VUK 231/5. maddesinin uygulaması 1985 yılından beri değişmeden uygulanmakladır. Madde metnin incelendiğinde de görüleceği gibi Mal ve hizmetin verilmesinden SONRA 7 gün içinde fatura düzenlenir. Geriye doğru süre hiç bir zaman olmadı.

e-SMM hizmetin verildiği gün düzenlenir.

e-SMM’de hiç süre hesaplaması olmaz.(VUK 236-237 Md.)

Özellikle SM, SMMM ve YMM meslek mensuplarının her ayın sonuna kadar bedeli tahsil etseler de etmeseler makbuz düzenlemelidir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

VUK 231/5. maddesi 1985 yılından beri değişmeden uygulanmaktadır. Madde metnin incelendiğinde de görüleceği gibi Malın tesliminden ve hizmetin verilmesinden SONRA 7 gün içinde fatura düzenlenir. Geriye doğru süre hesaplaması hiç bir zaman olmadı.

Düzenleme geriye doğru 7 gün gidip fatura düzenlenmesini değil mal ve hizmetin verilmesini izleyen 7 gün içinde fatura düzenlenebileceğidir.

Bu nedenle önce mal teslimi ve hizmetin ifa edildiği tarihi belirleyip bundan 7 gün ileriye doğru hesap edilmesi ve buna göre fatura tarihinin belirlenmesi gerekir.

Örnek-1:

26.06.2024 tarihinde verilen bir hizmetin faturası en geç 03.07.2024 tarihine kadar düzenlenmelidir.

Örnek-2:

28.06.2024 tarihinde teslim edilen malın faturası en geç 05.07.2024 tarihine kadar düzenlenmelidir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

DENİZLİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

Tarih: 06.01.2020

Sayı: 51421814-130[35-2017/3]-1026

Konu: E-arşiv faturası kullanıcısının yanlış düzenlediği fatura için gider pusulası düzenlenip düzenlenmeyeceği hk.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda; hosting ve sunucu yayın hizmeti verdiğiniz, firmanızın vergi mükellefiyeti bulunmayan şahsa yanlış fatura düzenlediğinizin sonradan fark edildiği belirtilerek, yanlış düzenlenen e-Arşiv faturasına ne şekilde işlem yapılarak kayıtlarınıza alabileceğiniz hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

I- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;

– (1/1) maddesinde; Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu,

– (29/1) maddesinde; mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’yi indirebilecekleri,

– (29/3) maddesinde; indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği,

– (30/c) maddesinde; deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilan ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisinin indirilemeyeceği,

– (34/1) maddesinde; yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait KDV’nin, a1ış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıy1a indirilebileceği,

– 35 inci maddesinde; malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükelleflerin bunlar için borçlandığı vergiyi, bu işlemlere muhatap olan mükelleflerin ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin meydana geldiği dönem içinde düzeltecekleri, ancak, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesinin şart olduğu

hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, mezkûr Kanunun (8/2) maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun kapsamında ödenen KDV’nin iadesi konusunda KDV Genel Uygulama Tebliğinin (B/11.1) bölümünde açıklama yapılmıştır.

Buna göre, müşterilerin hizmet alımından vazgeçmesi ve öncesinde fatura düzenlenerek tahsil edilen hizmet bedelinin henüz gerçekleştirilmeyen hizmet nedeniyle müşteriye iade edilmesi durumunda alımından vazgeçilen ve henüz gerçekleştirilmeyen hizmetle ilgili olarak, alıcıya ödenen hizmet bedeline ilişkin olarak ilgili vesikalarda gösterilen KDV tutarının ait olduğu dönemde indirim konusu yapılması mümkündür.

II- VERGİ USUL KANUNU UYGULAMASI

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde, “Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.” hükmü yer almakta olup, söz konusu kayıtların, esas itibariyle, mezkûr Kanunun 229 ve müteakip maddelerinde yer alan belgelerden herhangi birisi ile tevsik edilmesi gerekmektedir.

Bu kapsamda, mezkûr Kanunun;

– 229 uncu maddesi, “Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.“,

– 232 nci maddesinin birinci fıkrasında, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:

1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;

2. Serbest meslek erbabına;

3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;

4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;

5. Vergiden muaf esnafa.

Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.“,

– 234 üncü maddesinin birinci fıkrasında, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:

…

3. Vergiden muaf esnafa;

Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zâti eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.”

hükümleri yer almaktadır.

Bu bağlamda, malın iadesi, işlemin gerçekleşmemesi, fatura içeriğine ilişkin itiraz gibi durumlarda, esas itibariyle, alıcının mükellef olması durumunda alıcı tarafından iade faturası, mükellef olmaması halinde ise satıcı tarafından gider pusulası düzenlenmesi suretiyle işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Bununla birlikte, Vergi Usul Kanununun mükerrer 242 nci maddesinin 2 numaralı fıkrası, 227 nci maddesinin birinci fıkrası ile mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (3) ve (4) numaralı bentlerinin verdiği yetkilere dayanılarak, 30/12/2013 tarihli ve 28867 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 433 No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle, Vergi Usul Kanunu uyarınca kâğıt ortamında düzenlenmek, muhafaza ve ibraz edilmek zorunluluğu bulunan faturanın elektronik ortamda düzenlenmesi ve ikinci nüshasının elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine imkân tanıyan e-Arşiv Uygulamasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş olup, söz konusu Genel Tebliğ kapsamında elektronik ortamda mali mühür/elektronik imza ile imzalanarak düzenlenen e-Arşiv Faturaları üzerinde sonradan herhangi bir değişiklik yapılması mümkün bulunmamaktadır.

Bununla birlikte oluşturulan e-Arşiv Faturada yer alan “alıcı ad-soyad/unvan”, “vergi kimlik numarası” bilgilerinin hatalı olduğu veya ürünün alıcısına gönderilmesine rağmen alıcısına ulaşmadan geri döndüğü durumlarda; bu durumların tevsiki için gerekli belge ya da dokümanların (kargo iade belgeleri vb. tevsik edici belgeler) bulunması ve aynı hesap dönemi içinde olması şartıyla ilgili e-Arşiv Faturaya ait iptal bilgilerinin e-Arşiv Raporunun “iptal” elemanına(alanına) eklenmesi ile e-Arşiv Faturanın teknik olarak iptal edilmesi mümkündür.

Buna göre; alıcısı tarafından iade faturası düzenlenmesi veya vergi mükellefiyeti olmayan nihai tüketiciye gider pusulası düzenlenerek iade işleminin yapılabildiği durumlarda; e-Arşiv Faturaların iptal edilmesi veya değiştirilmesi mümkün bulunmayıp söz konusu faturalar geçerli olup, bu belgelerin muhasebe kayıtlarına, beyanlara konu edilmesi gereken hasılat belgeleri olarak dikkate alınması, iade işlemine ilişkin düzenlenen iade faturaları veya gider pusulasının da muhasebe kayıtları ve beyanlar açısından hasılat düzeltici belgeler olarak kullanılması mümkün bulunmaktadır.

Diğer taraftan, Vergi Usul Kanununun 175 ve mükerrer 257 nci maddelerinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak; muhasebenin temel kavramları, muhasebe politikalarının açıklanması, mali tablolar ilkeleri, mali tabloların düzenlenmesi ve sunulması, tekdüzen hesap çerçevesi, hesap planı ve işleyişine ilişkin açıklamalar, 26.12.1992 tarihli ve 21447 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ve daha sonra bu konuda yayımlanan diğer tebliğlerde yapılmış bulunmaktadır. Dolayısıyla, mükelleflerin yukarıda belirtilen işlemlere ait muhasebe kayıtlarını; muhasebenin temel kavramlarına, muhasebe politikalarının açıklanması ve mali tablolar ilkelerine, tekdüzen hesap planı ve işleyişine ilişkin yapılan düzenlemelere ve kayıtların kanuni sürelerinde yapılması hususunda mevzuat hükümlerine uygun olarak yapmaları gerekmektedir.

…

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Uygulama devam etmektedir.

Emtia alış satışlarına ilişkin sözleşmedeki tutarlar dövizli veya dövize endeksli düzenlenebilir. Yine fatura dövizli veya dövize endeksli düzenlenebilir. Ancak Türkiye’deki vergi mükellefleri ödeme ve tahsilatlarını TL yapmak zorundadır.

Ödeme veya tahsilat tarihinde sözleşmedeki ve/veya faturadaki döviz tutarının karşılığı olan TL tutarı ödenebilir. Arada kur farkı oluşması halinde lehine kur farkı oluşan tarafın karşı tarafa fatura düzenlemesi gerekir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

e-Fatura düzenleyen mükellef; e-Fatura kullanıcısına e-Arşiv Fatura düzenleyemez. e-Fatura düzenlemelidir. Ceza olarak; fatura bedelinin % 10’u oranında özel usulsüzlük cezası uygulanır.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Muhtelif müşteriler diye fatura düzenlenmez. Muhtelif müşteriler diye sadece Tekel ürünlerin için düzenlenir. Yemek faturası muhatabı adına düzenlenir.

İLİNTİLİ İÇERİK

Bakkallarda ÖKC ile sigara satışları alışlara göre az olduğundan ay sonunda kağıt ortamında mı yoksa e arşiv partalından mı çıkış yapmalı?

Perakende satış yapmak amacıyla, gerek Tekel İdaresinden, gerekse diğer şirketlerden ve bunların toptancılarından alınan sigaraların çıkışı sigaraların alındığı gün aynı miktarda fatura ile toplu olarak yapılabileceği gibi, perakende satış esnasında satılan her bir paket sigara için tek tek perakende satış fişi veya ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenmesi mümkündür. Ancak sigara satışları için sadece fatura ile toplu çıkış yapılması mümkün olup, ödeme kaydedici cihaz fişi ile toplu çıkış yapılması mümkün değildir.

2023 için Vergi mükellefi olmayanlara (nihai tüketici için ) yapılan satışlar için 5.000 TL nın altındaki satışlara kağıt fatura düzenlenir. 5.000 TL nin üstündeki satışlar için e-arşiv fatura düzenlenecek.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Faturanın TL olarak düzenleneceği görüşündeyiz.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Yurt dışına yapılan satış için ihracat istisnası uygulanır. Faturada KDV hesaplanmaz. Fatura TL olarak düzenlenebilir.

İhracat Faturalarında Kur Yazılması Zorunlu Mu?

BENZER İÇERİKLER

Yazılımcı mükellefim yurt dışına hizmet ihracatı faturası düzenlemektedir. Yurt dışından fatura bedelini döviz olarak alabilir mi?

Döviz olarak tahsilat yapılır.

Dövizli ödeme ve tahsilat kısıtlamasına ilişkin karar

Yurt dışına düzenlediğimiz ihracat faturalarına istinaden tahsilatı döviz cinsinden alabiliyor muyuz?
Yaptığımız ithalatlara ilişkin ödemeleri döviz cinsinden yapabilir miyiz?

İthalat ve ihracat işlemleri döviz ile yapılır. TL zorunluluğu yoktur.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

1.KONU

Bilindiği üzere, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (KDVK) “Vergiyi Doğuran Olay” başlıklı 10 uncu maddesinde; Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile vergiyi doğuran olayın meydana geleceği belirtildikten sonra, aynı
maddenin (b) bendinde, “Malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi” anında da vergiyi doğuran olayın meydana
gelmiş sayılacağı ifade edilmiştir.

Öte yandan KDVK’nun “Vergi İndirimi” başlıklı 29 uncu maddesinde ise, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler
dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri şeklinde düzenleme yapılmıştır.

Bu çalışmamızda, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi halinde, satıcı tarafından düzenlenen bu belgelerde yer alacak vergilerin alıcılar tarafından indirim konusu yapılıp yapılamayacağı tartışılacak ve
değerlendirilecektir.

2.KONUNUN TARTIŞILMASI VE KONUYA İLİŞKİN GÖRÜŞLER

Mal teslimi ve hizmet ifasından önce düzenlenen faturalarla ilgili olarak Platformda yapılan tartışmalar, bu şekilde fatura düzenlenmesinin mümkün olup olmadığı ve düzenlenmesi halinde bu faturalar üzerinde yer alan KDV’nin indirim konusu yapılıp
yapılamayacağı şeklinde iki başlıkta değerlendirilmiştir.

2.1 Mal Teslimi ve Hizmet İfasından Önce Fatura Düzenlenmesinin Mümkün Olup Olmadığına İlişkin Tartışmalar:

Konunun Platformda tartışılması sırasında bu konuda iki ayrı görüş ortaya çıkmıştır. Birinci görüşü savunanlar, VUK hükümlerine göre malın teslimi veya hizmetin ifasından önce fatura ve benzeri belgelerin düzenlenmesinin mümkün olmadığını, bu şekilde düzenlenmiş faturanın muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge mahiyetinde olacağını iddia
etmişlerdir. Bu görüşü savunanların gerekçesi aşağıdaki gibidir.

Vergi Usul Kanunu’nun 229’ncu maddesinde fatura; “satılan emtia veya yapılan iş
karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan
tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika” olarak tanımlanmıştır. Bu tarif, fatura
düzenlemesinin, malın tesliminden veya hizmetin ifasından sonra yapılacak bir işlem
olduğunu ortaya koymaktadır. Fatura, alıcının satıcıya ödeme mükellefiyetini ve içeriğindeki mal veya hizmetin alıcıya intikalini ifade ettiğine göre işlemden sonra düzenlenmesi doğaldır.

Fatura nizamına ilişkin VUK 231/5’inci maddesinde; “faturanın malın teslimi veya
hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde
düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı” hükme bağlanmıştır. Buna göre,
sözleşmeye dayanılarak yapılan satış dolayısıyla fatura düzenleme yükümlülüğü mal
tesliminin fiilen yapıldığı tarih itibariyle doğacaktır.

Ayrıca gerek muhasebe uygulamalarında ve gerekse ticari kazancın tespitinde geçerli
olan dönemsellik ve tahakkuk ilkeleri de önceden fatura düzenlenmesine cevaz
vermemektedir. Hasılatla ilgili muhasebe standartları da önceden fatura düzenlenmesine engel başka bir düzenlemedir.

Bunun dışında, hukuki anlamda da bazı sorunlar gündeme gelebilecektir. Şöyle ki;
Fatura düzenlenmiş ve muhatabı bu faturayı tebellüğ ederek sekiz günlük süre içerisinde itiraz etmemişse faturanın mutad münderecatını yani satılan malın cinsi veya yapılan işin adedi, türü, bedeli gibi hususları kabul etmiş sayılır. Hukuki açıdan fatura kesilmiş olmasına rağmen, gerçekte mal teslimi yapılmamış veya hizmet tamamlanmamış ise faturanın delil olabilme niteliğinden yararlanabilmek mümkün olmadığı gibi, alıcının KDV hariç, fatura bedeli kadar borçlandığını söylemek de mümkün değildir.

Belirtilen bu nedenlerle, mal teslimi veya hizmet ifasından önce fatura ya da benzeri
belgelerin düzenlenmesi mümkün olmayıp, bu şekilde düzenlenen belgeler de hukuken geçerli bir belge değildir.

İkinci görüşü savunanlar ise mal teslimi veya hizmet ifasından önce fatura ya da
benzeri belgelerin düzenlenmesi mümkün olduğunu ve bu şekilde düzenlenen belgelerin de hukuken geçerli bir belge olacağını ifade etmişlerdir. Bu görüşü savunanların da gerekçeleri aşağıdaki gibidir.

Her şeyden önce, gerek Vergi Usul Kanunu’nda ve gerekse konuyla ilgili diğer
mevzuatta malın tesliminden veya hizmetin ifasından önce fatura düzenlenemeyeceğine dair bir hüküm yoktur. Buna karşılık, başta KDV Kanunu olmak üzere pek çok mevzuatta, malın teslimi ya da hizmetin ifasından önce fatura düzenlenebileceğine ilişkin pek çok hüküm ve açıklama bulunmaktadır.

VUK’nun faturanın tanımına ilişkin 229 uncu maddesi ve fatura nizamına ilişkin 231/5
inci maddelerinde yer alan düzenlemeler, faturada bulunması gereken asgari bilgileri ve
faturanın düzenlenebileceği azami yasal süreyi belirtmektedir. Buna göre VUK’nun 231/5 inci maddesinde yer alan yedi günlük süre, faturanın düzenlenebileceği en son tarihi ifade etmekte olup, söz konusu düzenleme faturanın malın tesliminden önce düzenlenmesine engel değildir.

Vergi Usul Kanunu’nun 229 uncu maddesinde faturanın, satılan emtia veya yapılan iş
karşılığında düzenlenecek bir belge olduğu ifade edilmiştir. Dolayısıyla faturanın düzenlenme süresinin tespiti açısından önemli ve gerekli bir kavram olan “malın satılması ya da hizmetin ifası” kavramının tanımlanması gerekmektedir. Söz konusu kavramın tanımı ise vergi mevzuatında yer almadığından, kavramın diğer mevzuattan yararlanılarak tanımlanmasını yapabiliriz.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 1 inci maddesinde, sözleşmenin, tarafların
iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun olarak açıklamalarıyla kurulacağı, irade açıklamasının, açık veya örtülü olabileceği hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 4 üncü maddesinde, kabul için süre belirlenmeksizin hazır olan bir kişiye yapılan öneri hemen kabul edilmezse; önerenin, önerisiyle bağlılıktan kurtulacağı; 5 inci maddesinde, kabul için süre belirlenmeksizin hazır olmayan bir kişiye yapılan önerinin, zamanında ve usulüne uygun olarak gönderilmiş bir yanıtın ulaşmasının beklenebileceği ana kadar, önereni bağlayacağı, 11’inci maddesinde ise hazır olmayanlar arasında kurulan sözleşmelerin, kabulün gönderildiği andan başlayarak hüküm doğuracağı ifade edilmiştir. Kanunun 207 inci maddesinde ise “satış sözleşmesi”nin tanımı yapılmıştır. Buna göre; “Satış sözleşmesi, satıcının, satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme, alıcının ise buna karşılık bir bedel ödeme borcunu üstlendiği sözleşmedir. Sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça veya aksine bir âdet bulunmadıkça, satıcı ve alıcı borçlarını aynı anda ifa etmekle yükümlüdürler. Durum ve koşullara göre belirlenmesi mümkün olan bedel, kararlaştırılmış bedel hükmündedir.”

Söz konusu hükümlerden anlaşılacağı üzere satış sözleşmesi taraflar arasında serbestçe
düzenlenebilir ve bu sözleşme yazılı olabileceği gibi sözlü de yapılabilir. Düzenlenen
sözleşmede, satışa konu malın teslim tarihi, zilyedlik ve mülkiyet devrinin ne zaman
yapılabileceği de belirtilebilir. Dolayısıyla taraflar söz konusu satışa ilişkin faturanın
düzenlenme tarihi konusunda da anlaşabilirler.

Buna göre tarafların satışı konusunda anlaştıkları malın tesliminden ya da hizmetin
ifasından önce işleme ilişkin belgenin (faturanın) düzenlenmesi konusunda anlaşmaları
halinde, satış sözleşmesinin düzenlenmesi anında satış işlemi de gerçekleşmiş sayılır ve belge düzenlenmesi ile malın mülkiyeti de alıcıya geçer. Dolayısıyla, böyle bir durumda satış işlemi gerçekleşmiş olacağından, hem KDV Kanununun 2 inci maddesinde tanımlanan “teslim” gerçekleşmiş olacak ve hem de VUK’nda yazılı fatura düzenleme süresi de başlamış olacaktır.

Yani Türk Borçlar Kanunu hükümleri açısından da malın tesliminden önce fatura
düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.

Öte yandan Mali İdare uygulamaları da malın teslimi ya da hizmetin ifasından önce
fatura düzenlenebileceğini ve bu konuda yasal bir engel bulunmadığını göstermektedir.
173 No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin (C–1/c) kısmında; “Satılan mallara
ilişkin faturaların malın tesliminden önce düzenlendiği ve malın daha sonra sevk edildiği
durumlarda; faturayı düzenleyenler faturada malın daha sonra sevk edileceğini
belirteceklerdir. Faturada bulunması gereken malın teslim tarihi ve irsaliye numarası ise
malın tesliminden sonra alıcı ve satıcı kendilerinde kalan sevk irsaliyesinden faydalanarak
faturaya şerh verecekler, fatura ve sevk irsaliyesi arasındaki uyumu sağlayacaklardır…..”
denilmek suretiyle, malın tesliminden önce fatura düzenlenmesinin mümkün olduğu açıkça
vurgulanmıştır.

Yine KDV Genel Uygulama Tebliği’nin tevkifata tabi işlemlerde matrahın değişmesi
durumunda yapılacak düzeltme işlemlerinin açıklandığı (I/C-2.1.4.1.) numaralı bölümünde, “Tevkifat uygulaması kapsamında bulunan hizmetlerde düzeltme, ifa edilen hizmetin iadesi söz konusu olmayacağından, faturanın hizmetin ifasından önce düzenlendiği durumlarda hizmetten tamamen vazgeçilmesi ya da hizmetin sözleşme şartlarına uygun olarak gerçekleştirilmemesi nedeniyle işlemin matrahında bir değişiklik meydana gelmesi halinde yapılabilecektir” denilmek suretiyle, hizmetin ifasından önce fatura düzenlenebileceği ifade edilmiştir.

Diğer taraftan, özel hukuk hükümleri açısından, malın teslimi ya da hizmetin ifasından
önce düzenlenen fatura, işlemin yapıldığını tek başına gösteren bir delil olarak kabul edilmese de bu durum söz konusu belgelerin düzenlenemeyeceği anlamına gelmemektedir ve bu mevzuatta da bunu yasaklayan bir düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla, özel hukuk hükümleri açısından da söz konusu faturalar geçerli olarak kabul edilmektedir.
Belirtilen nedenlerle, malın teslimi ya da hizmetin ifasından önce fatura ya da benzeri
belge düzenlenmesine yasal bir engel olmadığı görüşü, Platformda kabul edilmiştir.

2.2. Mal Teslimi ve Hizmet İfasından Önce Düzenlenen Faturalarda Yer Alan
KDV’nin İndirim Konusu Yapılıp Yapılamayacağına İlişkin Tartışmalar:

Bilindiği üzere, KDV Kanununun 29 uncu maddesi uyarınca mükellefler, yaptıkları
vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden bu Kanunda aksine
hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler
dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer
vergisini indirim konusu yapabilmektedirler ve indirim müessesesi, KDV sisteminin temelini oluşturmaktadır.

Yine yukarıda belirtildiği üzere, Kanunun 10/b maddesi uyarınca, malın tesliminden veya
hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi anında vergiyi doğuran olay meydana gelmekte olup, bu şekilde belge düzenleyenler, söz konusu belgede gösterilen vergiyi genel esaslara göre ilgili dönem beyannamesinde beyan etmek zorundadırlar.

Bu şekilde, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce düzenlenen belge
üzerinde gösterilen ve işlemi yapan tarafından beyan edilen verginin, işlemin muhatabı
tarafından indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ya da hangi dönemde indirim konusu
yapabileceği hususu da Platformda tartışılmış olup, bu konuda da “söz konusu vergilerin
ancak belgede gösterilen mal ya da hizmetin satın alındığı dönemde indirim konusu
yapılabileceği” ve buna karşılık “söz konusu vergilerin, mal ya da hizmetin satın alınması
beklenilmeden, belgenin defterlere kaydedildiği dönemde genel esaslara göre indirim konusu yapılabileceği” şeklinde iki farklı görüş ortaya çıkmıştır. Bu görüşleri savunanların
gerekçeleri aşağıda yer almaktadır.

Birinci görüş sahiplerine göre; KDVK’nun 29 uncu maddesine göre verginin indirim
konusu yapılabilmesi için, ortada mükelleflerin kendilerine yapılan bir teslim veya hizmetin
bulunması gerekmektedir. Ortada bir teslim veya hizmetin bulunmaması halinde ödenen
verginin indirim konusu yapılması da söz konusu olmayacaktır. Malın teslimi ya da hizmetin ifasından önce düzenlenen fatura ya da diğer belgeler, malın teslim edildiğini ya da hizmetin ifa edildiğini göstermemektedir. Dolayısıyla henüz teslim edilmeyen bir mal ya da ifa edilmeyen hizmet için ödenmiş olan vergilerin indirim konusu yapılması da Kanunun 29 uncu maddesi uyarınca mümkün değildir.

Bu şekilde düzenlenen belgelerde yer alan verginin satıcılar tarafından ilgili dönemde
beyan edilecek olması da bu sonucu değiştirmez. Satıcının vergiyi beyan edecek olması, tek başına bu belgedeki vergin alıcı tarafından otomatik olarak indirim konusu yapılmasını
gerektirmez. İndirim hakkı için başka şartların da gerçekleşmiş olması gerekir ki, bu şartların en önemlisi ortada bir teslim veya hizmetin bulunmasıdır. Dolayısıyla, bu şekilde mal teslimi veya hizmet ifasından önce düzenlenen belge üzerinde yer alan vergiler alıcı tarafından ancak söz konusu belgede gösterilen malları teslim aldığı ya da hizmet gerçekleştiği dönemde indirim konusu yapılabilir.

Öte yandan, henüz teslim edilmeyen mallarla ilgili olarak düzenlenen belgelerde yer alan
vergilerin, alıcılar tarafından indirime konu edilmesi, muvazaaya açık olacağından, haksız
uygulamalara da yol açabilecektir.

İkinci görüş sahiplerine göre ise; Bir kere, KDV Kanununun 29 uncu maddesinde yer
alan, “faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla
hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi”
ifadesi, indirim hakkının ancak mal teslimi ya da hizmet ifası gerçekleştikten sonra
kullanılabileceği anlamına gelmemektedir. Söz konusu ifade esasında bir verginin indirim
konusu yapılabilmesi için, ortada mutlaka bir teslim ya da hizmet şeklinde bir işlem
bulunması ve bu işlemin indirim hakkını kullanacak mükellefe yönelik olması gerektiğini
vurgulamaktadır. Yani bir teslim ya da hizmetle bağlantılı bir işleme dayanmayan ya da
mükellefin kendisine yönelik olmayan bir işlem nedeniyle ödenen vergilerin indirim konusu
yapılmasının mümkün olmayacağını ifade etmektedir. Anılan ifade, indirim hakkı için anılan
işlemin mutlaka gerçekleşmiş olması gerektiği şeklinde yorumlanmamalıdır. Böyle bir yorum, söz konusu 29 uncu maddede yer alan diğer şartların göz ardı edilmesi anlamına geleceği gibi, aşağıda vurgulanacağı üzere, uygulamada da çok karmaşık sorunlara yol açabilecektir.

İkinci olarak; Kanunun 29 ve 34 üncü maddelerinde vergi indirimi için başka şartlar da
aranmaktadır. Bu şartlardan bir tanesi de üzerinde verginin yer aldığı belgelerin vergiyi
doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla kanuni defterlere kaydedilmesi şartıdır. Buna göre, malın tesliminden önce fatura düzenlenmesi ile teslimin farklı yıllarda gerçekleşmesi halinde, bu işleme ilişkin olarak ödenen verginin hiçbir dönemde indirim konusu yapılamaması gibi bir sonuç ortaya çıkar ki, böyle bir sonucun KDV sisteminin özü ile bağdaşmayacağı açıktır.

Öte yandan, yukarıda malın tesliminden önce fatura düzenlenmesin mümkün olup
olmayacağı tartışılırken de değinildiği üzere, tarafların Borçlar Kanunu hükümlerine göre bir mal teslimi ya da hizmet ifası için anlaşmaları ve bu işlemle ilgili belgen de önceden
düzenlenmesi konusunda mutabık kalmaları halinde Kanunun 2 nci maddesinde yazılı teslim yani tasarruf hakkının intikali de gerçekleşmiş olmaktadır. Alıcı, bu şekilde fiilen teslim almamış olsa bile tasarruf hakkını aldığı mallar üzerinde serbestçe tasarruf edebilmekte ve hatta bu malları üçüncü kişilere satabilmektedir. Dolayısıyla anılan malla ilgili olarak eğer mutlaka aranacaksa ortada Kanunun tanımladığı anlamda bir teslim de bulunmaktadır.

Diğer taraftan, KDVK’nun 2 nci maddesinde teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının
malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi olarak tanımlandıktan sonra, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının iki veya daha fazla kimse tarafından zincirleme âkit yapılmak suretiyle, malın bu arada el değiştirmeden doğrudan sonuncu kişiye devredilmesi halinde, aradaki safhaların her birinin de ayrı bir teslim olduğu belirtilmiştir. Böyle bir durumda yani zincirleme teslimde, aradaki kişilerin teslim aldıkları ve sonra da teslim ettikleri malları hiç görmedikleri, işlemlerin tamamen kağıt üzerinde yürütüldüğü ve malın da nihai olarak ilk satıcı tarafından son satıcıya gönderildiği, ticari hayatta yaşanan bir gerçektir. Yani aradaki kişiler, fiilen teslim almadıkları mallar üzerinde serbestçe tasarruf edebilmekte, bu malları alıp satabilmektedir. Söz konusu kişilerin kağıt üzerinde alıp sattıkları mallar la ilgili olarak ödedikleri vergileri indirim konusu yapamayacakları konusunda hiçbir yasal düzenleme bulunmadığı gibi, uygulamada bu kişiler söz konusu vergileri genel esaslara göre indirim konusu yapmaktadırlar ve doğrusu da budur.

Yukarıda da değinildiği üzere, henüz teslim edilmeyen bir mal için düzenlenen belgeye
istinaden alıcı da bu mal üzerinde teorik olarak serbestçe tasarrufta bulunabilmekte ve bu
malları satabilmektedir. Dolayısıyla, bu durumda olan kişiler ile kanunda tanımlanan
zincirleme teslimde bulunan kişiler arasında hukuki olarak hiçbir fark bulunmamaktadır.
Böyle bir durumda ise kişilerden birine indirim hakkı tanımak, diğerine tanımamak şeklindeki uygulamaya yasal dayanak bulmak mümkün olmayacaktır.

Bunun dışında, gerek Mali İdare uygulamalarına ve gerekse de fiili uygulamalara
baktığımızda, henüz teslim edilmeyen ya da yapılmayan bir hizmet nedeniyle düzenlenen
belgelerde yer alan vergilerin, diğer şartları da taşımaları kaydıyla belgelerin defterlere
kaydedildiği dönemde indirim konusu yapılmakta olduğunu ve buna engel bir düzenlemenin de olmadığını görmekteyiz. Bu uygulamanın en yaygın olarak karşılaşılan örneği ise peşin ödenen giderler nedeniyle ödenen vergilerdir. Örneğin kiraladığı bir işyeri nedeniyle bir yıllık kirayı peşin ödeyen ve bunun karşılığında kiraya veren tarafından fatura düzenlenen bir işletme, düzenlenen faturada gösterilen verginin tamamını belgeyi defterlere kaydettiği dönemde indirim konusu yapmaktadır. Mali İdare uygulama, düzenleme ve açıklamaları da bu yöndedir. Anılan mükellef bu şekilde henüz gerçekleşmeyen kiralama hizmeti nedeniyle ödediği vergileri de hiçbir engelle karşılaşmadan indirim konusu yapmaktadır ve yapılan uygulama, yasal olduğu gibi, genel kabul de görmektedir. Kaldı ki, böyle bir uygulamanın aksinin kabulü önemli sorunlar yaratabilecek ve birden fazla yıla sarkan kiralama hizmetlerinde ödenen vergilerin bir kısmının indirim konusu yapılamaması sonucunu doğuracaktır.

Son olarak konuyla ilgili belirtilmesinde fayda görülen diğer bir hususa da vurgu yapmak
gerekir. KDV uygulaması açısından “vergiyi doğuran olay” kavramı, vergileme ile ilgili
işlemlerin hangi dönemdeki hükümler esas alınarak yapılacağının belirlenmesi açısından
önemli bir kavramdır. Mükelleflerin, vergileme ilgili oran, matrah, istisna, indirim hakkı gibi
işlemlerde vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihteki düzenlemeleri geçerli kabul
ederek işlemlerini yapmaları gerekmektedir. Bu açıdan baktığımızda, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarih, işleme taraf olan her iki kesim için de geçerlidir. Yani bir taraf için vergileme yapılmasını gerektiren işlem gerçekleşmişse, aksi kanunda belirtilmediği sürece, diğer taraf için de karşı tarafa ödediği vergiyi indirim konusu yapma hakkı ortaya çıkmaktadır. KDV Kanununda, bu şekilde teslimden önce düzenlenen faturalarda gösterilen verginin indirim konusu yapılmasını yasaklayan bir hüküm bulunmadığından, söz konusu vergilerin indirim konusu yapılmasına engel bir durum da bulunmamaktadır. 

Açıklanan gerekçelerle, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce düzenlenen
belge üzerinde gösterilen ve işlemi yapan tarafından beyan edilen verginin, işlemin muhatabı tarafından mal ya da hizmetin satın alınması beklenilmeden, belgenin defterlere kaydedildiği dönemde genel esaslara göre indirim konusu yapılabilmesi gerekir.

Platformda yapılan değerlendirme sonucunda, ikinci görüş sahiplerinin savunduğu görüş
yani “söz konusu vergilerin, mal ya da hizmetin satın alınması beklenilmeden, belgenin
defterlere kaydedildiği dönemde genel esaslara göre indirim konusu yapılabileceği”
şeklindeki görüş, ağırlıklı olarak kabul edilmiş olmakla birlikte, aşağıdaki hususların
vurgulanmasında da fayda görülmüştür.

Yukarıdaki şekilde yapılacak işlem, tarafların aralarında anlaşarak muvazaalı şekilde
vergi indirimi yapılmasına da cevaz vermemektedir. Örneğin sürekli ve yüksek tutarda
devreden KDV beyan eden bir mükellefin, herhangi bir dönemde ödenecek vergi beyan
etmesi söz konusu olan başka bir mükellef için, normal ticari teamüllere uymayacak şekilde, henüz gerçekleşmeyen bir işlemle ilgili olarak yüksek tutarda fatura düzenlemesi, karşı tarafın bu faturadaki vergiyi indirim konusu yaptıktan sonra, işlemden vazgeçildiği gerekçesiyle ilk işlemin iptal edilerek iade (veya düzeltme) faturası düzenlenmesi ve bu arada da anılan firmanın başka vergili girdileri nedeniyle ödenecek vergisinin çıkmıyor olması halinde, yapılan ilk işlemin, taraflardan birinin ödeyecek olduğu vergiyi azaltmaya ya da yok etmeye yönelik bir manipülasyon olduğu gerekçesiyle eleştirilmesi çok yüksek bir olasılıktır.

Ayrıca işlem normal ticari teamüllere uygun olarak yapılmış olsa bile, düzenlenen
belgede yer alan verginin indirim konusu yapılabilmesi için, satıcı tarafından düzenlenen
faturanın, alıcı tarafından da kabul edilmiş olması ve bu faturaya TTK hükümleri uyarınca
itiraz edilmemiş olması da gerekmektedir. Alıcının, kabul etmediği bir faturaya istinaden
faturada yer alan vergiyi indirim konusu yapması da mümkün olmayacaktır.

Kaynak: İstanbul YMM Odası Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

1.Geriye dönük e-SMM kesilebilir mi? Mevzuata göre en geç kaç gün geriye e-SMM kesilmesi gerekir?

VUK 231. maddesinde; “Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.” denilmektedir. Fakat makbuzda durum farklı olarak tahsilat esası geçerli olduğundan tahsilat yapıldığı andan makbuz düzenlenmek zorundadır.

2.e-Serbest Meslek Makbuzu olarak düzenlenmesi gereken makbuzların kağıt ortamında düzenlenmesi ya da hiç düzenlenmemesi durumunda uygulanacak cezalar nelerdir?

VUK Madde 353 Özel Usulsüzlükler ve Cezaları
a) Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmaması ile ilgili düzenlemenin (7103 Sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle değişen bent; Yürürlük: 27.03.2018) 2. Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığınca düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin; düzenlenmediğinin, kullanılmadığının, bulundurulmadığının, düzenlenen belgelerin aslı ile örneğinde farklı meblağlara yer verildiğinin, gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin veya elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlendiğinin tespiti ya da bu belgelerin bu Kanunun 227 nci maddesine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde, her bir belge için 240(513 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2020’den itibaren 350 TL) Türk lirası özel usulsüzlük cezası kesilir. Ancak, her bir belge nev’ine ilişkin olarak kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı her bir tespit için 12.000(513 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2020’dan itibaren 18.000 TL) Türk lirasını, bir takvim yılı içinde ise 120.000 (513 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2020’dan itibaren 180.000 TL) Türk lirasını geçemez.

3.e-Serbest Meslek Makbuzunda Makbuz Seri Sıra No Ön Eki belirleyebilir miyim?

GİB Portal Yönteminde seri-sıra ön eki belirlenememektedir. Fakat özel entegratörler istenilmesi durumunda özel 3 hane seri tanımlamaları yapabilmektedirler.

4.Başvuru işlemlerimi yaptım fakat teknik veya herhangi bir sebepten kaynaklı olarak hemen elektronik ortamda makbuz düzenleyemeyeceğim ne kadar zaman daha makbuzlarımı kağıt düzenleyebilirim?

Uygulamaya dâhil olunan tarihin içinde bulunduğu ayın sonuna kadar, söz konusu Serbest Meslek Makbuzları kâğıt ortamda da düzenlenebilir. Ancak aynı işlem e-Belge veya kâğıt ortamdaki belgelerinden sadece birinin düzenlenmesi gerekmektedir. e-Belge uygulamalarına dahil olunan tarihin ait olduğu ayın sonundan itibaren, belgelerin e-Belge olarak düzenlenmesi zorunlu olup, kağıt ortamda belge düzenlenmesi halinde Kanunda yazılı cezalar tatbik edilir.

5.Piyasada Hekim Pos olarak adlandırılan Gelir Vergisi Mükellefi olan Doktor, Diş Hekimi ve Veteriner hekimlerin kullanması için tasarlanmış POS cihazlarının e SMM ile birlikte durumu ne olacak?

VUK 509 SN tebliğde yer alan “Serbest meslek faaliyeti icra eden hekimlerden (diş hekimleri ile veteriner hekimler dâhil), e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına dâhil olanların, banka veya kredi kartı ile yapacakları tahsilatlara ilişkin düzenlenecek ÖKC Bilgi Fişi (e-SMM Bilgi Fişi)’nde yer alan banka işlem bilgilerine (işyeri no, terminal no, tahsilatta kullanılan banka veya kredi kartı numarasının son dört rakamı, kart sahibinin adı soyadı, tahsilat tutarı, onay kodu) e-Serbest Meslek Makbuzu üzerinde yer verilmesi ve ÖKC bilgi fişinin de müşteriye verilmesi koşuluyla, EFT-POS özellikli YN ÖKC’lerin de 5/1/2008 tarihli ve 26747 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:379) ile 30/5/2008 tarihli ve 26891 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:382)’nde belirtilen POS (fiziki ve/veya sanal) cihazı yerine kullanılması mümkün olup EFT-POS özellikli YN ÖKC’den düzenlenen bilgi fişi e-Serbest Meslek Makbuzunun kağıt çıktısı yerine geçer.” ifadesi gereği Hekim Posların üretmiş oldukları silipler Kağıt Ortamında Serbest Meslek Makbuzu yerine geçtiği için VUK 353 gereğince elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlenmesi ya da Vergi Usul Kanunun 227 nci ve 231 inci maddelerine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 240,00 (513 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 1.1.2020’dan itibaren 350 TL) Türk lirasından aşağı olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir.

Kaynak: TÜRMOB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.