erkek – Muhasebe News https://www.muhasebenews.com Muhasebe News Sat, 27 Jan 2024 13:27:08 +0000 tr hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.3.5 2024 Yılı Emzirme Ödeneği Nedir? Erkek Sigortalıya Emzirme Ödeneği Verilir Mi? https://www.muhasebenews.com/2024-yili-emzirme-odenegi-nedir-erkek-sigortaliya-emzirme-odenegi-verilir-mi/ https://www.muhasebenews.com/2024-yili-emzirme-odenegi-nedir-erkek-sigortaliya-emzirme-odenegi-verilir-mi/#respond Sat, 27 Jan 2024 13:27:08 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=148947

EMZİRME ÖDENEĞİ

Emzirme Ödeneği Kimlere Verilir?

Emzirme ödeneği, doğum yapması halinde sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması halinde sigortalı erkeğe verilir. Ayrıca hizmet akdine tabi ya da kendi adına ve hesabına yaptıkları çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine emzirme ödeneği ödenir.

Emzirme ödeneği hizmet akdine tabi çalışan (4/a’lı) sigortalılar ile kendi adına ve hesabına (4/b’li) çalışan sigortalının yararlanabildiği bir ödeme türü olup, kamu görevlisi olan sigortalılara 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereğince kendi kurumlarınca ödeme yapılmakta olup bu kişilere emzirme ödeneği ödenmez.

Emzirme Ödeneğinin Şartları Nelerdir?

Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması halinde sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için;

-Hizmet akdine tabi (4/a lı) çalışan sigortalılar için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması,

-Kendi adına ve hesabına (4/b li) çalışan sigortalılar için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması,

-Doğumun canlı gerçekleşmiş olması

şarttır.

Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan sigortalılığı sona erenlerin, bu tarihten başlamak üzere 300 gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya eşi analık sigortasından yararlanacak erkek, doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır.

Emzirme ödeneği her bir çocuk için doğum anında yaşaması şartıyla (canlı doğum) doğum tarihinde geçerli olan ve Kurum Yönetim Kurulunca belirlenerek Bakanlık Makamınca onaylanan tarife üzerinden verilir. 2020 yılı için bu rakam 202,00 TL, 2021 yılı için 232,00 TL, 2022 yılı için 316 TL, 2023 yılı için 520,00 TL ve 2024 yılı için 857,00 TL olarak belirlenmiştir.

Emzirme ödeneğinin talep edilmesinde hak düşürücü süre, hakkın doğduğu tarihten itibaren beş yıldır.

Emzirme Ödeneği Almak İçin Nereye Başvurulur? Başvuru İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalıların ödeneklerini almaları için Kuruma talep dilekçesi verme şartı kaldırılmıştır. Emzirme ödeneği, sistemde görülen emzirme ödeneği raporuna istinaden otomatik olarak ödenmektedir.


Kaynak: SGK
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


]]>
https://www.muhasebenews.com/2024-yili-emzirme-odenegi-nedir-erkek-sigortaliya-emzirme-odenegi-verilir-mi/feed/ 0
BAĞ-KUR emeklisi kadın, SSK emeklisi babasından yetim emekli aylığı alabilir mi? https://www.muhasebenews.com/bag-kur-emeklisi-kadin-ssk-emeklisi-babasindan-yetim-emekli-ayligi-alabilir-mi/ https://www.muhasebenews.com/bag-kur-emeklisi-kadin-ssk-emeklisi-babasindan-yetim-emekli-ayligi-alabilir-mi/#respond Thu, 10 Nov 2022 02:24:00 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=134351

BAĞ-KUR emeklisi Kadın, SSK emeklisi babasından yetim emekli aylığı alabilir mi?

Alabilirse Bağkur emeklisi olduktan sonra emekli maaşı dışında herhangi bir gelirinin olmaması mı gereklidir?

5510 Sayılı Kanunun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,

Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,

evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır.

Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.


SGK

ÖLÜM AYLIĞI HAKKINDA TEMEL BİLGİLER

 

Ölüm Aylığına Hak Kazanma Koşulları Nelerdir?

Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

a-) En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,

b-) 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,

olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır.


Ayrıca;

a-) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,

b-) Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,

durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.

 Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.

Ancak, 1/10/2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır.

Ayrıca, kendi nam ve hesabına (5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.

Ölüm Aylığı Kimlere Bağlanır?

 Ölüm aylığı, ölen sigortalının;

a-) Eşine,

b-) Çocuklarına,

c-) Anne ve babasına,

bağlanır.

Hayatını Kaybeden Sigortalının Eşine Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?

Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır. Sigortalının dul eşine % 50 si;  aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 i oranında aylık bağlanacaktır.

Hayatını Kaybeden Sigortalının Çocuklarına Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?

Ölen sigortalının çocuklarına aylık bağlanabilmesi için çocukların cinsiyeti, yaşı, malul olup olmaması, öğrenim durumu ve medeni hali gibi kıstaslar mevcuttur.

Hak sahibi çocuklara ölüm aylığı bağlama şartları aşağıda açıklanmış olmakla birlikte, 21/03/2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanun ile hak sahibi çocuklar için  yeni düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, 27/3/2018 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması talebinde bulunan çocuklardan 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılanlara; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurana kadar aylık bağlanacaktır. Aylık almakta iken 4/1-(a) kapsamında sigortalılığa tabi çalışmaya başlayan hak sahibi çocukların da Kanunda belirtilen yaş ve öğrencilik nitelikleri devam ettiği sürece bağlanan aylıkları kesilmeyecektir.

Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

Evli olup olmadıklarına bakılmaksızın, erkek çocukların yükseköğrenim görmeleri halinde 25 yaşını doldurmamış olmamaları, ortaöğrenim görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları, herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış olmaları

Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,

Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,

şarttır.

Kız çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,

Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,

evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır. Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.

Malul çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için ;

Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirdiği tespit edilen malul çocuklara da evli olup olmadığına, yaşına veya cinsiyetine bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.

Malul çocuklara bağlanan ölüm aylıkları;

– Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları tarihi,

– Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı tarihi,

– Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas tutulan rapor tarihini,

izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.

Hayatını Kaybeden Sigortalının Anne Ve/Veya Babasına Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?

5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra vefat eden sigortalının anne ve/veya babasına aylık bağlanabilmesi için de yine birtakım kıstaslar mevcuttur. Öncelikle anne ve/veya baba 65 yaşın altında ise, ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisse olmak zorundadır. Ayrıca anne ve/veya babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirleri asgari ücretin net tutarından az olmak zorundadır. Yine anne ve/veya babaya ölen çocuklarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için, diğer çocuklarından hak kazanılan gelir/aylıklar hariç olmak üzere, gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması da şarttır.

Anne ve/veya baba 65 yaşın üstünde ise, yukarıda belirtilen şartları taşımaları halinde ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisseye bakılmamakta, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı bağlanmaktadır.

Ölüm Aylığı Bağlanması İçin Nereye Ve Nasıl Başvurulur? Müracaat İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

4(a) (SSK)kapsamında ilk ölüm aylığı bağlama işlemleri için Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğümüze, ölüm aylığı bağlandıktan sonraki ikincil işlemleriniz için ise Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bağımsız ve Hizmet Akdiyle Çalışanlar Emeklilik Daire Başkanlığı Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye/ANKARA adresine Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile müracaat edilmesi gerekir.

4(b) (BAĞ-KUR) kapsamındaki ölüm aylığı bağlama işlemleri için sigortalının dosyasının bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerimize Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile müracaat edilmesi gerekir.

Gelir/Aylık/Ödenek Talep belgesine;

-Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu

-Vasi İlamı (Hak sahiplerine vasi tayin edilmesi durumunda)

eklenir.

5510 Sayılı Kanuna tabi kamu görevlisi olan (4/c’li) sigortalıların hak sahipleri ile 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi sigortalıların hak sahipleri ise  Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye/ANKARA adresine müracaat etmeleri gerekir.

Ayrıca, www.turkiye.gov.tr adresi üzerinden başvuru imkanı bulunmaktadır.

Kurumumuz ve MEB ve YÖK arasında yapılan protokol kapsamında öğrenci belgeleri elektronik ortamda temin edilmektedir. Öğrenci belgesinin güncel olup olmadığı konusunda tereddüt edilmesi durumunda hak sahiplerinden talep edilmektedir.

5434 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Dul ve Yetim Aylığı Bağlananların Aylıkların Kesilmesi

Dul Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:

  • Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
  • Evlenme: Harp malulü ile evlenen kadının aylıkları kesilmemektedir. Sonradan evlendiği eşinin ölümü nedeniyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanmaktadır.

5434 sayılı Kanuna göre dul aylığı bağlananların 5510 sayılı Kanunun 4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c statüsünde çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmemektedir. Ancak, çalışılan statüye göre aylık bağlama oranları değişmektedir. Ayrıca çalışmaya başlayanların hangi sigorta kapsamında çalıştığına bakılmaksızın ek 81 inci ve ek 84 üncü madde kapsamında yapılan ek/ilave ödemeleri, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilmektedir. 

Kız ve Erkek Yetimin Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:

  • Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
  • Evlenme: Yetim aylığı almakta iken evlenen erkek ve kız yetimin aylıkları kesilmektedir.
  • Çalışma Halinde Aylıkların Kesilmesi: 5434 sayılı Kanuna göre yetim aylığı bağlananların 5510 sayılı Kanunun 4/1-a, ve 4/1-b statüsünde çalışmaya başlamaları halinde yetim aylıkları kesilmemektedir. 5434 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince yetim aylığı alanların 5510 sayılı Kanunun 4/1-c statüsünde çalışması halinde, yetimin aylığı göreve girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilmektedir. Ayrıca çalışmaya başlayanların hangi sigorta kapsamında çalıştığına bakılmaksızın ek 81 inci ve ek 84 üncü madde kapsamında yapılan ek ödemeleri, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilecektir.
  • Öğrenim Durumu Değişikliği Nedeniyle Aylıkların Kesilmesi: Erkek yetimlerin ölüm tarihinde 18, ortaöğrenim yapmakta ise 20, yükseköğrenim yapmakta ise 25 yaşını doldurması halinde aylıkları kesilmektedir. Ayrıca, 25 yaşını doldurmayan erkek yetimin bir yüksek öğrenimi bitirmesinden sonra ikinci bir yüksek öğrenimde geçen süreleri ile doktora veya ikinci defa yapılan master veyahut lisans üstü uzmanlık öğreniminde geçen süreleri için aylık bağlanmamakta, ödenen aylıklar kesilmektedir.

Malul Erkek Yetimin Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:

  • Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
  • Çalışma Halinde Aylıkların Kesilmesi: 5434 sayılı Kanuna göre göre aylık almakta olan malul erkek yetimin 5510 sayılı Kanunun 4/1-c kapsamında çalışması durumunda 5434 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince aylığı kesilmektedir. 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b kapsamında çalışmaları nedeniyle bağlanan aylıklarının asgari ücretin net tutarından fazla olduğu tespit edilenlerden muhtaç olmadıklarına karar verilenlerin aylıkları kesilmektedir.
  • Evlenme: Malul erkek yetimin evlenmesi halinde aylıkları kesilmemektedir.

Anne ve Babanın Yetim Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:

  • Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
  • Çalışma Halinde Aylıkların Kesilmesi: 5434 sayılı Kanuna göre göre aylık almakta olan anne ve babanın 5510 sayılı Kanunun 4/1-c kapsamında çalışması durumunda 5434 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince aylığı kesilmektedir. 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b kapsamında çalışmaları nedeniyle bağlanan aylıklarının asgari ücretin net tutarından fazla olduğu tespit edilenlerden muhtaç olmadıklarına karar verilenlerin aylıkları kesilmektedir.
  • Evlenme: Aylık almakta iken evlenen babanın aylığı kesilmemektedir. Ancak aylık almakta iken evlenen annenin aylığı evlenme tarihini takip eden aybaşından itibaren kesilmektedir.
  • Vazife ve harp malullerinin annelerine bağlanmış olan aylıklar evlenmeleri halinde ise kesilmemektedir. Ayrıca, vazife ve harp malullerinin baba ve annelerine bağlanmış olan aylıklar 5510 sayılı Kanunun 4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c statüsünde çalışmaya başlamaları halinde de kesilmemektedir.

Kaynak: SGK, İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


]]>
https://www.muhasebenews.com/bag-kur-emeklisi-kadin-ssk-emeklisi-babasindan-yetim-emekli-ayligi-alabilir-mi/feed/ 0
6111 sayılı SGK teşvikinden faydalanmak için sigortalının taşıması gereken özellikler nelerdir? https://www.muhasebenews.com/6111-sayili-sgk-tesvikinden-faydalanmak-icin-sigortalinin-tasimasi-gereken-ozellikler-nelerdir/ https://www.muhasebenews.com/6111-sayili-sgk-tesvikinden-faydalanmak-icin-sigortalinin-tasimasi-gereken-ozellikler-nelerdir/#respond Thu, 11 Nov 2021 06:30:19 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=117924 18/11/2003 doğumlu 18 yaşı doldurmamış bir kişiyi 31/10/2021 tarihinde işe aldık. 27103 ve 6111 teşviklerini işveren sistemden onayladık. Ancak işe giriş tarihinde 18 yaşı doldurmadığı için 6111 teşvikinden yararlanma hakkı var mı? 

Sigortalı Yönünden 6111 Teşvikini Değerlendirecek Olursak; 

01/03/2011 ila 31/12/2020 tarihleri arasında işe alınmış olmalı, 

18 yaşından büyük olmalı, 

İşe alındığı tarihten önceki 6 aylık dönemde işsiz olmalı, 

Ortalama sigortalı sayısına ilave çalıştırılmalı. 

Kadın sigortalılar açısından öncelikli olarak 18 yaşından büyük olma şartı aranırken, teşvikten faydalanılacak erkek sigortalı için 18-29 yaş şartı aranmaktadır. 

29 yaşından büyük erkek sigortalılar için İŞKUR kaydı aranmakla birlikte 6 ay süre ile yine teşvik imkanı getirilmiştir.

Kadın, Genç ve Mesleki Yeterlilik Belgesi Olanların Teşviki

31.12.2022 tarihine kadar işsiz olan kişileri istihdam eden özel sektör işverenlerin prime esas kazanç üst sınırına kadarki sosyal güvenlik primi işveren payları (733,37 ila 5.500,41 TL) İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.

 Faydalanma şartları

– Kişinin son 6 aydır işsiz olması 

– Kişinin istihdam edildiği tarihten önceki son 6 ayın ortalama sigortalı çalışan sayısına ilave olarak istihdam edilmesi

– Özel sektör işvereni olması

 Faydalanma süresi

– 18 yaş ve üzeri kadınları istihdam eden işverenlere 24 ila 54 ay,

– 18-29 yaş arası erkekleri istihdam eden işverenlere 12 ila 54 ay,

– 29 yaş ve üzeri erkekleri istihdam eden işverenlere 6 ila 30 ay,

– Çalışmakta iken; 01.03.2011 tarihten sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar, mesleki ve teknik eğitimi tamamlayanlar veya işgücü yetiştirme kurslarını bitirenleri istihdam eden işverenlere 12 ay, 

süreyle destek sağlanmaktadır. İŞKUR’a kayıtlı olmayı teşvik etmek amacıyla kişinin İŞKUR’a kayıtlı olması durumunda destek süresine 6 ay eklenilmesi yönünde hüküm getirilmiştir. 

İşverenlerce; aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içerisinde SGK’ya verilmesi ve primlerin yasal süresi içerisinde ödenmesi gerekmektedir.

 Tablo 1. 6111 Sayılı Kanuna Göre Sigorta Prim Teşvikinden Yararlanma Süreleri


Kaynak: ismmmo,GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


]]>
https://www.muhasebenews.com/6111-sayili-sgk-tesvikinden-faydalanmak-icin-sigortalinin-tasimasi-gereken-ozellikler-nelerdir/feed/ 0
Asgari geçim indiriminden erkek çocuklar kaç yaşına kadar faydalanabilir? https://www.muhasebenews.com/asgari-gecim-indiriminden-erkek-cocuklar-kac-yasina-kadar-faydalanabilir/ https://www.muhasebenews.com/asgari-gecim-indiriminden-erkek-cocuklar-kac-yasina-kadar-faydalanabilir/#respond Thu, 12 Nov 2020 14:30:34 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=96261 Çalışanlarımızdan birinin çocuğu askeri üniversitede okuyor. Devlet okurken çocuğa sigorta yapmış ve SGK yatıyor. Ama çocuk herhangi bir ücret almıyor. Yaşı da 25 ten küçük AGİ’ye dahil edilir mi?

AGİ hesaplamada çocuk esası; Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır.

Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5’idir. Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır.

Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103’üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz. İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, “eş” tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder. İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alınır. İndirim, yukarıdaki oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanır.

Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır.


Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


]]>
https://www.muhasebenews.com/asgari-gecim-indiriminden-erkek-cocuklar-kac-yasina-kadar-faydalanabilir/feed/ 0
Asgari geçim indiriminden erkek çocuklar için kaç yaşına kadar faydalanabiliniz? https://www.muhasebenews.com/asgari-gecim-indiriminden-erkek-cocuklar-icin-kac-yasina-kadar-faydalanabiliniz/ https://www.muhasebenews.com/asgari-gecim-indiriminden-erkek-cocuklar-icin-kac-yasina-kadar-faydalanabiliniz/#respond Mon, 27 Jan 2020 08:30:06 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=76350 193 Sayılı gelir vergisi kanunun 32. maddesine göre Asgari geçim indirim hakkı getirilmiştir. Bu madde de Çocuk için alınan Asgari geçim indirimi faydalanmasında “İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları” için uygulanır yazmaktadır. Asgari geçim indiriminden Mükellefin 25 yaşını doldurmamış Erkek çocuğu evlenmiş ise bu çocuk için Asgari geçim indiriminden faydalanabilir mi?

18-25 aralığında olan ve üniversitede okuyan çocuk için AGİ’den yararlanılır. Üniversitede okumuyor ise yararlanılmaz. Kanun maddesi GVK 32 ve 265 SERİ NO’LU GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

 


Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


]]>
https://www.muhasebenews.com/asgari-gecim-indiriminden-erkek-cocuklar-icin-kac-yasina-kadar-faydalanabiliniz/feed/ 0
En Geç Emeklilik Yaşının Hangi Ülkede Olduğunu Biliyor musunuz? https://www.muhasebenews.com/en-gec-emeklilik-yasinin-hangi-ulkede-oldugunu-biliyor-musunuz/ https://www.muhasebenews.com/en-gec-emeklilik-yasinin-hangi-ulkede-oldugunu-biliyor-musunuz/#respond Mon, 03 Jun 2019 14:00:17 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=23411 Ülkelere göre kadın-erkek emeklilik yaşını sizler için listeledik.

Kadınlar En Erken Slovakya Ve Türkiye’de Emekli Olabiliyor
Kadınlar Slovakya ve Türkiye’de 58 yaşında emekli olabiliyor.

Kadınlar İçin En Geç Emeklilik Kore
Kore’de kadınlar 73 yaşında emekli olabiliyor.

Erkekler En Erken 59, En Geç 72 Yaşında Emekli Oluyor
Fransa’da erkekler 59 yaşında emekli olabiliyor; Meksika’daki erkekler ise emekli olmak için 72 yaşına kadar beklemek zorunda.

Kaynak: Hürriyet

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

]]>
https://www.muhasebenews.com/en-gec-emeklilik-yasinin-hangi-ulkede-oldugunu-biliyor-musunuz/feed/ 0
Ölüm Sigortasından sağlanan yardımlar nelerdir? https://www.muhasebenews.com/olum-sigortasindan-saglanan-yardimlar-nelerdir/ https://www.muhasebenews.com/olum-sigortasindan-saglanan-yardimlar-nelerdir/#respond Fri, 01 Mar 2019 07:45:10 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=31039 Ölüm Sigortası

 Ölüm sigortasından sağlanan yardımlar

Ölüm sigortasından;

  • Ölüm aylığı,
  • Ölüm toptan ödemesi,
  • Evlenme ödeneği,
  • Cenaze ödeneği, yardımları yapılmaktadır.

Yararlanma şartları 

Sigortalıya ilişkin koşullar

Hak sahiplerine ölüm sigortasından aylık bağlanmasında gerek sigortalıya gerekse hak sahiplerine ilişkin koşullar değerlendirilirken sigortalıların öldüğü tarihte geçerli olan mevzuat esas alınacaktır. 2008/Ekim ayı başından önce ölen 4/1-(a) ve 4/1-(b) kapsamındaki sigortalıların hak sahiplerine mülga kanun hükümlerine göre, 2008/Ekim sonrası ölen sigortalıların hak sahiplerine ise Kanun hükümlerine göre ölüm aylığı bağlanacaktır.

Bu itibarla, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre, Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;

En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,

Kanunun 47 nci maddesinde belirtilen sebeplerle kazaya uğramış, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemi tamamlanmamış,

Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,

olması şartları aranmaktadır.

Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmayacaktır. Ancak, 1/10/2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınacaktır.

Örnek 1: 4/9/2009 tarihinde ölen sigortalının 500 gün 4/1-(a) kapsamında hizmeti, 540 gün de sağlığında kendisi tarafından yapılan askerlik borçlanması hizmeti bulunmaktadır. Bu durumda, ölen sigortalının borçlanma süresi hariç en az 900 prim ödeme gün koşulunun bulunmaması nedeniyle hak sahiplerine aylık bağlanamayacaktır.

Örnek 2: Sigortalı 22/10/2009 tarihinde vefat etmiş olup, ölüm tarihinde 1/1/2006- 30/8/2008 süresinde toplam 910 gün hizmeti bulunmaktadır. Bu durumda, 900 prim ödeme gün koşulu yerine gelmekle birlikte, 5 yıllık sigortalılık süresi şartı yerine gelmediğinden hak sahiplerine aylık bağlanamayacaktır.

Örnek 3: 25/2/2008 tahinde ölen ve 4/1-(a) kapsamında 500 gün hizmeti olan sigortalının hak sahibi, sigortalının yurtdışında geçen 400 günlük hizmet süresini borçlanmış ve borçlanma bedelini 7/4/2009 tarihinde ödeyerek aylık talebinde bulunmuştur. 5 yıllık sigortalılık süresi şartının da bulunması halinde, 1/5/2009 tarihinden itibaren ölüm aylığı  bağlanacaktır.

Diğer taraftan, Kanunun 32 nci maddesindeki ölüm aylığı bağlanabilmesi için aranan 1800 prim gün koşulu 4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-(c) sigortalıları için geçerli olup, 1800 prim gün koşulunun oluşmasında, gerek ölen sigortalının gerekse hak sahiplerinin yaptıkları tüm borçlanmalar dikkate alınacaktır. Bu koşulun tek başına yerine gelmesi yeterli olup ayrıca, sigortalılık süresi aranmayacaktır. 4/1-(c) sigortalıları açısından Kanunun geçici 4 üncü maddesi hükümleri saklıdır.

Kanunun 4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-(c) bentlerinden birden fazlasına tabi olarak çalışmış olan sigortalının ölümü halinde, en son tabi olduğu sigortalılık hali esas alınarak hak sahiplerine aylık bağlanacaktır.

Ölüm aylığı bağlanması koşullarından 1800 prim ödeme gün veya 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 prim ödeme gün sayısı şartlarının yerine gelmesinde, sigortalının varsa birden fazla sigortalılık haline göre hizmetleri dikkate alınacak ve en son tabi olduğu sigortalılık haline göre aylık bağlanacaktır. Sigortalılık hallerinin birleşmesi sonucunda son tabi olunan sigortalılık haline göre aylığa hak kazanılamaması halinde, bu defa diğer sigortalılık hallerindeki hizmetlere göre ayrı ayrı değerlendirme yapılarak, aylığa hak kazanacağı sigortalılık hali esas alınarak aylık bağlanacaktır.

Örnek 4: Ölen sigortalının 910 gün 4/1-(a) kapsamında, 200 gün 4/1-(b) kapsamında hizmeti olup, son sigortalılık hali 4/1-(b) dir. Hak sahiplerine son sigortalılık hali olan 4/1-(b) ye göre aylık bağlanabilmesi için 1800 prim gün sayısının tamamlanması gerekmektedir. Hak sahipleri tarafından 600 gün askerlik borçlanması yapılsa dahi 1800 prim gün sayısı tamamlanamadığından 4/1-(b) sigortalılık haline göre aylık bağlanamamaktadır. Bu durumda hizmetler ayrıştırılarak 5 yıllık sigortalılık süresi ve 900 gün koşuluna göre 4/1-(a) kapsamında aylık bağlanacak ve aylık bağlama işleminde 4/1-(b) kapsamındaki hizmetler dikkate alınmayacaktır.

Hak sahiplerine ilişkin koşullar

Kanunun 3 üncü maddesinin (7) numaralı bendinde hak sahibi kavramı; “Sigortalının veya sürekli iş göremezlik geliri ile malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta olanların ölümü halinde, gelir veya aylık bağlanmasına veya toptan ödeme yapılmasına hak kazanan eş, çocuk, ana ve babası” olarak tanımlanmıştır.

Diğer taraftan, Kanunun 56 ncı maddesinde, ölen sigortalının hak sahiplerinden;

Kendisinden aylık bağlanacak sigortalıyı veya gelir ya da aylık bağlanmış olan sigortalıyı kasten öldürdüğü veya öldürmeye teşebbüs ettiği veya bu Kanun gereğince sürekli iş göremez hale veya malul duruma getirdiği,

Kendisinden aylık bağlanacak sigortalıya veya gelir ya da aylık bağlanmamış olan sigortalıya veya hak sahibine karşı ağır bir suç işlediği veya bunlara karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi nedeniyle ölüme bağlı bir tasarrufla mirasçılıktan çıkarıldıkları,

hususunda kesinleşmiş yargı kararı bulunan kişilere gelir veya aylık ödenmeyeceği öngörülmüştür.

Kanuna göre ölüm tarihi Kanunun yürürlük tarihinden sonra olan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanırken aranan şartlar aşağıda belirtilmiştir.

Eşe aylık bağlama şartları

Sigortalının ölümü ile dul kalan eşe aylık bağlanabilmesi için, ölüm tarihinde sigortalı ile Türk Medeni Kanununa  uygun olarak evlilik ilişkisinin bulunması gerekmektedir.

Çocuklara aylık bağlama şartları

Ölüm aylığı bağlanmasında evlilik bağı içinde doğan çocuklar ile sigortalı ve eşi tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya nesebi düzeltilmiş yahut babalığı hükme bağlanmış çocuklar da hak sahibi sayılmaktadır. Ölüm aylığına hak kazanma şartları yönünden çocuklar için ortak koşul;

Hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde iş kazası ve meslek hastalığı ile analık sigortasına tabi çalıştırılan hükümlü ve tutuklular,

Haklarında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası hükümleri uygulanan, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler; haklarında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanan meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, 82 nci maddeye göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar,

Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan ve haklarında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanan kursiyerler,

hariç olmak üzere, Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmama veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olmasıdır.

Çocuklara ilişkin diğer koşullar, çocuğun kız veya erkek veya malul olmasına göre farklılıklar göstermektedir.

Erkek çocuklar

Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için öğrenci değilse 18, orta öğrenim yapması halinde 20, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmamış olması şarttır.

Orta öğrenimin 20, yüksek öğrenimin ise 25 yaşından önce bitirilmesi halinde, ölüm aylıkları bu yaşlar beklenmeden kesilecek, erkek çocukların evlenmesi halinde aylıkları kesilmeyecektir.

Kız çocuklar

Kız çocuklarının yaşları ne olursa olsun evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şarttır. Kız çocukların hak sahibi olma şartları içerisinde belli yaşlara kadar öğrenci olma koşulu bulunmamaktadır.

Malul çocuklar

Ölüm aylığı, Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip malul olduğu anlaşılan kız ve erkek çocuklarına bağlanacaktır. Malul çocuklarda, yaş, öğrencilik niteliği ve bekar olma şartları aranmaz.

Ana ve babaya aylık bağlama şartları

(Bu başlık altında belirtilen hususlar “4/1-(a) ve 4/1-(b) Sigortalılarına İlişkin Tahsis Uygulamaları” konulu 22/06/2013 tarihli ve 2013/26 sayılı Genelge ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

Kanuna göre ana ve babaya ölüm aylığı bağlanma şartları, Kanunun yürürlük tarihi olan 2008 yılı Ekim ayı başından (özel sektör için 1/10/2008, kamu sektörü için 15/10/2008) sonra ölen sigortalılar için uygulanacaktır. Söz konusu madde hükmü gereği ana ve babaya aylık bağlanabilmesi için;

Her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması,

Diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması,

Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hissenin bulunması (65 yaşın üstünde olması halinde artan hisse şartı aranmaz),

şartları aranmaktadır.

Öte yandan, 6/8/2003 ila 2008/Ekim ayı arasında vefat eden sigortalılardan dolayı mülga kanun hükümlerine göre, bir veya birden fazla çocuktan aylık veya gelir almaya hak kazanan ana ve babaya; ilk hak kazanılan gelir veya aylık bağlanarak diğer hak kazanılan gelir ve aylıklar bağlanamamakta iken, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ölen sigortalılar için ana ve babaya gelir/aylık bağlama şartlarında değişiklik olmuştur.

Buna göre, Kanunun 34 üncü maddesi gereğince hak sahibi eş ve çocuklardan artan hissenin bulunması (65 yaşın üstünde olması halinde artan hisse şartı aranmaz) halinde, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya gelir/aylık bağlanmakta olup, anılan Kanun maddesine göre ana ve babaya diğer çocuklarından dolayı bağlanan veya bağlanacak gelir veya aylıkların dahi ana ve babaya bağlanacak gelir veya aylığın bağlanmasına engel teşkil etmemesi ve hem gelire hem aylığa hak kazanılması halinde gelir/aylık başlangıç tarihlerinin aynı olması (gelir başlangıç tarihinin de ay başı olması) nedenleriyle, aynı çocuktan dolayı hem gelire hem aylığa hak kazanan ana ve babaya Kanunun 54 üncü maddesi hükümleri dikkate alınarak hem gelir hem aylık bağlanacaktır.

Diğer taraftan, 4/1-(a) veya 4/1-(b) kapsamındaki sigortalılardan 2008/Ekim ayı başından sonra ölenlerden dolayı ölüm gelir/aylık talebinde bulunan ana ve babalar hakkında alınan Tahsis Talep ve Beyan ve Taahhüt Belgesine istinaden;

Öncelikle, 65 yaşından küçük ana ve baba için artan hissenin bulunup bulunmadığına bakılarak artan hisse bulunmaması halinde talep başka araştırma yapılmadan reddedilecektir. 65 yaşından büyük ana ve babalar için artan hisseye bakılmayacaktır.

 

Örnek 1: 1/2/2010 tarihinde ölen sigortalının ölüm tarihinde hak sahibi olarak eş ve 2 çocuğu bulunmaktadır. Bu durumda eşe % 50, çocuklara ise % 25 er oranında aylık bağlanacağından artan hisse bulunmamakta olup, ölüm aylığı talebinde bulunan ana veya babaya aylık bağlanmayacaktır.

İkinci olarak, ana ve babanın diğer çocuklarından aldıkları gelir/aylıklar hariç olmak üzere gelir/aylık alıp almadıkları ayrı ayrı araştırılacaktır. Araştırma sonucunda miktarına bakılmaksızın gelir/aylık aldığı anlaşılan ana veya babanın talebi reddedilecektir. Sözleşme aylıkları (kısmi aylıklar) da bu kapsamda değerlendirilecektir. Ayrıca, 2022 sayılı Kanuna göre aylık alan ana veya babanın tercihi alınarak 2022 aylığının kesilmesini müteakip aylık bağlama işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Örnek 2: Sigortalı 12/5/2010 tarihinde ölmüş olup, ölüm aylığı talebinde bulunan ana ve baba arasında evlilik birliği mevcuttur. Baba kendi çalışmalarından dolayı 530 TL yaşlılık aylığı almaktadır. Bu durumda, babaya aylık alması nedeniyle ölüm aylığı bağlanmayacak, anneye ise, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirin asgari ücretin net tutarından daha az olup olmadığı hususunda sosyal güvenlik kontrol memurları ile sosyal güvenlik denetmenleri aracılığı ile tespit yapıldıktan sonra % 25 oranında aylık bağlanacaktır.

Üçüncü olarak, ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olup olmadığının tespiti için öncelikle ana ve babanın daimi olarak oturdukları yerin bağlı bulunduğu il veya ilçe idare kurullarınca alınacak muhtaçlık kararına ilişkin belgenin temini yoluna gidilecek, temin edilememesi halinde, tespit işlemi Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları aracılığı ile yapılacaktır. Ana ve baba arasında evlilik bağının bulunması halinde bu tespit, her ikisinin elde ettiği kazanç ve iratlar toplamının ikiye bölünmesi suretiyle yapılacaktır. Ancak, kazanç ve iratların tespitinde diğer çocuklardan dolayı alınan gelir/aylıklar dikkate alınmayacaktır.

Yine, ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan veya bulunmayan ülkelerin sosyal güvenlik kurumlarından aylık alan ana ve babaların bu aylıkları her türlü kazanç ve irat kapsamında değerlendirilecek olup, Almanya ve Bulgaristan tarafından bağlanan aylıkları Kurum aracılığı ile ödenenlerin gelir ve aylık tutarları, Kurum internet sayfasında “Emekli” başlığı altındaki “Almanya/Bulgaristan Rant ve Kaza Emekli Ödemeleri” bölümüne giriş yapılarak sorgulanacaktır. Sorgulama Dİ/DK/BI/BK rumuzları, dosya numarası ve cinsiyet kodu girilmek suretiyle yapılacaktır.

Yabancı ülke sosyal güvenlik kurumlarınca bağlanan gelir/aylıkları Kurum aracılığı ile ödenmeyenlerin ise beyanları esas alınmak suretiyle işlem yapılacaktır.

Ana ve babaya düşen pay asgari ücretin net tutarının üzerinde ise talepler reddedilecektir.

Örnek 3: 22/7/2009 tarihinde ölen sigortalının hak sahibi olarak eşi ve bir çocuğu bulunmaktadır. Sigortalının aralarında evlilik birliği olan ana ve babası ölüm aylığı talebinde bulunmuştur. Baba kendi çalışmalarından dolayı 850 lira yaşlılık aylığı almakta, ayrıca tapusu kendisine ait işyerinden dolayı 1.000 lira kira geliri bulunmaktadır. Annenin üzerine kayıtlı mal varlığı ve gelir/aylığı bulunmamaktadır.

Bu durumda, öncelikle artan hisse olup olmadığı hususuna bakılmış ve artan hissenin olduğu görülmüştür. İkinci olarak, ana ve babanın diğer çocuklarından aldıkları hariç olmak üzere gelir/aylık alıp almadığı araştırılacaktır. Baba yaşlılık aylığı aldığından talebi reddedilecektir. Anne herhangi bir gelir veya aylık almadığından, muhtaçlık belgesi istenecek, temin edilememesi durumunda her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirin asgari ücretin net tutarı olan 521,89 liranın altında olup olmadığı araştırılacaktır. Ana ile baba arasında evlilik

birlikteliği olduğundan, eve giren gelir toplam olarak değerlendirilip ikiye bölünecektir. 850 lira yaşlılık aylığı + 1.000 lira kira geliri = 1.850/2= 925 aile içindeki gelirden anneye düşen pay asgari ücretin net tutarının üzerinde olduğu için annenin talebi de reddedilecektir.

Örnek 4: 3/5/2010 tarihinde ölen sigortalının geride hak sahibi olarak eşi ve bir çocuğu bulunmaktadır ve sigortalının aralarında evlilik birliği bulunmayan ana ve babası ölüm aylığı talebinde bulunmuştur. Anne ve baba ölen diğer çocuklarından dolayı 500 er lira aylık almakta, babanın ayrıca tapusu kendisine ait işyerinden dolayı 1.500 lira kira geliri bulunmaktadır.

Bu durumda; öncelikle artan hisse olup olmadığı hususuna bakılmış ve artan hissenin olduğu, gelir veya aylık alıp almadıklarına bakıldığında ise, ölen diğer çocuklarından dolayı aldıkları aylık dışında gelir ve aylık almadıkları anlaşılan ana ve babadan muhtaçlık belgesi istenecek, temin edilememesi durumunda her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirin asgari ücretin net tutarının altında olup olmadığı araştırılacaktır. Anne ile baba arasında evlilik birlikteliği olmadığından her birinin kazanç ve irattan elde ettiği geliri ayrı ayrı değerlendirilecektir. Annenin ayrıca bir kazancı yok iken, babanın diğer çocuğundan aldığı aylık değerlendirme dışı bırakıldığında 1500 TL kira geliri bulunmaktadır. Bu durumda, anneye aylık bağlanacak ancak, babanın 1500 TL kira geliri 2010 yılın ilk yarısı için belirlenen asgari ücretin net tutarının üzerinde olduğundan talebi reddedilecektir.

Ana ve babaların her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirin asgari ücretin net tutarından daha az olup olmadığının tespiti sosyal güvenlik kontrol memurları ile sosyal güvenlik denetmenleri aracılığı ile yaptırılacak araştırmaya göre tespit edilecektir. Araştırma sonuçlanıncaya kadar ana ve babanın gelir/aylık bağlama işlemi yapılmayacaktır. Ancak, araştırmanın sosyal güvenlik kontrol memurları ile sosyal güvenlik denetmenlerine talebin havale edildiği tarihten itibaren en geç 1 ay içerisinde sonuçlanması sağlanacaktır.

Aynı sigortalıdan dolayı ana ve baba dışında başka hak sahiplerinin gelir/aylık taleplerinin bulunması halinde bunların işlemleri araştırma sonucu beklenmeden sonuçlandırılacaktır.

Ölüm aylığı başvurusu

Ölen sigortalıdan dolayı hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için hak sahiplerinin örneği Kurumca hazırlanan tahsis talep dilekçesi ile Kuruma başvurması şarttır.

Dilekçeye;

18 yaşını doldurmayanlar hariç, ortaöğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmayan erkek çocukların ilgili öğretim kurumundan alacakları öğrenci belgesi,

15 yaşından küçük çocuklar hariç olmak üzere bir adet belgelik fotoğraf, Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu,

Hak sahibi anne ve babalar için alınabiliyorsa il ve ilçe idare kurullarınca verilecek muhtaçlık kararı,

eklenecektir.

Ölüm aylığının başlangıcı

Kanunun 35 inci maddesinde, ölüm sigortasından sigortalının hak sahiplerine bağlanacak aylıkların, sigortalının ölüm tarihini veya hak sahibi olma niteliğinin ölüm tarihinden sonra kazanılması halinde, bu niteliğin kazanıldığı tarihi takip eden ay başından itibaren başlatılacağı, aylığın kesilmesine yol açan sebebin ortadan kalkması ile yeniden hak sahibi niteliğinin kazanılması halinde ise 34 üncü maddede belirtilen şartlar saklı kalmak kaydıyla, müracaat tarihini takip eden ay başından itibaren yeniden aylık bağlanacağı öngörülmüştür.  Buna göre;

  • Sigortalının öldüğü tarihte hak sahibi olup, bu niteliğin kaybedilmesi ve daha sonra tekrar hak  sahibi  durumuna  girilmesi  halinde,  ölüm  aylıkları,  hak  sahibi  olma  niteliğinin kazanıldığı tarihi takip eden aybaşından değil, hak sahiplerinin müracaat tarihlerini takip eden aybaşından başlatılacaktır. Bu durum, ölüm gelirleri için de uygulanacaktır.Örnek 1: Sigortalı B, 11/12/2008 tarihinde vefat etmiştir. Sigortalının hak sahibi kızına ölüm tarihini takip eden aybaşı olan 1/1/2009 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanmıştır. Hak sahibi kız çocuğunun 14/2/2009 tarihinde çalışmaya başlaması nedeniyle ölüm aylığı bu tarihi takip eden ödeme dönemi itibariyle kesilmiştir. Kız çocuğu 20/5/2009 tarihinde çalıştığı işten ayrılarak 12/6/2009 tarihinde tahsis talebinde bulunmuş olup, tarafına talebini takip eden aybaşı yani 1/7/2009 tarihi itibariyle ölüm aylığı bağlanacaktır.Örnek 2: Sigortalı C, 10/10/2009 tarihinde vefat etmiştir. Babasının ölüm tarihinde evli olan kız çocuğu 2/3/2010 tarihinde boşanmış ve 16/6/2010 tarihinde tahsis talebinde bulunmuştur. Hak sahibi kız çocuğuna boşandığı tarihi takip eden aybaşı yani 1/4/2010 tarihi itibariyle ölüm aylığı bağlanacaktır.

     

    • Kurumdan malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken ölen sigortalının hak sahiplerinin aylıkları da, sigortalının ölüm tarihini takip eden ay başından başlatılacaktır.

     

    • Kanunun 4/1-(b) bendine göre sigortalı sayılanların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalının genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalının ölüm tarihinde prim borçlarının bulunması halinde, hak sahiplerine prim borçlarını ödemeden aylık bağlama işlemi yapılmayacak ve ölüm aylığı prim borçlarını ödedikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlatılacaktır. Sigortalıların ölüm tarihinde 1800 günden fazla primi ödenmiş süresinin bulunması aylıkların ölüm tarihini takip eden aybaşından itibaren başlatılması için yeterli sayılmayacaktır.

     

    Örnek 1: Sigortalı 12/3/2009 tarihinde vefat etmiş olup öldüğü tarihte 4300 gün hizmeti bulunmakla birlikte prim borcu da bulunmaktadır. Hak sahipleri 20/5/2009 tarihinde prim borçlarını ödemişlerdir. Bu durumda hak sahiplerine prim borcunu ödedikleri tarihi takip eden aybaşı olan 1/6/2009 tarihi itibariyle aylık bağlanacaktır.

     

    Örnek 2: 21/2/2009 tarihinde vefat eden 4/1-(b) sigortalısının 3800 prim ödeme gün sayısı ve bu hizmetlere ilişkin prim borcu bulunmaktadır. Hak sahipleri prim borçlarını 30/4/2009 tarihinde ödemiştir. Bu durumda ölüm aylığı prim borçlarının ödendiği tarihi takip eden aybaşı  olan 1/5/2009 tarihi itibariyle başlatılacaktır.

     

    • 4/1-(b) kapsamında geçen hizmetlerle 4/1-(a) ve 4/1-(c) kapsamında aylık bağlanacağı durumlarda, ölüm tarihinde, sigortalının 4/1-(b) kapsamında geçen hizmetlere ilişkin borcunun bulunması halinde, ölüm aylıkları prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödendiği tarihi takip eden aybaşından başlatılacaktır. Bu uygulama, 2008/Ekim ve sonrasında ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylıkları için yapılacaktır.

     

    • 4/1-(b) kapsamında ticari faaliyetine devam edeceğini belirterek 4/1-(a) kapsamında yaşlılık sigortasından tahsis talebinde bulunan ve talep tarihinde prim borçlarının bulunması nedeniyle aylık bağlama işlemi sonuçlandırılamayan sigortalıların borçlarını ödemeden vefat etmeleri halinde, bunların 4/1-(b) kapsamındaki sigortalılıkları ölüm nedeniyle sona ereceğinden;

    Ölüm tarihine kadar hizmetlerinin dikkate alınması,

    Ölüm sigortasında son sigortalılık haline göre aylık bağlanacağından ve bu durumda iken ölen sigortalıların faaliyetlerinin devam etmesi nedeniyle son sigortalılık halinin 4/1-(b) olması,

    Bunların hak sahiplerinin prim borçlarını ödemesi koşuluyla prim borçlarının ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren  4/1-(b) kapsamında ölüm aylığı bağlanması, gerekmektedir.

    Söz konusu Kanun hükmünden yararlanmak suretiyle askerlik borçlanması yaparak ölüm aylığı talebinde bulunan hak sahiplerine sigortalının ölüm tarihinde yürürlükte bulunan kanun hükümlerine göre borcun ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ölüm aylığı bağlanacaktır.

    Ölüm sigortasında, sigortalıların ölüm tarihinde yürürlükte bulunan kanun hükümlerine göre aylık bağlanacağından, Devredilen Bağ-Kur Tahsisler Daire Başkanlığının 2002/33 sayılı Genelgesinin “3.2.3- 619 sayılı KHK (4/10/2000 tarihinden sonra)” bölümünün (c) bendi, Kanunun yürürlük tarihi olan 1/10/2008 tarihi itibariyle uygulamadan kaldırılmıştır.

     

    Örnek 1:

    Mes.kur.kayıt tarihi : 1/1/1996
    Terk tarihi                 : 31/12/1997
    Hizmet süresi             : 2 yıl
    Ölüm tarihi                : 1/6/1999
    Askerlik borç.tal.tar.: 25/6/2000

    Hak sahipleri askerlik borçlanması yapmak suretiyle ölüm aylığı bağlanmasını talep etmektedir. Ancak sigortalı öldüğü tarihte aktif sigortalı olmadığından yürürlükte bulunan 1479 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi gereğince hak sahibinin borçlanma talebi reddedilmiştir.

    Örnek 2:

    Mes.kur.kayıt tarihi  : 1/1/1996
    Terk tarihi                  : 31/12/1997
    Hizmet süresi             : 2 yıl
    Ölüm tarihi                 : 1/6/1999
    Askerlik borç.tal.tar.  : 22/6/2009
    Borç. ödediği tarih     : 1/7/2009
    Aylık başlangıç tarihi: 1/8/2009

    Hak sahiplerinin askerlik borçlanma talep tarihinin Kanunun yürürlük tarihinden sonra olması ve Kanunda borçlanma için ölüm tarihinde aktif sigortalılık şartı aranmaması nedenleriyle hak sahiplerine borçlanma yaptırılacak ve ölüm aylığı bağlanmasında sigortalının ölüm tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat gereği 3 yıllık hizmet süresi koşulu borçlanma ile yerine geldiğinden, ölüm aylığı borçlanma bedelinin ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren başlatılacaktır.

     

    Hak sahiplerine paylaştırılması

    Ölüm aylığından yararlanan eş, çocuk, ana ve babaların aylıktaki hisseleri farklılıklar göstermektedir. Eş ve çocuklara bağlanan aylıklar toplamı, sigortalının aylığını aşarsa bunların aylıkları hisseleriyle orantılı olarak indirilecektir.

    Kanunun yürürlüğe girdiği 1/10/2008 tarihinden önce 1479 ve 2926 sayılı kanunların ilgili maddelerine göre, sigortalıların gerek kendilerinin gerekse ölümleri halinde hak sahiplerinin askerlik borçlanması yapabilmesi için borçlanma tarihinde veya ölüm tarihinde aktif sigortalı olma şartı arandığından, anılan kanunlara göre aktif sigortalı olmamaları nedeniyle askerlik borçlanma talepleri reddedilenlerin, Kanunun yürürlük tarihinden sonra anılan Kanunun 41 inci maddesine göre gerek kendilerince gerekse hak sahiplerince yapılan talepleri kabul edilerek borçlanma işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Eşe bağlanacak aylığın oranı

Sigortalının dul eşine % 50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine  ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 i oranında aylık bağlanacaktır.

Çocuklara bağlanan aylıkların oranı

Ölen sigortalının hak sahibi durumundaki çocuklarına (erkek, kız ve malul çocuklar) bağlanan ölüm aylığının oranı, her çocuk için % 25 tir.

Ancak, çocuklardan, sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmayan veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik bağı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan evlenenler ile kendisinden başka aylık alan hak sahibi bulunmayanların her biri için ölüm aylığı oranı  % 50 dir.

Sigortalı tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya nesebi düzeltilmiş yahut babalığı hükme bağlanmış çocuklar da yukarıda belirtilen oranlara göre ölüm aylığından yararlanacaktır.

Ana ve babaya bağlanan aylıkların oranı

Sigortalının ölüm tarihinde veya sonradan eşine ve çocuklarına bağlanması gereken aylıkların  toplamı  hesaplanan ölüm aylığından;

Az olursa, artan bölümü, ölüm aylığına hak kazanan ana ve babasına eşit paylar halinde ödenecektir. Ancak, ana ve babanın her birinin hissesi ölüm aylığının % 25 ini geçmeyecektir. Ana ve babanın toplam hissesi % 25 olduğu için, ana ve babanın her ikisinin de aylığa hak kazanması halinde hisseleri % 12,5, sadece birinin aylığa hak kazanması halinde ise hissesi % 25 olacaktır. Diğerinin daha sonra tekrar gelire girmesi halinde hisse % 12,5 e düşecektir.

Sigortalının ana ve babasına ölüm aylığı bağlanmasında artan hissenin bulunması koşulu sigortalının ölüm tarihi ile sınırlı tutulmamıştır. Diğer bir ifadeyle, ana ve babanın müracaatında artan hisse bulunmamakla birlikte daha sonra artan hissenin ortaya çıkması halinde, aylık bağlanacak, artan hissenin ortadan kalkması halinde ise aylıkları durum değişikliğini takip eden ödeme dönemi itibariyle kesilecektir.

Evlenme ödeneği verilmesi

Kanunun 37 nci maddesine göre evlenmeleri nedeniyle gelir ve aylıkları kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde, almakta oldukları gelir veya aylıklarının (ek ödeme hariç) iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenecektir.

 

Örnek:

Hak sahipleri                             : Eş ve 3 öz çocuk
Hisseler                                      : 2/5- 1/5 – 1/5 – 1/5
Kız çocuğun evlenme tarihi       : 2/6/2009
Tahsis numarasını son rakamı        : 5
2009/ Haziran ayında ödenen aylık miktarları :
Eş            :
280,38 TL
Çocuklar : 140,19 TL

Kurumuzdan aylık almakta iken 2/6/2009 tarihinde evlenen kız çocuğuna almakta olduğu aylığın iki yıllık tutarı evlenme ödeneği olarak ödenecektir.

Evlenme ödeneği :140,19 x 24 = 3.364,56 TL dir. Hesaplanan bu miktar bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak verilecektir.

Kanunun yürürlük tarihinden önce ölen 4/1-(b) sigortalılarının hak sahibi kız çocuklarının aylık almakta iken Kanunun yürürlük tarihinden sonra evlenmeleri halinde, bunlara da Kanunun 37 nci maddesi uyarınca evlenme ödeneği verilecektir. Evlenme ödeneği verilen kız çocuklarının gelir ve aylıkları, evlenme tarihini izleyen ödeme dönemi başından itibaren durdurulacak, gelir ve aylıkların durdurulduğu tarihten iki sene sonra da kesilecektir. Evlenme ödeneği verilmesi halinde diğer hak sahiplerinin gelir ve aylıkları, evlenme ödeneği verilen sürenin bitimini takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden belirlenecektir.

Evlenme ödeneği alan hak sahibinin gelir ve aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, bu süre içinde tekrar gelir ve aylık bağlanmayacak, bu gibi durumlarda kız çocuklarına bağlanacak ölüm gelir ve aylıklarının başlangıcı, iki yıllık sürenin dolduğu tarihi takip eden aybaşı olacaktır.

Anne veya babasından dolayı tarafına evlenme ödeneği verilen kız çocuğunun iki yıl içerisinde eşinin ölümü halinde, eşten dolayı tarafına ölüm aylığı bağlanacaktır.

4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalılarının hak sahibi kız çocukları evlenme ödeneği taleplerini Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ile yapacaklardır. Evlenme tarihi nüfus kütüğüne işlenmemişse, evlenme cüzdanının bir örneğinin de Kuruma verilmesi zorunludur.

Cenaze ödeneği verilmesi

Kanunun cenaze ödeneği verilmesine ilişkin 37 nci maddesi gereğince cenaze ödeneği; İş kazası veya meslek hastalığı sonucu,

Sürekli iş göremezlik geliri, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken, Kendisi için en az 360 gün malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş iken,

ölen sigortalının hak sahiplerine verilecektir. 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm primi bildirilmiş olanların hak sahiplerine cenaze ödeneği verilmesi için ölüm tarihinde sigortalı olma şartı aranmayacaktır.

Cenaze ödeneği sigortalının sırasıyla eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana veya babasına, o da yoksa kardeşlerine verilecektir. Cenazenin bu kişiler dışında gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırıldığının belgelenmesi durumunda, cenaze ödeneği tutarını geçmemek üzere belgelere dayanan tutar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenecektir.

Cenaze ödeneği için, hak sahiplerince ölüm tarihini belirten bir dilekçe ile Kuruma başvurulması şarttır. Sigortalının ölüm tarihi nüfus kütüğüne kaydedilmemişse, dilekçeyle birlikte sigortalının ölüm tarihini belirten ilgili makamlarca usulüne göre düzenlenen bir belgenin (defin ruhsatı, ölüm tutanağı …vs.) Kuruma verilmesi gerekmektedir.

Cenaze ödeneği, Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip  Bakan  tarafından  onaylanan tarife üzerinden ödenecektir. Buna göre cenaze ödeneği miktarları yıllar itibariyle Genelge Eki (Ek-4) tabloda gösterilmiştir.

Cenaze ödeneği, 4/1-(a) sigortalılarından;

1/1/2009 tarihinden önce ölenlerin hak sahiplerine, “g cics”, ”OD00”, ”D.Cenaze Yardımı İşlemleri” programı,

1/1/2009 tarihinden sonra ölenlerin hak sahiplerine ise “http://sgknet.sgk.intra”, “SSK/Tahsis İşlemleri” menüsünde yer alan “Kanuna Göre Cenaze Ödeneği Programı”

kullanılmak suretiyle ödenecektir. Ancak söz konusu program web tabanlı olup, gelirden çıkma işleminin yapıldığı programla arasında entegrasyon olmadığından, sigortalıların hak sahiplerine cenaze ödeneği ödenmeden önce mutlaka gelirden çıkma işleminin yapılması gerekmektedir.

Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamındaki sigortalılarının hak sahiplerine yapılacak cenaze ödenekleri PTT şubeleri aracılığı ile 4/1-(b) kapsamındaki sigortalıların hak sahiplerine yapılacak cenaze ödenekleri ise Ziraat Bankası şubeleri aracılığıyla yapılacaktır.

Ölüm aylığı bağlama işlemlerinde dikkat edilecek hususlar

Sosyal güvenlik merkezlerince hak sahiplerine gelir/aylık bağlama işlemi yapılarak Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğüne gönderilen ölüm dosyalarının incelenmesinde; Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamındaki sigortalılar için gerek pasif gerekse aktif ölüm ilk karar aylık bağlama işlemleri sırasında;

Hak sahibi eşe aylık bağlanırken, eşin çalışması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir/aylık alması halinde eş kodunun  yanlış girildiği,

Hak sahibi erkek çocuklardan, orta öğrenime 20, yüksek öğrenime 25 yaşlarını tamamlamadan kayıt yaptıranların durum kodları ile muhtemel mezuniyet tarihlerinin sisteme kaydedilmediği,

Hak sahibi kız çocuklarının gelir/aylık bağlama işlemleri sırasında 4/1-(a) haricinde 4/1-

  • ve 4/1-(c) kapsamına tabi çalışıp çalışmadıkları hususunda araştırma yapılmadığı,

Hak sahibi eşin 4/1-(a) kapsamında gelir/aylık alması halinde SYZ (E/H) kodunun hatalı girildiği,

506 sayılı Kanunun Kanunla mülga 92, 93 ve 96 ncı maddeleri gereği karşılığı bulunan dosyalarda pasif ve aktif ölüm ilk karar programlarında “T/Y” ve “A/S” kodlarının doğru girilmediği, ayrıca her iki dosyadan SYZ ödendiği,

Eş ve çocuklar dışında ana ve babanın ölüm gelir/aylığı talebinde bulunduğu hallerde, ana ve babanın ölüm aylığı müstahaklığı araştırılıncaya kadar diğer hak sahiplerine gelir/aylık bağlanmadığı,

tespit edilmiştir.

Buna göre, gerek hak sahiplerinin mağduriyetine neden olunmaması gerekse işlemlerin doğru yapılması açısından;

Hak sahibi eşe aylık bağlanırken eşin çalışması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir/aylık bağlanmış olması halinde eş kodunun “1” girilmesi,

Hak sahibi erkek çocuklardan, orta öğrenime 20, yüksek öğrenime 25 yaşlarını tamamlamadan kayıt yaptıranların durum kodları ile muhtemel mezuniyet tarihlerinin sisteme kaydedilmesi,

Hak sahibi kız çocuklarının gelir/aylık bağlama sırasında 4/1-(a) haricinde 4/1-(b) ve 4/1- kapsamına tabi çalışıp çalışmadıklarının mutlaka araştırılması,

Hak sahibi eşin 4/1-(a) kapsamında gelir/aylık alması halinde SYZ’nin “H”, 4/1-(b) veya 4/1-(c) kapsamında gelir/aylık alması halinde SYZ’nin “E” olarak girilmesi,

506 sayılı Kanunun Kanunla mülga 92, 93 ve 96 maddeleri gereği karşılığı bulunan dosyalarda pasif ve aktif ölüm ilk karar programlarında “T/Y” ve “A/S” kodlarının doğru girilmesi ve SYZ nin her iki dosyadan ödenmemesine dikkat edilmesi,

Eş ve çocuklar dışında ana ve babanın ölüm gelir/aylığı talebinde bulunduğu hallerde, ana ve baba dışında başka hak sahiplerinin gelir/aylık bağlama işlemlerinin araştırma sonucu beklenmeden sonuçlandırılması,

hususlarına dikkat edilerek ölüm tahsis işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Ölüm aylığının kesilmesi, yeniden başlaması, durum değişiklikleri

Ölüm olayı dışında sigortalının hak sahiplerine bağlanmış bulunan aylıkların hangi hallerde kesileceği ve hangi hallerde yeniden bağlanabileceği aşağıda açıklanmış olup, bu haller Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalılardan dolayı ölüm aylığı bağlanan hak sahipleri için geçerlidir. Kanunun yürürlük tarihinden önce ölen 4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalılardan dolayı ölüm aylığı bağlanan hak sahibi eş ve çocuklar ile ana ve babaların durum değişikliği nedeniyle aylıklarının artırılması, azaltılması kesilmesi ve yeniden bağlanmasında mülga kanun hükümleri uygulanacaktır.

Ölüm aylığının kesilmesi ve yeniden başlaması

Dul eşin aylıkları

Sigortalının dul eşi evlendiğinde, bağlanmış bulunan ölüm aylığı evlenme tarihini takip eden dönem başından itibaren kesilecektir.

Aylığın kesilmesine neden olan evlenmenin, ölüm veya boşanma nedeniyle son bulması halinde, kesilmiş bulunan aylık eşin talebi üzerine yeniden bağlanacaktır. Sonradan evlendiği eşinin ölümü nedeniyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanacaktır.

Ayrıca, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eşlerin bağlanmış olan aylıkları kesilecek ve adlarına ödenmiş olan tutarlar Kanunun 96 ncı maddesine göre geri alınacaktır.

 

Erkek çocukların aylıkları

Erkek çocuklara bağlanan aylıklar;

Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları,

Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı,

18 yaşını, orta öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurdukları,

tarihi izleyen ödeme dönemi başından kesilecektir. Orta öğrenimde 20 veya yüksek öğrenimde ise 25 yaşına gelmeden önce mezun olma, kendi isteği ile ayrılma, atılma gibi nedenlerle okulla ilişiği kesilenlerin aylıkları da ilişiğin kesildiği tarihten sonraki ödeme dönemi başından geçerli olmak üzere kesilecektir. Bu şekilde aylığı kesilenlerden yeniden öğrenime başlayanlara, yukarıda belirtilen yaş sınırları içinde kalmak ve talepte bulunmak koşuluyla yeniden aylık bağlanacaktır. Erkek çocukların evlenmeleri halinde aylıkları kesilmeyecektir.

 

Kız çocukların aylıkları

Kız çocuklarına bağlanan aylıklar;

Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları,

Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı, Evlendikleri,

tarihi izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.

Ölüm aylığının kesilmesine neden olan sebebin ortadan kalkması (işten ayrılma, evliliğin son bulması, dul kalma ve bağlanan gelirin/aylığın kesilmesi) halinde, müracaat tarihini takip eden ay başından itibaren yeniden aylık bağlanır. Ancak, evlenme ödeneği aldıktan sonra, evlenme tarihini izleyen ödeme dönemi başından başlamak üzere iki yıl içerisinde meydana gelen boşanma veya dul kalma halinde, bu süre içinde tekrar aylık ödenmediğinden, bu gibi durumlarda kız çocuklarına bağlanacak ölüm aylıkları, iki yıllık sürenin dolduğu tarihten itibaren başlatılacaktır.

Evliliğin son bulması ile kocasından da aylık bağlanmasına hak kazanan kız çocuğuna tercih ettiği aylık bağlanacaktır.

Kız çocukların boşanmaları nedeniyle ölüm aylığına hak kazanmaları halinde, aylığın başlangıç tarihi, boşanma ilamının kesinleştiği tarihe göre belirlenecektir.

Ayrıca, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen kız çocukların bağlanmış olan aylıkları kesilecek ve adlarına ödenmiş olan tutarlar Kanunun 96 ncı maddesine göre geri alınacaktır.

 

Malul çocukların aylıkları

Malul çocuklara bağlanan aylıklar;

Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları,

Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı,

Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas tutulan rapor tarihini,

izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.

Sigortalının ölüm tarihinde aylık bağlanmamış ya da bağlandıktan sonra kesilen çocuklardan sonradan çalışamayacak durumda malul olanlara, Kanuna tabi veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmamaları ve buralardan kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ve aylık bağlanmaması koşuluyla, malullük durumunun tespitine esas sağlık kurulu rapor tarihini takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanacaktır. Malul çocukların evlenmeleri halinde aylık kesilmeyecektir.

Ana ve babanın aylıkları

Ana ve babaya bağlanan ölüm aylıkları;

Eş ve çocuklardan artan hissenin bulunmadığı (65 yaşın üstündeki ana ve babalar hariç),

Her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha fazla olduğunun tespit edildiği,

Diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve aylık bağlandığı,

tarihi takip eden ödeme döneminden kesilecektir.

Diğer durum değişiklikleri

Kanuna göre gelir veya aylık bağlanan sigortalı ile hak sahibi kişilerin durumlarının, kendilerine veya başka hak sahiplerine bağlanmış bulunan gelir veya aylık tutarının düzeltilmesini gerektirir bir şekilde değişmesi halinde gelir veya aylık tutarları, değişikliğin meydana geldiği tarihten sonraki ödeme dönemi başından başlanarak yeni duruma göre düzeltilecektir.

 

Boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşayan eş ve çocukların durum değişiklikleri

Diğer taraftan, Kanunun 56 ncı maddesinin son fıkrası gereğince eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilmekte ve bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96 ncı madde hükümlerine göre geri alınmakta olup, uygulamanın usul ve esasları aşağıda açıklanmıştır.

Buna göre;

Kurumumuzca, eşinden boşanarak gelir/aylık talebinde bulunan eş ve kız çocuklarının gelir/aylık bağlama işlemleri geciktirilmeksizin gerçekleştirilecek, ancak ihbar veya şikayet olması ya da Kurumca gerekli görüldüğü hallerde gerekli inceleme yaptırılarak sonucuna göre işlemleri tamamlanacaktır.

Boşandığı eşi ile tekrar evlenerek evlenme ödeneği talebinde bulunan kız çocuklarına sosyal güvenlik kontrol memurları veya sosyal güvenlik denetmenlerine inceleme yaptırılarak oluşturulan rapora göre işlemler sonuçlandırılacak, bunun dışında kalan evlenme ödeneği taleplerinde ise araştırma yapılmamakla birlikte Genelge eki (Ek-40) Taahhütname alınmak suretiyle gelir/aylık bağlama işlemi tamamlanacak ancak, araştırma işlemine devam edilecektir.

Boşanmaları nedeniyle gelir/aylık talebinde bulunan eş ve kız çocukları ile evlenme ödeneği talebinde bulunan kız çocuklarından Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesiyle birlikte ayrıca Genelge eki (Ek-40) “Taahhütname” alınacaktır.

Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamındaki sigortalıların ölüm dosyaları sosyal güvenlik il müdürlüklerinde/sosyal güvenlik merkezlerinde bulunduğundan, bu sigortalıların boşanmaları nedeniyle ölüm gelir veya aylığı bağlanan eş ve kız çocuklarının dosyaları her ay aylık bağlanan dosya sayısının % 10 u örnekleme usulü ile seçilerek, bu dosyalardan boşanma tarihi ile ölüm aylığı talep tarihi arasında 1 yıl ve daha az süre bulunanlar hakkında, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşayıp yaşamadığı konusunda sosyal güvenlik kontrol memurları veya sosyal güvenlik denetmenlerine inceleme yaptırılacaktır. Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamındaki sigortalıların ölüm dosyalarının merkezde olması nedeniyle örnekleme usulü kontroller SSGM Sigortalı Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığınca yapılacaktır.

Sosyal güvenlik kontrol memurları ile sosyal güvenlik denetmenlerinin tespiti sonucu gelir veya aylıkları 56 ncı madde gereği kesilmiş bulunan hak sahiplerinden gelir ve aylıklarının yeniden bağlanmasını talep edenlerden;

Boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığının tespit edilmesi nedeniyle aylığı kesilen hak sahibinin, birlikte yaşadığı tespit edilen eşinin ölmesi veya eşinin başka biri ile evlenmesi hallerinde, hak sahibi eş veya kız çocuklarının aylıkları; gelir/aylık aldıkları sigortalının ölüm tarihi 2008/Ekim öncesi ise, boşandıkları eşlerinin ölüm veya evlenme tarihlerini takip eden aybaşından, 2008/Ekim ve sonrası ise talep tarihlerini takip eden aybaşından başlatılacaktır.

SSGM İzleme Değerlendirme Bilgilendirme ve Kontrol Daire Başkanlığının tespitin yapılmasında dikkat edilecek usul ve esaslarla ilgili 2/2/2010 tarihli toplu talimatı göz önüne alınarak; boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı Kurumca tespit edilen eş ve kız çocuklarının, haklarında eksik araştırma yapıldığı ve birlikte yaşamadığı yönündeki talepleriyle birlikte yeniden somut bilgi ve belge sunmaları halinde, bu talepler daha önce inceleme yapan sosyal güvenlik merkezine intikal ettirilecektir. Yeni bilgi veya belge sunulmaması durumunda ise hak sahiplerinin araştırma talepleri reddedilecektir. Yeniden yapılan incelemede, hak sahibi hakkında yapılan ilk tespitin doğru olmadığına karar verilmesi halinde, gelir ve aylıklar kesildiği tarihten itibaren yeniden başlatılacaktır.

2022 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi gereğince uygulanan fark aylıkları

Bilindiği üzere, 2022 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi gereğince Kurumumuzdan ölüm aylığı veya geliri almakta olan hak sahibi çocuklardan, Kanunda belirtilen koşulları yerine getirenlere fark aylıklar ödenmekte ve bunların karşılığı Hazineden alınmaktadır.

Anılan Kanunun ek 1 inci maddesinin son fıkrası, 5754 sayılı Kanunun 92 nci maddesiyle; “Bu maddenin birinci fıkrası hükümlerine göre aylık almaya hak kazanacak şekilde özürlü olduğunu belgeleyen ve herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan yetim olarak aylık veya gelir almakta olan çocuklardan bu kurumlardan aldıkları aylık veya gelir toplamı tutarları bu madde gereğince durumlarına göre ödenebilecek tutardan daha az olanlara; aradaki fark ilgili sosyal güvenlik kurumu tarafından (birden fazla sosyal güvenlik kurumundan aylık veya gelir alanlar için yalnızca tercih edecekleri bir sosyal güvenlik kurumu tarafından) ödenir ve bu şekilde ödenen tutarlar Hazineden tahsil edilir.” şeklinde değiştirilmiş; yine aynı Kanuna eklenen geçici 1 inci madde ile “Bu Kanun kapsamındaki kişilere bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıklar ile bunlardan doğan ceza ve faizler terkin edilmiştir. İlgililer hakkında herhangi bir idari ve icrai takibat yapılmaz.” hükmü getirilmiştir.

Buna göre; Kanuna ve 506, 1479, 5434, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre gelir veya aylık almakta olan yetim çocuklar hakkında aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır.

Mevcut uygulamada, sosyal güvenlik kurumlarından sadece malul olmaları nedeniyle yetim aylığı alan çocuklar kapsamda iken yapılan değişiklikle, sosyal güvenlik kurumlarından, aylık veya gelir almakta olan çocuklardan 18 yaşın altında olanlar da dahil olmak üzere Kanunda belirtilen şekilde özürlü olduğunu belgeleyen tüm yetim çocuklar kapsama alınmıştır.

2022 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin son fıkrasında yapılan değişiklik, 8/5/2008 (dahil) tarihinden itibaren talepte bulunan ve gelir ve aylık alan yetim çocuklara uygulanacağından, malul çocuklar dışında gelir veya aylık almakta olan diğer yetim çocuklar da söz konusu maddeden anılan tarih itibariyle yararlandırılacaktır.

Kurumdan yetim aylığı alan çocuklardan;

18 yaşından büyük olanların ek 1 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinden yararlanabilmesi için çalışma güçlerini;

% 70 ve üzerinde (başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde özürlü),

% 40 ile % 69 arasında (özürlü),

kaybetmeleri koşullarından birini yerine getirmiş olmaları,

18 yaşından küçük olanların, ek 1 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinden yararlanabilmesi için ise çalışma güçlerini en az % 40 oranında kaybetmiş olmaları,

gerekmektedir.

Kurumdan gelir ve aylık almakta olan yetim çocuklara, sadece özürlülük dereceleri göz önüne alınarak 2022 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesine göre fark aylıkları ödenecek olup, 2022 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmasında aranan diğer şartlar Kurumumuzca fark aylıklarında dikkate alınmayacaktır.

Kurumdan gelir ve aylık alan çocuklardan;

18 yaşından büyük olanların almakta oldukları aylık toplamının;

Özürlülük derecesi % 70 ve üzerinde olanlar için gösterge rakamının her yıl bütçe kanunu ile tespit edilecek katsayı ile çarpımının % 300 ünün,

% 40 ile % 69 arasında olanlar için ise % 200 ünün,

18 yaşından küçük olanların almakta oldukları aylık toplamının, özürlülük derecesi % 40 ve üzeri olanlar için % 200 ünün;

altında olması halinde aradaki fark kadar aylıklarına ilave ödeme yapılacaktır.

Yetim çocuklara 2022 sayılı Kanuna göre fark aylıkları Kurumumuzdan gelir veya aylık aldıkları sürece ödenecektir.

2022 sayılı Kanunun 5797 sayılı Kanunla değişik 8 inci maddesinin son fıkrasına göre; “Bu madde kapsamında aylık bağlamaya esas sağlık kurulu raporlarını düzenlemeye yetkili sağlık kuruluşlarının belirlenmesi ile bu raporların alınmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Sağlık Bakanlığı ile Kurum tarafından birlikte hazırlanacak yönetmelikle ” 2022 sayılı Kanun Kapsamında Aylık Alan Özürlülere Sağlık Kurulu Raporu Vermeye Yetkili Hastanelerin Belirlenmesi ile Sağlık Raporlarının Alınmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesi; “Bu Kanun kapsamında aylık bağlanması talebinde bulunan özürlüler için, 16/7/2006 tarihli ve 26230 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik’te belirtilen usul ve esaslara göre, söz konusu Yönetmelik ekinde yer alan Yetkili Sağlık Kuruluşları tarafından düzenlenecek sağlık kurulu raporları esas alınır.” şeklinde olup, Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğin 7 nci maddesi; “Bu Yönetmelikte belirtilen özürlü sağlık kurulu raporlarını düzenlemeye yetkili sağlık kurumlarını ve hakem hastaneleri Sağlık Bakanlığı belirler ve internet sitesinde yayımlar. Yetkili olmayan sağlık kurumları ile 6 ncı maddede belirtilen şekilde özürlü sağlık kurulunu teşkil edemeyen sağlık kurumlarının verdiği sağlık kurulu raporları değerlendirilmeye alınmaz.” hükmüne amirdir.

Diğer taraftan, 2022 sayılı Kanunun 5754 sayılı Kanunla değişik ek 1 inci maddesi gereği ödenecek fark aylıklarına esas özürlülük dereceleri; bunların sağlık kurumlarından alınan sağlık kurulu raporlarına göre Kurum Sağlık Kurulunca belirlenmekle birlikte mevzuatta, Kurumdan

 

2022 sayılı Kanuna göre fark aylığı alan yetim çocukların özürlülük derecelerinin Kurum Sağlık Kurulunca belirlenmesine ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle, uygulamada birlikteliğin sağlanması ve hak sahibi çocukların işlemlerinin daha kısa sürede sonuçlandırılması açısından, bundan böyle yetim çocuklara fark aylıkların ödenmesinde yetkili sağlık kuruluşlarınca düzenlenen sağlık kurulu raporlarında belirtilen özürlülük dereceleri esas alınacak olup, özürlü çocukların sağlık kurulu raporları Kurum Sağlık  Kuruluna gönderilmeksizin rapor asıllarına (raporların, noter tasdikli dahi olsa fotokopi veya suret olmaması) göre işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Öte yandan, 4/1-(a) sigortalılarından dolayı taraflarına Kurumumuzca ölüm geliri veya aylığı bağlandıktan sonra 2022 sayılı Kanuna göre fark aylığı almak için ünitelere  talepte bulunan hak sahiplerinin talep belgeleri ile sağlık kurulu raporları SSGM Sigortalı Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığına intikal ettirilecektir.

Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında veya 506 ve 2925 sayılı kanunlara göre ölüm gelir ve aylığı almakta olan yetim çocuklar ödeme programlarında;

18 yaşından küçük olanlar “1” kodu,

18 yaşından büyük;

Erkek çocuklardan, orta öğrenime devam edenler “2”, yüksek öğrenime devam edenler “3” kodu,

Malul çocuklar “6” kodu, Kız çocuklar “7” kodu,

ile yer almakta olup, ölüm güncelleme ve hak sahibi giriş ve güncelleme programlarında bu kodla yer alan kayıtlar için yeni açılacak alana, 18 yaşından büyük çocuklar için, “A” girilmesi halinde hak sahibi çocuğun aylığı muhtaçlık aylığının % 300 oranı, “B” girilmesi halinde % 200 oranı ile mukayese edilerek fark hesaplanacaktır.

18 yaşından küçük çocuklar için ise bu alana sadece “C” girilecek olup, “C” kodunun girilmesi halinde hak sahibi çocuğun aylığı muhtaçlık aylığının % 200 oranı ile mukayese edilerek fark hesaplanacaktır.

Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında veya 1479 ve 2926 sayılı kanunlara göre ölüm aylığı almakta olan yetim çocuklardan;

18 yaşından büyük olmakla birlikte malul olmaları nedeniyle (M kodu atılmış olanlar) ölüm aylığı alan çocuklar için 5378 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra bu kanundan yararlanmak istediğini beyan eden talep dilekçesini,

Ölüm aylığı bağlanan ve 18 yaşın altında olanlar da dahil özürlü olduklarını belgeleyen çocuklar için de 8/5/2008 tarihinden itibaren talep tarihini,

takip eden aybaşından itibaren Emektar Projesi ile ilgili olarak hazırlanan kullanım kılavuzuna uygun olarak işlem yapılacaktır.

2022 sayılı Kanuna eklenen geçici 1 inci madde gereğince, aylık farkı hakkını kaybeden özürlü çocukların, bu aylıklarının kesilmesini gerektiren tarihten 8/5/2008 tarihine kadar yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıklar ile bunlardan doğan ceza ve faizleri terkin edileceğinden, söz konusu yersiz ödemeler gereği yapılmak üzere mahalli maliye teşkilatına

Kız çocuklarına ödenecek evlenme yardımında, 2022 sayılı Kanuna göre ödenen fark aylıkları dikkate alınmayacaktır.

2022 sayılı Kanuna göre ödenen fark aylıklar için ayrıca ek ödeme hesaplanacaktır.

Kanuna ve 506, 1479, 2925 ve 2926 sayılı Kanunlara göre yetim olarak aylık veya gelir almakta olan çocuklara 2022 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi gereğince yapılacak fark aylık ödemeleri  yıllar itibariyle Genelge eki (Ek-5) tabloda gösterilmiştir.

 


Kaynak: Sgk Mevzuatı
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

]]>
https://www.muhasebenews.com/olum-sigortasindan-saglanan-yardimlar-nelerdir/feed/ 0
Avusturya’dan Emekli Olma Şartları Nelerdir Biliyor musunuz? https://www.muhasebenews.com/avusturyadan-emekli-olma-sartlari-nelerdir-biliyor-musunuz/ https://www.muhasebenews.com/avusturyadan-emekli-olma-sartlari-nelerdir-biliyor-musunuz/#comments Fri, 02 Nov 2018 11:15:20 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=15439 1- AVUSTURYA MEVZUATINA GÖRE EMEKLİLİK HAKKINI ELDE ETMENİN ŞARTLARI NELERDİR?
Avusturya mevzuatına göre;
1.1- Toplam 180 ay sosyal güvenlik primi ödeyen sigortalılar,
1.2- Yaş koşulunu yerine getirmeleri halinde
emeklilik hakkını elde edebilmektedir.

Sigortalı olarak geçmesi gereken çalışma sürelerinin hesaplanmasında Türkiye’de geçen süreler de dikkate alınmaktadır.

2- AVUSTURYA’DAN YAŞLILIK AYLIĞI ALABİLMEK İÇİN ASGARİ YAŞ SINIRI KAÇTIR?
Yaşlılık aylığı asgari yaş sınırı kadınlarda 60, erkeklerde ise 65’tir.

__________________________________

EK BİLGİLER

Sorumlu Bakanlık(lar)/Kurum(lar)

Avusturya’da genel anlamda çalışanların, emelilik (yaşlılık) sigortası Avusturya Emeklilik Sigortası Kurumu (PVA) tarafından sevk ve idare edilmektedir.
www.pensionsversicherung.at

Bunun yanında; demiryollarında ve maden işlerinde çalışanlar için Demiryolu ve Maden İşçileri Sigorta Kurumu (Versicherungsanstalt für Eisenbahn und Bergbau)
https://www.vaeb.at

Bağımsız Çalışanların Yaşlılık Sigortasını, Bağımsız Çalışanlar Sigorta Kurumu
(Sozialversicherungsanstalt der gewerblichen
Wirtschaft)
https://www.svagw.at

Çiftçilerin Yaşlılık Sigortasını, Çiftçiler Sigorta Kurumu (Sozialversicherungsanstalt der Bauer)
https://www.svb.at

Noterlerin Emeklilik Sigortaları Avusturya Noterler Sigorta Kurumu (Versicherungsanstalt des österreichischen Notariats) https://www.notar.at
sevk ve idare etmektedir.

Ancak idari maliyetleri önlemek için, tüm sosyal güvenlik primleri hastalık kasaları (Krankenversicherungsträger) tarafından toplanmakta ve ilgili sigorta koluna iletilmektedir. Sozaialversicherungsverband (www.sozialversicherung.at)
Avusturya Emeklilik Sigortası Kurumu (PVA) aylıkları ödemekle mükelleftir.


Temel yasal metinler

Avusturya Genel Emeklilik Sigortası Kanunu, Allgemeines Pensionversicherungsgesetz (APG)

https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=20003831

Avusturya Genel Sosyal Güvenlik Kanunu, Allgemeines Sozialversicherungsgesetz (ASVG)

https://www.r9is.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008147

(Pensionskassenvorsorgegesetz – PKVG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10007889
Ticari (Esnaf) Sosyal Güvenlik Kanunu, Gewerblichen Sozialversicherungsgesetz (GSVG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008422

Serbest Çalışanların Sosyal Güvenlik Kanunu, Freiberuflichen-Sozialversicherungsgesetz (FSVG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008423

Çiftçiler Sosyal Güvenlik Kanunu Bauern- Sozialversicherungsgesetz (BSVG):

https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008431


Finansman ve katkı yönetimi

Avusturya’da prime dayalı dağıtım modeli uygulanmakta olup, federal bütçeden de katkı sağlanmaktadır. Emeklilik Sigortası kolunda toplam %22,80 oranında prim ödenmekte olup, bu oran işçi (%10,25) ve işveren (%12,55) tarafından ödenmektedir. Emekilik Sigortasının gelirleri; sigorta primleri ve Fedderal Bütçe katkısı olup, giderleri ise Emekli aylıklarıdır.

İdari maliyetleri önlemek için, tüm sosyal güvenlik primleri hastalık kasaları (Krankenversicherungsträger) tarafından toplanmakta ve ilgili sigorta koluna iletilmektedir. Sozaialversicherungsverband (www.sozialversicherung.at)


Prim oranları

Ücret Karşılığı Bağımlı Çalışan İşçi ve Hizmetliler için Prim oranları;

Toplam İşçi Payı İşveren Payı

Emeklilik Sigortası 22,8 10,25 12,55

Devlet Memurları için Prim oranları;

Toplam İşçi Payı İşveren Payı

Emeklilik Sigortası 22,8 10,25 12,55

Serbest Çalışanlar için Prim oranları

Emeklilik Sigortası 18,5

Sosyal güvenlik katkıları katkı tabanından ve katkı oranından oluşmaktadır. Katkı tabanları bir takvim ayında kazanılan kazançtır. Katkı zorunluluğu sadece maksimum katkı tabanına kadar yapılmaktadır. Katkı oranı, bireysel katkı miktarının belirlemek için farklı derecelerde sağlık, kaza ve emeklilik sigortası için yasalar tarafından şart koşulan belirli bir orandır.
Bu, sosyal güvenlik katkılarının sigortalı olma riskinden bağımsız olarak hesaplanmaktadır. Avusturya’da prim oranları işveren ve işçi olarak ayrılmaktadır. İşçinin ödemesi gerek prim oranı %10,25, işverenin ödemesi gereken oran %12,55’dir.


Prim ödeme süresi

Avusturya’da yaşlılık ağlığı bağlanabilmesi için; zorunlu ya da isteğe bağlı sigortalılıkta 180 aylık (15 yıl) prim ödenmesi veya sigortalı olarak 300 aylık bir sürenin geçirilmesi (25 sene, bu süreye işsizlik parası yahut muhtaçlık yardımı alınan dönemler de dâhildir) ya da son 360 ay (30 sene) içerisinde sigortalı olarak 180 aylık (15 sene) bir sürenin geçirilmesi gerekmektedir.


Emeklilik yaşı

Ücret Karşılığı Bağımlı Çalışan İşçi ve Hizmetliler için Prim oranları;
Toplam İşçi Payı İşveren Payı
Emeklilik Sigortası 22,8 10,25 12,55

Devlet Memurları için Prim oranları;
Toplam İşçi Payı İşveren Payı
Emeklilik Sigortası 22,8 10,25 12,55

Serbest Çalışanlar için Prim oranları
Emeklilik Sigortası 18,5

Sosyal güvenlik katkıları katkı tabanından ve katkı oranından oluşmaktadır. Katkı tabanları bir takvim ayında kazanılan kazançtır. Katkı zorunluluğu sadece maksimum katkı tabanına kadar yapılmaktadır. Katkı oranı, bireysel katkı miktarının belirlemek için farklı derecelerde sağlık, kaza ve emeklilik sigortası için yasalar tarafından şart koşulan belirli bir orandır.

Bu, sosyal güvenlik katkılarının sigortalı olma riskinden bağımsız olarak hesaplanmaktadır. Avusturya’da prim oranları işveren ve işçi olarak ayrılmaktadır. İşçinin ödemesi gerek prim oranı %10,25, işverenin ödemesi gereken oran %12,55’dir.

Avusturya’da ne zaman emekli olunacağı ve emeklilik aylığının nasıl hesaplanacağı kişinin doğum tarihine göre belirlenmektedir. 1955 öncesi ve sonrası dünyaya gelenler için mevzuata göre farklı hesaplamalar söz konusudur. 31.12.1954 tarihinden önce doğanlar için en erken emeklilik, erkeklerde 65 ve kadınlarda 60 yaşının doldurulması ile mümkün olabilmektedir.

Avusturya’da emeklilik hakkının kazanılmasından sonra kişilerin işlerini bırakmaları gerekmemektedir. Emeklilik ödeneği alınırken de çalışmaya devam edilebilmektedir. Emeklilik döneminde çalışılması durumunda emeklilik ödeneğinde herhangi bir kesinti de yaşanmamaktadır. Bu dönemde yapılan çalışmalar özel bir statüdeki yüksek sigortalama ile kapsam altına alınarak daha yüksek emekli ödeneği alınabilmektedir.

Diğer taraftan 1.1.1955 tarihinden sonra doğanlar için normal emeklilik yaşı erkeklerde 65 ve kadınlarda 60 yaşının doldurulması ile mümkün olabilmektedir. 2024 yılından sonra kadınlarda emeklilik yaşı kademeli olarak erkekler için geçerli olan emeklilik yaşı ile dengelenecektir. 2033 yılından itibaren ise her iki cinsiyet için de emeklilik yaşı 65 olacaktır.

Doğum Tarihi Emeklilik Yaşı Emekliliğe Giriş
1.12.1963’e kadar 60,0 1.12.2023’e kadar
2.12.1963‘ten 1.6.1964’e kadar 60,5 1.6.2024‘ten 1.12.2024’e kadar
2.6.1964‘ten 1.12.1964’e kadar 61,0 1.7.2025‘ten 1.12.2025’e kadar
2.12.1964‘ten 1.6.1965’e kadar 61,5 1.6.2026‘dan 1.12.2026’ya kadar
2.6.1965‘ten 1.12.1965’e kadar 62,0 1.7.2027’den 1.12.2027’ye kadar
2.12.1965‘ten 1.6.1966’ya kadar 62,5 1.6.2028‘den 1.12.2028’e kadar
2.6.1966‘dan 1.12.1966’ya kadar 63,0 1.7.2029‘dan 1.12.2029’a kadar
2.12.1966‘dan 1.6.1967’ye kadar 63,5 1.6.2030‘dan 1.12.2030’a kadar
2.6.1967‘den 1.12.1967’ye kadar 64,0 1.7.2031‘den 1.12.2031’e kadar
2.12.1967‘den 1.6.1968’e kadar 64,5 1.6.2032‘den 1.12.2032’ye kadar
2.6.1968’den sonra 65,0 1.7.2033’den sonra

Bazı özel sigorta şartlarının oluşması halinde, daha erken yaşta da emeklilik hakkı elde etmek mümkündür.

Erken Emeklilik
Avusturya’da erken emekliliğin önümüzdeki dönemde kaldırılması planlanmaktadır. Ancak hala normal emeklilik yaşından önce emekliliği hak etmek mümkündür. Erken emeklilikte de emeklilik doğum tarihine göre değişiklik arz etmektedir. 1.1.1955 tarihinden önce dünyaya gelmiş olanlarda erken emeklilik;
– Uzun süreli sigortalılık halinde erken yaşlılık aylığı,
– Hackler-uzun süre sigortalılık düzenlemesi,
– Ağır iş emekliliği,
– Koridor emekliliği.
şeklindedir.

Uzun Süreli Sigortalılık Halinde Erken Yaşlılık Aylığı:
Avusturya yasalarına göre, 2017 yılında erken yaşlılık aylığı bağlanması için yerine getirilmesi gereken şartlar şu şekildedir:
– Zorunlu sigortalılık kapsamında 450 ay (37,65 sene) prim ödenmiş olması ya da
– 480 ay (40 sene) sigortalı kalınması.

Prim ödeme dönemlerine çocuk başına alınan çocuk bakım parasının alındığı ilk 24 aylık dönem ile 30 aya kadar olan askerlik, askerlik eğitimi ve sivil hizmetin olduğu süreler de dâhildir.

01.10.1952 tarihinden sonra doğan erkekler için erken yaşlılık aylığı 2017 yılından sonra söz konusu olmayacaktır. 1955 yılından önce doğan kadınlar için, yaşlılık aylılığı yaş şartını getirdikleri için uzun süreli sigortalılık durumunda daha erken yaşta emekli olmak mümkün değildir.

Uzun süreli sigortalılık durumunda daha erken yaşta emekli olunduğunda her sene için yüzde 4,2 oranında bir kesinti olacağı unutulmamalıdır.

Hackler-uzun süre sigortalılık düzenlemesi:
01.01.1954 tarihinden önce doğan erkekler Hackler-uzun süre sigortalılık düzenlemesinden;
– 60 yaşını doldurduklarında ve
– 540 ay (45 sene) prim ödediklerinde yararlanabileceklerdir.

01.01.1959 tarihinden önce doğan kadınlar ise Hackler-uzun süre sigortalılık düzenlemesinden
– 55 yaşını doldurduklarında ve
– 480 ay (40 sene) prim ödediklerinde yararlanabileceklerdir.

Uzun süreli sigortalılık nedeniyle emekli olunduğunda (Hackler düzenlemesi) senelik yüzde 4,2 oranında kesinti uygulanacaktır. 1954 yılında doğan bir erkek, Hackler düzenlemesinin koşullarını yerine getirdiğinde ve bir de ağır işte çalışmış olduğunda ağır iş koşulları düzenlemesinin kapsamından faydalanarak emekli aylığında senelik yüzde 1,8 oranında kesintiyle karşılaşacaktır.

Ağır İş Emekliliği
60 yaşının tamamlanmasının ardından 01.01.1955 tarihinden önce doğan erkekler, aşağıdaki şartları yerine getirdiklerinde ağır iş emekliliği düzenlemesinden yararlanabileceklerdir:
– 540 ay (45 sene) prim ödenmiş olması ve
– Başvuru tarihinden önceki son 240 aylık (20 sene) dönem içerisinde en az 120 ay (10 sene) süreyle ağır bir işte çalışmış olmak.

Ağır iş emekliliğinde kadınlar için de genel olarak erkekler için gerekli olan şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. 01.12.1963 tarihinden önce doğmuş olan kadınlar istisnasız bir biçimde 60 yaşını doldurduktan sonra emekli olabilecekleri için bu tarihten sonra doğan kadınlar için ağır iş emekliliği esasen 2024 yılında mümkün olabilecektir.

Ancak 01.01.1959 tarihinden sonra ve 01.01.1964 tarihinden önce doğmuş olan kadınlar için uzun süreli sigortalılık durumunda, 55 yaşının doldurulmasıyla ve gerekli ağır iş sürelerinin mevcudiyeti ile 480 ay prim ödeme şartının yerine getirilmesi halinde erken yaşlılık aylığının bağlanması imkânı bulunmaktadır. Bu durumda senelik kesinti oranı normal yaşlılık aylığına göre yüzde 1,8 olacaktır.

Ağır iş kavramı, özellikle fiziksel ve ruhsal açıdan zorlu iş koşullarının mevcut olduğu çalışmalar için kullanılmaktadır:
– Vardiye ve dönüşümlü hizmetler
– Sıcak ve soğuk ortamlarda sürekli çalışma
– İş performansını en az yüzde 10 oranında düşürecek kimyasal ya da fiziksel etkiler altında çalışma
– Ağır bedensel işler
– Bakım (ölüm sürecindeki hasta bakımı ve palyatif bakım hizmetleri).

Ağır iş emekliliğinde senelik kesinti oranı yüzde 1,8’dir. Aylığın bağlanabilmesi için tam sigortaya tabi olmayan kısa süreli işler için öngörülen ücret sınırını 2018 yılı için aylık 438,05 Avro geçen bağımlı ya da bağımsız bir işte çalışılmaması gerekmektedir.

Koridor Aylığı
62 yaşın doldurulması ve 480 ay (40 sene) sigortalılık süresinin bulunması halinde koridor aylığı hakkı kazanılmaktadır. Normal yaşlılık aylığından veya erken yaşlılık aylığından önce geçiş aylığı alma imkânı halen sadece erkek sigortalılar için mevcuttur. Kadın sigortalılar için geçiş aylığı, 2028 yılından itibaren söz konusu olabilecektir.

Aylığın bağlanabilmesi için tam sigortaya tabi olmayan kısa süreli işler için öngörülen ücret sınırını (2017 yılı için aylık 425,70 Avro) geçen bağımlı ya da bağımsız bir işte çalışılmaması gerekmektedir.

Koridor aylığı düzenlemesinde de kesintiler söz konusu olmaktadır. Her sene ve sonrası için belirli oranlarda kesintiler uygulanmaktadır. Örneğin bu düzenleme kapsamında 62 yaşında emekli aylığını hak etmiş olan bir kişinin emekli ikramiyesi olan 800 Avro’da yüzde 15,3 oranında kesinti olacaktır. Her sene için kesinti oranı yüzde 5,1’dir. Bu şartlarda emekli olan bir kişi 800 Avro yerine 677 Avro alabilecektir.
Normal emeklilik tarihine kadar çalıştığınızda aylığınız 933 Avro olacaktır. 62 yaşında alınacak olan emeklilik aylığına göre yüzde 30 civarında artış olacaktır. Bu bariz artışın sebebi kesintilerin olmaması ve eklenecek olan ekstralardır.

68 yaşına kadar çalışıldığında ise emeklilik aylığı yüzde 30 oranında artarak 1250 Avro’ya kadar yükselecektir. Böylece 62 yaşında emekli olunduğunda alınacak yaşlılık aylığı ile 68 yaşında emekli olunduğunda alınacak aylık arasında yüzde 60 oranında bir fark söz konusu olacaktır.


Yaşlılık aylığının tespiti

Avusturya’da aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihe (Stichtag) kadar geçen fiili çalıma süreleri ve ek süreler dikkate alınmak suretiyle yaşlılık aylığı tespiti yapılmaktadır.

Avusturya’da yaşlılık aylığında esas alınan faktörler aşağıda belirtilmiştir:
• Prime esas kazanç miktarı
o Çocuk bakım süreleri de dahil edilmektedir.
• Ödenilen prim ayları
o Emeklilik yüzdeleri hesaplanırken, tüm sigorta ayları (Ek süreler dahil) dikkate alınmaktadır
• Yaş
o Yasal emeklilik yaşından (Erkekler 65, Kadınlar 60) önce emekli olmak, emekli aylığınıın düşük bağlanmasına sebebiyet vermektedir.

Yasal emeklilik yaşından önce emekli olunması durumunda; yasal emeklilik yaşına kadar her 12 aylık sigortalılık süresi için % 4,2 oranında bir kesinti yapılmaktadır. Bu kesinti toplamda % 15 oranından fazla olmamaktadır.

Yasal Emeklilik yaşından daha geç bir yaşta emekli olunduğunda ise; her yıl için % 4,2 oranında bir artış öngörülmüştür. Ayrıca yasal emeklilik yaşının dolmasına rağmen çalışanların, emeklilik yaşını tamamladıkları andan itibaren 36 ay boyunca ödeyecekleri primler yarı yarıya azaltılmaktadır.

Diğer taraftan, emeklilik şartları yerine getirildiği halde, yaş şartına takılanlar için; her ay 0,35 oranında artış sağlanmaktadır.


İkinci ayak emeklilik

İşletme Emekli Aylığı sistemi Avusturya`da yaygın değildir. Bununla birlikte az sayıda işletme toplu sözleşme hükümlerine bağlı olarak, çalışanlarına işletme aylığı imkanı sunmaktadır. Avusturya İşletme Aylığı Kanunu gereğince işletme aylığı;

-Bir işverenin, 25 yaşını tamamlamış işçisine, zorunlu sosyal sigortadan hak kazanılan aylığı tamamlayıcı mahiyette bir işletme aylığı bağlayacağı vaadinde bulunmuş olması,

-Vaadin yapıldığı tarihten sonra işveren ve işçinin, Kanuna göre en fazla 10 yıl olmak üzere iş akdinin belirli bir süre -bekleme süresi- devam etmesini kararlaştırmış olmaları ve bekleme süresinin dolması,

-Zorunlu sosyal sigortadan aylık bağlanmış olması (bu şart yalnızca Yaşlılık Aylığına bağlı olmayıp, İş göremezlik Ödeneği, Maluliyet Aylığı ve Dul ve Yetim Aylığı alınan durumlarda da geçerli olabilmektedir.)

halinde ödenmektedir.


Sigortalı olma koşulu

Avusturya’da, işyerinde işe başlanılan tarih zorunlu sigortalılığın başlangıç tarihi olarak belirlenmiş olup, işten ayrılınması durumunda zorunlu sigortalılık süresi de sona ermektedir. Sigortalılığın, işveren tarafından yetkili sağlık sigortasına bildirilmesi gerekmektedir.Zorunlu sigortalılığın gerçekleşebilmesi, bir işyerinde çalışma şartına bağlıdır. Avusturya’da en düşük sigortalılık yaşı 15 olarak belirlenmiştir.
Ayrıca Avusturya’da isteğe bağlı sigortalılık da mevcuttur. İsteğe bağlı sigortalılıktan faydalanabilmek için 15 yaşın tamamlamış olması, zorunlu sigortalılık kapsamında sigortalı olunmaması ve Avusturya’da ikamet edilmesi gerekmektedir.

İsteğe bağlı sigortalılıkta, sigorta başlangıç tarihi olarak, başvuru tarihinden bir yıl öncesi veya başvuru ayını takip eden ay seçilebilir.Talep edilmesi durumunda veya zorunlu sigortalılık kapsamında sigortalı olunması durumunda isteğe bağlı sigortalılık durumu sona ermektedir. İsteğe bağlı sigortalılıkta, aylık ödenecek pirim miktarı kişinin daha önce çalışmasının olup olmamasına göre değişiklik arz etmektedir. Buna göre; kişinin daha önce çalışması olmaması durumunda aylık ödenecek miktar; 682,29 Avro’dur. Daha önce çalışması olanlar için; 183,04- 1.364,58 Avro arasında bir miktar olarak belirlenmektedir.


Sigortalı olarak değerlendirilebilen süreler

01.01.1955 önce doğanlar için sigortalılık süreleri;
• 180 prim ödeme ayı
( Her bir çocuk için çocuk bakım parası alınan ilk 24 ay prim ödeme
ayı olarak sayılmaktadır.)
veya
300 sigortalılık ayı
veya
son 360 takvim ayı içersinde 180 sigortalılık ayı
• Borçlanılan öğrencilik dönemleri,
• İsteğe bağlı sigortalılık süreleri,

01.01.1955 sonra doğanlar için sigortalılık süreleri;
• 180 prim ödeme ayı (84 ayı fiili hizmet süresi olmak zorundadır)
( Her bir çocuk için çocuk bakım parası alınan ilk 24 ay prim ödeme
ayı olarak sayılmaktadır.)
veya
300 sigortalılık ayı
veya
son 360 takvim ayı içersinde 180 sigortalılık ayı
• Borçlanılan öğrencilik dönemleri,
• İsteğe bağlı sigortalılık süreleri,

Avusturya’da öğrencilik dönemlerinin, 15 yaşın tamamlanması durumunda, ortaöğretim dönemi için en fazla 24 aya, yüksek okul ve akademiler için 36 aya, üniversite vb eğitim dönemleri için 72 aya kadar borçlanma imkanı bulunmaktadır.


Türkiye’de geçen sigorta süreleriyle bu ülkede geçen sigortalı sürelerinin birleştirilmesi

Türkiye ile Avusturya arasındaki Sosyal güvenlik anlaşması kapsamında, Avusturya mevzuatına göre, herhangi bir yardıma hak kazanılıp kazanılmadığının saptanmasında, Türkiye’de geçen sigortalılık süreleri de dikkate alınmaktadır. Buna göre, Türkiye‘de geçen sigortalılık süreleri aynı zamana rastlamamak koşuluyla dikkate alınabilmekte ve aylık bağlanmasında iki süre de birleştirilebilmektedir.


Prim iadesi/transferi uygulaması

Avusturya mevzuatına göre prim iadesi veya transferi uygulaması bulunmamaktadır.Diğer taraftan, 2005 yılından itibaren sigortalılar, toplam katkı tabanını aşan fazla ödenmiş emeklilik katkı paylarının geri ödenmesini talep edebilmektedirler. Başvuru herhangi bir sigorta kurumuna yapılabilir. Primlerin iadesi, fazla ödenen miktarın % 11,4’ü oranında yapılmaktadır. Ticari Sosyal Güvenlik Yasası, Serbest Sosyal Güvenlik Yasası ve Çiftçilik Sosyal Güvenlik Yasasına göre fazla ödenmiş katkılar/primlerin tamamı iade edilmektedir.


Aylıkların Türkiye’de ödenmesi

Avusturya’dan emekli aylığı alan ve ülke dışında yaşayanların aylıklarının transfer işlemleri genel olarak Alman Postası (Deutschen Post AG ) tarafından gerçekleştirilmektedir. Ülkemize yapılan transferler de bu kurum aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Alman Postası Emekli aylıklıklarının transferini çek ile veya kişinin banka hesabına havale etmek suretiyle gerçekleştirmektedir. Aylıkların bankaya havale edilmesi durumunda, aylık sahibinin, hesabının bulunduğu bankaya Avusturya Emeklilik Kurumunca veya Alman Postası tarafından gönderilen ilgili formu hesabın bulunduğu bankaya onaylatılması gerekmektedir. Bununla birlikte, transferlerde bankalara bağlı olarak farklılık arz eden transfer ücretleri de kesilmektedir.


ÖLÜM SİGORTASI

Sorumlu Bakanlık(lar)/ Kurum(lar)

Avusturya’da genel anlamda çalışanların, emelilik (yaşlılık) sigortası Avusturya Emeklilik Sigortası Kurumu (PVA) tarafından sevk ve idare edilmektedir.
www.pensionsversicherung.at

Bunun yanında; demiryollarında ve maden işlerinde çalışanlar için Demiryolu ve Maden İşçileri Sigorta Kurumu (Versicherungsanstalt für Eisenbahn und Bergbau)
https://www.vaeb.at

Bağımsız Çalışanların Yaşlılık Sigortasını, Bağımsız Çalışanlar Sigorta Kurumu (Sozialversicherungsanstalt der gewerblichen
Wirtschaft)
https://www.svagw.at

Çiftçilerin Yaşlılık Sigortasını, Çiftçiler Sigorta Kurumu (Sozialversicherungsanstalt der Bauer)
https://www.svb.at

Noterlerin Emeklilik Sigortaları Avusturya Noterler Sigorta Kurumu (Versicherungsanstalt des österreichischen Notariats) https://www.notar.at
Sevk ve idare etmektedir.

Ancak, idari maliyetleri önlemek için, tüm sosyal güvenlik primleri hastalık kasaları (Krankenversicherungsträger) tarafından toplanmakta ve ilgili sigorta koluna iletilmektedir. Sozaialversicherungsverband (www.sozialversicherung.at)

Avusturya Emeklilik Sigortası Kurumu (PVA) aylıkları ödemekle mükelleftir.


Temel yasal metinler

Avusturya Genel Emeklilik Sigortası Kanunu, Allgemeines Pensionversicherungsgesetz (APG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=20003831

Avusturya Genel Sosyal Güvenlik Kanunu, Allgemeines Sozialversicherungsgesetz (ASVG)
https://www.r9is.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008147

Ticari (Esnaf) Sosyal Güvenlik Kanunu, Gewerblichen Sozialversicherungsgesetz (GSVG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008422

Serbest Çalışanların Sosyal Güvenlik Kanunu, Freiberuflichen-Sozialversicherungsgesetz (FSVG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008423

Çiftçiler Sosyal Güvenlik Kanunu Bauern- Sozialversicherungsgesetz (BSVG):
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008431


Finansman ve katkı yöntemi

Avusturya’da Prime dayalı dağıtım modeli uygulanmakta olup, federal bütçeden de katkı sağlanmaktadır. Emeklilik Sigortası kolunda toplam 22,80 oranında prim ödenmekte olup, bu oran işçi (10,25) ve işveren (12,55) tarafından ödenmektedir. Emekilik Sigortasının gelirleri; sigorta primleri ve Fedderal Bütçe katkısı olup, giderleri ise Emekli aylıklarıdır.

İdari maliyetleri önlemek için, tüm sosyal güvenlik primleri hastalık kasaları (Krankenversicherungsträger) tarafından toplanmakta ve ilgili sigorta koluna iletilmektedir. Sozaialversicherungsverband (www.sozialversicherung.at)


Prim oranları

Ücret Karşılığı Bağımlı Çalışan İşçi ve Hizmetliler için Prim oranları;

Toplam İşçi Payı İşveren Payı

Emeklilik Sigortası 22,8 10,25 12,55

Devlet Memurları için Prim oranları

Toplam İşçi Payı İşveren Payı

Emeklilik Sigortası 22,8 10,25 12,55

Serbest Çalışanlar için Prim oranları

Emeklilik Sigortası 18,5

Sosyal güvenlik katkıları katkı tabanından ve katkı oranından oluşmaktadır. Katkı tabanları bir takvim ayında kazanılan kazançtır. Katkı zorunluluğu sadece maksimum katkı tabanına kadar yapılmaktadır. Katkı oranı, bireysel katkı miktarının belirlemek için farklı derecelerde sağlık, kaza ve emeklilik sigortası için yasalar tarafından şart koşulan belirli bir orandır.

Bu, sosyal güvenlik katkılarının sigortalı olma riskinden bağımsız olarak hesaplanmaktadır. Avusturya’da prim oranları işveren ve işçi olarak ayrılmaktadır. İşçinin ödemesi gerek prim oranı 10,25, işverenin ödemesi gereken oran 12,55’tir.


Prim ödeme süresi

Dul Ayluğında ;aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihte (Stichtag)
-180 prim ödeme ayının ( Her bir çocuk için çocuk bakım parası alınan ilk 24 ay prim ödeme ayı olarak sayılmaktadır.) mevcut olması veya
-300 sigortalılık ayının mevcut olması veya
-aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihte, sigortalının 50 yaşından küçük olması halinde son 120 takvim ayı içersinde 60 aylık sigortalılık süresinin bulunması ( sigortalının söz konusu tarih itibarıyla 50 yaşından büyük olması halinde 60 aylık sigortalılık süresi, 50 yaşından sonra geçen her bir ay için bir ay ilave edilmek suretiyle azami 180 sigortalılık ayına kadar artırılmaktadır.)
gerekmektedir.

Diğer tarafftan, 27. yaşın doldurmadan önce vefatın gerçekleşmesi durumunda ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 6 aylık sigortalılık süresinin bulunması durumda, bekleme süresi aranmaz. Bununla birlikte; vefatın iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle gerçekleşmiş olması veya vefat eden sigortalıya vefattan önce emeklilik aylığının bağlanmış olması durumlarında da bekleme süresi aranmaz.

Yetim aylığı, vefat eden sigortalının çocuklarına kaideten 18. yaşlarını doldurdukları tarihe kadar bağlanmaktadır.
Yetim aylığı, 18. yaşını doldurmuş çocuklara

• çalışma güçlerinin büyük kısmını alan bir okul veya meslek eğitimine ya da yüksek öğrenime devam ettikleri sürece 27.yaşlarını tamamladıkları tarihe kadar,

• 18. yaşın doldurulmasından önce ya da bir okul veya meslek eğitimi süresinde bir hastalık veya özürlülük hali nedeniyle çalışamaz durumda olmaları halinde
ödenmektedir.

Yetim Aylığında ;aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihte (Stichtag) ;

-180 prim ödeme ayının ( Her bir çocuk için çocuk bakım parası alınan ilk 24 ay prim ödeme ayı olarak sayılmaktadır.) mevcut olması veya
-300 sigortalılık ayının mevcut olması veya
-aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihte, sigortalının 50 yaşından küçük olması halinde son 120 takvim ayı içersinde 60 aylık sigortalılık süresinin bulunması ( sigortalının söz konusu tarih itibarıyla 50 yaşından büyük olması halinde 60 aylık sigortalılık süresi, 50 yaşından sonra geçen her bir ay için bir ay ilave edilmek suretiyle azami 180 sigortalılık ayına kadar artırılmaktadır.)
gerekmektedir.

Diğer tarafftan, 27. yaşın doldurmadan önce vefatın gerçekleşmesi durumunda ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 6 aylık sigortalılık süresinin bulunması durumda, bekleme süresi aranmaz. Bununla birlikte; vefatın iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle gerçekleşmiş olması veya vefat eden sigortalıya vefattan önce emeklilik aylığının bağlanmış olması durumlarında da bekleme süresi aranmaz.


Aylık bağlama koşulları

Dul maaşı bağlanabilmesi için diğer eşin vefat etmiş olması ve yasal sigortalılık sürelerinin yerine getirilmiş olması gerekmektedir. Dul aylığı, sigortalının vefat ettiği tarihte geride kalan eşinin yaşına, evlilik süresine ve vefat eden sigortalının sigortalılık statüsüne göre belirli bir süre için veya süresiz olarak bağlanmaktadır.

Yetim aylığının bağlanabilmesi için ebeveynlerden birinin vefat etmiş olması ve yasal sigortalılık sürelerinin yerine getirilmiş olması gerekmektedir.

Yetim aylığı, vefat eden sigortalının çocuklarına kaideten 18. yaşlarını doldurdukları tarihe kadar bağlanmaktadır.
Yetim aylığı, 18. yaşını doldurmuş çocuklara

• çalışma güçlerinin büyük kısmını alan bir okul veya meslek eğitimine ya da yüksek öğrenime devam ettikleri sürece 27.yaşlarını tamamladıkları tarihe kadar,

• 18. yaşın doldurulmasından önce ya da bir okul veya meslek eğitimi süresinde bir hastalık veya özürlülük hali nedeniyle çalışamaz durumda olmaları halinde
ödenmektedir.


Ölüm aylığı pay oranları

Dul aylığı, vefat eden sigortalının hak ettiği veya hak edeceği emekli aylığının % 60 oranına kadar bağlanabilmektedir. Oranının belirlenmesin iki aşamalı hesaplama yöntemi ile olmaktadır; birinci aşamada eşin kazancının oranına bağlı bir taban yüzdesi belirlenmekte, ikinci aşamada ise; geride kalanların gelirleri dikkate alınarak aylık bağlama oranının artırılıp artılamayacağı tespit edilmektedir.

Yetim aylığı kaideten dul aylığının % 60’ı oranında bağlanmaktadır.Ebeveynlerden sadece birinin vefat etmesi durumunda; yetim aylığının oranı dul aylığının %40’ı oranında bağlanmakta, her iki ebeveynin de vefat etmiş olması durumunda; dul aylığının %60’ı oranında yetim aylığı bağlanmaktadır.


Ölüm aylığı ödeme koşulları

Dul aylığı, sigortalının vefat ettiği tarihte geride kalan eşinin yaşına, evlilik süresine ve vefat eden sigortalının sigortalılık statüsüne göre belirli bir süre için veya süresiz olarak bağlanmaktadır.
Dul aylığı;

• geride kalan eşin, sigortalının vefat ettiği tarihte 35. yaşını doldurmamış olması ve evliliğin en az 10 yıl devam etmemiş olması veya
• evliliğin bir aylık sahibi ile yapılmış olması veya
• evliliğin, vefat eden erkek sigortalının 65. yaşını, vefat eden kadın sigortalının ise 60. yaşını doldurmasından sonra ve fakat bir yaşlılık veya malullük ya da mesleki işgöremezlik aylığı haksahipliği kazanmamış olduğu bir sürede yapılmış olması
hallerinde 30 ay süreyle ödenmektedir.

Arıca, geride kalan eşin malul olması halinde dul aylığı, bu aylığın kesildiği tarihten itibaren 3 ay içersinde ödenmeye devam etmesi için yazılı talepte bulunulması halinde maluliyet hali devam ettiği sürece ödenmektedir.

Süresiz Dul Aylığı Haksahipliği
Dul aylığı;
• evlilik süresinde bir çocuğun doğmuş olması,
• evlilik ile bir çocuğun evlat edinilmiş olması,
• dulun, eşinin vefat ettiği tarihte hamile olması,
• eşin vefat ettiği tarihte dulun evine, ölenin yetim aylığı haksahibi bir çocuğunun dahil olması,
• evliliğin daha önce birbirleriyle evli olan kişiler tarafından yapılmış olması ve önceki evliliğin devam etmiş olması halinde dul aylığı itibarıyla zamansal bir sınırlamanın söz konusu olmayacak olması,
hallerinde bir zamansal sınırlamaya tabi olmaksızın bağlanmaktadır.

Dul aylığı ayrıca, bir aylık sahibi (Pensionist/Pensionistin) ile yapılmış olan evliliğin
• en az 3 yıl devam etmiş ve eşler arasındaki yaş farkının 20 yıldan fazla olmaması veya
• en az 5 yıl devam etmiş ve eşler arasındaki yaş farkının 25 yıldan fazla olmaması veya
• en az 10 yıl devam etmiş ve eşler arasındaki yaş farkının 25 yıldan fazla olması
hallerinde de bir zamansal sınırlamaya tabi olmaksızın bağlanmaktadır.

Dul Aylığının Kesilmesi
Dul aylığı
• geride kalan eşin yeniden evlenmesi,
• süreli bağlanmış olan aylığın süresinin dolması
hallerinde kesilmektedir.

Yetim Aylığı
Yetim aylığı, vefat eden sigortalının çocuklarına kaideten 18. yaşlarını doldurdukları tarihe kadar bağlanmaktadır.
Yetim aylığı, 18. yaşını doldurmuş çocuklara
• çalışma güçlerinin büyük kısmını alan bir okul veya meslek eğitimine ya da yüksek öğrenime devam ettikleri sürece 27.yaşlarını tamamladıkları tarihe kadar,
• 18. yaşın doldurulmasından önce ya da bir okul veya meslek eğitimi süresinde bir hastalık veya özürlülük hali nedeniyle çalışamaz durumda olmaları halinde
ödenmektedir.

Tazminat (Abfindung) Ödenmesi:
Sigortalının vefatı halinde geride kalan eşine ve çocuklarına, dul ve yetim aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresinin dolmamış olması ( ve fakat en az bir aylık prim ödeme süresinin mevcut olması kaydıyla ) nedeniyle dul ve yetim aylığı bağlanamaması halinde, kendilerine bir defaya mahsus olmak üzere tazminat (Abfindung) ödenmektedir.

Tazminat; dul ve yetim aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresi bulunmakla birlikte aylık haksahipliği olan dul ve yetimlerin mevcut olmaması halinde, sigortalının ölüm tarihinde onunla birlikte aynı evde yaşamış olmaları, gelirlerinin olmaması ve geçimlerinin büyük kısmının onun tarafından sağlanmış olması kaydıyla sırasıyla
• çocuklarına (eşit paylar halinde)
• annesine,
• babasına,
• kardeşlerine (eşit paylar halinde)
ödenmektedir.


İkinci ayak emeklilik

İşletme Emekli Aylığı sistemi Avusturya`da yaygın değildir. Bununla birlikte az sayıda işletme toplu sözleşme hükümlerine bağlı olarak, çalışanlarına işletme aylığı imkanı sunmaktadır. Avusturya İşletme Aylığı Kanunu gereğince işletme aylığı;

-Bir işverenin, 25 yaşını tamamlamış işçisine, zorunlu sosyal sigortadan hak kazanılan aylığı tamamlayıcı mahiyette bir işletme aylığı bağlayacağı vaadinde bulunmuş olması,

-Vaadin yapıldığı tarihten sonra işveren ve işçinin, Kanuna göre en fazla 10 yıl olmak üzere iş akdinin belirli bir süre -bekleme süresi- devam etmesini kararlaştırmış olmaları ve bekleme süresinin dolması,

-Zorunlu sosyal sigortadan aylık bağlanmış olması (bu şart yalnızca Yaşlılık Aylığına bağlı olmayıp, İş göremezlik Ödeneği, Maluliyet Aylığı ve Dul ve Yetim Aylığı alınan durumlarda da geçerli olabilmektedir.)

halinde ödenmektedir.


Sigortalı olma koşulu

Avusturya’da, işyerinde işe başlanılan tarih zorunlu sigortalılığın başlangıç tarihi olarak belirlenmiş olup, işten ayrılınması durumunda zorunlu sigortalılık süresi de sona ermektedir. Sigortalılığın, işveren tarafından yetkili sağlık sigortasına bildirilmesi gerekmektedir.

Zorunlu sigortalılığın gerçekleşebilmesi, bir işyerinde çalışma şartına bağlıdır. Avusturya’da en düşük sigortalılık yaşı 15 olarak belirlenmiştir.

Ayrıca Avusturya’da isteğe bağlı sigortalılık da mevcuttur. İsteğe bağlı sigortalılıktan faydalanabilmek için 15 yaşın tamamlamış olması, zorunlu sigortalılık kapsamında sigortalı olunmaması ve Avusturya’da ikamet edilmesi gerekmektedir.

İsteğe bağlı sigortalılıkta, sigorta başlangıç tarihi olarak, başvuru tarihinden bir yıl önesi veya başvuru ayını takip eden ay seçilebilir.Talep eidlmesi durumunda veya zorunlu sigortalılık kapsamında sigortalı olunması durumunda isteğe bağlı sigortalılık durumu sona ermektedir. İsteğe bağlı sigortalılıkta, aylık ödenecek pirim miktarı kişinin daha önce çalışmasının oulp olmamasına göre değişiklik arz etmektedir. Buna göre; kişinin daha önce çalışması olmaması durumunda aylık ödenecek miktar; 682,29 Avro’dur. Daha önce çalışması olanlar için; 183,04- 1.364,58 Avro arasında bir miktar olarak belirlenmektedir.


Sigortalı olarak değerlendirilebilen süreler

-180 prim ödeme ayı ( Her bir çocuk için çocuk bakım parası alınan ilk 24 ay prim ödeme ayı olarak sayılmaktadır.) veya
-300 sigortalılık ayı veya
-aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihte, sigortalının 50 yaşından küçük olması halinde son 120 takvim ayı içersinde 60 aylık sigortalılık süresi ( sigortalının söz konusu tarih itibarıyla 50 yaşından büyük olması halinde 60 aylık sigortalılık süresi, 50 yaşından sonra geçen her bir ay için bir ay ilave edilmek suretiyle azami 180 sigortalılık ayına kadar artırılmaktadır.)

-Borçlanılan öğrencilik dönemleri,(borçlanılmaması durumunda ek süre olarak sayılmaktadır)
– İsteğe bağlı sigortalılık süreleri (12 aya kadar)


Türkiye’de geçen sigorta süreleriyle bu ülkede geçen sigorta sürelerinin birleştirilmesi

Türkiye ile Avusturya arasındaki Sosyal güvenlik anlaşması kapsamında, Avusturya mevzuatına göre, herhangi bir yardıma hak kazanılıp kazanılmadığının saptanmasında, Türkiye’de geçen sigortalılık süreleri de dikkate alınmaktadır. Buna göre, Türkiye‘de geçen sigortalılık süreleri aynı zamana rastlamamak koşuluyla dikkate alınabilmekte ve aylık bağlanmasında iki süre de birleştirilebilmektedir.


Prim iadesi/transferi uygulaması

Avusturya mevzuatına göre prim iadesi veya transferi uygulaması bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, 2005 yılından itibaren sigortalılar, toplam katkı tabanını aşan fazla ödenmiş emeklilik katkı paylarının geri ödenmesini talep edebilmektedirler. Başvuru herhangi bir sigorta kurumuna yapılabilir. Eğer herhangi bir başvuru yapılmadığında, emeklilik hakkı doğudunda fazla ödenen primler geri talep edilebilinir. Primlerin iadesi, fazla ödenen miktarın % 11,4’ü oranından yapılmaktadır. Ticari Sosyal Güvenlik Yasası, Serbest Sosyal Güvenlik Yasası ve Çiftçilik Sosyal Güvenlik Yasasına göre katkılar/primler tam olarak geri ödenmektedir.


Aylıkların Türkiye’de ödenmesi

Avusturya’dan emekli aylığı alan ve ülke dışında yaşayanların aylıklarının transfer işlemleri genel olarak Alman Postası (Deutschen Post AG ) tarafından gerçekleştirilmektedir. Ülkemize yapılan transferler de bu kurum aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Alman Postası Emekli aylıklıklarının transferini çek ile veya kişinin banka hesabına havale etmek suretiyle gerçekleştirmektedir. Aylıkların bankaya havale edilmesi durumunda, aylık sahibinin, hesabının bulunduğu bankaya Avusturya Emeklilik Kurumunca veya Alman Postası tarafından gönderilen ilgili formu hesabın bulunduğu bankaya onaylatılması gerekmektedir. Bununla birlikte, transferlerde bankalara bağlı olarak farklılık arz eden transfer ücretleri de kesilmektedir.


MALULLÜK SİGORTASI

Sorumlu Bakanlık(lar)/ Kurum(lar)

Malullük sigortasından sorumlu kurum Avusturya Emeklilik Sigortası Kurumu’dur

(Pensionsversicherungsanstalt).

www.pensionsversicherung.at

tüm sosyal güvenlik primleri hastalık kasaları (Krankenversicherungsträger) tarafından toplanmakta ve ilgili sigorta koluna iletilmektedir. Sozaialversicherungsverband (www.sozialversicherung.at)


Temel yasal metinler

Avusturya Genel Emeklilik Sigortası Kanunu, Allgemeines Pensionversicherungsgesetz (APG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=20003831

Avusturya Genel Sosyal Güvenlik Kanunu, Allgemeines Sozialversicherungsgesetz (ASVG)
https://www.r9is.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008147

Pensionskassenvorsorgegesetz – PKVG
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10007889

Ticari (Esnaf) Sosyal Güvenlik Kanunu, Gewerblichen Sozialversicherungsgesetz (GSVG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008422

Serbest Çalışanların Sosyal Güvenlik Kanunu, Freiberuflichen-Sozialversicherungsgesetz (FSVG)
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008423

Çiftçiler Sosyal Güvenlik Kanunu Bauern- Sozialversicherungsgesetz (BSVG):
https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=10008431


Finansman ve katkı yöntemi

Avusturya’da Prime dayalı dağıtım modeli uygulanmakta olup, federal bütçeden de katkı sağlanmaktadır. Emeklilik Sigortası kolunda toplam 22,80 oranında prim ödenmekte olup bu oran işçi (10,25) ve işveren (12,55) tarafından ödenmektedir. Emekilik Sigortasının gelirleri; sigorta primleri ve Fedderal Bütçe katkısı olup, giderleri ise Emekli aylıklarıdır.

İdari maliyetleri önlemek için, tüm sosyal güvenlik primleri hastalık kasaları (Krankenversicherungsträger) tarafından toplanmakta ve ilgili sigorta koluna iletilmektedir. Sozaialversicherungsverband (www.sozialversicherung.at)

Avusturya Emeklilik Sigortası prim oranına göre hesaplanmaktadır. İşverenin ve işçinin ödemesi gereken prim oranları vardır. İşverenin ödemesi gereken oran 12,55, işçinin ödemesi gereken oran 10,25’dir. İşçinin oranı maaşından işverene kesilmektedir. İşveren toplam 22,80 günlük prim ödemiş olmaktadır.


Prim oranları

Ücret Karşılığı Bağımlı Çalışan İşçi ve Hizmetliler için Prim oranları;

Toplam İşçi Payı İşveren Payı

Emeklilik Sigortası 22,8 10,25 12,55

Devlet Memurları için Prim oranları

Toplam İşçi Payı İşveren Payı

Emeklilik Sigortası 22,8 10,25 12,55

Serbest Çalışanlar için Prim oranları

Emeklilik Sigortası 18,5

Sosyal güvenlik katkıları katkı tabanından ve katkı oranından oluşmaktadır. Katkı tabanları bir takvim ayında kazanılan kazançtır. Katkı zorunluluğu sadece maksimum katkı tabanına kadar yapılmaktadır. Katkı oranı, bireysel katkı miktarının belirlemek için farklı derecelerde sağlık, kaza ve emeklilik sigortası için yasalar tarafından şart koşulan belirli bir orandır.
Bu, sosyal güvenlik katkılarının sigortalı olma riskinden bağımsız olarak hesaplanılmaktadır. Avusturya’da prim oranları işveren ve işçi olarak ayrılmaktadır. İşçinin ödemesi gerek prim oranı 10,25, işverenin ödemesi gereken oran 12,55’tir.


Prim ödeme süresi

-180 prim ödeme ayının (Her bir çocuk için çocuk bakım parası alınan ilk 24 ay prim ödeme
ayı olarak sayılmaktadır.) veya

-300 sigortalılık ayının mevcut olması veya
-Sigortalının, aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihte 50 yaşından küçük olması halinde son 120 takvim ayı içersinde 60 aylık sigortalılık süresinin bulunması
( sigortalının söz konusu tarih itibarıyla 50 yaşından büyük olması halinde 60 aylık sigortalılık süresi, 50 yaşından sonra geçen her bir ay için bir ay ilave edilmek suretiyle artırılmaktadır.) veya

-malullük veya mesleki işgöremezlik halinin, sigortalının 27. yaşını doldurmasından önce meydana gelmesi halinde en az 6 aylık sigortalılık süresinin mevcut olması,

-aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerin başlatıldığı tarihte henüz erken yaşlılık aylığı veya
-normal yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin şartların yerine gelmemiş olması,

gerekmektedir.


Aylık bağlama koşulları

Söz konusu aylıkların bağlanabilmesi için;
– sigortalının malul veya mesleki iş göremez durumda olması, Kanunun öngördüğü sigortalılık süresi şartlarının yerine getirilmiş olması,
– aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihten önce mutat yaşlılık aylığı veya uzun süreli sigortalılıktan dolayı erken yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin gerekli şartların yerine gelmemiş olması,
– sigortalının malul veya mesleki iş göremez durumda olmasına neden olan işin bırakılması şartları aranmaktadır.
Emeklilik sigortası mevzuatına göre maluliyetin tespitinde vasıflı işçi ile vasıfsız işçinin işgücü kaybı farklı mütalaa edilmektedir. Vasıflı işçi, mesleki açıdan korunmaktadır. Vasıflı işçilerde, vasıflarına uygun olan işlerde çalışabilmeleri için gerekli olan çalışma gücünün yarısından fazlasını kaybedip kaybetmediklerine; vasıfsız işçilerde ise bunların, genel iş piyasasında kendisine verilebilecek herhangi bir işte çalışan sağlıklı birinin elde ettiği kazancın yarısını kazanıp kazanamayacaklarına bakılmaktadır.
Malullük veya Mesleki İş görmezlik aylığı bağlanmasına ilişkin gereken şartlar
• Sigortalının malul veya mesleki iş göremezlik durumda olması ve malullük veya mesleki iş göremezlik halinin 6 ay devam etmesi veya edeceğinin öngörülmesi,
• 180 prim ödeme ayının (Her bir çocuk için çocuk bakım parası alınan ilk 24 ay prim ödeme ayı olarak sayılmaktadır.) veya
• 300 sigortalılık ayının mevcut olması veya
• Sigortalının, aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihte 50 yaşından küçük olması halinde son 120 takvim ayı içersinde 60 aylık sigortalılık süresinin bulunması ( sigortalının söz konusu tarih itibarıyla 50 yaşından büyük olması halinde 60 aylık sigortalılık süresi, 50 yaşından sonra geçen her bir ay için bir ay ilave edilmek suretiyle artırılmaktadır.) veya
• malullük veya mesleki iş göremezlik halinin, sigortalının 27. yaşını doldurmasından önce meydana gelmesi halinde en az 6 aylık sigortalılık süresinin mevcut olması,
• aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerin başlatıldığı tarihte henüz erken yaşlılık aylığı veya normal yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin şartların yerine gelmemiş olması,
gerekmektedir.


Malullük derece koşulu

İşçi (Arbeiter) statüsündeki bir sigortalı,
1. umumiyet itibarıyla, eğitimini yaparak veya pratikte öğrenmiş olduğu mesleklerde çalışmış olması ve çalışma gücünün, bedensel veya zihinsel durumu nedeniyle benzer bir mesleki eğitim yapmış ve sözkonusu mesleklerin her birinde eşdeğerde bilgi ve becerisi olan bedensel ve zihinsel yönden sağlıklı bir sigortalının çalışma gücünün yarısından daha aza düşmüş olması halinde veya

2. umumiyet itibarıyla olmamak üzere, 1 nolu kısımda belirtilen tanım anlamında eğitimini yaparak veya pratikte öğrenmiş olduğu mesleklerde çalışmış olması ve bedensel veya zihinsel durumu nedeniyle, yapmış olduğu işin hakkaniyet prensiplerine uygun olarak nazarı dikkate alınması suretiyle iş piyasasında hâlâ geçerliliği olan ve kendisinden yapması beklenebilen bir işi yapmak suretiyle bedensel ve zihinsel yönden sağlıklı bir sigortalının böyle bir işi yaparak düzenli olarak elde ettiği ücretin artık en az yarısını kazanabilecek durumda olmaması halinde

Hizmetli (Angestellte) statüsündeki bir sigortalı, çalışma gücünün, bedensel veya zihinsel durumu nedeniyle benzer mesleki eğitim yapmış ve eşdeğerde bilgi ve becerisi olan bedensel ve zihinsel yönden sağlıklı bir sigortalının çalışma gücünün yarısından daha aza düşmüş olması halinde mesleki işgöremez kabul edilmektedir.

Diğer taraftan, Avusturya Emeklilik Sigortası maluliyet derecesine göre bakım parası vermektedir. Bakım parası alma hakkı aşağıdaki koşullar yerine getirildiğlnde alınmaktadır:
• fiziksel, zihinsel ya da psikolojik engellilik ya da duyu özürlülüğünden dolayı sürekli bakım ve yardıma ihtiyaç duyulması gerekmektedir
• bakım ihtiyacının en az altı ay sürmesi gerekmektedir
• Avusturya’da ikamet edilmesi gerekmektedir, belirli şartlar yerine getirildiğinde, bakım parası diğer bir avrupa birliği üye ülkelerde, Avrupa Ekonomik Alanında ve İşviçrede ikamet edildiğinde de verilmektedir
Bakım parasının oranı Bakıma muhtaçlık seviyesine göre değişmektedir. 7 bakım seviyesi vardır.
2018 yılı için bakım parası miktarları şöyledir:
• 1 Seviye -> 157,30 Avro -> ortalama 65 saat bakıma ihtiyac duyulmaktadır
• 2 Seviye -> 290,00 Avro -> ortalama 95 saat bakıma ihtiyaç duyulmaktadır
• 3 Seviye -> 451,80 Avro -> ortalama 120 saat bakıma ihtiyac duyulmaktadır
• 4 Seviye -> 677,60 Avro -> ortalama 160 saat bakıma ihtiyac duyulmaktadır
• 5 Seviye -> 920,30 Avro -> ortalama 180 saat bakıma ihtiyac duyulmaktadır
• 6 Seviye -> 1.285,20 Avro -> ortalama 180 saat bakıma ihtiyac duyulmaktadır
• 7 Seviye -> 1.688,90 Avro -> ortalama 180 saat bakıma ihtiyac duyulmaktadır
Bakım Parası için Emeklilik Sigorta Kurumuna, herhangi bir Sigorta Kurumuna, belediyeye veya mahkemeye başvuru yapılması şart koşulmuştur. Başvuru kişinin bağlı olduğu sigorta kurumuna iletmektedir.


Malullük Aylığı

Sigortalı aşağıdaki koşullarından oluşması durumunda Maluliyet veya iş göremezlik aylığını almaya hak kazanmaktadır;
• Mesleki rehebilitasyonun mümkün olmaması durumunda,
• Maluliyetin veya mesleki iş göremezliğin 6 ay boyunca devam etmesi durumunda, (01.01.1964 tarihinden sonra doğanlar için; maluliyetin veya mesleki iş göremezliğin sürekli olarak devam etmesinin tahmin edilmesi durumunda )
• Asgari sigortalılık şartının yerine getirilmiş olması,
• aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerin başlatıldığı tarihte henüz erken yaşlılık aylığı veya normal yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin şartların yerine gelmemiş olması
durumunda maluliyet aylığı veya iş göremezlik aylığı bağlanmaktadır.

Malullük veya mesleki işgöremezlik aylığı, esas itibarıyla en fazla 24 aylık bir süre için bağlanmaktadır. Bu sürenin hitamında malullük veya mesleki işgöremezlik hali mevcut olmaya devam ediyorsa, aylık her keresinde en fazla 24 aylık bir süre için ödenmektedir
Sigortalının bedensel veya zihinsel durumu itibarıyla daimi bir malullük veya mesleki işgöremezlik halinin mevcut olması halinde malullük veya mesleki işgöremezlik aylığı, bir zamansal sınırlamaya tabi tutulmaksızın daimi olarak bağlanmaktadır.

Malullük veya mesleki işgöremezlik aylığı alan bir kişinin çalışması ve bir takvim ayında elde ettiği kazancın, tam sigortaya tabi olmayan kısa süreli işler için öngörülen ücret sınırını (2018 yılı için aylık 438,05 Avro) aşması halinde ve toplam gelirinin 1.196,64 Avronun üzerinde olması durumunda aylığı, söz konusu takvim ayı için azaltılmaktadır. Bir takvim ayı içersindeki elde edilen kazancın 1.196,64 ile 1.794,20 Avro arasında olması durumunda aylığı %30 oranında, 1.794,20 ile 2.392,17 Avro arasında olması durumunda aylığı %40 oranında, 2.392,17 Avrodan fazla olması durumunda ise %50 oranında kesinti yapılmaktadır.

Sağlık durumundan dolayı kalıcı maluliyet varsayılırsa, maluliyet aylığı süresiz olarak verilir. Aksi takdirde, maluliyet maaşı 2 yıllık sınırlı bir süre için verilecektir. 2 yıllık süreden sonra maluliyet devam ederse, başvuru ile maluliyet 2 yıl daha uzatılır.


İkinci ayak emeklilik

İşletme Emekli Aylığı sistemi Avusturya`da yaygın değildir. Bununla birlikte az sayıda işletme toplu sözleşme hükümlerine bağlı olarak, çalışanlarına işletme aylığı imkanı sunmaktadır. Avusturya İşletme Aylığı Kanunu gereğince işletme aylığı;
-Bir işverenin, 25 yaşını tamamlamış işçisine, zorunlu sosyal sigortadan hak kazanılan aylığı tamamlayıcı mahiyette bir işletme aylığı bağlayacağı vaadinde bulunmuş olması,
-Vaadin yapıldığı tarihten sonra işveren ve işçinin, Kanuna göre en fazla 10 yıl olmak üzere iş akdinin belirli bir süre -bekleme süresi- devam etmesini kararlaştırmış olmaları ve bekleme süresinin dolması,
-Zorunlu sosyal sigortadan aylık bağlanmış olması (bu şart yalnızca Yaşlılık Aylığına bağlı olmayıp, İş göremezlik Ödeneği, Maluliyet Aylığı ve Dul ve Yetim Aylığı alınan durumlarda da geçerli olabilmektedir.)
halinde ödenmektedir.


Sigortalı olma koşulu

Avusturya’da, işyerinde işe başlanılan tarih zorunlu sigortalılığın başlangıç tarihi olarak belirlenmiş olup, işten ayrılınması durumunda zorunlu sigortalılık süresi de sona ermektedir. Sigortalılığın, işveren tarafından yetkili sağlık sigortasına bildirilmesi gerekmektedir. Zorunlu sigortalılığın gerçekleşebilmesi, bir işyerinde çalışma şartına bağlıdır. Avusturya’da en düşük sigortalılık yaşı 15 olarak belirlenmiştir.
Ayrıca Avusturya’da isteğe bağlı sigortalılık da mevcuttur. İsteğe bağlı sigortalılıktan faydalanabilmek için 15 yaşın tamamlamış olması, zorunlu sigortalılık kapsamında sigortalı olunmaması ve Avusturya’da ikamet edilmesi gerekmektedir.

İsteğe bağlı sigortalılıkta, sigorta başlangıç tarihi olarak, başvuru tarihinden bir yıl önesi veya başvuru ayını takip eden ay seçilebilir.Talep eidlmesi durumunda veya zorunlu sigortalılık kapsamında sigortalı olunması durumunda isteğe bağlı sigortalılık durumu sona ermektedir. İsteğe bağlı sigortalılıkta, aylık ödenecek pirim miktarı kişinin daha önce çalışmasının oulp olmamasına göre değişiklik arz etmektedir. Buna göre; kişinin daha önce çalışması olmaması durumunda aylık ödenecek miktar; 682,29 Avro’dur. Daha önce çalışması olanlar için; 183,04- 1.364,58 Avro arasında bir miktar olarak belirlenmektedir.


Sigortalılık olarak değerlendirilen süreler

-180 prim ödeme ayı(Her bir çocuk için çocuk bakım parası alınan ilk 24 ay prim ödeme ayı olarak sayılmaktadır.) veya 300 sigortalılık ayı veya Sigortalının, aylık bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihte 50 yaşından küçük olması halinde son 120 takvim ayı içersinde 60 aylık sigortalılık süresi ( sigortalının söz konusu tarih itibarıyla 50 yaşından büyük olması halinde 60 aylık sigortalılık süresi, 50 yaşından sonra geçen her bir ay için bir ay ilave edilmek suretiyle artırılmaktadır.)

-malullük veya mesleki işgöremezlik halinin, sigortalının 27. yaşını doldurmasından önce meydana gelmesi halinde en az 6 aylık sigortalılık süresi,

-Borçlanılan öğrencilik dönemleri,

– İsteğe bağlı sigortalılık süreleri (12 aya kadar)


Türkiye’de geçen sigorta süreleriyle bu ülkede geçen sigorta sürelerinin birleştirilmesi

Türkiye ile Avusturya arasındaki Sosyal güvenlik anlaşması kapsamında, Avusturya mevzuatına göre, herhangi bir yardıma hak kazanılıp kazanılmadığının saptanmasında, Türkiye’de geçen sigortalılık süreleri de dikkate alınmaktadır. Buna göre, Türkiye‘de geçen sigortalılık süreleri ayı zamana rastlamamak koşuluyla dikkate alınabilmekte ve aylık bağlanmasında iki süre de birleştirilebilmektedir.


Prim iadesi/transferi uygulaması

Avusturya mevzuatına göre prim iadesi veya transferi uygulaması bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, 2005 yılından itibaren sigortalılar, toplam katkı tabanını aşan fazla ödenmiş emeklilik katkı paylarının geri ödenmesini talep edebilmektedirler. Başvuru herhangi bir sigorta kurumuna yapılabilir. Eğer herhangi bir başvuru yapılmadığında, emeklilik hakkı doğudunda fazla ödenen primler geri talep edilebilinir. Primlerin iadesi, fazla ödenen miktarın % 11,4’ü oranından yapılmaktadır. Ticari Sosyal Güvenlik Yasası, Serbest Sosyal Güvenlik Yasası ve Çiftçilik Sosyal Güvenlik Yasasına göre katkılar/primler tam olarak geri ödenmektedir.


Aylıkların Türkiye’de ödenmesi

Avusturya’dan emekli aylığı alan ve ülke dışında yaşayanların aylıklarının transfer işlemleri genel olarak Alman Postası (Deutschen Post AG ) tarafından gerçekleştirilmektedir.Ülkemize yapılan transferler de bu kurum aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Alman Postası Emekli aylıklıklarının transferini çek ile veya kişinin banka hesabına havale etmek suretiyle gerçekleştirmektedir. Aylıkların bankaya havale edilmesi durumunda, aylık sahibinin, hesabının bulunduğu bankaya Avusturya Emeklilik Kurumunca veya Alman Postası tarafından gönderilen ilgili formu hesabın bulunduğu bankaya onaylatılması gerekmektedir. Bununla birlikte,transferlerde bankalara bağlı olarak farklılık arz eden transfer ücretleri de kesilmektedir.


SAĞLIK HİZMETLERİ

Sağlık sistemi

Federal devlet yapısına sahip olan Avusturya’da sağlık sistemi bu yapıya uygun olarak yapılanmış ve her Federal eyalette bulunan 9 Bölge, 6 İşletme ve 4 Kurumsal olmak üzere toplam 19 hastalık kasası tarafından yürütülmektedir. Sağlık hizmetlerinin finanasmanı, sosyal sigorta kuruluşlarının fonlarından, bütçeden ve doğrudan ödemelerden oluşmaktadır. Avusturya’da sağlık hizmetleri daha çok kamu tarafından sunulmakta olup, belirli grupların hizmet aldığı özel kuruluşlarlaca da sağlık hizmeti sunulmaktadır. Sağlık sigortası tüm çalışanları, çalışanların aile bireylerini ve muhtaçları kapsamaktadır. Avusturya nüfusunun yaklaşık %99’u sağlık güvencesi şemsiyesi altındadır.

Avusturya Genel Sosyal Sigortalar Kanunu tüm çalışanları kapsamaktadır. Sigorta bildirimi ve prim ödemeleri genellikle bölgesel sağlık sigortası fonları tarafından yönetilmektedir. Bölgesel sağlık sigortası fonları sosyal sigortaların tüm kollarından primleri toplamakta ve bunları ilgili makamlara iletmektedir.
Genel sosyal güvenlik primleri her ayın son gününde ödenmekte olup, 15 gün içerisinde sorumlu sağlık sigortası taşıyıcısının hesabına aktarılmaktadır.


Sağlık hizmetlerinden yararlanma koşulları

Avusturya’da sosyal sigortalar tüm toplum için sağlık hizmetlerini garanti altına almaktadır. Çalışanlar ve aile biryleri, işsizlik ödeneği alanlar ve aile bireyleri, asgari güvence yardımı ödeneği alanlar ve aile bireyleri sağlık hizmetlerinden yararlanmaktadırlar. Sağlık hizmeti sigortalılığın başlangıcından itibaren bekleme süresi olmaksızın başlamaktadır. Kişinin zorunlu sağlık sigortasına tabi olmaması durumunda, özel sağlık sigortası yaptırma hakkı bulunmaktadır. Özel sağlık sigortasından genel olarak; zorunlu sağlık sigortasına tabii olmayanlar, üniversite öğrencileri ve sigortadan muaf çalışanlar Avusturya’da mukim olmaları durumunda yararlanabilmektedirler.


HASTALIK SİGORTASI

Hastalık sigortasından yararlanma koşulları

Avusturya’da hastalık sigortasından faydalanabilmek için herhangi bir hastalık kasasına prim ödenmesi ve Avusturya’da ikamet edilmesi gerekmektedir. Hastalık sigortasından faydalanma hakkı, sigortalılığın başlangıcından itibaren bekleme süresi olmaksızın başlamaktadır. Sigortalılığın sona ermesi durumunda, 21 gün boyunca hastalık sigortasından faydalanma imkanı da bulunmaktadır. Hastalık sigortası prim oranları 01.01.2018 tarihinden itibaren ücret karşılığında bağımlı çalışan işçi ve hizmetliler için; işçi payı (%3,78) ve işveren payı (%3,87) olmak üzere toplam %7,65, devlet memurları için çalışan (%4,10) ve devlet (%3,535) olmak üzere %7,635’tir.Bağımsız çalışsanlar için hastalık sigortası prim oranı; %7,65’tir. Avusturya’da hastalık sigortası toplam nüfusun yaklaşık %99’unu kapsamında bulundurmaktadır.


Sağlanan yardımlar/ödenekler

Hastalık Sigortasından sağlanan yardımlar ve ödenekler;
• tıbbi tedavi (tıbbi yardımlar, tıbbi çareler ve tıbbi ilaçların yanı sıra psikoterapi, klinik psikoloji, fizyoterapi gibi tıbbi yardımlar)
• Evde bakım,
• Hastahanede bakım,
• Hastalık nedeniyle ödenen hastalık parası (Krankengeld)
• Uzun süreli hastalık sonrası adaptasyon ödeneği,
• İş görmezlik nedeniyyle Rehabilitasyon ödeneği,
• Diş tedavisi, protezler, orodontik tedaviler,
• Fizik tedavi yardımı,
• Tıbbi rehabilitasyon önlemleri,
• Önleyici Bilgilendirme Hizmetleri (hastalıkların ve kazaların önlenmesi konusunda eğitim ve bilgilendirme)
• Koruyucu ve Önleyici Sağlık Hizmetleri

Sigortalının hastalığı süresince, hastalık sigortası tarafından hastalık parası (Krankengeld) ödenmektedir. (genel uygulamada hastalığın 4.gününden itibaren toplamda 52 hafta)
Hastalık parası yasal olarak 26 hafta boyunca ödenmektedir. Sigortalının son 12 ay içerisinde 6 aylık çalışma süresi olması durumunda bu süre 52 haftaya kadar da uzayabilmektedir. Bazı durumlarda yetkili hastalık kasasının özel yönetmelik çıkarması durumunda bu süre 78 haftaya kadar da uzatılmaktadır.

Diğer taraftan, işçinin hastalığı durumunda işverenin işçinin çalışma sürelerine göre değişen ücret ödeme yükümlülükleride bulunmaktadır.
Buna göre,işveren;

-5 yıla kadar çalışması olan işçiye; 6 hafta tam ücret, 4 hafta yarım ücret ödemekle (ücretin yarısı hastalık sigortası tarafından ödenmektedir.)

-6 ila 15 yıl arasında çalışma süresi olan işçiye; 8 hafta tam ücret, 4 hafta yarım ücret ödemekle(ücretin yarısı hastalık sigortası tarafından ödenmektedir.)

-16 ila 25 yıl arasında çalışma süresi olan işçiye; 10 hafta tam ücret, 4 hafta yarım ücret ödemekle (ücretin yarısı hastalık sigortası tarafından ödenmektedir.)

-26. yılda fazla çalışma süresi olan işçiye; 12 hafta tam ücret, 4 hafta yarım ücret ödemekle (ücretin yarısı hastalık sigortası tarafından ödenmektedir.)
Yükümlüdür.


İŞ KAZASI

İş kazası sayılan haller

– İşyerinde ve işin görülmesi esnasında yaşanan
tüm kazalar iş kazası olarak kabul edilmektedir.
– Daimi ikamet adresinden iş yerine, iş
yerinden öğle yemeğine ya da eve giderken yaşanan kazalar,
– Belirli bir mesleki bilginin edinilmesi
amaçlı eğitim önlemlerinde yaşanan kazalar, aynı zamanda eğitimin görüldüğü yere gidiş ve gelişlerde yaşanan kazalar,
– Evden ya da işyerinden doktora gidiş
gelişlerde yaşanan kazalar(işyerine doktor randevusu olduğu önceden bildirilmelidir),
– Çocuk bakım kuruluşlarına, tam gün hizmet veren çocuk bakım merkezlerine, okula gidiş ve gelişler ile yabancı bir gözetime tabi olan çocukları bakım için götürüp gelirken yolda meydana gelen kazalar,
– Çıkar grubu ya da meslek birliklerinin (işçi odası, sendika birliği, esnaf odası gibi) faaliyetlerinde yaşanan kazalar,
– Anaokuluna giden çocukların, ilk ve ortaöğretim ile yüksek öğretimde bulunan öğrencilerin kayıtlı bulundukları dönem içerisinde aldıkları eğitim esnasında yaşadıkları kazalar,
– Bu öğrencilerin ve anaokuluna giden çocukların okul etkinliklerinde yaşadıkları kazalar,
– Anaokuluna ve okula geliş-gidişlerde meydana gelen kazalar,
– Müfredat dahilinde öngörülen uygulamalı eğitimlerde yaşanan kazalar,
– Belirli mesleklerde adaptasyon sürecinde meslek okulu öğrencilerinin yaşadıkları kazalar,
– İşveren tarafından planlanan iş gezilerinde veya iş kutlamalarında meydana gelen kazalar,
– İşsizlik Sigortası Kurumu’ndan aylık alan kişiler, İşgücü Piyasası Servisi tarafından iş görüşmesine gönderildiklerinde yolda meydana gelmiş olan kazalar,
– Trafik kazası durumunda yardım ederken yaralanmaya sebebiyet veren kazalar,
Gönüllülük esaslı eğitim ve faaliyetlerde(itfaiye, cankurtaran, Kızıl Haç hizmetleri gibi) meydana gelen kazalar.


Yararlanma koşulları

İş kazası olduğunda;
– iş göremezlik durumu, üç aydan uzun bir süre yüzde 20’den daha fazla olduğunda belirli bir süre için kaza sigortasından faydalanılmaktadır,
– iki sene geçmesine rağmen hala daha en az yüzde 20 oranında iş kaybı olduğunda, kaza sigortasından süresiz faydalanılmaktadır, bu durum çalışma hali devam etse de emekli olunsa da değişmemektedir. Alınan ücret ise iş gücünün ne oranda etkilendiği ve kaza öncesi ne kadar kazanıldığıyla orantılıdır.
– Bir veya birkaç iş kazası sonucu iş kaybı söz konusu olduğunda sürekli emeklilik iki sene sonrasında değerlendirilecek ve sürekli bir ödeneğe hak kazanılacaktır.
İş kazasının ölümle sonuçlanması durumunda hak sahipleri, dul ve yetimler, kişinin haklarından yararlanabileceklerdir.


Bildirim

Kaza sigortası hizmetlerinden sadece iş kazası tanımına uyan durumlarda faydalanılmaktadır. Firma içinde ya da firmanın inşaat alanında meydana gelen kazaları belgeleyebilmek çok kolay olsa da yolculuklarda meydana gelen kazaları ispat etmek zordur. Bunun için kazanın meydana geldiği yolun, işe gidiş ve gelişlerde kullanılan yol olduğu ve yolculuğun görev için yapıldığı belgelenmelidir. Bu bağlamda işletmenin terk edildiği durumlarda hizmet amaçlı yolculuk yapıldığı veya tedavi için yolculuk yapıldığı net bir şekilde bildirilmelidir.

İşveren, Genel Kaza Sigortası Kurumu’na iş kazasını bildirdikten sonra Kurum, kaza hakkında gerekli incelemeleri yapmak ve ödenecek miktarı tespit etmek amacıyla harekete geçecektir. Kaza Sigortası Kurumu’na sonrasında kötü sonuçlar doğurabilecek küçük yaralanmalar genellikle bildirilmemektedir. Bu nedenle yıllar sonra da yaşanan hastalığın iş kazasıyla bağlantısı olduğunu belgeleyebilmek adına kişinin kendisinin harekete geçerek Genel Kaza Sigortası Kurumu’na başvurması yararlı olacaktır. Burada önemli olan noktalardan biri, dilekçenin iş kazasının yaşanmasının ardından iki sene içerisinde Kuruma verilmesi halinde ilgili kişi Kurumun hizmetlerinden geriye dönük olarak (iş kazasına neden olan rahatsızlık nedeniyle alınan raporun sona erdiği tarihten, hastalığın başladığı tarihten sonraki 27.haftanın başına kadar) faydalanabilecektir.


İş kazalarında işverenin ve işçinin sorumlulukları

İşçilerin her iş kazazını, kazaya sebep verebilecek her olayı ve tespit ettikleri güvenlik ya da sağlık için tehlike arz eden ciddi ve dolaylı her durumu ilgililere bildirmekle yükümlüdür.

İşveren de kaza sigortasına sahip bir kişinin ölümüne neden olan ya da kişinin üç günden fazla süre tamamen veya kısmen iş göremez durumunda kalmasına neden olan iş kazasını beş gün içerisinde hastalık sigortasına bildirme yükümlülüğü vardır. Ayrıca işveren, ölümle sonuçlanan ve ağır iş kazasına neden olan iş kazalarını, eğer güvenlik güçleri müdahil olmamışsa bir an önce iş teftiş kurumuna bildirmelidir. İşverenler, ölümle sonuçlanan iş kazaları ile işçinin üç günden fazla süreyle çalışamaz duruma geldiği tüm iş kazalarına ilişkin kayıtları beş yıl süreyle saklamalıdır. İşverenin, işçinin güvenliği ve sağlığı için mevcut olan riskleri araştırma ve değerlendirme sorumluluğu bulunmaktadır.


Sağlanan yardımlar/ödenekler

İş kazası sonucunda yaşanan rahatsızlığın giderilmesi için tedavinin, iş kazası veya meslek hastalığı sonuçlarında iyileşme ya da iş görme kapasitesinin artırılması noktasında gereken süre ve sıklıkla gerçekleşmesi beklenmektedir. Tedavinin amacı, sigortalının belirli bir oranda iş görme kapasitesini tekrar kazanması, mesleki ve ekonomik yaşamda toplum içerisinde uygun bir yer edinmesini sağlamaktır.. Bakım parasından Avusturya Emeklilik Sigortası Kurumu sorumludur ve başvurular bu kurumu yapılması gerekmektedir.

Ağır hastanın dul eşi emekli maaşından olan katkı tabanının % 40 oranını dul yardımı olarak almaktadırlar. Ölen kişinin ölüm anında birkaç emekli aylığı mevcut ise, dul yardımı en yüksek tabandan hesaplanmaktadır.

İş kazası nedeniyle ölümüne neden olan sigortalı bir kişinin her çocuğu 18 yaşına kadar yetim aylığı alma hakkı vardır.

Eğer çocuğun sadece bir ebeveyini ölmüş ise, yetim aylı prime esas kazanc miktarının % 20’dir. Eğer iki ebeveyinide ölmüş ise bu oran % 30’dur. Yetim aylığı 18 yaşından sonra sadece özel talep üzere verilmektedir.

İş kazası nedeniyle ölümüne neden olan sigortalının, anne ve babasının, büyük anne ve büyük babasının veya kardeşlerinin geçiminin büyük kısmı ölen kişi tarafından sağlanılmış ıse, bu kişilerede prime esas kazanc miktarının %20 oranında bir aylık bağlanmaktadır. Aylık muhtaçlık süresi boyunca verilmektedir.


Kontrol muayenesi

Yararlanıcılar, kaza veya hastalığın ilgili durumunu belirlemek için bir takip muayenesinden geçmek zorundadır. Böyle bir muayene için davet geldiğinde, kişi muayeneye gitmediği takdirde ödenen emekli maaşı geçici olarak veya tamamen geri alınabilir.


MESLEK HASTALIĞI

Meslek hastalığı sayılan haller

Meslek hastalığı genelde kronik hastalıklarda belirli bir süre için maruz kalınan bir etkiye istinaden görülmektedir. Çoğunlukla sağlığı tehdit eden çalışma uygulamaları ya da zararlı maddeler sonucu yaşanmaktadır. En bilineni kronik solunum yolu iltihaplanmasıdır. Aynı zamanda zararlı maddelere doğrudan temas sonucu meydana gelen cilt hastalıkları (egzema) da sıklıkla görülmektedir. Meslek hastalığı, mesleki faaliyetin icrası nedeniyle sağlığın bozulması durumudur. Hangi hastalıkların meslek hastalığı olarak tanındığı Genel Sosyal Sigortalar Kanunu’nun birinci cildinde yer alan meslek hastalıkları listesinde belirlenmiştir. Avusturya’da halihazırda 53 adet farklı meslek hastalığı tanımlanmıştır. Kaza sigortası tarafından iş kazasının yanı sıra meslek hastalığı da kapsam altına alınmıştır. Meslek hastalığı doktor veya işverence “meslek hastalığı” formuyla birlikte Genel Kaza Sigortaları Kurumu’na bildirilmelidir. Kurumun meslek hastalığı bulunduğunu onaylamasının ardından kaza sigortası acentesi tarafından kişinin zararı tazmin edilecektir. Bunun bir anlamı da kişinin meslek hastalığı sonrası başka bir mesleğe geçişi için gerekli olan eğitimlerin kaza sigortası acentesi tarafından karşılanacağıdır. Meslek hastalığı listesinde olmayan bir hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için icra edilen meslek ile hastalığın bağlantısının bariz biçimde ispat edilmesi gerekmektedir.


Yararlanma koşulları

İş kazası ya da meslek hastalığı nedeniyle sağlığı bariz bir biçimde tehdit altında olan sigortalılar veya yakınları Kaza Sigortası Kurumu’ndan tazminat alma hakkına sahiptirler. Burada farklı tazminat şekilleri söz konusudur:
– İş göremezlik aylığı,
– Mesleğe adaptasyon telafisi,
– Geride kalanlara aylık,
– Dul aylığı,
– Cenaze masraflarının kısmi olarak karşılanması.
İş göremezlik aylığının belirlenmesinde iki ölçüt kullanılmaktadır:
– Prime esas kazanç miktarı,
– İş kazası veya meslek hastalığı sonucu gerçekleşen rahatsızlık seviyesi.
Prime esas kazanç miktarının belirlenmesinde genellikle o sene içerisindeki kazancın toplamının, azami katkı payına kadar olan tutarıdır.


Tespit ve bildirim

Avusturya’da meslek hastalığı ya doktor tarafından ya da işveren tarafından kaza sigortası kurumuna bildirilmelidir.


Meslek hastalığında işverenin ve işçinin sorumlulukları

Meslek hastalığı hakkında işveren ve işçi, güvenlik ve sağlık tedbir kurallarına uymak zorundadır. Aynı zamanda işveren ve işçinin, iş koruma düzenlemelerine katkı sunmaları beklenmektedir (örneğin uygulamadan doğan bir eksikliği bildirme gibi). İşverenin aşağıda yer alan tehlikeyi önleme ilkelerini hayata geçirmesi gerekmektedir:

  1. risklerin önlenmesi,
  2. kaçınılmaz risklerin öngörülmesi,
  3. tehlike arz edecek durumlarla, kaynağında mücadele,
  4. İş yerinde “insan” faktörünün dikkate alınması,
  5. İş yükümlülüklerinin, faaliyet çeşitlerinin, iş çevresinin, iş akışının ve organizasyon yapısının ayrımının dikkate alınması,
  6. teknik standartların dikkate alınması,
  7. tehlike anlarının ortadan kaldırılması ve azaltılması,

tehlikenin önlenmesinin uygun teknikler, eylemler, yükümlülükler, iş organizasyonu, iş akışları, çalışma koşulları, iş çevresi, sosyal ilişkiler ve iş yerine çevresel etkilerin gözönünde bulundurulması suretiyle planlanması.


Sağlanan yardımlar/ödenekler

Meslek Hastalığı Tedavisi:
Meslek hastalığı sonrası kişinin hastalığında ve iş performansında iyileşme olduğu takdirde hastalığın ilerlemesini önlemek adına süresiz meslek hastalığı tedavisi uygulanmaktadır. Meslek hastalığı tedavisi özellikle doktor kontrolü, tıbbi müdahaleler ve yardımlar ile bakım ve kur alanlarını kapsamaktadır.

Rehabilitasyon:
Rehabilitasyon tedavisinin amacı, sigortalıların mesleki ve ekonomik hayatlarında mağdur olmamaları ve iş piyasasında daha uzun süre yer alabilmelerini sağlamaktır. Bu tedavi süresince, sigortalılara yeniden eğitim imkanı, iş arama yardımı, hibe ya da kredi yardımları gibi hususlarda destek sağlanmaktadır.

Maluliyet:
İş hayatında sağlığını kaybeden kişilere, herhangi bir sakatlık ve yaralanma sözkonusu olduğunda, protez gibi gerekli ortopedik destekler sunulmaktadır. Maluliyet süresince sigortalının maluliyet aylığı alma hakkı bulunmaktadır. Eğer sigortalının iş kapasitesinde meslek hastalığından dolayı %20 oranında azalma meydana gelirse maluliyet aylığı sigortalının hastalık süresinin bitiminden en geç altı ay sonrasına kadar verilmektedir. Hastalık ödeneği de eş zamanlı olarak hak edilmiş ise, maluliyet aylığı ancak hastalık ödeneği aşıldığı ölçüde ödenmektedir. Yüzde yüz iş görmezlik durumunda, malulen emeklilik maaşı tam emeklilik maaşının prime esas kazanç miktarının üçte ikisi oranında belirlenmektedir. Kısmi iş görmezlik durumunda ise tam emeklilik maaşının ilgili kısmı bağlanmaktadır. Maluliyet aylığı bir yılda 14 ay üzerinden ödenmektedir. Nisan ve Eylül aylarında özel emeklilik ödemeleri yapılmaktadır. Meslek hastalığı sonucu çalışanda oluşan iş kaybının, tam olarak bilinememesi nedeniyle meslek hastalığının ilk iki yılı içerisinde maluliyet aylığı verilmektedir. Kazadan iki yıl sonra ise maluliyet aylığı süreli olarak verilmektedir. Eğer kişide bir iyileşme görülmezse süreli emeklilik miktarı bir yıl boyunca değişmemektedir.

Meslek hastalığına yakalananlar, maluliyet aylığının %50’sine hak kazanmışlarsa veya bir ya da daha fazla maluliyet aylığı ile birlikte %50 oranına ulaşmışlarsa, ağır hasta olarak kabul edilirler. Ağır hastalara maluliyet aylığı haricinde maluliyet aylığının %20’si veya % 50’si oranında bir ek aylık da verilmektedir. Ayrıca ağır hastaların her bir çocuğu için emekli aylığının onda biri oranında çocuk yardımı alınmaktadır. Bahsekonu yardım 18 yaşına kadar verilmektedir. İstisnai olarak yüksek öğrenimine devam eden çocuklar için bu yardım 27 yaşına kadar verilmektedir. Maluliyet aylığı ve çocuk yardımının toplamı prime esas kazanç miktarını aşmamalıdır.

Meslek hastalığı sonucunda bakıma muhtaç olunması ve bu muhtaçlığın 6 aydan fazla süreceği öngörülmesi halinde kişi, bakım parası hakkı alma hakkında sahip olur. Bakım parasının miktarı bu alanda yetkilendirilen Avusturya Emeklilik Sigorta Kurumu tarafından belirlenmektedir ve başvurular bu kuruma yapılmaktadır. Maluliyet aylığı alan kişi vefat ettiği takdirde, emekli aylığının %40’ı oranında dul aylığı olarak ödenmektedir. Eğer vefat eden kişinin birden fazla emekli aylığı mevcut ise dul yardımı en yüksek tabandan hesap edilmektedir.

Diğer taraftan vefat eden kişinin çocukları da 18 yaşına kadar yetim aylığı alma hakkına sahiptirler. Anne-babasından birisi vefat eden bir kişinin, yetim aylığı prime esas kazanç miktarının %20’si oranında, eğer her ikisi de vefat ettiyse bu oran %30 oranında hesap edilerek ödenmektedir. Yetim aylığı 18 yaşından sonra sadece istisnai durumlarda ve talep edilmesi halinde ödenmeye devam eder.

Meslek hastalığı sonucunda hayatını kaybeden sigortalının anne ve babasının, büyükanne ve büyükbabasının veya kardeşlerinin geçiminin büyük bir kısmı müteveffa tarafından karşılanmışsa, bu kişilere de prim esas kazanç miktarının %20’si oranında aylık ödenir. Ödenen bu aylık, muhtaçlık süresi boyunca devam eder.


ANALIK SİGORTASI

Yararlanma koşulları

Avusturya’da; çalışanların, çırakların ve evde çalışanların anneliğin korunması kanunundan yararlanma hakları vardır. Anneliğin Korunması Kanunu vatandaşlığa, yaşa, gelire, medeni duruma, iş ilişkisinin süresine ve çalıştırmanın kapsamına, çalışma saatine bağlı olmadan geçerlidir. Anne adayı olarak gebeliğin son sekizinci haftasında çalışmak yasaktır. Bu düzenleme anneliğin korunması olarak adlandırılır.

ğer anne veya çocuk için bir tehlike mevcutsa, uzman doktorun çalışmaktan muaf tutulmayı onaylaması ve bunu yazılı olarak gerekçelendirmesi ile anne, daha önce de çalışmaktan muaf tutulabilir (“Freistellung”). Çocuk doğum tarihinden önce veya sonra dünyaya gelirse, doğum öncesi koruma süresi bu oranda kısalır veya uzar.

Anneliğin korunması doğumdan sonra da sekiz hafta sürer. Eğer koruma süresi doğum tarihi doğru hesaplanmadığı için doğumdan önce kısalmışsa, koruma süresi doğumdan sonra kısalma ölçüsünde en fazla 16 hafta uzar. Erken doğumlarda, birden fazla bebeğin doğmasında veya sezaryenle doğumda koruma süresi 12 haftadır.

Ayrıca işverene annelik koruma iznine ayrılmadan 4 hafta önce haber edilmelidir. İşveren iş Müfettişliği’ne anne adayının adını, yasını, görevini ve beklenen doğum tarihini bildirmek zorundadır.

Lohusalık parasından faydalanabilmek için doğumdan önce doktordan onaylanmış doğumun gerçekleşeceği tarih ve hesap bilgileri bölge sağlık sigortası kasalarına bildirilmelidir.


Sağlanan yardımlar/ödenekler

Anneliğin korunması süresinde sağlık sigortasından lohusa/doğum parası alınır. İşveren bu süre zarfında ücret ve aylık ödemez.
Doğumdan 8 hafta önce ve 8 hafta sonra annelik korunma yardımı yapılmaktadır. Annelik korunma sırasında sağlık sigortasından doğum yardımı alınmaktadır. Bu süre zarfında işveren maaş ödememektedir. Doğumdan sonraki annelik korunma süresi 16 haftaya kadar uzatılmaktadır. Erken doğumlarda, çoklu doğumlarda ve sezaryen doğumlarda annelik koruma süresi en az 12 haftadır.

Hamilelik döneminde hamilelerin ağır fiziksel çalışmalar yasaktır. Eğer anne adayının doktor onaylı istihdam yasağı varsa, o yasağın kabul edildiği tarihden itibaren doğum yardımı alınmaktadır.


ÇOCUK PARASI/ AİLE YARDIMLARI

Yararlanma koşulları

Çocuk bakım ödeneği (Kinderbetreuungsgeld)
Çocuk bakım ödeneğinden biyolojik ebeveynler, evlatlık ve koruyucu ebeveynler faydalanmaktadır. Çocuk bakım ödeneği doğumdan sonra verilmektedir eğer doğum izni sırasında ücret ve aylık alınmadıysa. Ayrıca bu yardım iki farklı şekilde verilmektedir. 28 Şubat 2017 tarihinden önce doğan çocuklar ve 1 Mart 2017 tarihinden sonra doğan çocuklar için ayrı koşullarda verilmektedir. Bu yardımdan faydalanabilmek için iki seçenek için gereken koşullar:
• Çocuk Bakım Parasını alan anne veya babanın çocukla aynı evde yaşaması,
• Aile Yardım Parasını alma hakkının olması ve çocuk için aile yardım parasının alınmış olması,
• Anne-babanın ve çocuğun yaşamlarının odak noktasının Avusturya olması,
• Anne-baba ve çocuk Avusturya’da yasal olarak ikamet edebiliyor olmaları,
• Anne-Çocuk Cüzdanındaki muayenelerin yaptırılmış olması,
• Ek kazancın yılda 16 bin 200 Avro sınırını aşmaması gerekmektedir. Gelire bağlı olan çocuk bakım parasında ise ek kazancın yılda 6 bin 100 Avro‘yu geçmemesi gerekmektedir (Zuverdienst)
Eğer bu koşullardan biri eksik ise, çocuk bakım ödeneği verilmemektedir veya düşük miktarda sağlanmaktadır. Çocuk bakım ödeneği en küçük çocuk için verilmektedir. Bu yardımdan faydalandığınız sürece çocuk ve anne hastalık sigortasına tabidir. Çocuk Bakım Parası için başvuru en erken doğumun yapıldığı gün olabilmektedir. Başvurunun daha geç yapılması durumunda, Çocuk Bakım Parası altı aya kadar geriye dönük olarak da ödenebilmektedir. Başvuru tarihi olarak, yetkili sağlık sigortasına başvurunun yapıldığı gün dikkate alınmaktadır.

Lohusalık Parası / Wochengeld
Anne adayları doğum yapmaları beklenen tahmini günden önceki sekiz haftadan itibaren çalıştırılamazlar. Anneliği koruma altındadırlar. Lohusalık Parası bu zaman sırasında anne adayı için maddi bir destek olup, ödenmeyen ücretin yerine verilmektedir. Lohusalık Parası her ayın sonunda ödenir.

Beklenen tahmini doğum tarihinden önce sekizinci haftanın başlamasından itibaren Lohusalık Parası için başvurulabilir. Lohusalık Parası için yetkili sağlık sigortası kurumuna başvurmak gerekmektedir. (Lohusalık Parası için başvuru ücretsizdir).

Doğum İzni / Karenz
Anne-babadan birinin bebekleri ile evde geçirdikleri zamana ebeveyn Doğum izni (“Elternkarenz”) denmektedir. Doğum izni anneliği koruma süresinin (doğumdan sonra 8 haftalık süre) bitmesinden sonra başlar. Talep edilen doğum izni süresinin doğumdan sonra 8 hafta içinde işverene bildirilmesi gerekmektedir.

Doğum izni en erken çocuğun doğumundan sonra annenin çalıştırılma yasağının akabinde başlar (koruma süresi). Doğum izni kararlaştırılan süreden sonra sona ermektedir.

Aile Yardımı / Familienbeihilfe
Aile yardımı, ebeveynlerin çalışma ve gelir durumundan bağımsız olarak gerekli şartların yerine getirilmiş olması durumunda ödenmektir. Aile Yardımı almaya hak kazanmak için aşağıda belirtilen şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.
• Avusturya vatandaşlığı veya yabancı vatandaşların (Avrupa Ekonomik Sahası dışı ülke vatandaşlarının) oturma izni (NAG-Karte: Yerleşme ve Oturma Yasasıyla alınan kart) veya oturma kayıt belgesi (Anmeldebescheinigung) sahibi olması,
• Avrupa Birliği vatandaşı olması,
• Yaşamın odak noktasının Avusturya’da bulunması,
• Çocukların (evlatlık, bakım ve üvey çocukların ve torunların) ebeveynleriyle birlikte aynı evde yaşamaları ya da, anne veya babayla oturmuyorlarsa ebeveynlerin çocuklarının geçimlerine katkıda bulunuyor olmaları,
• Çocukların sürekli olarak Avusturya’da yaşıyor olmaları

Aile Yardımı (Familienbeihilfe ) Ödeme Süresi
18 yaşına (Volljährigkeit = Reşit) kadar olan tüm çocuklar Aile Yardımı Parası alma hakkına sahiptir. Eğitimi sürenler, bu yardımı en fazla 24 yaşına kadar alabilmektedirler. Çocukların meslek ve çıraklık eğitimi/pratiği ve/veya ara tatillerde yaptıkları işlerden elde ettikleri kazanç dikkate alınmamaktadır. 18 yaşını geçmiş çocuklar halen eğitim ve öğretim yaşamlarına devam ediyorlarsa ve kazançları yıllık 10 bin Avro’nun üzerindeyse aile yardımı hakkını kaybederler.

Başvurusuz Aile Yardımı / Antragslose Familienbeihilfe
1 Mayıs 2015 tarihinden itibaren Başvurusuz Aile Yardımı / Antragslose Familienbeihilfe yürürlüğe girmiştir. Buna bağlı olarak Avusturya’da doğan çocukların ve ebeveynlerin kimlik bilgileri Nüfus Dairesi’nin Merkezi Kimlik Bilgi Bankası‘nda kayıt altına alınmakta ve İçişleri Bakanlığı tarafından Maliye Bakanlığı‘na aktarılmaktadır. Maliye Bakanlığı, mevcut elektronik bilgilerin doğruluğunu denetleyerek aile yardımı için gerekli şartların yerine getirilip getirilmediğine ve ödemenin yapılıp yapılmayacağına karar vermektedir. Eğer ödemenin yapılacağına dair karar verilmişse, Maliye Bakanlığı’ndan ödenecek aile yardımı hakkında bilgilendirme yazısı gönderilmektedir. Bu yazıyla birlikte aile yardımı ödenmektedir.


Sağlanan yardımlar/ödenekler

Aile Yardımı Miktarları/Avro 01.01.2016 tarihi itibariyle

Yaş 1.Çocuk 2.Çocuk 3.Çocuk 4.Çocuk 5.Çocuk 6.Çocuk

0-3 114,00 128,20 166,20 220,00 274,00 328,20

3-10 121,90 136,10 174,10 227,90 281,90 336,10

10-19 141,50 155,70 193,70 247,50 301,50 355,70

19-26 165,10 179,30 217,30 271,10 325,10 379,30

– 7. ve sonrası her çocuk için 52 Avro fazla ödeme yapılır.

-Engelli çocuklar için 155,90 Avro tutarında ek ödeme yapılmaktadır.

– 6-15 yaş grubuna giren çocuklar için her yılın Eylül ayında bir defaya mahsus olmak üzere „okul başlangıç desteği“ adı altında çocuk başına 100 Avro ilave ödeme yapılmaktadır. Bu yardım için yazılı başvuru şartı aranmaz.

– Çocuk Parası, öğrenim hayatına devam edilmesi halinde kaideden 25, istisnai durumlarda da 26 yaşın tamamlanmasına kadar ödenebilmektedir.

*Avusturya, Türkiye’de yaşayan çocuklar için aile yardımı yapmamaktadır.


Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu – ÇSGB
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

]]>
https://www.muhasebenews.com/avusturyadan-emekli-olma-sartlari-nelerdir-biliyor-musunuz/feed/ 29
Özel Güvenlik Olabilme Şartları Nelerdir? https://www.muhasebenews.com/ozel-guvenlik-olabilme-sartlari-nelerdir/ https://www.muhasebenews.com/ozel-guvenlik-olabilme-sartlari-nelerdir/#respond Sat, 28 Jul 2018 19:00:13 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=10718 Türkiye’de özel güvenlik olmak isteyen adaylarda bulunması gerekli şartlar ve özellikler aşağıdaki gibidir;
1- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
2- 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda belirtilen sağlık şartlarını taşımak,
3- 30 yaşından büyük olmamak,
4- Silahsız Özel Güvenlik Eğitim için; en az ortaokul mezunu olup 18 yaşını doldurmuş olmak,
5- Silahlı Özel Güvenlik Eğitim için; en az lise mezunu olup 21 yaşını doldurmuş olmak,
6- Özel Güvenlik görevlilerinin diksiyonu düzgün dinamik ve kendine özen gösteren intibakı çabuk olmalı, halkla ilişkileri güçlü olmalı,
7- 5188 Sayılı Kanun ve Uygulama Yönetmeliğine göre  Özel Güvenlik Temel Eğitimini başarı ile tamamlamış ve sertifika almış olmak,
8- Erkek personel askerliğini yapmış olmak,
9- Kamu haklarından yasaklı olmamak,
10- Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 18. maddesi gereği özel güvenlik görevlileri bir hastaneden veya yeterli bir sağlık kuruluşundan “özel güvenlik görevlisi olur” ibareli sağlık raporu (Psikiyatri dâhil) almış olmalı,
11- Özel Güvenlik Görevlileri, Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 18. maddesinde yazılı sağlık şartlarını taşımalı,

12- Aşağıdaki suçlardan dolayı hüküm giymemiş olmak;
12.1- Taksirli suçlar hariç olmak üzere ağır hapis veya altı aydan fazla hapis ya da affa uğramış olsa bile Devletin Şahsiyetine karşı işlenen suçlarla,
12.2- Zimmet,
12.3- İrtikâp,
12.3- Rüşvet,
12.4- Hırsızlık,
12.5- Dolandırıcılık,
12.6- Emniyeti suistimal,
12.7- Sahtecilik,
12.8- Hileli iflas veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık,
12.9- Resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma,
12.10- Devlet sırlarını açığa vurma,
12.11- Laf atma,
12.12- Sarkıntılık,
12.13- Irza tasallut,
12.14- Irza geçme,
12.15- Kız, kadın veya çocuk kaçırma ve alıkoyma, fuhşa teşvik, fuhuş için aracılık,
12.16- Uyuşturucu madde kullanma,
12.17- Uyuşturucu madde kaçakçılığı suçları.

13- Boy; erkeklerde en az 1.70 cm, bayanlarda en az 1.65 cm olmalıdır,
14- Kilo; erkeklerde 60-90 kg, bayanlarda 50-60 kg arasında olmalıdır,

Kayıt Tarihleri: Yılda 6 kez yapılan Özel Güvenlik Eğitim Sınavı tarihleri Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.

Kaynak: 5188 Sayılı Özel Güvenlik Kanunu

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

]]>
https://www.muhasebenews.com/ozel-guvenlik-olabilme-sartlari-nelerdir/feed/ 0
Türkiye’deki hükümlü sayısını biliyor musunuz? https://www.muhasebenews.com/hukumlu-sayisi/ https://www.muhasebenews.com/hukumlu-sayisi/#respond Tue, 12 Jun 2018 11:02:39 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=30269 Türkiye’deki hükümlü sayısını biliyor musunuz?

2016 Yılı itibariyle Türkiye’de toplam 200 Bin 727 hükümlü var.

Bunların 192 Bin 354 kişisi Erkek,  8 Bin 373’ü ise Kadın.

1998 yılında 66.096 olan toplam hükümlü sayısı

2008 yılında 103.435 Kişi

2014 yılında 158.690’a ulaştı.

Hükümlü sayısında 2010 yılı ile 2016 yılı arasında 80.533 kişilik bir artış yaşanmıştır.

______________________________________________
Kaynak: Tuik
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

]]>
https://www.muhasebenews.com/hukumlu-sayisi/feed/ 0