Dekont “e-dekont ” ise b formuna yazılmaz. e-Sigorta Komisyon Gider Belgesi ve e-Sigorta Poliçesi B formunda bildirilmez. Sigorta poliçeleri 15 yıldan beri bildirilmektedir. Bu gün yaşamazsınız ama Bir vergi incelmesinde sorun yaşanır.

Aşağıdaki linkde bulunan yazımızı inceleyiniz.

https://www.ismmmo.org.tr/dosya/3648/Mevzuat-Dosya/05122022-ba-bs-aciklama.pdf

BA -BS BİLDİRİMİNE İLİŞKİN BAZI DURUMLAR

KİRA DEKONTU

Kira dekontu; e-dekont değil ise ba formuna yazılacaktır. Kira ödemeleri karşılığında e-Dekont düzenlenmişse bunlar Ba bildirimine dahil edilmeyecektir.

İTHALATLAR

Ba bildirim haddinin üzerinde olup e-Belge olarak düzenlenmeyen ithalatlar, Kağıt ortamında düzenlenmiş gider pusulası ile yapılan alımlar da Ba formunda bildirilmelidir.

BOŞ BEYAN

Ba veya Bs bildirimleri boş da olsa verilmeyecektir.

SADECE İŞLEM OLAN BİLDİRİM VERİLECEKTİR

Ba veya Bs bildirim formlarından birinde bildirime konu edilecek belge olmasına rağmen diğerinde bildirime konu belge olmaması durumunda sadece bildirime konu belge olan Ba veya Bs formunun verilmesi yeterli olacaktır.

SİGORTA KOMİSYON GİDER BELGESİ

Ana sigorta firmaları tarafından sigorta acentelerine kağıt ortamında düzenlenen e-Sigortra gider belgeleri Ba bildirimine konu edilecektir. E-Sigorta komisyon gider belgeleri ise Ba bildirimine dahil edilmeyecektir.

SİGORTA POLİÇELERİ

E-Poliçe olarak düzenlenmiş sigorta poliçeleri Ba bildirimine konu edilmeyecektir.

SONRADAN BEYANA TABİ BELGE ÇIKMASI DURUMU

Bildirime konu belge olmadığı için verilmeyen Ba ve Bs formlarının birinde veya her ikisinde de  bildirilmesi gereken belge olduğu yasal bildirim süresi geçtikten sonra fark edilirse bunlar için usulsüzlük cezası kesilecektir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Banka dekontu “e-dekont” ise b formuna yazılmaz. E-dekont değilse yazılır.

Ba – Bs formları ayrı ayrı formlardır. Doldurulmayan form BOŞ olarak VERİLMEZ.

Aşağıdaki linkte bulunan yazımızı inceleyiniz.

https://www.ismmmo.org.tr/dosya/3648/Mevzuat-Dosya/05122022-ba-bs-aciklama.pdf

BA -BS BİLDİRİMİNE İLİŞKİN BAZI DURUMLAR

KİRA DEKONTU

Kira dekontu; e-dekont değil ise ba formuna yazılacaktır. Kira ödemeleri karşılığında e-Dekont düzenlenmişse bunlar Ba bildirimine dahil edilmeyecektir.

İTHALATLAR

Ba bildirim haddinin üzerinde olup e-Belge olarak düzenlenmeyen ithalatlar, Kağıt ortamında düzenlenmiş gider pusulası ile yapılan alımlar da Ba formunda bildirilmelidir.

BOŞ BEYAN

Ba veya Bs bildirimleri boş da olsa verilmeyecektir.

SADECE İŞLEM OLAN BİLDİRİM VERİLECEKTİR

Ba veya Bs bildirim formlarından birinde bildirime konu edilecek belge olmasına rağmen diğerinde bildirime konu belge olmaması durumunda sadece bildirime konu belge olan Ba veya Bs formunun verilmesi yeterli olacaktır.

SİGORTA KOMİSYON GİDER BELGESİ

Ana sigorta firmaları tarafından sigorta acentelerine kağıt ortamında düzenlenen e-Sigortra gider belgeleri Ba bildirimine konu edilecektir. E-Sigorta komisyon gider belgeleri ise Ba bildirimine dahil edilmeyecektir.

SİGORTA POLİÇELERİ

E-Poliçe olarak düzenlenmiş sigorta poliçeleri Ba bildirimine konu edilmeyecektir.

SONRADAN BEYANA TABİ BELGE ÇIKMASI DURUMU

Bildirime konu belge olmadığı için verilmeyen Ba ve Bs formlarının birinde veya her ikisinde de  bildirilmesi gereken belge olduğu yasal bildirim süresi geçtikten sonra fark edilirse bunlar için usulsüzlük cezası kesilecektir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

2023/01’den itibaren değil, geçmişte de olduğu gibi 5.000 TL nin üstündeki mal ve hizmet alımları Ba formunda bildirilecektir. Aynı benzin istasyonundan 1 ayda alınan ÖKC fiş toplamı 5 bin lirayı geçmesi halinde bildirime dahil edilir. (B) FORMUNDAKİ DEĞİŞİKLİK İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNKDE BULUNAN YAZIMIZI İNCELEYİNİZ.

https://www.ismmmo.org.tr/dosya/3648/Mevzuat-Dosya/05122022-ba-bs-aciklama.pdf

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

e-dekont (B) formuna yazılmaz.

Aşağıdaki linkde bulunan yazımızı inceleyiniz.

https://www.ismmmo.org.tr/dosya/3364/Mevzuat-Dosya/17062022-e-fatura-e-defter-e-irsaliye-takvimi.pdf

..

“3.2.4. Bildirim verme yükümlülüğü bulunan ancak tüm alış ve/veya satışları belirtilen haddin altında kalan veya elektronik belge olarak düzenlenen belgelerden oluşan mükelleflerin, ilgili dönem Form Ba ve/veya Form Bs bildirimlerini vermelerine gerek bulunmamaktadır.

…

Yeni uygulama; OCAK / 2023 Dönemi için ŞUBAT / 2023 verilecek bildirimler den itibaren başlamıştır.

İşyerimiz için ödediğimiz kirayı Ba formunda bildirecek miyiz?

396 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinin (1.2.1.) numaralı bölümüne göre işyeri kira bedelinin Ba bildirimine dahil edilmesi gerekmektedir. Aynı Tebliğin (1.2.2.) numaralı bölümünde “Belgelerde gelir vergisi tevkifatına da yer verilen hallerde tevkifattan önceki brüt tutarlar dikkate alınacaktır” ifadesi yer almaktadır. Buna göre belgede gelir vergisi tevkifatına da yer verilmesi halinde kesintiden önceki brüt tutarın bildirilmesi gerekmektedir.

Kira ödemesi karşılığında bankadan e-dekont düzenlenmişse Ba formunda bildirilmeyecektir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Bankadan alıana dekont da “e-dekont” yazması ve GİB logosu olması halinde bu dekont elektronik belge olduğu için B formuna yazılmaz.
E-dekont yazmayan belgeler limitin üstünde ise b formuna yazılır.

__________________________________

BENZER İÇERİKLER

…

IV.11. e-Dekont Uygulaması 

IV.11.1. Genel Olarak e-Dekont uygulaması,

7/9/1995 tarihli ve 22397 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:243) ile 8/1/1996 tarihli ve 22577 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:246) uyarınca bankalar tarafından kâğıt ortamda düzenlenen dekontun, elektronik ortamda düzenlenmesi, muhatabına talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt ortamda iletilebilmesi, elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilebilmesine imkan veren uygulamadır. 

Bu Tebliğde düzenlenen e-Dekont, yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt ortamdaki “Dekont” ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. 

IV.11.2. e-Dekont Uygulamasına Dâhil Olma

e-Dekont uygulaması zorunlu bir uygulama olmayıp, uygulamaya dahil olmak isteyen bankaların;

a) Bu Tebliğde açıklanan usul ve esaslara uygun olarak, e-Dekont düzenleyebilme ve iletebilme konusunda gerekli hazırlıklarını tamamlamış olması,

b) Bu Tebliğin “V.1.” numaralı bölümünde belirtilen uygulamadan yararlanma yöntemleri ve başvuru esaslarına uygun şekilde e-Dekont uygulamasına dahil olmak için başvuru yapması, 

gerekmektedir.

Bankalar, e-Dekont uygulamasından “Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla” ya da “Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla” olmak üzere iki yöntemden birini seçerek yararlanabilir. Uygulamaya “Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla” dâhil olmak isteyen bankaların, Başkanlığın ebelge.gib.gov.tr adresinde yayımlanan “e-Dekont Başvuru Kılavuzu”na uygun olarak başvuru işlemlerini yerine getirmeleri gerekmektedir. Uygulamaya “Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla” dâhil olmak isteyen bankalar ise doğrudan Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerden herhangi birine başvuracak olup, bu mükelleflerin ayrıca Başkanlığa başvuruda bulunmalarına gerek bulunmamaktadır.

e-Dekont uygulamasından “Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu” yoluyla yararlanmak için Başkanlığa yapılan başvurular; Başkanlık tarafından mükellefe ait sistemin yapısı, işleyişi ile bu sistemde elektronik olarak düzenlenen e-Dekont örneklerinin, bu Tebliğde ve ebelge.gib.gov.tr adresinde yayımlanan teknik kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslara uygun olup olmadığı açısından değerlendirilir. Başkanlık gerek görmesi halinde ilave teknik bilgi ve belge talebinde bulunabilir. Başkanlıkça yapılacak değerlendirme sonrasında başvuruları uygun bulunan ve test süreçlerini başarılı bir şekilde tamamlayan bankalara e-Dekont uygulamasından “Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu” yoluyla yararlanmasına ilişkin olarak izin verilir. Değerlendirme aşamasında eksiklikleri tespit edilen bankalara, söz konusu eksiklikleri gidermeleri için en çok bir yıl süre verilir. Bu süre içerisinde eksikliklerini gidermeyenlerin başvuruları reddedilir. Başvuruları reddedilen bankaların reddi izleyen 3 ay içerisinde yapacakları başvurular kabul edilmez. Bu durum, Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla e-Dekont uygulamasından yararlanılmasına engel teşkil etmez. 

IV.11.3. e-Dekontta Bulunması Gereken Bilgiler

İlgili mevzuatları çerçevesinde kâğıt ortamda düzenlenen Dekontta bulunması zorunlu bilgiler ile Başkanlık sistemlerinden elektronik ortamda sorgulanması, doğrulanması ve görüntülenmesine imkân vermek üzere, Başkanlık tarafından bilgi içeriği belirlenen karekod veya barkodun (Başkanlık tarafından ebelge.gib.gov.tr adresinden yapılan duyuruda belirtilecek tarihten itibaren) e-Dekontta bulunması zorunludur. 

Başkanlık ihtiyaç duyması halinde, bankalardan, söz konusu bilgilere ilave olarak farklı bilgilerin de e-Dekontta bulunmasını, gerekli hazırlıklar için en az 3 ay süre vermek ve ebelge.gib.gov.tr adresinden duyurmak suretiyle isteyebilir. 

Bankalar, e-Dekont üzerindeki zorunlu bilgilere ilave olarak ihtiyaçları doğrultusunda farklı bilgilere de yer verebilir.

IV.11.4. e-Dekont Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu  

e-Dekont uygulaması zorunlu bir uygulama olmayıp, bankalar istemeleri halinde 1/1/2020 tarihinden itibaren uygulamaya dahil olabileceklerdir.

Başkanlık en az 3 aylık zaman süresi belirleyerek, bankaların e-Dekont uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirmeye ve bu durumu ebelge.gib.gov.tr adresinde yayımlanacak duyurularla belirlemeye yetkilidir. 

Bankalar zorunlu olarak uygulamaya dâhil oldukları tarihten itibaren düzenleyecekleri Dekontları bu Tebliğin “V.7.” ve “VIII.” numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde e-Dekont olarak bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre düzenlemek ve alıcılarının talebi doğrultusunda elektronik ya da kağıt ortamda teslim etmek zorundadırlar. 

IV.11.5. e-Dekont Uygulamasına Geçiş Süresi

Başkanlık tarafından e-Dekont uygulamasına zorunlu olarak dâhil olacağı belirtilen bankaların, Başkanlık tarafından belirlenen süre içinde e-Dekont uygulamasına dâhil olması ve bu tarihten itibaren bu Tebliğin “V.7.” ve “VIII.” numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde, Dekontları e-Dekont olarak düzenlemeleri zorunludur.

IV.11.6. Ceza Uygulaması

Zorunluluk getirildiği halde e-Dekont uygulamasına süresi içinde geçmeyen mükellefler ile e-Dekont şeklinde düzenlenmesi gereken Dekont Belgesini, bu Tebliğin “V.7.” ve “VIII.” numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde e-Dekont olarak düzenlemeyen ve almayan (matbu kağıt Dekont olarak düzenleyenler ve alanlar dahil) mükellefler (232 nci maddenin birinci fıkrasının 1 ila 5 numaralı bentlerinde sayılanlar) hakkında Kanununda öngörülen cezai hükümler uygulanır. 

Kaynak: VUK 509 No.lu Tebliğ, İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Nisan ve Mayıs ayı için yapılan kira ödemeleri için Nisan- Mayıs için 3 aylık, Haziran ayı için aylık beyanname verilecektir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Dr. Numan Emre ERGİN
Avukat, YMM, E. Hesap Uzmanı
n.emre.ergin@hotmail.com

7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 9 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 24 Mayıs 2021 tarihli yazımda, henüz teklif halindeyken söz konusu Kanunun içerdiği düzenlemeleri özetlemiştim. Kanun teklifi, kapsamı genişletilerek ve bazı oranlarda değişiklikler yapılarak kabul edildi ve bu değişiklikler çeşitli platformlarda detaylıca yazılıp çizildiğinden bu yazımda Kanunun detaylarına girmeyeceğim. Ancak önceki af kanunları döneminde yaşanan ve bu af kanunu sonrasında da sorun çıkarmaya aday bir konuda değerlendirmelerde bulunacağım.

Konuya girmeden önce, tarihe not düşmek adına mali af kanunları konusunda bir tespitte bulunmakta fayda görüyorum. 7326 sayılı Kanun bir hesaba göre Cumhuriyet tarihimizin 39. mali af düzenlemesi. Yani ortalama 2.5 yılda bir af çıkarılmaktadır. 2002 yılından beri ülkeyi yöneten iktidar döneminde ise 11 adet af kanunu çıkarılmıştır. Bu durumda mevcut iktidar 1.7 yılda bir mali af çıkararak ortalamayı da düşürmüştür. Mali aflar, kısa vadede Hazineye nakit girişi sağlasa da, sık çıkarılan afların mükelleflerin vergiye uyumunu azalttığı ve uzun vadede Hazineyi olumsuz etkilediği bir gerçek. Bu durum ayrıca vergisini zamanında ödeyen mükelleflerin adalet duygusunu ve devlete olan güvenini zedelemektedir. Ayrıca mükelleflerin matrah artırmazlarsa incelemeye alınacakları yönündeki beklenti/telkinler(!) veya af söylentilerinin dolaşmaya başlaması öncesinde yoğun bir vergi inceleme furyasının başlaması, af kanunlarının kısa vadeli tahsilat için mükellefler üstünde Demokles’in kılıcı gibi kullanılmasına yol açmaktadır. Bir sonraki af kanununun mevcut iktidarın mali af çıkarma sıklığı dikkate alındığında ve Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yılına denk gelmesi nedeniyle 2023 yılında çıkarılma ihtimali düşük olmasa gerek. Çıkarılacak affın sloganı da benden olsun. “40. af, Cumhuriyete 40 bin kere maşallah!”

Gelelim bugünkü yazımın konusuna. Geçmişteki af kanunlarında olduğu gibi, 7326 sayılı Kanun’un içerdiği düzenlemelerden birisi matrah ve vergi artırımıdır. Söz konusu düzenlemeye göre gelir/kurumlar vergisi matrahlarını, hesaplanan KDV tutarlarını, bazı gelir/kurumlar vergisi stopajlarını Kanunda belirtilen oranlarda artıran mükellefler, matrah/vergi artırımında bulundukları vergi türleri ve yıllar için bir çeşit vergi incelemesi geçirmeme ve tarhiyata muhatap olmama “sigortası” elde etmiş olmaktadır. Her ne kadar Kanun koyucu açıkça vergi incelemesi yapılmayacağını söylese de Maliye bu hükümleri dar yorumlayıp matrah artıran mükellefleri de incelemeye alabilmektedir. Bu sorun özellikle kurumlar vergisine ilişkin matrah artırımı yapan mükelleflerin kâr dağıtım stopajı açısından inceleme ve tarhiyata muhatap olmaları halinde ortaya çıkmaktadır. Nasıl yani? diye sorduğunuzu tahmin ederek detaylara gireyim.

7326 sayılı Kanunun gelir ve kurumlar vergisi matrah artırımını düzenleyen ve önceki af kanunlarında da aynı şekilde yer alan düzenlemeye göre “Mükellefler, bu fıkrada belirtilen şartlar dâhilinde gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırarak bu maddede belirtilen süre ve şekilde ödemeleri halinde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmaz.” Kanundaki düzenlemeye göre gelir/kurumlar vergisi matrahlarını artıran mükelleflerin elde ettikleri iki bağışıklık bulunmaktadır. 1) Bu vergi türleri açısından vergi incelemesi geçirmeme ve 2) Bu vergi türleri için İdarenin sonradan tarhiyat yapamaması.

Kanun koyucu inceleme ve tarhiyat yapılmamasına bir istisna getirmiştir. Buna göre, matrah artırımında bulunan mükelleflerin yıllık gelir ve kurumlar vergisine mahsuben daha önce ödemiş oldukları vergilerin iadesi ile ilgili taleplerine ilişkin inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. Dolayısıyla, İdarenin inceleme hakkı sadece ödenmiş olan vergilerin iadesine ilişkin olarak sınırlandırılmıştır.

Gelir/kurumlar vergisi stopajında ise sadece bazı stopaj türlerinde artırım yapılarak vergi incelemesinden korunma sağlanmasına imkân tanınmaktadır. Düzenlemeye göre artırım imkânı tanınan stopaj türleri şunlardır: 1) Hizmet erbabına ödenen ücretler, 2) Serbest meslek erbabına yapılan ödemeler, 3) Kira ödemeleri, 4) Yıllara sari inşaat ve onarma işlerine ilişkin ödemeler, 4) Çiftçilere yapılan ödemeler, 5) Vergiden muaf esnafa yapılan ödemeler.

Kanundaki düzenlemelere rağmen, önceki bir af kanunu (6736 sayılı Kanun) uygulamasında Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Denetim Kurulu’nun kendisine başvurusu üzerine 2017 tarihinde verdiği cevapta “gelir veya kurumlar vergisi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar 6736 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin ikinci fıkrasında sayılan vergi türleri itibarayla vergi artırımında bulunabilmekte olup anılan madde kapsamında kâr dağıtımı tevkifatına ilişkin olarak vergi artırımına imkân verilmemiştir. Dolayısıyla, gelir veya kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunulmuş olması, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı tespitinde gelir vergisi stopajı yönünden vergi incelemesi yapılmasına engel teşkil etmemektedir.” yönünde görüş vermiştir. Söz konusu görüşle paralel bir açıklama, Başkanlığın internet sitesinde 6736 sayılı Kanuna ilişkin soru cevaplar kısmında (16. soru) da yer almaktadır.[1]

Görüldüğü üzere, Maliye gelir/kurumlar vergisi matrah artırımında bulunan mükelleflerin transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı nedeniyle kâr dağıtım stopajı açısından vergi incelemesine ve tarhiyata muhatap olabileceklerini söylemektedir. Bunun gerekçesi olarak da af kanununda kâr dağıtım stopajına ilişkin matrah/vergi artırımı hükmünün olmamasını göstermiştir. Özetle Maliye, transfer fiyatlandırması incelemesi yapamazsın ama transfer fiyatlandırmasından doğan kâr dağıtım stopajı incelemesi yapabilirsin diyor. (Nasıl olacaksa?) Maliye’nin bu yorumu örtülü sermaye yoluyla dağıtılmış sayılan kâr dağıtımları nedeniyle yapılması gereken stopajları da ilgilendirmektedir. Peki, Maliye’nin bu görüşü ne kadar isabetlidir?

Gerek transfer fiyatlandırması, gerek örtülü sermaye Kurumlar Vergisi Kanunu’nda düzenlenmiş birer vergi güvenlik müessesesidir. Transfer fiyatlandırmasında, ilişkili kişilerle yapılan işlemlerdeki fiyatların ilişkisiz kişilerle olan işlemlerdeki fiyatları aşan kısmı; örtülü sermayede ise ilişkili kişilerden alınan borçların özkaynağın üç katını aşan kısma (örtülü sermayeye) isabet eden faiz vb. ödemelerin kurum kazancından indirimi kabul edilmemekte ve bu tutarlar hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış kâr payı sayılarak dağıtımın yapıldığı varsayılan kişinin gerçek kişi veya dar mükellef kurum olması halinde gelir vergisi veya kurumlar vergisi stopajı yapılmaktadır.

Bir işlemin örtülü sermaye veya transfer fiyatlandırması nedeniyle gelir/kurumlar vergisi stopajına tabi tutulabilmesi için öncelikle o işlemin transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı veya örtülü sermaye olduğunun tespit edilmesi gerekmektedir. Bu tespit ise ancak bir kurumlar vergisi incelemesi ile ortaya çıkarılabilir. Diğer bir ifadeyle, mükellef nezdinde bir kurumlar vergisi incelemesi yapılmadan, örtülü sermaye veya transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı tespiti yapılamaz; bu tespit yapılmadan da gelir/kurumlar vergisi stopajı tarhiyatı yapılamaz. Mükellef nezdinde kurumlar vergisi incelemesi yapmadan kâr dağıtım stopajı incelemesi ve tarhiyatı yapılması eşyanın tabiatına aykırıdır. Zaten stopaj, gelecekte ödenecek gelir veya kurumlar vergisine mahsuben yapılan bir peşin vergilemedir. Dolayısıyla, gelir/kurumlar vergisi stopaj incelemesi diye bir inceleme türü de olmamalıdır. Bu nedenle, af kanunlarında, gelir/kurumlar vergisi stopajlarında vergi artırımını düzenleyen maddede örtülü sermaye veya transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımına bağlı olarak ortaya çıkan kâr dağıtım stopajına ilişkin bir hüküm eklenmesi de beklenmemelidir. Zira, gelir/kurumlar vergisi matrah artırımında bulunan bir mükellef artık bu konularda incelenmeme ve gelecekte tarhiyata muhatap olmama sigortasını satın almıştır. Kâr dağıtım stopajı, örtülü sermaye/transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımının mütemmüm cüzüdür, onun ayrılmaz parçasıdır, ona tabidir ve ondan ayrı olarak düşünülemez.

Konuya ilişkin olarak yol gösterici nitelikte yargı kararına maalesef rastlayamamaktayız. Bu noktada, sık çıkarılan afların içtihat oluşumu üzerindeki olumsuz etkisini de vurgulamak gerekir. Danıştay 4. Dairesi, 2006 yılında verdiği bir kararda, 4811 sayılı af kanunu kapsamında 2001 yılı için matrah artıran mükellefin 2002 yılı işlemlerinin 2001 yılından devreden zararı nedeniyle incelenmesi ve 2001 yılındaki işlemlerinin örtülü sermaye ve örtülü kazanç dağıtımına dayanması eleştirisiyle karşılaşması üzerine açılan davada “Bu durumda, 2001 yılı için matrah artırımında bulunan davacı hakkında daha önce tevkif yoluyla ödediği vergilerin mahsup ve nakden iadesi talebinde bulunulması durumunda ancak bu hususla sınırlı olmak üzere inceleme ve tarhiyat yapılabilmesi nedeniyle davacı hakkında yapılan sınırlı incelemenin hangi nedenle yapıldığı ve vergi inceleme raporunda belirtilen nakten iade talebinin ilişkin olduğu vergilerin ve dönemlerinin araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği” yönünde karar vermiştir.

Diğer taraftan, İstanbul 3. Vergi Mahkemesi 2018 yılında verdiği bir kararda, kurumlar vergisi matrahını artıran bir mükellef nezdinde yapılan vergi incelemesinde transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç tespiti sonrasında gelir vergisi stopajı raporu düzenlenmesine ilişkin olarak mükellefin matrah artırımı yaptığı ve matrah artırdığı yıla ilişkin gelir stopaj vergisi hakkında inceleme ve tarhiyat yapılmaayacağı itirazını haklı bulmayıp davanın esasına girerek karar vermiştir. Bu karar, dava konusu tutarın düşüklüğü nedeniyle Danıştay incelemesinden geçmemiş münferit bir karardır. (Kararın istinaf edilip edilmediği, edilmişse Bölge İdare Mahkeme kararının ne yönde olduğu bilgimiz dahilinde değildir.)

Görüldüğü üzere, mevcut yargı içtihatları konuya ilişkin olarak bize açık bir kılavuzluk yapamamaktadır. Bu durumda, sorunu af kanunlarının gerekçesi ve ruhu, Devletin mükellefle el sıkışması ve vergi hukukunun genel yorum ilkeleri kapsamında değerlendirmek gerekmektedir. Bu değerlendirme de bizi yukarıda açıkladığım üzere gelir/kurumlar vergisi için matrah artırımı yapan mükelleflerin örtülü sermaye ve transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı nedeniyle kâr dağıtım stopajı incelemesi (?) ve tarhiyatı ile karşılaşmamaları gerektiği sonucuna ulaştırmaktadır. İdarenin Kanunun ruhuna aykırı lafzî yorumu (ki bu konuda Kanun lafzında bir düzenlemeye gerek olmadığı yukarıda açıklanmıştır) hakkaniyetli olmadığı gibi hukuka aykırıdır. Bu durumla karşılaşan mükelleflerin dava açmalarını öneriyorum. Sonraki yıllarda bir af kanunu çıkarılırsa bu yönde açık bir düzenleme yapılması tartışmaları kökten çözecektir.

Sözün özü: Anası neredeyse danası da oradadır.

[1] 6736 Sayılı Yapılandırma Kanunu Bilgilendirme Toplantısı Soru ve Cevapları | Gelir İdaresi Başkanlığı (gib.gov.tr)

Kaynak: Dr. Numan Emre ERGİN, Avukat, YMM, E. Hesap Uzmanı. İçerik, Sayın Numan Emre ERGİN’in Dunya.com’daki Perspektif isimi köşesinden Yazarın ve Dunya.com’un sahibi olan şirketin özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara ve Dunya.com’a aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Finansman gider kısıtlamasında son durum ve sorunlar (31.05.2021)

Af, yeniden! (24.05.2021)

Evde ürettiği malları internetten satanlara vergi muafiyeti (17.05.2021)

Çek ibraz ve alkol yasağı, MASAK’ın kripto düzenlemesi ile sosyal ağ temsilcisi (03.05.2021)

Özel iletişim vergisi gider yazılabilir mi? (26.04.2021)

Merkez Bankası’nın kripto düzenlemesi: Yassak hemşerim! (19.04.2021)

Avukatların KDV ile imtihanı (12.04.2021)

Maliye ölümü gösterdi, sıtmaya razı etti (05.04.2021)

Finansman gider kısıtlamasında detaylar netleşiyor, ama…(01.04.2021)

Hukuk ve ekonomi reformu paketlerinde vergi (22.03.2021)

Beyaz yakalılar: Gelir vergisi beyannamesini unutmayın! (15.03.2021)

Kar Dağıtmama Stopajı (08.03.2021)

Tevkif edin şu KaDeVe’yi! (01.03.2021)

İzaha davete özel esaslara alma yetkisi (23.02.2021)

Sosyal medya fenomenlerinin ve Youtuberların vergilendirilmesi (15.02.2021)

İnşaat sektörüne ve yabancı kaynak kullananlara vergi sürprizi (08.02.2021)

İletişime bindirim, kentsel dönüşüme indirim (01.02.2021)

Sorularla Değerli Konut Vergisi (28.01.2021)

Matrah artırımı taksitleri ödenmezse vergi dokunulmazlığı kalkar mı? (12.01.2021)

Sermaye kaybı ve borca batıklığa ilişkin yeni düzenlemeler (04.01.2021)

Pandemi, gelir dağılımındaki bozulma ve dayanışma vergisi (28.12.2020)

Asgari ücretin vergiden istisna edilmesi çözüm mü? (21.12.2020)

Hukukçular hukuk reformuna inanıyor mu? (15.12.2020)

Vergide uzlaşma müessesi ve yapılandırmadaki uzlaşma haksızlığı (10.12.2020)

İştirak tasfiye zararının vergisel sonuçları nedir? (7.12.2020)

Tasfiye payı nedir? Nasıl vergilendirilir? (30.11.2020)

Devlet mükellefe faiz öder mi? (23.11.2020)

10 soruda 7256 Sayılı Kanun kapsamında yapılandırma (18.11.2020)

Fabrika ayarlarına dönüş: Ekonomik ve hukuki reform, acı reçete (16.11.2020)

Sosyal medya şirketlerine kesilen cezalar ve vergi (09.11.2020)

Hisse geri alımlarının vergilendirilmesine ilişkin tartışmalar ve önerimiz (07.11.2020)

Şirketin kendi hisselerini geri satın alması kâr dağıtımı mıdır? (2) (27.10.2020)

Şirketin kendi hisselerini geri satın alması kâr dağıtımı mıdır? (1) (26.10.2020)

Torba yasa Meclis’te, yapılandırma nerede? (19.10.2020)

Yatırımcının yeni kamburu: Ek mali yükümlülük (12.10.2020)

Taşınmaz kirası mı, işletme hakkı kirası mı? (6.10.2020)

Zaman aşımına uğrayan kâr paylarının vergilendirilmesinde mükerrerlik var mı? (28.09.2020)

Online reklam hizmetlerinde stopaj bilmecesi (22.09.2020)

Hukuk belirsizlik kaldırmaz (16.09.2020)

Maliye, yurt dışında parası olanların peşinde, ya gurbetçiler? (14.09.2020)

Vergiye uyumlu mükellefler cezalandırılıyor mu? (07.09.2020)

Binek otomobilde ÖTV artışı, özel okul ücretlerinde KDV indirimi (02.09.2020)

Transfer fiyatlandırması raporlamasında yeni dönem (31.08.2020)

KDV ve iş yeri kira stopaj oranı indiriminde son durum (27.08.2020)

İkinci el motorlu taşıt satışında yeni dönem (24.08.2020)

Maliyeden bayram hediyesi: KDV ve stopaj indirimi, ama kime? (21.08.2020)

Ar-Ge teşviğinde vergi indirimi kısıtlanıyor mu (17.08.2020)

Spor kulüplerinin yeni sporcu sözleşmelerindeki vergisel riski  (10.08.2020)

Uçtu uçtu altın uçtu! Ya vergisi? (07.08.2020)

Anayasa Mahkemesi’nin VTR kararı (30.7.2020)

Erken seçim, aday tartışmaları ve cumhurbaşkanı seçimindeki Anayasal boşluk
(27.7.2020)

Yurt dışındaki taşınmaz ve iştirak satışları vergiden istisna mı? (25.7.2020)

Gayrimenkul ve iştirak satış kazancı istisnası – 3 (22.7.2020)

Gayrimenkul ve iştirak satış kazancı istisnası – 2 (17.7.2020)

Mali yapıyı güçlendirmede vergisel bir teşvik: gayrimenkul ve iştirak satış kazancı istisnası (16.7.2020)

Sezonluk ev kiralayanlar: Vergi sürpriziyle karşılaşmayın! (13.7.2020)

Pandemi, maliye politikası ve vergi barışı

Şirket kuruluşunda sicilde imza zorunluluğu değiştirilmelidir.

Köprüden önce son çıkış: Varlık Barışı

Kamu özel iş birliğine şeffaf bir alternatif: Altyapı Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı

Gayrimenkul yatırımında avantajlı bir yöntem: Gayrimenkul Yatırım Fonu

Gayrimenkulde rant vergisi

Gayrimenkul piyasası hareketleniyor ama vergiye dikkat!

KVKK kararlarının yargı denetimi

Kişisel verilerin korunması ve ateş ölçümü

İnternetten otomobil satanların dikkatine

Makam aracı sadece özel sektörde mi ücrettir?

Makam aracı ücret midir?

Şirket araçlarına vergi ayarı

ABD’nin dijital hizmet vergisi misillemesi ve Türkiye

Sanat ve icat vergisi

Altın: Elma dersem çık, armut dersem çıkma!

***Bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve tahsilatlar da aynı kapsamdadır.

Kaynak: Gelir Vergisi Kanunu

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.