Değerli konut vergisinde emlak vergisi bildirimindeki matrah dikkate alınır.

Değerli Konut Vergisinde matrah nedir?

Bina vergi değerinin, 1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanan tutarı aşan kısmı, mesken nitelikli taşınmaza ait verginin matrahını oluşturacaktır.

Paylı mülkiyette ve elbirliği mülkiyette, matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınır.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şirketinizin turizm alanında faaliyette bulunduğu, ayrıca şirket aktifine kayıtlı kira geliri elde etme amaçlı mesken nitelikli gayrimenkullerin olduğu belirtilerek, söz konusu gayrimenkullere ilişkin ödemiş olduğunuz değerli konut vergisi tutarlarının kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı hususunda bilgi talep ettiğiniz anlaşılmakta olup konuya ilişkin Başkanlığımız görüşü aşağıda açıklanmaktadır.

1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunun 42 nci maddesinde, “Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan 29 uncu maddeye göre belirlenen bina vergi değeri 5.000.000 Türk lirasının üzerinde olanlar değerli konut vergisine tabidir.”; 45 inci maddesinde, “Değerli konut vergisini mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenler öder.” hükümleri yer almaktadır.

Ayrıca, 15/1/2021 tarihli ve 31365 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliğinin “Verginin konusu, vergi değeri ve mesken nitelikli taşınmaz kavramı” başlıklı 2 nci maddesinde,

 “(1) Türkiye sınırları içinde bulunan ve bina vergi değeri 1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde yer alan tutarı aşan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinin konusunu teşkil etmektedir.

  (2) Değerli konut vergisi uygulamasında “mesken nitelikli taşınmaz” kavramı, mesken niteliğini haiz binalar ile birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölümü ifade eder. Her bir bağımsız bölüm vergilendirme açısından ayrı ayrı değerlendirilir.”

denilmektedir.

Buna göre, Türkiye sınırları içinde bulunan ve bina vergi değeri 1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde yer alan tutarı aşan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinin konusunu teşkil etmektedir.

Diğer taraftan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı; ikinci fıkrasında da safi kurum kazancının tespitinde 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiş olup kurum kazancının tespitinde Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde yer alan giderler indirilebilecektir.

Ayrıca, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40 ıncı maddesinde; “Safî kazancın tespit edilmesi, için aşağıdaki giderlerin indirilmesi kabul edilir:

…

6. İşletme ile ilgili olmak şartıyla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar; …” hükmü yer almaktadır.

Buna göre, şirketiniz tarafından kira geliri elde etmek amacıyla iktisap edilen mesken nitelikli taşınmazlar için ödenen değerli konut vergisi, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi uyarınca bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergiler kapsamında olduğundan, aktifinize kayıtlı söz konusu taşınmazlar için ödediğiniz değerli konut vergisi tutarlarının kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.

…

Kaynak: GİB Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Konutun değeri belirlenen rakamın üstünde ise Değerli Konut vergisi Beyannamesi verilir. Şirketler için bir ayrıcalık yok. Beyanname verilecektir.

Verginin Konusuna Neler Girmektedir?

DKV’nin konusuna, Türkiye sınırları içinde bulunan ve bina vergi değeri belli tutarı aşan mesken nitelikli taşınmazlar girmektedir.

Mesken Nitelikli Taşınmazdan Ne Anlaşılması Gerekir?

Mesken nitelikli taşınmaz, mesken niteliğini haiz binalar ile birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölümü ifade etmektedir. Her bir bağımsız bölüm vergilendirme açısından ayrı ayrı değerlendirilecektir. Taşınmazın mesken niteliğini haiz olup olmadığı hususunun değerlendirilmesinde ise, taşınmazın tapu kayıtlardaki niteliğinin yanı sıra fiili kullanım durumuna da bakılacaktır.

DKV’nin Mükellefi Kimlerdir?

Bu verginin mükellefi, mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmazı malik gibi tasarruf edenlerdir.

Mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef olur iken, elbirliği mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.

Değerli Konut Vergisi hangi oranlarda alınmaktadır?

oranında vergilendirilir.

Değerli Konut Vergisi mükellefiyeti ne zaman başlar ve ne zaman sona erer?

Mükellefiyetin başlaması:

Değerli konut vergisi mükellefiyeti;

a) Mesken nitelikli taşınmazın bina vergi değerinin 42 nci maddede belirtilen tutarı aştığı tarihi,

b) 33 üncü maddenin (1) ila (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması hâlinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi,

c) Muafiyetin sukut ettiği tarihi,

takip eden yıldan itibaren başlar.

Mükellefiyetin sona ermesi:

Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hâle gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayların vuku bulduğu tarihi takip eden taksitten itibaren sona erer.

Değerli Konut Vergisinde tarh ve tahakkuk işlemi nasıl yapılır?

Mükellef tarafından, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin bina vergi değeri, buna ait vesikalarla, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı yetkili vergi dairesine, mesken nitelikli taşınmazın değerinin 42 nci maddede belirtilen tutarı aştığı yılı takip eden yılın şubat ayının 20 nci günü sonuna kadar beyanname ile beyan edilir ve vergi, yetkili vergi dairesince yıllık olarak tarh ve tahakkuk olunur. Müteakip yıllar için mükellef tarafından aynı şekilde yıllık olarak beyanname verilir ve vergi ilgili vergi dairesince tarh ve tahakkuk olunur.

Değerli Konut Vergisinde matrah nedir?

Bina vergi değerinin, 1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanan tutarı aşan kısmı, mesken nitelikli taşınmaza ait verginin matrahını oluşturacaktır.

Paylı mülkiyette ve elbirliği mülkiyette, matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınır.

DKV’den muafiyet mümkün mü?

Aşağıda belirtilen;
a) Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazları,

b) Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) (Bu hüküm, belirtilen kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları hâlinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır.),

c) Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar,

ç) Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dâhil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâlleri hariç) mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut verisinden muaftır.

Değerli Konut Vergisinde ödeme süresi ne zamandır?

Vergi dairesi tarafından tarh ve tahakkuk ettirilen vergi, ilgili yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenir.

Kaynak: GİB, İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Değerli konuta vergisine konu olan “KONUT” İşletmenin aktifine kayıtlı ise; Ödenen vergi gider yazılacağı görüşündeyiz. Emlak Vergisi Kanun 42 ve müteakip maddelerinde gider yazılamaz diye bir düzenleme yok.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kanunun ismi Lüks konut vergisi değil “Değerli konut vergisidir” Konu ile ilgili olarak yayımlanan Genel tebliğdeki örnekleri inceleyiniz. 

Resmî gazete sayı ve tarihi aşağıdadır Tebliğdeki “5.000.000 TL ” tutar 2021 yılı için 6.173.000 TL olmuştur. 

Resmî Gazete 15 Ocak 2021 Cuma sayı: 31365 değerli konut vergisi uygulama genel tebliği

BENZER İÇERİKLER

2022 Yılı için Değerli Konut Vergisinin sınırı 6.173.000 Türk Lirası olarak tespit edilmiştir.

Değerli Konut Vergisinin konusu nedir?

Değerli Konut Vergisinin %90.5’i İstanbul’dan

Kaynak: İsmmmo, GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: GİB Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

İstanbul’da, Şubat ayı Merkezi Yönetim bütçe gelirleri tahsilatının yüzde 92.3’ünü vergi gelirleri oluşturdu. Yüzde 43.2 artışla 47 milyar TL’ye ulaşan vergi gelirlerinde, gelir vergisinin payı yüzde 12.7, kurumlar vergisinin payı yüzde 44.3 oldu. Ülke genelinden toplanan 9 milyon 569 bin TL’lik Değerli Konut Vergisi gelirinin yüzde 90.5’i, İstanbul’dan elde edildi. Yüzde 22.4 yükselen Özel Tüketim Vergisinde, en yüksek artış, yüzde 100.9 ile dayanıklı tüketim ve diğer mallarda kaydedildi.

Kaynak: İstanbul İstatistik Ofisi/İBB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Ali KARAKUŞ
SMMM, Bağımsız Denetçi

Yasal Dayanak

Değerli Konut Vergisi 7 Aralık 2019 tarih ve 30971 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7194 Sayılı “Dijital Hizmet Vergisi İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 30 ila 37’nci maddeleri arasında düzenlenmişti.

2020 Yılı başında gelen itirazlar üzerine verginin uygulanması 2021 yılına ertelenmişti.

15 Ocak 2021 Tarih ve 31365 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliği ile ilk beyanname 22 Şubat 2021 tarihine kadar verilecek (Beyan tarihi 20 Şubat 2021 olmasına rağmen bu tarih hafta sonuna denk geldiği için takip eden ilk iş günü olan 22 Şubat 2021’e kadar beyannamelerin verilmesi gerekiyor.)

Değerli Konut Vergisinin ödeme tarihleri nedir?

Tahakkuk edilecek vergi, ilgili yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecektir.

2021 Yılında ödenecek verginin ilk taksiti 1 Mart 2021, ikinci taksiti ise 31 Ağustos 2021 tarihine kadar ödenmelidir.

Verginin Konusunu Türkiye’de bulunan meskenler oluşturmaktadır.

Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan 2020 Yılı bina vergi değeri 5.000.000 Türk Lirası ve üzerinde olanlar değerli konut vergisinin hesaplanmasında dikkate alınacaktır.

Verginin uygulamasında “mesken nitelikli taşınmaz” kavramı, mesken niteliğinde olan binalar ile birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölümü ifade eder.

Her bir bağımsız bölüm vergilendirme açısından ayrı ayrı değerlendirilir.

Taşınmazın mesken olup olmadığı hususunda kayıtlardaki niteliğinin yanında fiilen kullanım durumuna da bakılacaktır!

Değerli Konut vergisine esas değer nasıl belirlenir?

Bina vergi değeri, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun vergi değeri başlıklı 29’uncu maddesine göre binalar için hesaplanan bedeli ifade eder. Söz konusu değere ilişkin bilgi ve belge taşınmazın bulunduğu yerdeki belediyeden temin edilecektir.

Değerli Konut Vergisini malik, varsa intifa hakkı sahibi ödeyecektir.

Değerli konut vergisinin mükellefi, mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenlerdir.

Buna göre, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin değerli konut vergisini taşınmazın maliki öder. Mesken nitelikli taşınmaz üzerinde intifa hakkı varsa vergi, bu hakkın sahibi tarafından ödenir.

Herkes hissesi oranında DKV ödeyecek

Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef olurlar. Elbirliği mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.

Kapsama girenler vergi ödemeye izleyen yıl başlayacak

Bina vergi değerinin, Emlak Vergisi Kanununda yer alan ve ilgili yılda uygulanan tutarı aşması halinde, bu durumun gerçekleştiği tarihi takip eden yılın başından itibaren değerli konut vergisi mükellefiyeti başlar.

Yanan, yıkılan ve kullanılmaz hale gelen konutlar için DKV ödenmeyecek!

Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hale gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayların meydana geldiği tarihi takip eden vergi taksitinden itibaren sona erecektir.

Sonraki yıllarda vergi değeri düşerse DKV ödenmeyecek

Değerli konut vergisine tabi olan meskenin izleyen yıllarda bina vergi değerinin o yıl için uygulanan tutarın altında kalması halinde, bu durum mükellef tarafından ispat edici belgeler (belediyeden vergi değerini gösterir yazı) ile birlikte DKV mükellefiyetinin açıldığı vergi dairesine bildirilecek ve bu yıla ilişkin DKV beyannamesi verilmeyecektir.

Değerli Konut Vergisinin Hesaplanmasına ilişkin örnekler;

Örnek-1

Mükellef (E)’nin mesken nitelikli 3 adet taşınmazı bulunmaktadır.

Bu taşınmazlardan;

-Birinci taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 4.900.000 TL,
-İkinci taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 6.000.000 TL,
-Üçüncü taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 6.500.000 TL’dir.

Mükellef (E)’ye ait mesken nitelikli;

-Birinci taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunun Değerli Konut Vergisi başlıklı 42’nci maddesinde belirtilen değeri aşmadığından verginin konusuna girmemekte,

–İkinci ve üçüncü taşınmazları söz konusu değeri aştığı için verginin konusuna girmektedir.

Buna göre mükellef (E)’nin mükellefiyeti takip eden yıl olan 2021 yılı başından itibaren başlayacaktır.

Ancak, mükellefin değerli konut vergisinin konusuna giren birden fazla mesken nitelikli taşınmazı olduğu için söz konusu taşınmazlardan bina vergi değeri en düşük olan taşınmaz, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 46/birinci fıkrasının (b) bendi gereği vergiden muaf olup mükellef tarafından (Ek 2A) ile bildirimde bulunulacaktır.

 Söz konusu taşınmazların bina vergi değerlerinin, 2021 yılı için sırasıyla
1- Birinci mesken 5.123.195 TL,
2- İkinci mesken 6.273.300 TL,
3- Üçüncü mesken 6.796.075 TL;

vergi tarifesinin ise değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri;

-5.227.000 TL ile 7.841.000 TL arasında olanlar (bu tutar dâhil)
5.227.000 TL’yi aşan kısmı için  (Binde 3)

-10.455.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dâhil) 7.841.000 TL’si için 7.842 TL,
fazlası için (Binde 6)

-10.455.000 TL’den fazla olanlar 10.455.000 TL’si için 23.526 TL,
fazlası için  (Binde 10)

olarak uygulanacaktır.

Buna göre, mükellef (E)’nin, 2021 yılının Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar(22.2.2021) beyan edip 2021-Şubat ve Ağustos ayları sonuna kadar iki eşit taksit halinde ödeyeceği değerli konut vergisi aşağıda belirtildiği şekilde hesaplanacaktır.

Örnek-2

Mükellef (F)’nin mesken nitelikli 4 adet taşınmazı bulunmaktadır.

Bu taşınmazlardan,
-Birinci taşınmazın 2020 yılı bina vergi değerleri 5.500.000 TL,
-İkinci taşınmazın 2020 yılı bina vergi değerleri 5.500.000 TL,
-Üçüncü taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 7.600.000 TL,
-Dördüncü taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 10.500.000 TL’dir.

Mükellef (F)’ye ait mesken nitelikli taşınmazların 2020 yılı bina vergi değerleri belirtilen değeri aştığından söz konusu taşınmazlar değerli konut vergisinin konusuna girmektedir. Dolayısıyla mükellef (F)’nin mükellefiyeti takip eden yıl olan 2021 yılı başından itibaren başlayacaktır.

Ancak, mükellefin değerli konut vergisinin konusuna giren mesken nitelikli birden fazla taşınmazı olduğu için söz konusu taşınmazlardan bina vergi değeri en düşük olanlarından bir tanesi vergiden muaf olup mükellef tarafından (Ek 2A) ile muafiyet dilekçesi verilecektir.

Söz konusu taşınmazların bina vergi değerlerinin,

2021 yılı için sırasıyla

-Birinci taşınmazın 2021 yılı bina vergi değeri 5.750.525 TL,
-İkinci taşınmazın 2021 yılı bina vergi değeri 5.750.525 TL,
-Üçüncü taşınmazın 2021 yılı bina vergi değeri 7.946.180 TL,
-Dördüncü taşınmazın 2021 yılı bina vergi değeri 10.978.275 TL;

vergi tarifesinin ise değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri;

-5.227.000 TL ile 7.841.000 TL arasında olanlar (bu tutar dâhil)
5.227.000 TL’yi aşan kısmı için  (Binde 3)

-10.455.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dâhil) 7.841.000 TL’si için 7.842 TL,
fazlası için (Binde 6)

-10.455.000 TL’den fazla olanlar 10.455.000 TL’si için 23.526 TL,
fazlası için  (Binde 10)

olarak uygulanacaktır.

Buna göre, mükellef (F)’nin, 2021 yılının Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar beyan edip Şubat ve Ağustos ayları sonuna kadar iki eşit taksit halinde ödeyeceği değerli konut vergisi aşağıda belirtildiği şekilde hesaplanacaktır.

Belediyeden meskenin değerini gösterir belge alınacaktır

Mükellefler, mesken nitelikli taşınmazın belediyesinden alacakları bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgeyi beyannamelerine eklemek suretiyle, ilgili yılın Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine vereceklerdir.

DKV Beyannamesi mükellef tarafından bizzat gönderilebileceği gibi SM, SMM ve YMM aracılığı ile de gönderilebilir.

Mükellefler beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderebilecekleri gibi bağımsız çalışan Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirler ile sözleşme imzalamak suretiyle e-beyanname şeklinde de verebileceklerdir.

DKV elektronik ortamda gönderilirse vergi değerini gösterir yazılar vergi dairesine ayrıca verilecektir.

Beyannamenin elektronik ortamda verilmesi durumunda, beyannameye eklenecek bina vergi değerini gösteren belge, beyannamenin verildiği tarihi takip eden 15 gün içinde elden veya posta yoluyla ilgili vergi dairesine iletilir.

DKV Tabi birden fazla konutu olanlar tek beyanname verecektir.

Beyan edilmesi gereken birden fazla değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmaza sahip olan mükellefler bu taşınmazların tamamı için Ek 1A kodlu/1 No.lu Değerli Konut Vergisi Beyannamesini kullanarak tek beyanname vereceklerdir.

Birden fazla meskeni olanların, muafiyet uygulanacak en düşük değerli tek meskenleri beyannameye dâhil edilmeyecek, bu meskene ilişkin bilgiler Ek 2A dilekçesi ile vergi dairesine bildirilecektir.

Beyana tabi gayrimenkullerin farklı yerlerde olması halinde, tüm bildirim vergi dairelerinden birine verilebilir.  

Aynı beyannamede beyan edilen taşınmazların farklı vergi dairelerinin yetki alanında bulunması durumunda beyanname, mükellefçe bu taşınmazların bulunduğu yer yetkili vergi dairelerinden herhangi birine verilebilir.

Hali hazırda vergi mükellefiyeti olanlar bağlı oldukları Vergi Dairesine bildirim yapacaktır.

Gelir veya kurumlar vergisi yönünden mükellefiyeti bulunan mükellefler değerli konut vergisi beyannamelerini bağlı bulundukları bu vergi dairelerine vereceklerdir.

Her yıl beyanname verilecek

İzleyen yıllar için mükellef tarafından aynı şekilde yıllık olarak beyanname verilmeye devam edilir. Her yıl için verilen beyannameye, beyannamenin verildiği yıl ve bir önceki yıla ilişkin bina vergi değerini gösteren belgenin eklenmesi zorunludur.

Yıl içinde kapsama girenlerin mükellefiyeti izleyen yılda başlayacak

Yıl içinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek durumun meydana gelmesi halinde mükellefiyet takip eden yıldan itibaren başlar, değerli konut vergisi beyannamesi de takip eden yılın Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar verilir.

Örneğin, değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazı 2020 yılı içerisinde satın alan kişinin mükellefiyeti takip eden yıldan itibaren başlayacak ve beyanname 2021 yılı Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar verilecektir (Hafta sonuna denk geldiği için 22 Şubat 2021)

Konuta hisse ile sahip olunması durumu

 ÖRNEK :

Mükellef (G), (H) ve (I) mesken nitelikli bir taşınmaza eşit oranlarda (1/3) paylı mülkiyet halinde maliktirler.

Söz konusu taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 9.000.000 TL’dir.

Bina vergi değeri 2020 yılı için emlak Vergisi Kanunu’nda yer alan değer olan 5.000.000 TL’yi aştığı için değerli konut vergisi mükellefiyeti takip eden yıl olan 2021 yılı başından itibaren başlayacaktır. 

-Mükellef (G)’nin, söz konusu meskendeki hissesi dışında bu vergiye tabi üzerine kayıtlı mesken nitelikli başka bir taşınmazı bulunmamakta,

-Mükellef (H)’nin 2020 yılı bina vergi değeri 5.500.000 TL olan,

-Mükellef (I)’nın ise 2020 yılı bina vergi değeri 6.500.000 TL olan,

ikinci bir taşınmazı bulunmaktadır. 

-Mükellef (G), değerli konut vergisinin konusuna giren mesken nitelikli tek taşınmazı olduğu için 9.000.000 TL bina vergi değerli taşınmazdaki hissesine isabet eden vergiden, 1319 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereği muaf olacaktır.

-Mükellef (H)’nin 5.500.000 TL bina vergi değerli taşınmazı ile

-Mükellef (I)’nın 6.500.000 TL bina vergi değerli taşınmazı,

sahibi oldukları birden fazla mesken nitelikli taşınmazlardan bina vergi değeri en düşük değerli taşınmazlar olduğu için, anılan mükellefler bu taşınmazları ile ilgili olarak 1319 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereği vergiden muaf olup (Ek 2A) ile bildirimde bulunacaklardır. 

Söz konusu paylı mülkiyete tabi taşınmazın bina vergi değerinin, ilgili belediye tarafından 2021 yılı için 9.409.950 TL;

vergi tarifesinin ise değerli konut vergisine tabi mesken nitelikl taşınmazlardan değeri;

-5.227.000 TL ile 7.841.000 TL arasında olanlar (bu tutar dâhil)
5.227.000 TL’yi aşan kısmı için  (Binde 3)

-10.455.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dâhil) 7.841.000 TL’si için 7.842 TL,
fazlası için (Binde 6)

-10.455.000 TL’den fazla olanlar 10.455.000 TL’si için 23.526 TL,
fazlası için  (Binde 10)

olarak uygulanacaktır.

Buna göre, söz konusu taşınmaza ilişkin 2021 yılının Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar (Hafta sonuna denk geldiği için 22 Şubat 2021) beyan edilip 1 Mart 2021 ve 31 Ağustos 2021 sonuna kadar iki eşit taksit halinde ödenecek değerli konut vergisi aşağıda belirtildiği şekilde hesaplanacaktır.

Değerli Konut Vergisinden Muaf olanlar

Muaflıklar:

Aşağıda yazılı mesken nitelikli taşınmazlar, değerli konut vergisinden muaftır:

a) Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar.

b) Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) (Bu hüküm, belirtilen kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları hâlinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır.).

c) Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar.

ç) Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dâhil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâlleri hariç).

Ali KARAKUŞ
15 Ocak 2021
İstanbul

Kaynaklar

1- Resmi Gazete, 7.12.2019 Tarih ve 30971-  7194 Sayılı “Dijital Hizmet Vergisi İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

2- 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu

3- 15 Ocak 2021, 31365 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliği

Kaynak: Ali KARAKUŞ – SMMM, Bağımsız Denetçi özel izni ile yayınlanmıştır.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Dr. Numan Emre ERGİN
Avukat, YMM, E. Hesap Uzmanı
n.emre.ergin@hotmail.com

7 Aralık 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Kanun ile hayatımıza giren vergilerden bir tanesi de Emlak Vergisi Kanunu’na monte edilen Değerli Konut Vergisi (DKV) idi. Söz konusu Kanun, ilk yayımlandığında büyük tartışmalara neden olmuş, özellikle vergi matrahının Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecek değere bağlanması ve Kanundaki eşiği (5 milyon TL) geçen taşınmazların değerinin tamamı üzerinden vergi alınması eleştirilmiş; bunun üzerine 20.02.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7221 sayılı Kanun ile bu eleştirileri dikkate alacak şekilde yasal değişiklik yapılmış ve Kanun’un uygulanması 1 yıl ertelenmişti. Bu erteleme nedeniyle DKV’ye ilişkin ilk beyannameler 20 Şubat 2021 tarihi sonuna kadar verilecektir. 15 Ocak 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliği (Tebliğ) ile söz konusu verginin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Tebliğdeki açıklamalar ışığında DKV’nin detayları ise aşağıdaki gibidir.

1- Hangi taşınmazlar için Değerli Konut Vergisi ödenecek?

DKV’nin konusuna Türkiye’de bulunan mesken (konut) nitelikli taşınmazlardan bina vergi değeri 2021 yılı için 5.227.000 TL’yi aşanlar girmektedir. Emlak Vergisi Kanunu’nun 29. maddesine göre belirlenen bina vergi değeri, taşınmazın bulunduğu yerdeki belediyeden temin edilebilmektedir.

Kanunda mesken nitelikli taşınmazın tanımı yapılmamış olmakla birlikte, Tebliğde bu kavramın mesken niteliğini haiz binalar ile birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölümü ifade edeceği ve her bir bağımsız bölümün vergilendirme açısından ayrı ayrı değerlendirileceği ifade edilmiştir.

Tebliğ, taşınmazın mesken niteliğini haiz olup olmadığı hususunun değerlendirilmesinde, taşınmazın kayıtlardaki niteliğinin yanında fiilen kullanım durumuna da bakılacağını belirtmektedir. Bu durumda, DKV uygulamasında tapu ve belediye kayıtları esas alınacak olmakla birlikte, bu kayıtlarda konut olarak gözüken taşınmazların fiiliyatta konut olarak kullanmamaları halinde DKV alınmaması gerektiğini değerlendiriyorum.

2- Değerli Konut Vergisi’nin mükellefi kimdir?

Değerli konut vergisinin mükellefi, mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenlerdir.

Buna göre, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin değerli konut vergisini taşınmazın maliki öder. Mesken nitelikli taşınmaz üzerinde intifa hakkı varsa vergi, bu hakkın sahibi tarafından ödenir. Mesken nitelikli taşınmazın maliki veya intifa hakkı sahibi yoksa malik gibi tasarruf edenler vergiyi ödemekle mükelleftir. Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef olurlar. Paylı mülkiyet durumunda, taşınmazın verginin konusuna girip girmediği tespit edilirken hissedarların payları değil, taşınmazın toplam değeri esas alınır. Ancak çıkan toplam vergiden hissedarlar payları oranında sorumlu olur. Elbirliği mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.

3- Değerli Konut Vergisi mükellefiyeti ne zaman başlar, ne zaman son bulur?

DKV mükellefiyeti; mesken nitelikli taşınmazın bina vergi değerinin Kanunda belirtilen ve her yıl güncellenen eşik değeri aştığı tarihi veya Emlak Vergisi Kanun’un 33. maddesinin 1-7 numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi, ya da muafiyetin sona erdiği tarihi “takip eden yıldan” itibaren başlar.

Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hale gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayların vuku bulduğu tarihi takip eden “taksitten” itibaren sona erer.

Değerli konut vergisine tabi olan mesken nitelikli taşınmazların daha sonraki yıllarda bina vergi değerinin, beyannamenin verileceği yılda geçerli olan tutarın altında kalması halinde, bu durum mükellef tarafından tevsik edici belgeler ile birlikte ilgili vergi dairesine bildirilir ve bu durumda ilgili yıla ilişkin beyanname verilmez.

Tebliğ ve Kanun’daki açıklamalar uyarınca, 31 Aralık 2020 tarihi itibariyle verginin konusuna giren bir konuta sahip olanlar DKV’nin mükellefi olacaklar, ancak beyannamelerini verirken 2021 yılına ilişkin bina vergi değeri ile Kanundaki eşik değeri ve tarifeyi dikkate alacaklardır. Eğer taşınmaz 2021 yılı içerisinde elden çıkarılırsa, satıcı sattığı yıla ilişkin verginin tamamını ödeyecek, alıcı ertesi yıl vergi ödemeye başlayacaktır. Eğer alıcı, yıl geçmeden konutu tekrar elden çıkarırsa bu sefer konutu satın alan ikinci alıcı ertesi yıl mükellef olarak DKV ödeyecektir. (Bu yönü ile DKV, motorlu taşıt vergisinden farklı bir özellik sergilemektedir.)

DKV açısından vergiyi doğuran olay, 31 Aralık tarihi itibariyle konuta malik olma/intifa hakkı sahibi olma/malik gibi tasarruf etme olup verginin beyanı, tahakkuku, ödenmesi, tutarlar ertesi yılın rakamları dikkate alınarak yapılmaktadır. Diğer bir ifadeyle, DKV’nin ilişkili olduğu yıl, önceki yılsonu itibariyle konuta malik olma/intifa hakkı sahibi olma/malik gibi tasarruf etme durumlarına göre belirlenmektedir. Bu kısmın Kanun’un tedvin tarzı nedeniyle kafa karıştırıcı olduğunu ve Tebliğdeki açıklamaların da yeterince berrak olmadığını düşünüyorum.

4- Değerli Konut Vergisi’nde muaflıklar nelerdir?

Kanun’da bazı taşınmazların DKV’den muaf olduğu belirtilmiştir. Kanun her ne kadar “muaflık” dese de bunu istisna olarak adlandırmak daha doğru olur. Zira, muafiyet verginin mükellefine tanınırken, istisna verginin konusuna tanınır. Bu teknik düzeltme sonrasında Kanunda DKV’den muaf tutulan taşınmazlar aşağıdaki gibidir.

a) Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin,üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar.

b) Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil). Muafiyet, kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları hâlinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır.

c) Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar.

ç) Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dâhil). Bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâllerinde muafiyet uygulanmayacaktır.

Emlak Vergisi Kanunu’nda belirtilmemekle birlikte, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca, “korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır” kaydı konulmuş olan konutlar her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olduğundan, bu muafiyetin değerli konut vergisi için de uygulanması gerekir. Diğer taraftan aynı Kanun uyarınca, 2960 sayılı Boğaziçi Kanununa göre Boğaziçi Sahil Şeridi veya Öngörünüm Bölgesinde konut olarak kullanılan taşınmaz kültür varlıkları bu muafiyetten yararlanamazlar.

Değerli konut vergisine ilişkin olarak mükellefler tarafından beyan edilen hususların teyidi vergi daireleri tarafından ilgili kurum ve kuruluşlardan yapılabilir. Muafiyetten yararlanma şartlarını taşımadığı halde muafiyetten yararlanan mükellefler ile muafiyetten yararlanma şartlarını kaybetmesine rağmen durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, cezalı olarak ve gecikme faizi ile birlikte alınacaktır.

5- Değerli Konut Vergisi’nin matrahı ve oranı nedir?

Kanun DKV’nin matrahı ve oranı konusunda artan oranlı, taşınmazın değeri arttıkça daha fazla vergi ödenmesini gerektiren bir tarife belirlemiştir. Buna göre, 78 no.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca 2021 yılı için aşağıdaki tarife uygulanacaktır.

Mesken nitelikli taşınmaza gerek paylı mülkiyet gerekse elbirliği mülkiyet halinde malik olunması durumunda, matrah olarak taşınmazın toplam değeri esas alınır.

6- Değerli Konut Vergisi ne zaman ve nasıl beyan edilecek?

DKV, Tebliğ ekinde yer alan 1 ve 2 numaralı Değerli Konut Vergisi Beyannamesi üzerine tarh olunacaktır. 1 no.lu beyanname tam mülkiyet, paylı mülkiyet ve intifa hakkına konu taşınmazlar için; 2 no.lu beyanname ise elbirliği mülkiyetine konu taşınmazlar için verilecektir. Birden fazla taşınmazı olup da muafiyet uygulanacak en düşük değerli konut beyannameye dahil edilmeyecek, ancak bu taşınmazlar için Tebliğ ekinde yer alan bildirim formları doldurulacak ve formlar beyanname ekinde sunulacaktır.

Mükellefler beyannamelerini, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgeyi eklemek suretiyle, ilgili yılın Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine vereceklerdir. Beyan edilmesi gereken birden fazla değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmaza sahip olan mükellefler (tam mülkiyet, paylı mülkiyet ve intifa hakkı sahipleri), bu taşınmazların tamamı için 1 no.lu Değerli Konut Vergisi Beyannamesini kullanarak tek beyanname vereceklerdir. Aynı beyannamede beyan edilen taşınmazların farklı vergi dairelerinin yetki alanında bulunması durumunda beyanname, mükellefçe bu taşınmazların bulunduğu yer yetkili vergi dairelerinden herhangi birine verilebilebilecektir. Elbirliği mülkiyetine konu taşınmazlara ilişkin beyanlarda, her bir taşınmaz için ayrı beyanname verilecektir. Gelir veya kurumlar vergisi yönünden mükellefiyeti bulunan mükellefler değerli konut vergisi beyannamelerini bağlı bulundukları bu vergi dairelerine vereceklerdir.

Mükellefler beyannamelerini elektronik ortamda gönderebilecekleri gibi bağımsız çalışan Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirler ile sözleşme imzalamak suretiyle e-beyanname şeklinde de verebileceklerdir. Beyannamenin elektronik ortamda verilmesi durumunda, beyannameye eklenecek bina vergi değerini gösteren belge, beyannamenin verildiği tarihi takip eden 15 gün içinde elden veya posta yoluyla ilgili vergi dairesine gönderilir.

Müteakip yıllar için mükellef tarafından aynı şekilde yıllık olarak beyanname verilmeye devam edilir. Her yıl için verilen beyannameye, beyannamenin verildiği yıl ve bir önceki yıla ilişkin bina vergi değerini gösteren belgenin eklenmesi zorunludur.

Paylı mülkiyet halinde malikler, payları için ilgili vergi dairesine münferiden beyanname vermek ve payları oranında tarh ve tahakkuk ettirilen değerli konut vergisini ödemekle mükelleftirler. Elbirliği mülkiyet halinde malik olunması durumunda mükellefler, müşterek imzalı bir beyanname verebilecekleri gibi bir mükellef tarafından münferiden de beyanname verilmesi mümkündür. Bu kapsamda münferiden beyanname verilmesi durumunda, diğer malikler de beyannamede gösterilir, bu maliklerce ayrıca beyanname verilmez. Münferiden veya müştereken verilen beyannameye maliklerin durumlarına uygun muafiyet bildirim formları (Ek 2A ve Ek 2B) eklenir.

6- Değerli Konut Vergisi ne zaman ödenecek?

Değerli konut vergisi, beyannamenin verildiği yetkili vergi dairesi tarafından yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilir. Tarh ve tahakkuk ettirilen vergi, ilgili yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenir.

Bu durumda 2021 yılına ilişkin ilk beyanname 20 Şubat 2021 tarihi sonuna kadar verilip, beyan üzerine tahakkuk ettirilen vergi Şubat ve Ağustos aylarında iki taksit olarak ödenecektir.

Örnek: Ahmet Bey 31.12.2020 tarihi itibariyle aşağıdaki taşınmazlara sahiptir. Ahmet Bey, E taşınmazını 2021 yılı içinde satmıştır.

A taşınmazının 2021yılı bina vergi değeri, Kanun’da 2021 yılı için belirlenen eşik değerin (5.227.000 TL) altında kaldığından verginin konusuna girmemektedir. D taşınmazı işyeri olduğundan, C taşınmazı da kayıtlarda konut olarak gözükse de fiilen işyeri olarak kullanıldığından verginin konusuna girmemektedir. B, E ve F taşınmazları eşik değeri geçtiğinden verginin konusuna girmektedir. Ancak, verginin konusuna giren birden fazla taşınmazdan en düşük değerli tek mesken vergiden muaf olduğundan B taşınmazı için beyanname verilmeyecek, E taşınmazı ile F taşınmazındaki hisse (taşınmazın vergisinden hisseye düşen pay) için beyanname verilecektir. Diğer taraftan, beyannameye dahil edilmeyen B taşınmazına ilişkin olarak bildirim formu düzenlenerek beyannameye eklenecektir. Ayrıca, Ahmet Bey’in E taşınmazını 2021 yılı içinde satmış olması 2021 yılı için beyanname vermesine engel değildir. E taşınmazı için 2021 yılı beyannamesini verecek, 2022 yılında ise beyanname vermeyecektir.

Değerlendirme

Servet vergilerine ilişkin tartışmaların yeniden gündeme geldiği bu dönemde, değerli konut vergisinin uygulanmaya başlamasını önemli ve değerli buluyor, sosyal devlet ve vergide adalet adına gerekli bir adım olarak değerlendiriyorum. Bununla birlikte, bu verginin hala eleştiriye açık tarafları bulunmaktadır.

Herşeyden önce, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü, 2019 yılı faaliyet raporuna göre verginin ilk kanunlaştığı zaman öngörülen değerleme çalışmasına ilişkin olarak 26.5 milyon TL (TKGM bütçesinin %2’si) harcama yapmıştır. Kanun değişikliği ile bu değerleme gerekmediği için bu para boşa gitmiş oldu. Ayrıca, yapılan değerlemelere karşı açılan binlerce dava, Kanun değişikliği sonrasında konusuz kaldığı gerekçesiyle mahkemelerce sonlandırılmış, yargılama giderleri ile vekalet ücretleri de devletin sırtında yük olarak kalmıştır.

Uygulama Tebliği 15 Ocak 2021 tarihinde yayımlanmasa da Tebliğin çok daha önceki bir tarihte hazırlanıp yayıma gönderildiğini düşünüyorum. Zira, Tebliğde verilen örneklerde 2021 yılı için kullanılan artırım oranı (yeniden değerleme oranı) varsayımsal olarak açıklanmıştır. Oysa, 29 Aralık 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 78 no.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde 2021 yılına ilişkin güncel değerler yayımlanmıştı. Bu nedenle Tebliğ’in varsayımsal örneklerle yayıma girmiş olması ve Kanun’un ertelendiği 2020 yılı için açıklamalar yapması kafa karışıklıklarına neden olmuştur. Eğer bu varsayımsal açıklamalar bilinçli bir tercih değilse, Tebliği hazırlayan birim ile yayımlayan birim arasındaki bu koordinasyonsuzluk bu karışıklığa neden olmuş gibi durmaktadır.

Diğer bir konu; Kanunda her ne kadar taşınmaz malikleri verginin mükellefi olarak düzenlense de Kanun öyle bir şekilde kaleme alınmıştır ki, sanki mükellef konutun kendisi, malik de onun adına vergiyi ödeyen konumundadır. Nitekim yukarıda açıkladığımız muafiyet/istisna karmaşası bundan kaynaklanmaktadır. Ayrıca hisseli taşınmazlarda hisselerin değil de taşınmazın toplam değerinin dikkate alınması da buna işarettir. Bu durum, vergi adaleti açısından da sorunludur. Maliklerin servetlerinden (taşınmazların toplam değerinden) değil de taşınmazların tek tek değerinden yola çıkılması başka adaletsizliklere de yol açacaktır. Örneğin 4 milyon TL değerinde 10 adet konutu olan bir kişi 1 kuruş DKV ödemezken, 6 milyon TL değerinde iki adet konutu olan kişi oldukça yüksek tutarda vergi ödeyecektir.

Ayrıca, verginin matrahının ve oranlarının İdarece belirlendiği ve bilindiği, her türlü hesaplamanın İdare tarafından kolaylıkla yapılabildiği bir durumda konut sahiplerini beyanname vermek zorunda bırakmayı ekonomik bulmuyorum. En efektif vergi, en az harcama yapılarak toplanan vergidir. Bu nedenle, mükellefe beyan verdirtmek yerine, emlak vergisindeki gibi otomatik tahakkuk yapılması yöntemi seçilebilirdi. İlla bir beyanname verilmesi gerekiyorsa da gayrimenkul sermaye iratlarında uygulanan hazır beyan sistemi gibi bir yöntem uygulanabilirdi.

Değerli Konut Vergisinden elde edilen hasılat, belediyelere değil genel bütçeye aktarılacaktır. Bu verginin ayrı bir isimle düzenlenmiş olmasının arkasında yatan nedenlerden birisi bu olabilir. Yine de, söz konusu verginin mükelleflere beyanname verdirtmek yerine, belediyelerce tahsil edilerek istenilen kısmının genel bütçeye aktarılmasını sağlamak, bu vesileyle bina vergisinin işyerlerini de kapsayacak şekilde sabit bir oran yerine artan oranlı olarak düzenlemek daha etkili olabilirdi.

Bu verginin neden sadece konutlara getirildiği, bütün taşınmazları (en azından işyerlerini) da kapsamadığı ayrı bir soru işaretidir. Kanun koyucunun elbette bu yönde bir takdir yetkisi olabilir, ama sadece konut sahiplerinden vergi alınmasını adil bulmuyorum.

Değerli konut vergisi, her ne kadar Emlak Vergisi Kanunu’nda belediyeler tarafından toplanan arsa ve bina vergisinden ayrı olarak ihdas edilmiş olsa da, verginin konusu ve matrahı bina vergisiyle kesişmekte, bu vergiye ilave olarak ayrı bir isimle yeni bir vergi alınmaktadır. Dolayısıyla, ekonomik anlamda çifte vergilendirme söz konusudur. Bu durum ise Anayasa açısından problemli bir durumdur. Zira, Anayasa Mahkemesi daha önce Ek Motorlu Taşıt Vergisi alınmasını öngören bir yasal düzenlemeyi vergi yükünün araç sahipleri aleyhine ağırlaştırıldığı, diğer vergi mükelleflerine yansıtılmadığı; bu durumun, vergi yükünün dengeli, adil, ölçülü ve eşit dağılımını engelleyerek Anayasa’nın 73. maddesinde öngörülen vergilendirme ilkelerine aykırılık oluşturduğu gerekçesiyle iptal etmiştir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin içtihatları incelendiğinde ise söz konusu verginin her yıl ve aynı konuda alınan emlak vergisine ilaveten alınacak olması, verginin konusunun yıllık gelirden değil de varlıktan alınıyor olması ve vergi tutarının varlıktan elde edilen gelirle kıyaslandığında malvarlığı üzerinde aşırı bir külfet yaratması halinde mülkiyet hakkının ihlal ettiği ileri sürülebilir.

Sözün özü: Vergi koymak, yap boz oyuncak değildir.

Kaynak: Dr. Numan Emre ERGİN, Avukat, YMM, E. Hesap Uzmanı. İçerik, Sayın Numan Emre ERGİN’in Dunya.com’daki Perspektif isimi köşesinden Yazarın ve Dunya.com’un sahibi olan şirketin özel izni ile yayınlanmıştır. Yazının tüm hakları ve sorumluluğu yazara ve Dunya.com’a aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Matrah artırımı taksitleri ödenmezse vergi dokunulmazlığı kalkar mı? (12.01.2021)

Sermaye kaybı ve borca batıklığa ilişkin yeni düzenlemeler (04.01.2021)

Pandemi, gelir dağılımındaki bozulma ve dayanışma vergisi (28.12.2020)

Asgari ücretin vergiden istisna edilmesi çözüm mü? (21.12.2020)

Hukukçular hukuk reformuna inanıyor mu? (15.12.2020)

Vergide uzlaşma müessesi ve yapılandırmadaki uzlaşma haksızlığı (10.12.2020)

İştirak tasfiye zararının vergisel sonuçları nedir? (7.12.2020)

Tasfiye payı nedir? Nasıl vergilendirilir? (30.11.2020)

Devlet mükellefe faiz öder mi? (23.11.2020)

10 soruda 7256 Sayılı Kanun kapsamında yapılandırma (18.11.2020)

Fabrika ayarlarına dönüş: Ekonomik ve hukuki reform, acı reçete (16.11.2020)

Sosyal medya şirketlerine kesilen cezalar ve vergi (09.11.2020)

Hisse geri alımlarının vergilendirilmesine ilişkin tartışmalar ve önerimiz (07.11.2020)

Şirketin kendi hisselerini geri satın alması kâr dağıtımı mıdır? (2) (27.10.2020)

Şirketin kendi hisselerini geri satın alması kâr dağıtımı mıdır? (1) (26.10.2020)

Torba yasa Meclis’te, yapılandırma nerede? (19.10.2020)

Yatırımcının yeni kamburu: Ek mali yükümlülük (12.10.2020)

Taşınmaz kirası mı, işletme hakkı kirası mı? (6.10.2020)

Zaman aşımına uğrayan kâr paylarının vergilendirilmesinde mükerrerlik var mı? (28.09.2020)

Online reklam hizmetlerinde stopaj bilmecesi (22.09.2020)

Hukuk belirsizlik kaldırmaz (16.09.2020)

Maliye, yurt dışında parası olanların peşinde, ya gurbetçiler? (14.09.2020)

Vergiye uyumlu mükellefler cezalandırılıyor mu? (07.09.2020)

Binek otomobilde ÖTV artışı, özel okul ücretlerinde KDV indirimi (02.09.2020)

Transfer fiyatlandırması raporlamasında yeni dönem (31.08.2020)

KDV ve iş yeri kira stopaj oranı indiriminde son durum (27.08.2020)

İkinci el motorlu taşıt satışında yeni dönem (24.08.2020)

Maliyeden bayram hediyesi: KDV ve stopaj indirimi, ama kime? (21.08.2020)

Ar-Ge teşviğinde vergi indirimi kısıtlanıyor mu (17.08.2020)

Spor kulüplerinin yeni sporcu sözleşmelerindeki vergisel riski  (10.08.2020)

Uçtu uçtu altın uçtu! Ya vergisi? (07.08.2020)

Anayasa Mahkemesi’nin VTR kararı (30.7.2020)

Erken seçim, aday tartışmaları ve cumhurbaşkanı seçimindeki Anayasal boşluk
(27.7.2020)

Yurt dışındaki taşınmaz ve iştirak satışları vergiden istisna mı? (25.7.2020)

Gayrimenkul ve iştirak satış kazancı istisnası – 3 (22.7.2020)

Gayrimenkul ve iştirak satış kazancı istisnası – 2 (17.7.2020)

Mali yapıyı güçlendirmede vergisel bir teşvik: gayrimenkul ve iştirak satış kazancı istisnası (16.7.2020)

Sezonluk ev kiralayanlar: Vergi sürpriziyle karşılaşmayın! (13.7.2020)

Pandemi, maliye politikası ve vergi barışı

Şirket kuruluşunda sicilde imza zorunluluğu değiştirilmelidir.

Köprüden önce son çıkış: Varlık Barışı

Kamu özel iş birliğine şeffaf bir alternatif: Altyapı Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı

Gayrimenkul yatırımında avantajlı bir yöntem: Gayrimenkul Yatırım Fonu

Gayrimenkulde rant vergisi

Gayrimenkul piyasası hareketleniyor ama vergiye dikkat!

KVKK kararlarının yargı denetimi

Kişisel verilerin korunması ve ateş ölçümü

İnternetten otomobil satanların dikkatine

Makam aracı sadece özel sektörde mi ücrettir?

Makam aracı ücret midir?

Şirket araçlarına vergi ayarı

ABD’nin dijital hizmet vergisi misillemesi ve Türkiye

Sanat ve icat vergisi

Altın: Elma dersem çık, armut dersem çıkma!

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.