Dr. Hakan ÇINAR
Akademisyen
hakan.cinar@mentorgumruk.com.tr

Bir eşyanın hangi ülke menşeli olduğu yahut halk dili ile üretim yeri; ithalatındaki mevzuatı doğrudan ilgilendirmekte ve belirleyici olmaktadır. Ürün ülkeye girebilir mi, ne oranda vergi uygulanır gibi. Yanı sıra bitmiş ürünlerde de tüketicinin satın aldığı ürünün menşeini, yani üretildiği yeri bilmesi de elbette son derece önemli. Menşe nasıl tespit edilir ve belirlenir konusu ise derin ve uzun, önemi ise tartışılmaz. Ancak gel gelelim ithalatı yapılmış ve tüketilmiş ürünlerin geriye dönük menşe belgelerinin istenilmesi konusuna. Üstelik hangi ülke menşeli olduğunun ispatı amaçlı da değil, sadece ABD menşeli olmadığının ispatı için. Bugünlerde bu konudaki bir mantık hatası, ithalatçıları ziyadesiyle zor duruma sokuyor ve düşündürüyor. Konuyla doğrudan ilgisi olmayan kişilerin de kolaylıkla anlayabilmesi için basit bir yöntemle özetleyeceğim konuyu ve oradan biraz da iç gündeme değineceğim.

Şu sıra gümrük idareleri Gümrük Yönetmeliği’nde yer alan bir geçici madde kapsamında ve 20.04.2021 tarihine kadar Ek Mali Yükümlülük (EMY) kapsamı, diğer bir deyişle ilave vergiler alınan eşyalar için Menşe Şahadetnamesi talep etmekte, getirilmediği taktirde de ceza uygulanacağını belirtmekte. Konuyla ilgililer hatırlarlar, A.B.D. menşeli Bazı Ürünlerin İthalatında Ek Mali Yükümlülük Uygulanmasına Dair Karar 21.06.2018 tarihinde yürürlüğe girmişti. Yani tam 2,5 yıl önce. Söz konusu Karar, ABD menşeli olmayan ülke menşeli eşyaların ithalatında gerekli kılınıyor. Dediğim gibi asıl amaç eşyanızın ABD menşeli olmadığını ispat etmek. Karar kapsamı ABD menşeli olmayan eşyanın EMY muafiyeti için Menşe Şahadetnamesi ibrazına ilişkin yasal bir düzenleme olmamasına rağmen, bu istek çok da anlamlı değil. İstenilmesine isteniliyor da, bakalım o ülkelerin ilgili kurumları geriye dönük belge onaylıyorlar mı. Örneğin Japonya, bir yıldan önceki sevkiyatlarda menşe belgesini düzenleyemeyeceğini belirtmiş durumda yazılı olarak. Üstelik bu yanıtı veren de Tokyo Ticari ataşeliğimiz. Elbette onlar da Ticaret Odası’ndan aldıkları bilgiyi iletiyorlar. Herkesi kendimiz gibi görmememiz lazım. Örneğin ülkemizde bu mümkün, ama başka ülkelerde durum aynı değil. Şimdi Nisan 2021’e kadar süre var diye belki bir parça rahat davranılsa da; sadece ABD menşeli olmadığını ispat edememenin bile cezaya tabi olacak olması düşündürücü. Biz de Dış Ticarete Yön Verenler Derneği (DIŞYÖNDER) olarak konuyu bakanlığımıza ilettik, hep beraber takipçi olacağız ve eminim yeni bir düzenleme olacaktır. Ah Trump vah Trump ne işler açtın başımıza demeden de edemiyorum hani.

Sevindik mi, tam da değil

Öte yandan iş dünyası gelen vergi affından yeterince memnun değil. Daha geniş bir kapsam, elbette rahat bir nefes aldıracaktı. Fakat beklentiler sadece vergi affı ile sınırlı değil. Neler olduğuna bir göz atalım çok özet başlıklar ile. Listenin başında matrah artırımı ve kasa affı talebi geliyor. Ardından; stok affı, ortaklar cari hesap affı, %10 kira stopajı ve işyerlerinin aktifinde kayıtlı olması nedeniyle uygulanan %8 KDV uygulamasının uzatılma talebi veya stopaj alınmaması ve KDV’nin sıfır olma isteği ile genel kurulların 2019-2020 yılı olarak tek seferde yapılması talepleri. Bilanço affı, demirbaş affı, yapılandırma ödemelerinde vade uzatımı, matrah artırımı için müracaat edip ödeyemeyenlere ödemesi için 3 ay daha ek süre, matrah artırımına başvurup daha sonra sahte fatura olduğu tespit edilenler için matrah artırımı bozulmaması isteği de talepler arasında.

SGK teşvik ve desteklerinin tek kalem olması isteği, çeşit çeşit teşvikler yerine sadeleştirilmiş teşvik uygulamasına geçilmesi talebi, Bağ-Kur borcu olanların emekli olabilmeleri için ihtiyacı olan günler kadar borçlanabilmesi isteği, hem vergi hem SKG yapılandırmalarında vadenin 2021 Haziran ayından itibaren ve uzun vade olması beklentisi. İdari para ve usulsüzlük cezalarının tamamının silinmesi, vergi incelemesi tamamlanmış dosyaların davadan vazgeçme işleminin özendirilerek gecikme zammı uygulanarak ödeme yapılma imkanı getirilmesi, ilan ve reklam vergisinin 2020-2021 yılları için alınmaması, genel bir ifade ile KDV oranlarında iyileştirme, idari para cezası ve usulsüzlük cezalarının uyarı yapılmadan ve süre tanınmadan kesilmemesi, mücbir sebep uygulamasının SGK’da da uygulanır olması. Yani istekler epey fazla gibi görünse de şu dönemde her biri çok büyük önem taşımakta. Normal bir dönemden geçmediğimizi ve üstelik maliye müfettişlerinin bu dönemde arşivlerde evrakların arasında denetim yapmak için boğuştuklarını da aklımıza getirdiğimizde gereklilik bir kat daha artıyor. Tüccarın, sanayicinin, esnafın yaşamını sürdürebilmesi için bunlar hayata geçirilmeli ve piyasa rahatlatılmalı. Bilhassa da matrah ve stok affı. Olmazsa mı, olmazsa vay piyasanın haline.

Kaynak: İşbu içerik, Sayın Dr. Hakan ÇINAR’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

İzmir’de deniz göründü

Böyle kapanmaz

Ya dışındasındır çemberin ya da içinde yer alacaksın

Kaynak: Resmi Gazete
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: Resmi Gazete
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: Resmi Gazete 11.08.2020
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

24 Mayıs 2019 CUMA

Resmî Gazete

Sayı : 30783

YÖNETMELİK

Ticaret Bakanlığından:
GÜMRÜK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 38 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) 205 inci maddenin dördüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla menşe esaslı ticaret politikası önlemlerine, ilave gümrük vergisine veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi eşyanın serbest dolaşıma girişinde önlemin, ilave gümrük vergisinin veya mali yükümlülüklerin uygulanmaması için eşyanın söz konusu uygulamalara tabi ülke menşeli olmadığını veya başka bir ülkede gördüğü değişiklik ve işlemler dolayısıyla o ülke menşeli sayılmaması gerektiğini tevsik etmek üzere menşe ülkenin veya ihracatçı ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenmiş olan menşe şahadetnamesi ibraz edilir.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 41 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(3) Ticaret politikası önlemlerine, ilave gümrük vergisine veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi olan eşya için yükümlülerce yazılı olarak talepte bulunulması halinde, tahsil edilmesi gereken vergi veya diğer mali yükümlülükler emanet hesabına alınmak veya teminata bağlanmak suretiyle eşya araştırma sonucu beklenmeden teslim edilebilir.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 112 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(4) İhracata ilişkin gümrük beyannamesinin kağıt ortamında basımına, ibrazına, yükümlüye verilmesine ve saklanmasına ilişkin olarak ek-14’te yer alan hükümler uygulanmaz. İhracata ilişkin gümrük beyannamesi beyan sahibi tarafından elektronik imza ile imzalanır. Bu beyannameye ilişkin gümrük idaresince gerçekleştirilen tüm işlemler elektronik imza ile yapılır. İhracata ilişkin gümrük beyannamesi ihracatçı ile elektronik ortamda paylaşılır ve gümrük idaresi tarafından elektronik ortamda saklanır.”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 114 üncü maddesinin üçüncü, beşinci ve sekizinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“(3) Yeşil hattan yararlanma hakkı bulunan Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahibi kişiler adına tescil edilen ithalata ilişkin gümrük beyannamelerinin 44 no.lu kutusuna birinci fıkrada belirtilen belgeler kaydedilir. Muayene türü yeşil hat olarak belirlenen ithalata ilişkin gümrük beyannamelerine birinci fıkrada belirtilen belgeler eklenmez. Ancak, muayene türü sarı veya kırmızı hat olarak belirlenen beyannameler, 44 no.lu kutuya kaydedilen belgeler ile birlikte gümrük idaresine ibraz edilir.”

“(5) İhracata ilişkin gümrük beyannamesi eklerinin veri işleme tekniği yoluyla verilmesi esastır. Uluslararası düzenlemelerden kaynaklanan yükümlülüklerden ya da Bakanlıkça belirlenecek durumlardan kaynaklı olarak kağıt ortamında onaylanması gerekenler dışındaki ekli belgeler gümrük idaresine kağıt ortamında ibraz edilmez. Gümrük idaresince gerek görülmesi halinde beyanname eki belgelerin aslı istenebilir.”

“(8) Bu maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları uyarınca beyannameye eklenmeyen belgeler dahil ithalat ve transit işlemlerine ilişkin gümrük beyannameleri ve ekleri, beyanın bağlayıcılığı çerçevesinde her bir beyanname itibarıyla, sonradan yapılacak kontrollere imkan sağlayacak şekilde Kanunun 13 üncü maddesi çerçevesinde saklanır.”

“(9) 112 nci maddenin dördüncü fıkrası uyarınca ihracatçı ile elektronik ortamda paylaşılan ihracata ilişkin gümrük beyannamesi elektronik olarak, bu beyanname eki belgeler ise belge aslının bulunduğu ortama göre kağıt veya elektronik olarak beyanın bağlayıcılığı çerçevesinde, her bir beyanname itibariyle, sonradan yapılacak kontrollere imkan sağlayacak şekilde Kanunun 13 üncü maddesi çerçevesinde ihracatçı tarafından saklanır.”

“(10) Beşinci fıkrada belirtilen hallerde ibrazı gereken ancak elektronik ortamda mevcut olmayan belgeler hariç olmak üzere, ihracata ilişkin gümrük beyannamesi ekleri gümrük idaresi tarafından kağıt ortamında saklanmaz.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 205 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ticaret politikası önlemleri, ilave gümrük vergisi ve diğer mali yükümlülükler

MADDE 205 – (1) Eşyanın serbest dolaşıma girişinde, o tarihte yürürlükte bulunan ticaret politikası önlemlerine, ilave gümrük vergisine veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere ilişkin mevzuat ile konulmuş hükümler de uygulanır.

(2) Bu maddede bahsi geçen önlemlerin, ilave gümrük vergisinin veya diğer mali yükümlülüklerin uygulanmasında serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihi esas alınır. Önlem kararının düzenlenecek bir belgeye istinaden uygulanması durumunda, gümrük beyannamesinin tescil tarihi itibariyle geçerlilik süresi sona eren belgeler kabul edilmez.

(3) Serbest dolaşıma girişte, ticaret politikası önlemlerine, ilave gümrük vergisine veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi eşyanın menşei, menşe şahadetnamesi ile ispat olunur. Menşe şahadetnamesi, eşyanın serbest dolaşıma girişine ilişkin beyanname ekinde ibraz edilir.

(4) Bu maddede bahsi geçen önlemlere, ilave gümrük vergisine veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi eşyadan;

a) Türkiye’nin bazı ülkeler veya ülke grupları ile yaptığı anlaşmalar çerçevesinde veya tek taraflı olarak tanıdığı tercihli tarife uygulamasından faydalanmak amacıyla eşyanın tercihli menşeini tevsik eden belgelerin ibraz edilmesi halinde,

b) Serbest ticaret anlaşmaları veya Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi çerçevesinde tercihli tarife uygulamasının ortadan kalktığı tarihten önce gümrük gözetimi altında bulunan serbest dolaşımda olmayan eşyaya ait dördüncü fıkranın (a) bendinde sayılan belgelerin ibraz edilmesi halinde,

c) Doğrudan ticaret politikası önleminin uygulandığı ülkeden ithal edilen veya ticaret politikası önlemi, ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülük uygulanan ülke menşeli olduğu beyan edilen eşyanın serbest dolaşıma girişinde,

ç) Türkiye ile AB arasındaki gümrük birliği çerçevesinde eşyanın serbest dolaşım statüsünü tevsiken A.TR Dolaşım Belgesi ibraz edilmesi halinde, ithalata konu eşyanın menşeini belirleme konusunda Bakanlıkça belirlenen risk kriterleri uyarınca saptanan durumlar saklı kalmak kaydıyla,

menşe şahadetnamesi aranmaz.

(5) 181 inci maddenin yedinci ve sekizinci fıkraları hükümleri, ticaret politikası önlemine tabi eşyanın serbest dolaşıma girişinde de uygulanır.

(6) Numunelerin serbest dolaşıma girişinde bu madde hükümleri uygulanmaz.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“Gümrük beyannamesi tescil edilmiş olanların işlemleri

GEÇİCİ MADDE 14 – (1) 24/5/2019 tarihli ve 30783 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlükten kaldırılan 2017/10926 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Yürürlüğe Konulan Bazı Ürünlerin İthalatında Ek Mali Yükümlülük Tahsili Hakkında Kararın Uygulanmasına Dair Tebliğ ile İthalatta Alınan İlave Gümrük Vergilerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (İthalat:2017/4)’de yer alan belgelerle ilgili olarak gümrük beyannamesi tescil edilmiş olanların işlemleri bu Yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.”

MADDE 7 – Bu Yönetmeliğin;

a) 3 üncü ve 4 üncü maddeleri, yayımı tarihinden iki ay sonra,

b) Diğer madddeleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

MADDE 8 – Bu Yönetmelik hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.

Kaynak: Resmi Gazete
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: Resmi Gazete
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.