl Göç İdaresi ile görüşerek talebinizi iletebilirsiniz.

6 Geçici koruma kapsamındayım çalışma iznim var Türkiye dışına çıkış giriş yapabilir miyim?

Geçici koruma kapsamında çalışma izni alanlar iller arası seyahat yapabilmeleri için kayıtlı oldukları İlin Göç İdaresinden izin almakla yükümlüdürler. Yurt dışına çıkış yapmaları halinde-Göç İdaresinden alınan resmi izinler hariç- geçici koruma kartları iptal edilir.

7  Üçüncü ülkeye çıkış yapılması halinde GK sona erer mi?

Geçici korumadaki Suriyelilerin üçüncü bir ülkeye insani nedenler veya yeniden yerleştirme kapsamında kabul edilmesi ya da üçüncü bir ülkeye çıkış yapması hallerinde geçici korumaları bireysel olarak sona erer.

8 Suriyeli bir vatandaş Geçici Koruma için nereye kayıt yaptırmalıdır?

Geçici Koruma kapsamında kayıt yaptırmak üzere bulunduğunuz İlin İl Göç İdaresine Müracaat edebilirsiniz. İstanbul ilinde ise Kumkapı ve Sultanbeyli Koordinasyon merkezleri ile iletişime geçebilirsiniz.

9  Geçici koruma kimlik belgesi sahibine Türk vatandaşlığı için başvuru hakkı sağlar mı?

Geçici koruma kimlik belgesi, Türkiye’de kalış hakkı sağlar. Ancak bu belge sahibine Türk vatandaşlığına başvuru hakkı sağlamaz.

10 Geçici Koruma kapsamında bulunan bir Suriyeli bebeğinin doğum kaydını nasıl yaptırabilir?

İlk olarak hastaneden doğum belgesi alınır. Ancak bebeğin hastane dışında doğması halinde (Ev vs.) muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair bir belge alınır. Doğum belgesi ya da muhtarlıktan doğumun gerçekleştiğine dair belge alındıktan sonra Nüfusa ve Kayıt Merkezine çocuğun kaydı yaptırılır. İşlemleri yaparken gerekli belgeler: Çocuğun doğum belgesi ve ebeveynlerin geçici koruma kimlikleri.

11 E-randevu sisteminden alınmış randevuya yalnızca aile reisinin gitmesi yeterli olur mu?

Randevu aile reisi tarafından alınmış olsa dahi randevu gününde tüm aile üyelerinin veri güncelleme ofisinde hazır bulunması gerekmektedir.

12 Geçici Koruma kimlik belgemi kaybettim. Nasıl bir yol izlemeliyim?

Geçici Koruma Kartını kaybedenler veya çaldıranlar Emniyette kayıp/çalıntı tutanağı tanzim ettirip İl Göç İdaresine müracaat etmeleri gerekmektedir. İlgili tutanak tanzim edilmemesi halinde yerel veya ulusal gazeteye ilan verilmelidir. Daha sonra İl Göç İdaresine müracaat edilmelidir.

13 Ön kayıt belgem var, il değişikliği yapabilir miyim?

Kayıt işlemlerinin tamamlanmasının ardından düzenlenen Geçici Koruma Kimlik Belgesi ile ikamet il değişikliği için İl Göç İdaresi Müdürlüğüne başvuruda bulunulabilir.

14 Geçici koruma kimliğim var üniversitede okuyorum öğrenci ikamet iznine başvuru yapabilir miyim?

Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin mevcut statüleriyle eğitim alma hakları vardır. Öğrenci İkamet İzni almak istemeleri halinde ise gereken şartları sağlıyorlar ise (6458 sayılı YUKKun 38. maddesindeki şartları taşıması) durumunda öncelikli olarak kendi durumlarına ilişkin detaylı bilgi edinmek için kayıtlı oldukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne giderek bilgi almalılardır.

15 Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin evlilikleri hakkında bilgi verebilir misiniz?

Evlenmek isteyen Geçici Koruma kapsamındaki Suriyeli yabancıların; bulundukları ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüklerine başvuru yapmaları durumda medeni durumunu gösterir “Evlenme Ehliyet Belgesi” verilir. Bu belge ile resmi evlilik işlemlerini gerçekleştirebilmektedirler. Evlenme Ehliyet Belgesi” İl Göç İdarelerinde varsa kimlik belgesine göre, yoksa beyana göre düzenlenir.

16 Türk vatandaşları ile evlilik yapan geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler vatandaşlık alabilir mi?

Geçici Koruma kapsamında geçirilen süreler evlenme yoluyla kazanmada hesaplamaya katılmamaktadır. Ancak yabancı 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun evlenme yoluyla kazanma hükümlerine göre başvurma hakkına sahiptir aynı zamanda görev ve yetkili birim Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüdür.

17 Geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler ikamet izni için başvuru yapabilirler mi?

Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin ikamet izni alabilmesi için bulundukları ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne müracaat etmeleri gerekmektedir.

18 Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerin Türkiyeden çıkış sebeplerine göre izin almaları gereken kurum değişiyor mu?

Geçici koruma kapsamında bulunan Suriyelilerden üçüncü bir ülkeden vize/ikamet izni alanların ya da ülkeden çıkmak amacıyla başvuracakların alacakları tüm belge ve dökümanlar ikamet ettiği ilde yer alan İl Göç İdaresi Müdürlüğüne müracaat etmesi gerekmektedir.

19 Gitmek istediği ülkede aile üyeleri olmayan, akrabaları bulunmayan ve tedavi görmeyecek olan Suriyeliler üçüncü ülkeye çıkış başvurularını hangi belgelerle yapacaklar?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

20 Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelilerden gitmek istedikleri üçüncü bir ülkede tedavi görecek olanlar hangi belgelerle nereye müracaat etmelidir?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

21 Gitmek istedikleri ülkede akrabaları bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

22 Gitmek istedikleri ülkede aile üyesi bulunan Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin nereye ve hangi belgelerle müracaat etmesi gerekiyor?

Geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerden üçüncü ülkeler tarafından adlarına vize/ikamet izni düzenlenenler hakkında sahip oldukları vize veya ikamet izinlerinin veriliş amacına bakılmaksızın gerekli değerlendirme ikamet ili valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğü) tarafından yapılmaktadır.

23 Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesine döndükten sonra tekrar ülkemize gelen yabancı hakkında nasıl bir işlem yürütülüyor?

Gönüllü geri dönüş kapsamında kendi ülkesinde döndükten sonra geçici korumadan faydalanmak üzere tekrar sınırlarımıza gelmesi ve sınırlarımızdan geçmesi halinde söz konusu kişinin bulunduğu ildeki il göç idaresi müdürlüğüne müraacat etmesi gerekmektedir. Burada kendisinden neden geri döndüğüne dair mülakatı alınır ve hakkında geçici koruma hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağına dair değerlendirme yapılır.

24 Gönüllü geri dönüş yapan Geçici Koruma kapsamındaki Suriyelinin çıkış işlemleriyle ilgili prosedür nasıldır?

Gönüllü geri dönüş kapsamında ülkesine dönmek isteyenler öncelikle il göç idaresi müdürlüğüne giderek Gönüllü Geri dönüş Formu doldurmaktadır. Kendilerine verilen Yol İzin Belgesi ve Gönüllü Geri Dönüş formunun bir nüshası ile sınır kapısından çıkış yapılabilir. Sınır kapısında yetkili personel tarafından Geçici Koruma Kartı teslim alınır.

25 Bireysel ve kitlesel olarak Geçici Koruma Kapsamı nasıl sona erer?

Geçici korumanın sona ermesindeki esas uygulama Cumhurbaşkanlığı Kararı ile verilir. Bu toplu olarak geçici korumanın sonlandırılması anlamına gelmektedir. Bireysel olarak sona erme ise; geçici korunan Suriyelinin üçüncü ülkeye çıkışı, gönüllü geri dönüşü, bir başka ülkenin korumasından faydalanması, ikamet iznine geçişi, ölümü durumlarında olmaktadır.

26 Geçici koruma kapsamındaki yabancılar kaldıkları ili değiştirmek istediklerinde nasıl bir yol izlemeleri gerekiyor?

Geçici koruma kapsamında bulunan yabancılar başka bir ile gitmek istediklerinde; kayıtlı oldukları ildeki il göç idaresine giderek izin almaları gerekir. İş, Eğitim, Sağlık, Akrabalık ilişkileri gibi makul bir gerekçeye sahiplerse uygun görülmesi halinde kendilerine verilecek Yol İzin Belgesi ile gittikleri ildeki il göç idaresi müdürlüğüne başvurabilirler.

27 Geçici koruma kapsamındaki yabancılar hangi illerde kalabiliyorlar?

Geçici Koruma kapsamında bulunan yabancılar Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen bir ilde, geçici barınma merkezinde veya belli bir yerde ikamet etmekle yükümlüdür. 

28 Geçici koruma uygulaması ne zaman başlıyor ve bitiyor?

Geçici koruma uygulamasının başlaması ve bitişi Cumhurbaşkanlığının alacağı kararla gerçekleşmektedir. Ülkemizde bulunan Suriyelilere uygulanan geçici koruma prosedürü 22/10/2014 tarihli geçici koruma yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle başlamış olup 28/04/2011 tarihinden itibaren ülkemize gelen Suriyelileri kapsayan geçici korumanın bitiş tarihi belirli değildir. 

29 Irak uyruklu yabancılar geçici koruma kapsamana alınmakta mıdır?

28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.

30 Geçici koruma kapsamına kimlerin alınacağına nasıl karar veriliyor?

Ülkemize kitlesel olarak göç yaşandığı durumlarda Cumhurbaşkanlığı kararı ile geçici koruma kapsamına alınıp alınmayacaklarına karar verilmektedir.

31 Kimler geçici koruma kapsamına alınmışlardır?

28/4/2011 tarihinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti’nde meydana gelen olaylar sebebiyle geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyeti’nden kitlesel veya bireysel olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşları ile vatansızlar ve mülteciler, uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş olsalar dahi geçici koruma altına alınırlar.

32 Geçici Koruma kayıt işlemleri nasıl ve nerede yürütülür? Yapılır?

Geçici koruma kayıt işlemleri İl Göç İdaresi Müdürlüklerince yürütülmektedir.Geçici koruma için başvuran Suriyelilere 30 gün süreli geçerliliği olan Ön Kayıt belgesi verilir. Kayıt işlemleri tamamlananlara Geçici Koruma Kimlik Belgesi düzenlenir.

Kaynak: Göç İdaresi
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Alıcı ve satıcı Türkiye de ise Tahsilat veya ödeme TL olarak yapılacaktır.

Yeni tebliğe göre mükellef olmayanlar için gayrimenkul satışları için yabancı para ile tahsilat yapabilirler mi yoksa gayrimenkul satışları içinde de TL ile tahsilat zorunluluğu var mı?

Gayrimenkul alım satımları tebliği kapsamında değildir. Yabancı para birimi ile işlem yapılır.

TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI KARARA İLİŞKİN 2008-32/34 SAYILI TEBLİĞ’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 2022-32/66 SAYILI TEBLİĞ’E İLİŞKİN DUYURU

21 Nisan 2022

Basın Açıklaması – 21 Nisan 2022

Bilindiği üzere, 13.09.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 12.09.2018 tarihli ve 85 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar’da Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri belirli sözleşme türlerinde sözleşme bedelinin ve diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenemeyeceğine ilişkin bazı düzenlemeler yapılmış olup, söz konusu düzenlemeler sonrasında Bakanlığımızca belirlenen istisnalara ise Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara İlişkin 2008-32/34 sayılı Tebliğ’in 8’inci maddesinde yer verilmiştir.

19.04.2022 tarihli 31814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 2008-32/34 sayılı Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair 2022-32/66 sayılı Tebliğ ile bahse konu 8’inci maddenin dokuzuncu fıkrasının sonuna “Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur.” cümlesi eklenmiş, on beşinci fıkrasında yer alan “kararlaştırılması” ibaresi “kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul edilmesi” şeklinde değiştirilmiştir.

Bakanlığımızca, Türk parasının kıymetini koruma amacıyla oluşturulan kambiyo mevzuatının temel amacına uygun olacak şekilde, serbest piyasa koşulları çerçevesinde Türk Lirasının kullanımını önceliklendirmeye ve dolarizasyonla mücadeleye yönelik çalışmalara kararlılıkla devam edilmektedir.

Bu kapsamda, söz konusu değişikliklerle; menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedellerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılmasına imkân tanıyan istisnanın piyasanın işleyişini ve ticaretin devamlılığını sekteye uğratmamak amacıyla korunması ancak bu sözleşmeler konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesinin ve kabul edilmesinin zorunlu hale getirilmesi, kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketlerinin ise bu zorunluluktan muaf tutulması hedeflenmiştir.

Diğer taraftan, Türkiye’de yerleşik kişilerin;

1)19.04.2022 tarihinden önce kendi aralarında akdetmiş oldukları menkul satış sözleşmelerinin ifası kapsamında 2022-32/66 sayılı Tebliğ’in yürürlük tarihi öncesinde dolaşıma girmiş bulunan döviz cinsinden kıymetli evraklar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi şartının aranmaması,

2)19.04.2022 tarihinden önce düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi şartının aranmaması,

3)Borsa İstanbul A.Ş. Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası’nda döviz cinsinden gerçekleştirilen kıymetli maden ve kıymetli taş alım satım işlemleri ile bu işlemlerin takası kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi şartının aranmaması hususları Bakanlığımızca uygun bulunmuştur.

Ayrıca,

-Tebliğ’de geçen “menkul” ibaresinin gayrimenkul tanımına girmeyen her türlü mal ve eşyayı kapsadığının,

-Yapılan değişikliğin Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdettikleri/akdedecekleri menkul satış sözleşmeleri konusu ödeme yükümlülüklerine ilişkin olması sebebiyle, Türkiye’de yerleşik kişiler ile dışarıda yerleşik kişiler arasında akdedilmiş/akdedilecek menkul satış sözleşmelerine ilişkin ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunluluğunun bulunmadığının,

-Yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 19.04.2022 tarihi ve bu tarih sonrasında döviz cinsinden düzenlenmiş olan çek vb. ödeme araçlarının Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdettikleri/akdedecekleri menkul satış sözleşmeleri konusu ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde kullanılmasının mümkün olmadığının,

-Yapılan değişikliğin taşıt satış sözleşmelerinin mevcut durumunu değiştiren bir hüküm içermediğinin, 19.04.2022 tarihinde gerçekleştirilen değişiklik öncesinde olduğu gibi değişiklik sonrasında da Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri taşıt satış sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılmasının mümkün olmadığının,

-4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen işlemlere ilişkin olarak yapılan sözleşmelerin, Tebliğ’in 8’inci maddesinin on yedinci fıkrasına tabi olduğunun ve bu sözleşmelere ilişkin yükümlülüklerin 19.04.2022 tarihinde yapılan değişiklik kapsamında olmadığının,

-6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile bu Kanuna dayalı olarak yapılan düzenlemeler çerçevesinde sermaye piyasası araçlarının (yabancı sermaye piyasası araçları ve depo sertifikaları ile yabancı yatırım fonu payları da dahil olmak üzere) döviz cinsinden oluşturulması, ihracı, alım satımı ve yapılan işlemlere ilişkin yükümlülüklerin döviz cinsinden kararlaştırılmasının Tebliğ’in 8’inci maddesinin on sekizinci fıkrası uyarınca mümkün olduğunun ve bu işlemlere ilişkin yükümlülüklerin 19.04.2022 tarihinde yapılan değişiklik kapsamında olmadığının,

-Tebliğin 8’inci maddesinin diğer fıkralarında yer alan menkul satış sözleşmeleri dışındaki sözleşmelere ilişkin ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden kabul edilmesi ve yerine getirilmesine yönelik herhangi bir değişiklik yapılmadığının ve mevcut istisnaların geçerli olduğunun,

belirtilmesinde fayda görülmektedir.

Kamuoyuna duyurulur.

TEBLİĞ

Hazine ve Maliye Bakanlığından:

TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI KARARA

İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2008-32/34)’DE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2022-32/66)

MADDE 1- 28/2/2008 tarihli ve 26801 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’in 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasının sonuna “Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur.” cümlesi eklenmiş, on beşinci fıkrasında yer alan “kararlaştırılması” ibaresi “kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul edilmesi” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3- Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI KARARA İLİŞKİN TEBLİĞ

(TEBLİĞ NO: 2008-32/34)

…

Döviz Cinsinden ve Dövize Endeksli Sözleşmeler

MADDE 8 – (Mülga:RG-11/7/2009-27285) (Yeniden Düzenleme:RG-6/10/2018-30557) (Değişik:RG-16/11/2018-30597)

(1) Türkiye’de yerleşik kişiler kendi aralarında akdedecekleri; konusu yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iş yeri dâhil gayrimenkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramazlar.

(2) Türkiye’de yerleşik kişiler kendi aralarında akdedecekleri; konusu yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iş yeri dâhil gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramazlar.

(3) Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin veya bu maddenin on dokuzuncu fıkrasında belirtilen kişilerin alıcı veya kiracı olarak taraf oldukları gayrimenkul satış ve gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür.

(4) Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli konaklama tesislerinin işletilmesiamacıyla kiralanmasıyla ilgili gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür.

(5) Gümrüksüz satış mağazalarının kiralanmasına ilişkin gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür.

(6) Türkiye’de yerleşik kişiler kendi aralarında akdedecekleri; yurt dışında ifa edilecekler ile gemi adamlarının taraf oldukları dışında kalan iş sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramazlar.

(7) Türkiye’de yerleşik kişiler kendi aralarında akdedecekleri; aşağıda belirtilenler dışında kalan danışmanlık, aracılık ve taşımacılık dâhil hizmet sözleşmelerinde, sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramazlar.

a) Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan kişilerin taraf oldukları hizmet sözleşmeleri,

b) İhracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında yapılan hizmet sözleşmeleri,

c) Türkiye’de yerleşik kişilerin yurtdışında gerçekleştirecekleri faaliyetler kapsamında yapılan hizmet sözleşmeleri,

ç) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; Türkiye’de başlayıp yurtdışında sonlanan, yurtdışında başlayıp Türkiye’de sonlanan veya yurt dışında başlayıp yurtdışında sonlanan hizmet sözleşmeleri.

d ) (Ek:RG-30/1/2021-31380) Türkiye’de yerleşik kişilerin Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli konaklama tesislerinde akdedeceği konaklama hizmet sözleşmeleri.

(8) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; döviz cinsinden maliyet içeren eser sözleşmelerinde, sözleşme bedelini ve bu

sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini dövizcinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmalarımümkündür

(9) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür. (Ek cümle:RG-19/4/2022-31814) Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur.

(10) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt kiralama sözleşmeleri dışında kalan menkul kiralama sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür.

(11) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; bilişim teknolojileri kapsamında yurt dışında üretilen yazılımlara ilişkin satış sözleşmeleri ile yurt dışında üretilen donanım ve yazılımlara ilişkin lisans ve hizmet sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür.

(12) 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda tanımlanan gemilere ilişkin finansal kiralama (leasing) sözleşmelerinde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür.

(13) 32 sayılı Kararın 17 ve 17/A maddeleri kapsamında yapılacak finansal kiralama (leasing) sözleşmelerine ilişkin bedellerin döviz cinsinden kararlaştırılması mümkündür.

(14) Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin taraf olduğu iş sözleşmelerinde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür.

(15) On altıncı fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla, kamu kurum ve kuruluşlarının veya Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketlerinin taraf olduğu gayrimenkul satış ve gayrimenkul kiralama dışında kalan sözleşmelerde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak (Değişik ibare:RG-19/4/2022-31814) kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul

edilmesi mümkündür.

(16) Kamu kurum ve kuruluşlarının taraf olduğu döviz cinsinden veya dövize endeksli ihaleler, sözleşmeler ve milletlerarası andlaşmaların ifası kapsamında gerçekleştirilecek olan projeler dahilinde; yükleniciler veya görevli şirketlerin ve bunların sözleşme imzaladığı tarafların üçüncü taraflarla akdedeceği veya bahsi geçen projeler çerçevesinde akdedilecek, gayrimenkul satış sözleşmeleri ve iş sözleşmeleri dışında kalan sözleşmelerde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması

mümkündür.

(17) 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen işlemlere ilişkin olarak yapılan sözleşmelerde sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür. Bu işlemlerle ilgili olarak bankaların taraf olduğu sözleşmelerde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden

kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür.

(18) 32 sayılı Karar hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile bu Kanuna dayalı olarak yapılan düzenlemeler çerçevesinde sermaye piyasası araçlarının (yabancı sermaye piyasası araçları ve depo sertifikaları ile yabancı yatırım fonu payları da dahil olmak üzere) döviz cinsinden oluşturulması, ihracı, alım satımı ve yapılan işlemlere ilişkin yükümlülüklerin döviz cinsinden kararlaştırılması mümkündür.

(19) Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin veya ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip bulunduğu şirketler ile serbest bölgedeki faaliyetleri kapsamında serbest bölgelerdeki şirketlerin işveren veya hizmet alan olarak taraf olduğu iş ve hizmet sözleşmelerinde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkündür.

(20) Türkiye’de yerleşik yolcu, yük veya posta taşıma faaliyetinde bulunan ticari havayolu işletmeleri; hava taşıma araçlarına, motorlarına ve bunların aksam ve parçalarına yönelik teknik bakım hizmeti veren şirketler; sivil havacılık mevzuatı kapsamında havalimanlarında yer hizmetleri yapmak üzere çalışma ruhsatı alan veya yetkilendirilen kamu ya da özel hukuk tüzel kişiliği statüsündeki kuruluşlar ile söz konusu kuruluşların kurdukları işletme ve şirketler ile doğrudan veya dolaylı olarak sermayelerinde en az yüzde elli hisse oranına sahip olduğu ortaklıkların Türkiye’de yerleşik kişilerle döviz

cinsinden veya dövize endeksli bedeller içeren gayrimenkul satış, gayrimenkul kiralama ve iş sözleşmeleri haricindeki sözleşmeleri akdetmeleri mümkündür.

(21) Bu madde uyarınca sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayan sözleşmeler kapsamında düzenlenecek kıymetli evraklarda yer alan bedellerin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenmesi mümkün değildir. Ancak, 32 sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenmiş ve dolaşıma girmiş bulunan bu kapsamdaki kıymetli evraklar anılan geçici madde hükmünden istisnadır.

(22) Uluslararası piyasalarda fiyatı döviz cinsinden belirlenen kıymetli madenlere ve/veya emtiaya endekslenen ve/veya dolaylı olarak dövize endekslenen sözleşmeler, 32 sayılı Kararın 4 üncü maddesinin (g) bendi uygulaması kapsamında dövize endeksli sözleşme olarak değerlendirilir. Ancak, taşımacılık faaliyetlerine ilişkin hizmet sözleşmelerinde akaryakıt fiyatlarına endeksleme yapılması mümkündür.

(23) Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışındaki; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, işlettiği veya yönettiği fonlar, doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin bulunduğu şirketler 32 sayılı Kararın 4 üncü maddesinin (g) bendi uygulaması kapsamında Türkiye’de yerleşik olarak değerlendirilir. Ancak, sözleşmenin yurt dışında ifa edilmesi durumunda bu fıkra hükmü uygulanmaz.

(24) Bu madde uyarınca akdedilecek sözleşmelerde istisna kapsamına alınan, ancak 32 sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilmiş bulunan sözleşmeler de anılan geçici madde hükmünden istisnadır.

(25) 32 sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilmiş bulunan, taşıt kiralama ve yolcu taşıma amaçlı ticari taşıt satış sözleşmeleri anılan geçici madde hükmünden istisnadır.

(26) 32 sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilmiş bulunan, menkul ve gayrimenkullere ilişkin finansal kiralama sözleşmeleri anılan geçici madde hükmünden istisnadır.

(27) Bu madde uyarınca sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkün olmayan sözleşmelerde yer alan bedellerin 32 sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesi kapsamında Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmesi zorunludur.

(28) Bu madde uyarınca sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkün olmayan sözleşmelerde yer alan bedeller 32 sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesi kapsamında Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenirken mutabakata varılamazsa; akdedilen sözleşmelerde döviz veya dövize endeksli olarak belirlenen bedeller, söz konusu

bedellerin 2/1/2018 tarihinde belirlenen gösterge niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif satış kuru kullanılarak hesaplanan Türk parası cinsinden karşılığının 2/1/2018 tarihinden bedellerin yeniden belirlendiği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması suretiyle belirlenir.

32 sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilen konut  ve çatılı iş yeri kira sözleşmelerinde döviz veya dövize endeksli olarak belirlenen bedeller bu fıkranın ilk paragrafına göre iki yıllık süre için Türk parası olarak belirlenir. Ancak, Türk parası olarak belirlemenin yapıldığı kira yılının sonundan itibaren bir yıl geçerli olmak üzere; anılan paragraf uyarınca Türk parası olarak belirlenen kira bedeli, taraflarca belirlenirken mutabakata varılamazsa, belirleme tarihinden belirlemenin yapıldığı kira yılının sonuna kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması yoluyla belirlenir. Bir sonraki kira yılı Türk parası cinsinden kira bedeli ise, taraflarca belirlenirken mutabakata varılamazsa, önceki kira yılında geçerli olan kira bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunun

belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması yoluyla belirlenir ve belirlenen Türk parası cinsinden kira bedeli bu fıkrada belirtilen iki yıllık sürenin sonuna kadar geçerli olur.

Bu madde uyarınca sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkün olmayan sözleşmelerde tahsili yapılmış veya gecikmiş alacaklar ile gayrimenkul kira sözleşmeleri kapsamında verilen depozitolar ve sözleşmelerin ifası kapsamında dolaşıma girmiş kıymetli evraklar için bu fıkra hükmü uygulanmaz.

…

-19 Nisan 2022 tarihinde yayınlanan tebliğde firmaların kendi aralarında yapacakları döviz ödemeleri yasaklandı mı?

-Dövizli fatura kesip cari hesap tutanlar ödemeleri TL mi yapmalı? Bir de TL’ye çevirirken hangi kur dikkate alınacak?

-Her ne kadar değerlemeler alış kurundan olsa da genelde fatura kesilirken firmalar TL satış kurunu alıyor.

Kişiler sözleşmeyi Döviz ile yapabilir, ancak ödeme veya tahsilatlar TÜRK Lirası ile yapılacaktır. Kur MB döviz alış kurudur.

Aşağıdaki Bilgi Notunu İnceleyiniz.

19 Nisan 2022 tarihli ve 31814 sayılı Resmi Gazete’de Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: 2022-32/66) yayımlandı.

Tebliğ ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’in “Döviz Cinsinden ve Dövize Endeksli Sözleşmeler” başlıklı 8 inci maddesinin 9 uncu fıkrasının sonuna “Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur.” cümlesi eklenmiştir.

Buna göre, TÜRKİYE’DE YERLEŞİK KİŞİLERİN KENDİ ARALARINDA AKDEDECEKLERİ; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan MENKUL SATIŞ sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yapmaları mümkündür.

ANCAK; Sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden Yapılması zorunludur.

Ayrıca Tebliğ’de , herhangi bir istisna hükmü olmadığından, menkul niteliğinde olan TİCARİ MALLARIN da bu kapsamda değerlendirilmesi gerekir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.