2.2.2.1. Tüccarlarda defter tutma

2.2.2.1.1. Tüccarların dahil olduğu sınıflar

Tüccarlar, defter tutma bakımından iki sınıfa ayrılır:

● 1 inci sınıf tüccarlar, bilânço esasına göre,

● 2 nci sınıf tüccarlar, işletme hesabı esasına göre,

defter tutarlar.

Bir tüccarın dâhil olacağı sınıf, statüsüne veya yıllık alım-satım tutarlarına göre belirlenmektedir

Statü gereğince birinci sınıf tüccar sayılanlar; ticaret şirketleri ile kurumlar vergisine tabi olan diğer tüzel kişilerdir.

Kurumlar vergisine tabi olan diğer tüzel kişilerden işlerinin icabı bilanço esasına göre defter tutmalarına imkân veya lüzum
görülmeyenlerin, işletme hesabına göre defter tutmalarına Hazine ve Maliye Bakanlığınca müsaade edilir.

Statüsü gereğince birinci sınıf tüccar sayılanlar dışında, yıllık alım- satım veya hâsılat tutarları belli hadleri aşanlar da birinci sınıf tüccar
sayılır. Statüsü gereğince birinci sınıf tüccar sayılanlar dışındaki mükelleflerce, bu hadler aşılmamakla birlikte, ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutma tercih edilebilir. Diğer bir ifade ile ikinci sınıf tüccarlar, isterlerse birinci sınıf tüccar olarak bilanço esasında
defter tutabilirler.

Yeni işe başlayan tüccarlar, yıllık iş hacimlerine göre sınıflandırılıncaya kadar, ikinci sınıf tüccarlar gibi hareket edebilirler.

345 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğine göre serbest bölgelerde ticari faaliyette bulunan bütün gerçek ve tüzel kişilerin herhangi bir hadde
bağlı kalmaksızın bilanço esasına göre defter tutmaları gerekir.

Kaynak: GİB Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: GİB Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
DİYARBAKIR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

Sayı

:

13/08/2012

:

            İlgide kayıtlı özelge talep formunuzla, çırçır fabrikası olarak faaliyet gösterdiğinizi, çiftçi dışındaki kişilerden de pamuk alımı yaptığınızı, ancak … Ticaret Borsası tarafından söz konusu alım-satım işlemleri üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapıldığı belirtilerek, çiftçi dışındaki kişilerden alınan zirai ürünler için gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir

            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 52 nci maddesinde, zirai faaliyetten doğan kazancın zirai kazanç olduğu, zirai faaliyetin; arazide, deniz, göl ve nehirlerde, ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veyahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle nebat, orman, hayvan, balık ve bunların mahsullerinin istihsalini, avlanmasını, avcıları ve yetiştiricileri tarafından muhafazasını, taşınmasını, satılmasını veya bu mahsullerden sair bir şekilde faydalanılmasını ifade ettiği hükme bağlanmıştır.

            Aynı Kanunun “Vergi Tevkifatı”nın düzenlendiği 94 üncü maddesinde; “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilânço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dâhil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.” hükmü yer almaktadır.

             Aynı maddenin 11 numaralı bendinde de vergi tevkifatı yapmakla yükümlü kişi, kurum ve kuruluşlarca çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı belirtilmiş ve bu tevkifat oranları, hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsulleri için ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlarda % 1, bunun dışında kalanlarda % 2, diğer zirai mahsuller için ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlarda % 2, bunun dışında kalanlarda %4 olarak belirlenmiştir.

            Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11 inci maddesi, tevkif yoluyla ödenen vergilerde müteselsil sorumluluk esasını getirmiştir. Söz konusu maddede mal alım satımı dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda olanların bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, bu kişilerle birlikte verginin ödenmemesinden alım satıma taraf olanların tümünün müteselsilen sorumlu olacakları belirtilmiştir.

            Konuyla ilgili yayımlanan 164 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile zirai ürünlerin alımında yapılacak gelir vergisi tevkifatı ve müteselsil sorumluluk konusunda gerekli açıklamalar yapılmıştır.

            Anılan Tebliğin dördüncü bölümünde ise, “… Öte yandan, bu Tebliğin 1, 2 ve 3 üncü bölümlerinde belirtilen kamu kurum ve kuruluşları ile diğer kişi, kurum ve kuruluşların; çiftçi dışında kalan kişi, kurum ve kuruluşlardan, 5590 sayılı Kanuna göre (18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 103 üncü maddesi ile 5590 sayılı Kanun yürürlükten kaldırılmış olup, diğer mevzuatla 8/3/1950 tarihli ve 5590 sayılı Kanuna yapılan atıfların bu Kanuna yapılmış sayılacağı belirtilmiştir.) kurulmuş bulunan Ticaret Borsalarında tescil ettirerek satın aldıkları zirai ürün bedelleri üzerinden, gelir vergisi tevkifatı yapmayacaklar ve müteselsilen de sorumlu olmayacaklardır. Ancak; söz konusu zirai ürünlerle ilgili olarak daha önce çiftçiden satın alınması esnasında gelir vergisi tevkifatının yapılmamış olması halinde, tevkif yoluyla ödenmesi gereken vergi, gecikme faizi ve gecikme zammından tescil işlemini yapan borsalar ve vergisi tevkif yoluyla ödenmeyen zirai ürünü Borsaya getirenler de müteselsilen sorumlu olacaklardır.” açıklamalarına yer verilmiştir.

            Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; şirketinizin, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılanlar arasında bulunması nedeniyle şirketinizce satın alınacak zirai ürünler için şirketiniz tarafından yapılacak ödemeler üzerinden, anılan Kanunun 94/11 maddesi uyarınca gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.

            Ancak, söz konusu zirai ürünlerin ticaret borsalarında tescil ettirilerek çiftçi dışındaki kişilerden satın alınması halinde, şirketinizce gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır. Bu durumda, tevkif yoluyla ödenmesi gereken vergi, gecikme faizi ve gecikme zammından tescil işlemini yapan borsalar ve vergisi tevkif yoluyla ödenmeyen zirai ürünü borsaya getirenler müteselsilen sorumlu olacaklardır.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Pakdemirli, sadece ülkenin değil tüm dünyanın olumsuz koşullardan etkilendiğini, buna rağmen tüm imkânların Türk çiftçisi, üreticisi için seferber edildiğini dile getirdi.

Bu yıl tarımsal destek ödemelerinin yüzde 77 oranında gerçekleştirildiğini ifade eden Pakdemirli, 2021 için belirlenen destek tutarının toplam 16,8 milyar lirasının çiftçilere ödendiğini bildirdi.

Pakdemirli, iklim değişikliği ve salgının olumsuz koşullarına rağmen üretici ve yetiştiricinin yanında olmaya devam edeceklerini vurgulayarak, “Büyük fedakârlıkla ve özveriyle üretmeye devam eden çiftçimizin tüm olumsuzluklara rağmen ayakta kalmasına destek olacağız. Tüm varlığımızla ve gücümüzle üretim için çaba göstereceğiz. Çiftçimiz ürettikçe bizim de yanında olduğumuzu görecek.” diye konuştu.

ÇİĞ SÜTE REKOR DESTEK

Ekimde yapılacak destek ödemelerine ilişkin bilgi veren Pakdemirli şunları kaydetti:

“Ekim ayında rekor destek ödemesi yapacağız ve ödemeler 1 Ekimde hesaplara geçecek. Buna göre, çiğ süt desteği (Ocak-Şubat-Mart) 261 bin 584 çiftçi, toplam 706 milyon 136 bin 472 lira destek ödemesi alacak.

Hayvan hastalıkları tazminatından 1462 çiftçi toplam 31 milyon 552 bin 734 lira ödeme alırken, yağlı tohumlu bitkiler desteği için 1378 çiftçi toplam 27 milyon 81 bin 833 lira alacak. Diğer destekler ise şöyle olacak; hububat ve baklagil desteği için 1243 çiftçi toplam 6 milyon 556 bin 177 lira, geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu için 281 çiftçi 1 milyon 163 bin 809 lira ve yem bitkileri desteği için 471 çiftçi 778 bin 308 lira. Böylece Ekim ayında 266 bin 419 çiftçiye toplam 773 milyon 269 bin 333 lira destek ödemesi yapılacak.”

Kaynak: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

1.Su Şurası kapsamında gerçekleştirilen çalışma grubu toplantılarında tarımsal sulamada yeni destek ve yöntemler önerildiğini belirten Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, sulama sistemlerinin modernizasyonuna ağırlık vererek, suya göre tarım yapılacağını açıkladı. İklim değişikliği ve kuraklık koşullarının dikkate alınarak su tasarrufu sağlayan modern sulama sistem ve yöntemlerinin yaygınlaştırılması için çalışmalara hız verdiklerini belirten Bakan Pakdemirli, “Yeraltı su kullanımını azaltmaya ve daha az su tüketen bitkilerin üretimini artırmaya yönelik destekleme modelleri oluşturuluyor”  dedi.

Ayrıca Bakanlıkça yeraltı suların yetersiz seviyede ve su kısıtının olduğu havzaların belirlendiğini, bu havzalarda su tüketimi yüksek olan mısır gibi ürünler yerine, su tüketimi az olan bitkileri yaygınlaştıracak tedbirlerin alındığı belirtildi. Bu kapsamda, su kısıtı olan tarım havzalarında damla sulama yapmayan Dane Mısır üreticilerine Fark Ödemesi Desteğinin ödenmeyeceğini, buna karşılık bu havzalarda daha az su tüketen Mercimek veya Nohut yetiştiren çiftçilere ilave %50 fark ödemesi desteği, Yem Bezelyesi, Fiğ, Macar Fiği, Burçak ve Mürdümük eken çiftçilere ise ilave %50 yem bitkileri üretim desteği ödeneceği açıklandı.

SULAMA SUYUNDA TASARRUF

Su ihtiyacı fazla olan havzalarda, yüksek su tüketen ürünlerin ekiminden kaçınmak gerektiğini dile getiren Bakan Pakdemirli, yörelerin iklimsel koşullarına uygun, daha az su tüketen ürünlerin teşvik edileceğinin altını çizdi. Bakan Pakdemirli, sulama suyunda tasarruf tedbirlerini almaya devam ettiklerini belirterek şöyle konuştu:

“Tarla içi geliştirme hizmetlerinin yerine getirilmesi gibi sulama açısından önemli altyapı çalışmalarının tamamlanması ve kapalı sulama sistemlerine geçişle birlikte sulama suyunda çok yüksek düzeyde tasarruf sağlanacaktır. Arazi toplulaştırma projelerinin sulama projeleri ile uyumlu şekilde yapılmasına devam edilmesi gibi uygulamalar da su verimliliğimizi artıracak. Borulu sistemler ve bu sistemlerle tasarlanan proje alanlarında yağmurlama ve damla sulama yöntemlerinin uygulanması daha fazla alanın sulanmasına imkân sağlayacak ve ilave sulanan alanlar ile ulusal ekonomiye daha fazla katkı sunulacak.”

AKILLI TARIMA ÖNCELİK

Atmosfer-toprak-bitki ilişkilerini devamlı izleyerek çiftçiye sulama konusunda bildirimde bulunan akıllı tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması için çalışmalar yaptıklarını hatırlatan Bakan Pakdemirli, önümüzdeki dönemde tarımda suyun etkin kullanımına yönelik sulama yönetimi teknolojilerine öncelik verileceğini belirtti. Bakan Pakdemirli, “Teknoloji ve inovasyona ne kadar öncelik verirsek, geleceğimizi garanti altına alacak adımları süratle atmış oluruz. Güçlü tarımsal Ar-Ge altyapımızla tarım konusunda imza projeler oluşturacağız. Teknolojiyi kullanarak, verimlilik artırıcı önlemleri alıp, vatanımızın suyuna sahip çıkmaya devam edeceğiz” dedi.

SU ŞURASI HAKKINDA

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın öncülüğünde Cumhuriyet tarihinin ilk Su Şurası’nda 11 ayrı çalışma grubu oluşturuldu. Bu gruplar su verimliliği, suyun havza ölçeğinde yönetimi, su hukuku ve politikası, su güvenliği ve atık su hizmetleri, su kaynaklarının kalite ve miktar olarak korunması ve izlenmesi, iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi ve uyum, su kaynaklarının yönetiminde karar destek sistemleri, su kaynaklarının geliştirilmesi, tarımsal sulama, depolamalı tesisler (yer altı ve yer üstü barajları, göletler) ile su, orman ve meteoroloji başlıklarında faaliyet gösterdi. Çalışma gruplarında, Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte 66 üniversiteden 141 akademisyen, 38 ulusal sivil toplum kuruluşundan katılımcılar, ilgili kamu kurum ve kuruluşları temsilcileri, büyükşehir belediyeleri yetkilileri, su ve kanalizasyon idarelerinden temsilciler, 32 özel sektör ile su kullanıcılarını da kapsayan toplam 1631 katılımcı fikir ve önerilerini sunarak, suyun geleceğinin belirlenmesinde rol oynadı. ​

Kaynak: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Destekleme ödemesi, yetersiz yağış nedeniyle kuru şartlarda üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar,  yulaf, tritikale, nohut ve mercimek ürünlerinde, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen tarım havzalarındaki köylerde % 30 ve üzeri verim kaybı yaşayan çiftçilere yapılacak.

Karara göre verim kayıpları oranlarına göre destek miktarı dekara 30-100 TL arasında doğrudan olacak.

Desteklemeden yararlanacak ürünlerdeki verim kaybı oranları; meteorolojik veriler, TARSİM kayıtları ve İl/İlçe Hasar tespit Komisyonları kayıtları dikkate alınarak İl/İlçe Tahkim Komisyonları tarafından belirlenecek.

Kaynak: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Müstahsil makbuzu uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunan mükellefler; 

1. e-Fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerden faaliyetleri gereği aynı zamanda müstahsil makbuzu düzenlemek zorunda olanlar, 
2. 2- e-Fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerden faaliyetleri gereği aynı zamanda müstahsil makbuzu düzenlemek zorunda olanlardan 2020 veya müteakip yıllarda e- Fatura uygulamasına geçen ve müstahsil makbuzu düzenleme zorunluluğu bulunan mükellefler
3. 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler 
4. Başkanlık, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını, faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkilidir.

 Yukarıdaki mükellefler e-müstahsil makbuzu uygulamasına geçiş yapacaklardır.

Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan: VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (Sıra No:509)

IV.5.4. e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu

 e-Fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerden faaliyetleri gereği aynı zamanda müstahsil makbuzu düzenlemek zorunda olanlar, 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler ile Başkanlıkça kendilerine e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına geçiş zorunluluğu getirilen mükelleflerin bu Tebliğin “IV.5.5.” numaralı bölümünde belirtilen tarihten itibaren düzenleyecekleri müstahsil makbuzlarını “e-Müstahsil Makbuzu” olarak düzenlemeleri zorunludur.

 Başkanlık, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını, faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkilidir. Kendisine yazılı bildirim yapılan mükelleflerin, yazılı bildirimde belirtilen süreler içinde e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına dâhil olması gerekmektedir. Yazılı bildirim yapılan mükelleflerin, yazıda belirtilen süreler içinde e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına dahil olması tedarikçileriden bu kapsamda yaptığı alımlar için düzenleyecekleri müstahsil makbuzlarını, e-Müstahsil Makbuzu olarak düzenlemeleri gerekmektedir. Bu zorunluluğa uymayan mükellefler hakkında Kanunda öngörülen hükümler uygulanır. 

IV.5.5. e-Müstahsil Makbuzu Uygulamasına Geçiş Süresi 

e-Müstahsil Makbuzunu düzenleme zorunluluğu bulunan mükelleflerin, 1/7/2020 tarihine kadar (11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler 1/1/2020 tarihine kadar) (2020 veya müteakip yıllarda e-Fatura uygulamasına geçen ve müstahsil makbuzu düzenleme zorunluluğu bulunan mükellefler e-Fatura uygulamasına geçiş süresi içinde) gerekli başvuruları yaparak e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına geçmeleri ve bu tarihten itibaren bu Tebliğin “V.7.” ve “VIII.” numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde, müstahsil makbuzunu “e-Müstahsil Makbuzu” olarak düzenlemeleri zorunludur. 

Kaynak: ismmmo,Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Vergi mükellefi olmayan çiftçiden alınan tarımsal ürünler için Müstahsil makbuzu düzenlenir ve müstahsil makbuzunda aşağıda belirtilen durum ve oranlarda GV stopajı yapılır. 

GVK MADDE 94/ 11. Çiftçilerden satın alınan ziraî mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden; 

a) Hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsulleri için, 

i) Ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlar için (% 1) ii) (i) alt bendi dışında kalanlar için (%2) 

b) Diğer ziraî mahsuller için, 

i) Ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınan zirai mahsuller için %2) ii) (i) alt bendi dışında kalanlar için (% 4)

Özelge: Üreticiden alınıp bedeli ay sonunda ödenen sütler için müstahsil makbuzunun ay sonunda düzenlenip düzenlenemeyeceği hk.

         İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, şirketinizce üreticilerden alınan sütlerin günlük olarak sevk irsaliyesi düzenlenerek sevk edildiği ancak bedelinin ay sonunda ödendiği belirtilerek, müstahsil makbuzlarının ay sonunda düzenlenmesinin doğru olup olmayacağı hususunda Defterdarlığımız görüşüne başvurulduğu anlaşılmıştır.

         213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Müstahsil Makbuzu” başlıklı 235 inci maddesinde “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit edilenler ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden satın aldıkları malların bedelini ödedikleri sırada iki nüsha makbuz tanzim etmeye ve bunlardan birini imzalayarak satıcı çiftçiye vermeye ve diğerini ona imzalatarak almaya mecburdurlar. Mal tüccar veya çiftçi adına bir adamı veya mutavassıt tarafından alındığı takdirde makbuz bunlar tarafından tanzim ve imza olunur.

         Çiftçiden avans üzerine yapılan mubayaalarda, makbuz, malın teslimi sırasında verilir.

         Müstahsil makbuzunun tüccar veya alıcı çiftçi nezdinde kalan nüshası fatura yerine geçer.

         Müstahsil makbuzunda en az aşağıda yazılı bilgiler bulunur:

1. Makbuzun tarihi;
2. (2365 sayılı Kanunun 38’inci maddesiyle değişen bent) Malı satın alan tüccar veya çiftçinin soyadı, adı unvanı ve adresi;
3. Malı satan çiftçinin soyadı, adı ve ikametgâhı adresi;
4. Satın alınan malın cinsi, miktarı ve bedeli;

         Bu Maddede yazılı makbuzlar hiçbir resim ve harca tabi değildir.

         Müstahsil makbuzları seri ve sıra numarası dâhilinde teselsül ettirilir.” hükmüne yer verilmiştir.

         Bu itibarla, gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçilerden satın alınan sütlerin bedelinin ödendiği sırada şirketiniz tarafından müstahsil makbuzu düzenlenmesi gerekmektedir.

Kaynak: İsmmmo, GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

“Yaş Çay Alımını Kilo Başına 4 Liraya Yükselttik”

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yapılan Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nın ardından millete seslendi.

Attıkları her adımda “İnsanı yaşat ki devlet yaşasın” anlayışıyla vatandaşların hem sağlığını hem de işini ve aşını korumanın mücadelesini verdiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Salgınla mücadele ederken sağlık ve güvenlik hizmetlerinde olduğu gibi sanayi ve tarım üretiminde, lojistikte, ihracatta en küçük bir aksamaya yol açmamak için de çalıştık. Bu sayede salgın döneminde dünyada büyümeye devam edebilen nadir ekonomilerden biri olduk. Kısıtlamalardan etkilenen sektörlere maaş, kira ve gelir desteği, vergi ve prim ödemeleri, hatta ötelemelerini de yaptık. Vergi ve prim ile ilgili attığımız bu adımların yanında kredi kolaylıkları ve taksit ertelemeleri gibi her türlü kolaylığı gösterdik.” ifadelerini kullandı.

“Çiftçilerimizin Borçları Ertelenecek”

Çiftçilere de müjdeleri olduğunu ifade Eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:

“Bilindiği gibi ramazan ayı boyunca 180 bin ton patates ve kuru soğanı üreticiden alarak ihtiyaç sahibi ailelere dağıttık. Ayrıca üreticilerimizin elinde bulunan çeltiğin 15 bin tonunu da fiyatı yeniden belirleyerek Toprak Mahsulleri Ofisi stoklarına dâhil ettik. Bu yıl dünyada ve ülkemizin bazı bölgelerinde yaşanan kuraklık sebebiyle bazı ürünlerin rekoltelerinde nispeten azaltma olacağı anlaşılmaktadır. Mevcut stoklarımız ve yeni mahsul ile birlikte hububat ve bakliyatta ülkemizin kendi ihtiyacını karşılama konusunda herhangi bir sıkıntısı olmayacaktır. Kuraklıktan zarar gördüğü belirlenen çiftçilerimizin Ziraat Bankasına veya Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları da ertelenecektir.

“Ton Başına Hububatta 275 Lirayı, Bakliyatta İse 910 Lirayı Bulan Prim ve Destekler Verilecek”

2021 alım fiyatları ile ilgili de açıklamalarda bulunan Erdoğan; “Üretim maliyetleri ile iç ve dış piyasalardaki gelişmeleri de dikkate alarak belirlediğimiz 2021 yılı alım fiyatları ise şu şekildedir:

Toprak Mahsulleri Ofisinin geçen yıl ton başına 1650 lira olan sert ekmeklik buğday alım fiyatını 2 bin 250 liraya, geçen yıl ton başına 1275 lira olan arpa alım fiyatını da 1750 liraya yükseltiyoruz. Bakliyat alım fiyatlarımız ise ton başına kırmızı mercimekte 5 bin lira, yeşil mercimekte 4 bin 150 lira, nohutta ise 4 bin 50 lira olarak belirlenmiştir. Ayrıca ortalama veriler dikkate alınarak ton başına hububatta 275 lirayı, bakliyatta ise 910 lirayı bulan prim ve destekler verilerek üreticilerimizin giderlerine katkı sağlanacaktır” ifadelerini kullandı.

“Yaş Çay Alım Fiyatı Kilo Başına 3,87 Liraya, Destekleme İle Birlikte 4 Liraya Yükselttik”

Açıkladığımız alım fiyatları, diğer kamu kurumları için de referans fiyat olacak diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan,

“Farklı fiyatlandırma yapılmayacak, aynı şekilde kabul edilecektir. Şimdi de çay üreticilerimiz için alım fiyatını açıklıyorum, geçen yıl yaş çay alım fiyatı kilo başına 3,27 lira destekleme ile birlikte 3,4 lira olarak belirlenmişti. Bu fiyat üzerinden 752 milyon tonun üzerinde çay alımı yaparak destekleme ile birlikte toplamda 2 milyar 760 milyon lira ödeme gerçekleştirdik. Bu yıl için yaş çay alım fiyatı kilo başına 3,87 liraya, destekleme ile birlikte 4 liraya yükseltilmiştir. Çiftçilerimizden tek isteğimiz bir karış toprağı dahi boş bırakmadan, ekmeleri, biçmeleri, üretmelidir. Destek bizden, gayret çiftçimizden, bereket Allah’tandır. Yeni hasat döneminin ülkemize, milletimize ve özellikle çiftçilerimize hayırlı bereketli olmasını diliyorum” dedi.

Kaynak: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Ali KARAKUŞ
SMMM, Bağımsız Denetçi

1- Hazine arazilerinde tarımsal faaliyet için kiralamada yeni dönem 16 Eylül 2020 tarihinde başladı

16 Eylül 2020 tarih ve 31246 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 31246 sayılı 400 sıra no.lu Milli Emlak Genel Tebliğ ile Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerin tarımsal üretim yapılmak üzere, taşınmazın bulunduğu köy/mahalle nüfusuna kayıtlı olan veya o köyde/mahallede ikamet eden topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilere, bunların talep etmemesi halinde diğer gerçek veya tüzel kişilere kiraya verilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

***TÜRKİYE’nin Toplam Tarım Alanı

2019 Sonu itibariyle TÜRKİYE’nin toplam tarım alanı 37.712 Bin Hektar olup (1 hektar= 10 Bin m2) 2001 yılında 40.967 Bin hektar olan tarım alanlarında yıllar itibariyle %8’e yakın bir azalma olmuş ve 37.712 Bin Hektara (Ha) gerilemiştir. (37.712.000 Ha)

Türkiye’nin karasal yüz ölçümü 769.632 Km2 olup hektar karşılığı 76.963.200 Ha’dır. Çayır ve mera arazisi olarak kullanılan 14.617.000 Hektarlık alan dışarı bırakıldığında Türkiye yüz ölçümünün %19’una yakın bir alanı faal olarak tarım amaçlı kullanılmaktadır.

37.712 Bin Hektar tarım arazisinin ne kadarının hangi tarımsal faaliyet için kullanıldığına ilişkin istatistiğe baktığımızda;

-Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin ekildi alan: 15.387 Ha (2001, 17917 Ha)

-Nadasa bırakılan alan 3.387 Ha (2001, 4.914 Ha)

-Sebze bahçeleri olarak kullanılmakta olan alan 790 Bin Ha (2001, 909 Ha)

-Süs bitkileri yetiştirilen alan 5 Ha

-Meyveler, içecek ve baharat bitkilerinin yetiştirildiği alan 3.525 Ha (2001, 2610 Ha)

-Çayır ve mera arazisi olarak kullanıla alan ise 14.617 Ha (2001, 16.617 Ha)

***Orman Alanı

Türkiye’nin orman kaplı alanı 22.470.297 Hektar olup, bunun yaklaşık %95’lik kısmı koru ormanı 5’lik kısmı ise baltalık ormandır.

2- Kiralama süresi 10 yıl olacak. Kiralamaya ilişkin genel esaslar;

1- Hazineye ait tarım arazileri bu Tebliğ kapsamında on yıl süreyle kiraya verilecek,

2- İlk yıl tahmini kira bedeli, taşınmazın rayiç bedelinin yüzde birbuçuğu olacak,

3- Hazineye ait tarım arazileri hak sahiplerine, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre pazarlık usulü ile kiraya verilecektir.

4- Düzenlenen kira sözleşmelerinin notere tasdik ve tescili zorunlu değildir,

5- Topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilere altmış dönüme kadar Hazine taşınmazı kiraya verilebilir. Yüzölçümü altmış dönümden fazla olan taşınmazlar krokisinde ulaşım yolu da gösterilerek altmış dönümü geçmeyecek şekilde bölümler halinde kiraya verilebilir.

6- Topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçiler bu Tebliğ kapsamında sadece bir kez hak sahibi olabilirler.

7- Topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilere kiraya verilmek üzere ilan edilen taşınmazlara yeterli sayıda başvuruda bulunulmaması durumunda, söz konusu taşınmazlar topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilerin dışında kalan gerçek veya tüzel kişilere kiraya verilebilir.

3- Kiracılarda aranacak şartlar

Hazineye ait tarım arazileri, tarımsal üretim yapılmak amacıyla taşınmazın bulunduğu;

a) Köy/mahalle nüfusuna kayıtlı olan ve o köyde/mahallede ikamet eden,

b) Köy/mahalle nüfusuna kayıtlı olmamakla birlikte en az üç yıl süreyle o köyde/mahallede ikamet eden,

c) Köy/mahalle nüfusuna kayıtlı olan ancak o köyde/mahallede ikamet etmeyen,

topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilere kiraya verilebilir.

4- Taşınmazları çiftçi talep edebilecek, eşit ölçüde olacak, internet sayfasında 20 gün ilan edilecek, muhtarlığa bildirilecek.

Çiftçi talep edebilecek

-Kiraya verilebilecek Hazine taşınmazları, re’sen veya talep üzerine İdarece belirlenir ve bu taşınmazlara ilişkin bilgi ve belgeler Valiliklerce (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) Bakanlığa gönderilir.

Kiralama eşit ölçülerde yapılmaya gayret edilecek

Taşınmazlar, yöresel özellikler de dikkate alınarak aynı köy veya mahallede mümkün olduğunca eşit yüzölçümde olacak şekilde; yüzölçümü altmış dönümden daha az olanlar grup olarak, fazla olanlar ise altmış dönümü geçmeyecek şekilde bölümler halinde kiralamaya konu edilir.

İnternet sayfasında 20 gün süreyle ilan edilecek

Bakanlıkça kiraya verilmesi uygun görülen taşınmazlar, İdarenin internet sayfasında ve hükümet konaklarında yirmi gün süreyle ilan edilir. Bu taşınmazlara ilişkin bilgiler çiftçilere duyurulmak üzere Tarım İdaresine de gönderilir.

Muhtarlık ve ziraat odalarına da bildirilecek

Ayrıca, ilan edilen taşınmazlar ilgili muhtarlık ile ziraat odalarına da bildirilir. İlan edilen bu taşınmazlardan köy ve belde sınırları içerisinde bulunanlar aynı süre içerisinde ilgili köy ve beldede uygun görülen vasıtalarla duyurulur. 

5- Başvuru ve değerlendirme nasıl olacak?

Çiftçiler kiralama talep formu ile başvuru yapacaklar

-İdarece ilan edilen Hazineye ait tarım arazileri üzerinde tarımsal üretim yapmak isteyen çiftçiler, Tebliğin Ek-1’inde yer alan Tarım Arazisi Kiralama Talep Formunu eksiksiz olarak doldurarak ilan süresi içerisinde İdareye başvururlar.

Başvurular 5 gün içinde değerlendirilecek

-Başvuru formları İdarece, başvuru süresinin bitiminden itibaren en geç beş iş günü içerisinde değerlendirilir. Yapılan değerlendirmede ilan tarihinde geçerli olan mülkiyet ve ikamet durumu dikkate alınır.

Başvuru sahibi araştırılacak puanlama yapılacak

-Her başvuru sahibi için; nüfus kaydı, ikamet, arazi varlığı, medeni durumu ve aile nüfusu bilgileri Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) ve Tapu ve Kadastro Bilgi Sisteminde (TAKBİS) yer alan bilgiler de kontrol edilmek suretiyle incelenerek başvuru sahibine ilişkin puanlama işlemi yapılır. MERNİS ve TAKBİS’ten alınan belgeler de eklenmek suretiyle Tebliğin Ek-2’sinde yer alan Başvuruların Öncelik Açısından Değerlendirilme Formu düzenlenir. Puanların eşitliği halinde, Ek-2’de yer alan kriterlerden “Arazi varlığı” na ilişkin ikinci bölüm puanlaması esas alınır. Bu puanların da eşitliği halinde sırasıyla Ek-2’de yer alan 1 ve 3 üncü bölümlerin puanı dikkate alınır. Tüm puanlardaki eşitlik halinde kuraya başvurulur.

Her bir başvuru sahibi için düzenlenen Form esas alınarak Tebliğin Ek-3’ünde yer alan Başvuru Sıralama Formu doldurularak en yüksek puanı alandan başlamak üzere başvuru sahipleri sıralanır. Bu Formlar emlak/milli emlak müdürü tarafından onaylanacak.

6- Hak sahipliğinin belirlenmesi

Puanlama sonrası kiralama kura ile yapılacak

İlan edilen Hazineye ait tarım arazilerinin hangi başvuru sahibine kiraya verileceği kura usulüyle belirlenir.

Başvuru sıralama listesi dikkate alınarak en yüksek puanı alandan başlamak üzere, ilan edilen taşınmaz/bölüm sayısı kadar başvuru sahibi değerlendirme süresinin bitiminden itibaren en geç onbeş gün içerisinde kura çekimine davet edilir. Emlak/milli emlak müdürü, müdür yardımcısı, bir milli emlak uzmanı veya memur ile Tarım İdaresinden bir ziraat mühendisinden oluşan komisyon tarafından en yüksek puanı alandan başlamak üzere kura çekimi yapılarak taşınmazlara ilişkin hak sahipleri belirlenir.

Kura sonucu, tutanak düzenlenerek komisyon tarafından karara bağlanır ve ita (verme) amirince onaylanır.

Kiraya verilecek taşınmaz bölüm sayısında az olursa idare ne yapacak?

Başvuru sayısının kiraya verilecek taşınmaz/bölüm sayısından daha az olması durumunda, İdarece başvuru sayısı kadar belirlenecek taşınmaz kuraya dahil edilir.

7- Köylü istemezse diğer gerçek ve tüzel kişilere kiraya verilmenin şartları nedir?

Çiftçi istemezse diğer kişilere yüzölçüm sınırlaması olmaksızın kiralama yapılabilecek!

Topraksız veya yeterli toprağı olmayan çiftçilere kiraya verilmek üzere ilan edilen ancak kiralama talebinde bulunulmayan Hazine taşınmazları, tarımsal üretim yapılmak amacıyla;

a) Köy/mahalle nüfusuna kayıtlı olan ve o köyde/mahallede ikamet eden,

b) Köy/mahalle nüfusuna kayıtlı olmamakla birlikte en az üç yıl süreyle o köyde/mahallede ikamet eden,

c) Köy/mahalle nüfusuna kayıtlı olan ancak o köyde/mahallede ikamet etmeyen,

dışında kalan gerçek veya tüzel kişilere kiraya verilmek üzere yüzölçüm sınırlaması olmaksızın 7’nci madde kapsamında yeniden ilan edilir.

Diğer kişilerin başvuru işlemleri Ek-4 ile olacak

İlan edilen Hazine taşınmazlarını kiralamak isteyen gerçek veya tüzel kişiler Tebliğin Ek-4’ünde yer alan Tarım Arazisi Kiralama Talep Formunu eksiksiz olarak doldurarak ekleriyle birlikte, ilan süresi içerisinde İdareye başvurur. Başvuru süresi sona erdikten sonra bilgi ve belge kabul edilmez.

Başvurular 3 iş günü içinde değerlendirme için Tarım idaresine gönderilecek

İdarece alınan başvuru formları ve eki belgeler, her bir taşınmaz için oluşturulan dosyalar halinde hak sahipliği belirlenmek üzere başvuru süresinin bitiminden itibaren en geç üç iş günü içerisinde ilgili Tarım İdaresine gönderilir.

Tarım İdaresi bu Tebliğin Ek-5’inde yer alan Başvuruların Öncelik Açısından Değerlendirilme Formunda belirtilen kriterlere göre öncelik sıralaması açısından değerlendirme yaparak hak sahibini belirler. Yapılan bu değerlendirmede puanların eşitliği halinde, Ek-5’te yer alan kriterlerden başvuru sahibine ilişkin birinci bölüm puanlaması esas alınır. Bu puanların da eşitliği halinde sırasıyla Ek-5’te yer alan diğer bölümlerin puanı dikkate alınır. Tüm puanlardaki eşitlik halinde kuraya başvurulur ve Tebliğin Ek-6’sında yer alan Başvuru Sıralama Formu doldurularak başvuru sıralama listesi oluşturulur.

Değerlendirme 30 gün içinde yapılacak

Tarım İdaresi başvuruları en geç 30 gün içerisinde değerlendirerek sonucunu İdareye bildirir.

8- Kira süresi 10 yıl olacak bitiminde 10 yıl daha uzatılabilecek

Kira sözleşmeleri on yıl süreyle düzenlenir. Sözleşmenin başlama ve bitiş tarihleri, mümkün olduğu hallerde ekim ve hasat dönemleri dikkate alınarak tespit edilir.

Kira süresi sonunda yükümlülüklerini yerine getirdiği tespit edilen ve talepte bulunan kiracıların kira süresi, kontrol ekibinin uygunluk raporu üzerine yeniden bedel belirlenmek suretiyle İdarece on yıl daha uzatılabilir. 

9- Pazarlık usulü uygulanacak

Hazineye ait tarım arazileri hak sahiplerine, pazarlık usulü ile kiraya verilecek,

Hak sahibine tebligat ile bilgi verilecek

Hak sahiplerine kira bedeli, kira süresi, ödeme koşulları, ödeme süresi, kira bedelinin yatırılacağı yer, sözleşme giderleri (vergi, resim, harçları ve diğer giderler) ve benzeri bilgiler tebligat ile bildirilecek,

Verilen süresi içinde kira bedeli ödenecek ve sözleşme düzenlenecek

İdarece verilen süre içerisinde hak sahibinin ödemesi gereken kira bedeli ile sözleşme giderlerini (vergi, resim, harçları ve diğer giderler) ödemesi ve varsa diğer yükümlülükleri yerine getirmesini müteakip kira sözleşmesi düzenlenir.

Kira bedeli peşin veya 1 peşin kalanı faizsiz olmak üzere üçer ayda 3 taksitte ödenecek,

İlk yıl kira bedeli hak sahipliğine ilişkin kararın müşteriye tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde peşin olarak veya aynı süre içerisinde faiz uygulanmaksızın dörtte biri peşin, kalanı üçer aylık dönemler hâlinde üç eşit taksitle, müteakip yıllar kira bedelleri ise, peşin veya üçer aylık dönemler hâlinde dört eşit taksitle ödenebilir. Ancak, talep edilmesi halinde, peşinatın dışında kalan kira bedelleri aynı yıl kira dönemi içinde olmak kaydıyla tek seferde de ödenebilir.

Kira bedelinin üst üste iki yıl ödenmemesi halinde

Mücbir sebep halleri dışında, üst üste iki yıllık kira bedelinin ödenmemesi halinde yapılacak tebligat ile otuz gün içerisinde bu bedellerin ödenmesi istenir. Bu süre içerisinde de ödenmemesi durumunda kira sözleşmesi fesh edilir.

Kira bedeli her yıl Tarım ÜFE oranında artırılır

Bir yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde müteakip yıllar kira bedelleri, Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Tarım Ürünleri Üretici Fiyatları Endeksi (Tarım ÜFE – oniki aylık ortalamalara göre yüzde değişim) oranında arttırılır.

Süresinde ödenmeyen kira bedellerine gecikme faizi uygulanır.

Süresi içinde ödenmeyen kira ve kullanım bedelleri ile diğer alacaklara, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen oranda gecikme faizi uygulanır.

Kiraya verme işlemlerinde, Yönetmelik ekinde yer alan Kira Şartnamesi ve Kira Sözleşmesi düzenlenir. Ancak, düzenlenecek Kira Şartnamesi ve Kira Sözleşmesine Tebliğin Ek-8’inde yer alan Özel Şartlar ayrıca eklenir.

Eski ve yeni kiralama arasındaki ödenmeyen ara sürenin kirası ayrıca hesaplanır

Kira süresinin sona ermesi nedeniyle kiracısı tarafından yeniden kiralama talebinde bulunulan taşınmazların, aynı kiracısına kiraya verilinceye kadar geçen süre içindeki kullanımı için, yeni sözleşmede öngörülen bedel üzerinden kullanım bedeli tahsil edilir.

Kira sözleşmesi fesh edilenlerden tahliyelerine kadar ecrimisil talep edilir.

Kira sözleşmesi feshedilen, kiralama talebinde bulunmakla beraber kiraya verilmesi uygun görülmeyen veya yeniden kiralama talebinde bulunulmayan taşınmazların tahliyeleri sağlanıncaya kadar geçen süre içindeki kullanımlar nedeniyle ecrimisil tespit ve takdir edilir.

10- Taşınmazın teslimi

15 gün içinde hak sahibine tutanak ile teslim edilecek

Kiraya verilecek taşınmaz, İdarece sözleşme tarihinden itibaren onbeş gün içinde üzerindeki muhdesat ve müştemilat da gösterilmek suretiyle mahallinde tanzim edilecek tutanakla kiracısına teslim edilir.

Teslim tutanağı üç nüsha olarak düzenlenir. Tutanağın bir nüshası kiracıya verilir, bir nüshası Tarım İdaresine gönderilir, diğer nüshası ise dosyasında saklanır.

6 ay içinde faaliyet başlanacak

Kiracı, kiralama amacına uygun olarak en fazla altı ay içerisinde faaliyete başlamak zorundadır.

Kullanım kiralama amacına uygun olmalıdır.

Teslim edilen taşınmazın üzerinde kiracı tarafından kiralama amacına ve bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak faaliyette bulunulması esastır.

11- Denetim

Kontrol ekipleri yıllık denetim yapacak

Kontrol ekipleri tarafından, başvuru şartlarına ve kira sözleşmesine uygun faaliyette bulunup bulunulmadığı yıllık olarak denetlenir.

Aykırılık varsa 90 gün içinde giderilmesi istenecek

Kontrol ekibi tarafından gerçekleştirilen inceleme, tespit veya yılda bir defa yapılan kontroller rapora bağlanır. Bu raporda, başvuruda belirtilen faaliyetlere, kira sözleşmesinde belirtilen şartlara veya bu Tebliğ hükümlerine aykırılığın olup olmadığı ile bu aykırılıkların doksan günü geçmemek üzere verilecek süre ile giderilip giderilemeyeceği belirtilir. İdarece, kontrol ekibi raporunda belirtilen sürede aykırılıkların giderilmesi gerektiği kiracıya bildirilir. Verilen süre içerisinde, aykırılıkların kiracı tarafından giderilmemesi halinde, Tebliğin 16’ncı maddenin üçüncü fıkrasına göre İdarece işlem tesis edilecek.

Arazi üstüne sabit yapı ve tesis inşa edilemeyecek

Kiraya verilen taşınmazlar kiralama amacı dışında kullanılamaz, üzerlerinde hiçbir şekilde sabit yapı ve tesis inşa edilemez.

Tarım İdaresi veya İdarece uygun görülen zamanlarda da ayrıca denetim yapılabilecek.

Kira sözleşmeleri DEVİR EDİLEMEYECEK, Ortak alınamayacak…

Tebliğ kapsamında düzenlenen kira sözleşmeleri devredilemez ve bu sözleşmelere ortak alınamaz. Kiracı, kiraya verilen yeri genişletemez, değiştiremez, amacı dışında kullanamaz ve başkasına kiraya veremez.

12- Hangi hallerde sözleşme iptal edilecek?

Tarımsal amaç dışında kullanım tebligata gerek kalmadan fesih edilecek

Kiraya verilen Hazineye ait tarım arazilerinin tarımsal amaçla kullanılması zorunludur. Amaç dışı kullanımın tespit edilmesi halinde tebligat yapmaya gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Kamu hizmet zaruriyeti doğması halinde sözleşme tek taraflı tazminatsız fesih edilebilecek

Kiraya verilen taşınmaza, kira sözleşmesinin sona ermesinden önce, kamu kurum ve kuruluşları tarafından; kamu hizmetlerinin yürütülebilmesi için zorunlu olarak ihtiyaç duyulması veya taşınmazın özel kanunlar gereğince değerlendirilmesinin talep edilmesi halinde, sözleşme İdarece tazminat alınmaksızın tek taraflı olarak feshedilir. Kiracı hasat sezonu dikkate alınmak suretiyle yapılacak tebligatı takip eden onbeş gün içerisinde taşınmazı tahliye eder.

Kontrol ekibi tarafından yapılan denetim sonucunda faaliyetin uygun yürütülmemesi ve kontrol ekibince verilen süre içerisinde aykırılıkların giderilmemesi hallerinde, sözleşme feshedilir ve taşınmazın tahliyesi sağlanır.

Yasak kapsamındaki yerlerin kiraya verildiği anlaşılırsa idare sözleşmeyi iptal edebilir

Kiraya verme işleminden sonra kiraya verilemeyecek yerlerden olduğu anlaşılan taşınmazların ilgili kurumlarca tahsisi veya devrinin talep edilmesi halinde yapılan sözleşmeler İdare tarafından tek taraflı olarak feshedilir.

Kiracının fesih talebinde bulunması halinde sözleşmenin iptali

Kiracının; fesih talebinde bulunması, kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi Denetim ile tespit edilmişse kira sözleşmesi, Devlet İhale Kanununun 62’nci maddesine göre tebligat yapmaya gerek kalmaksızın İdarece tazminat alınmaksızın feshedilir. Taşınmazın kiracı tarafından rızaen tahliye edilmemesi hâlinde, Kanunun 75 inci maddesi ile Yönetmelik hükümlerine göre hasat sezonuna müteakip tahliye edilir.

Kiralanan yeri olduğu bölgede Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulması halinde sözleşme iptali edilebilir ve hasat sonrası tahliye edilir,

Kiraya verilen taşınmazların bulunduğu alanda Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulması talebi olması halinde, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tüzel kişilik kazandırılmasını müteakip onaylı TDİOSB sınırı içerisinde kiraya verilen taşınmazlara ilişkin sözleşmeler İdare tarafından tek taraflı olarak feshedilir ve taşınmazlar hasat sezonuna müteakip tahliye edilir.

13- Uygulamanın başlama tarihi

Tebliğ yayımlandığı gün olan 16 Eylül 2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi ve düzenleme hayata geçirildi. Tebliğ’deki hükümleri Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütmeye yetkili kılındı.

Tebliğ Ekleri için tıklayınız.

14- TÜRKİYE’deki traktör ve biçerdöver sayısı 

2019 Sonu itibariyle TÜRKİYE’de 1.354.912 adet traktör ve 17.190 adet biçerdöver vardır.

TÜİK’in yayınladığı 2001 verilerine göre bu tutarlar 2001 yılında sırasıyla; 948.416, 12.053’tür.

15- Yıllar itibariyle Türkiye’deki tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin alan ve üretim miktarları (Seçilmiş ürünlerde)

2019 yılı itibariyle Türkiye’nin tahıl ve diğer bitkisel ürünlerinin üretildiği alan ve üretim miktarları (seçilmiş ürünlerde) aşağıda belirtilmiştir.(Kaynak: TÜİK)

15.1 Ekilen Alan (Dekar=Halk arasında Dönüm) (1 Dekar= 1.000 m2)

Buğday: 68.463.271

Arpa: 28.690.715

Mısır: 6.388.287

Ayçiçeği: 7.526.318

Pamuk (Kütlü): 4.778.681

Şekerpancarı: 3.101.000*

15.2 Üretim Miktarı (Ton) (1 Ton= 1.000 Kg)

Buğday: 19.000.000

Arpa: 7.600.000

Mısır: 6.000.000

Ayçiçeği: 2.100.000

Pamuk (Kütlü): 2.200.000

Şekerpancarı: 18.085.528*

16- Meyveler, içecek ve baharat bitkilerin üretim miktarları (Seçilmiş ürünlerde), 2001-2019

Meyveler, içecek ve baharat bitkilerin üretim miktarları (Seçilmiş ürünlerde) yıllar itibariyle aşağıdaki tabloda gösterilmiş olup, 2019 yılı bazı ürünlerdeki üretim miktarları; (Kaynak: TÜİK)

Üzüm, 4.100.000 Ton,

Elma, 3.618.752 Ton

Zeytin, 1.525.000 Ton,

Portakal, 1.700.000 Ton

Fondık, 776.046 Ton,

Çay, 1.450.00 Ton

17-  Türkiye’deki organik bitkisel üretim miktarları 2005-2018

Bilindiği üzere organik tarım ürünlerine  gün geçtikçe talep artmaktadır. 2018 Yılında 79.563 çiftçi tarafından 626.885 Hektar alanda, 213 ayrı üründe 2.371.612 ton Organik bitkisel üretim yapılmıştır. (2005 yılı verileri sırasıyla, 14.401 çiftçi, 203.811 Hektar, 205 ürün, 421.934 Ton)

Bahsi geçen kriterler bazında yıl bazındaki istatistikler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. (Kaynak: TÜİK)

18-  Sebzelerin üretim miktarları (Seçilmiş Ürünlerde), 2001-2019

Sebzelerin üretim miktarlarına ilişkin verilere bakıldığında Türkiye’de 12.840.990 Ton ile Domates’in üretim miktarı ile açık ara ilk sırada olduğu görülmektedir. Diğer ürünler üretim miktarına göre sırasıyla;

Karpuz: 3.870.515 Ton

Kuru Soğan: 2.200.000 Ton

Hıyar: 1.916.645 Ton

Kavun: 1.777.059 Ton

Belirtilen ürünlerin yıllar itibariyle üretim miktarları (ton) aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. (Kaynak: TÜİK)

19- Dünya’daki tarım ürünleri üretimi sıralamasında Türkiye’nin listeye girdiği ürünler;

1-KİRAZ üretiminde Dünyanın en büyük üreticisi Türkiye (İkici sırada ABD)

2- FINDIK üretiminde Dünyanın en büyük üreticisi Türkiye (İkici sırada İtalya)

3- KARPUZ üretiminde Dünyada ikinci en büyük üretici Türkiye (birinci sıradaki ülke Çin)

4- SALATALIK üretiminde Dünyada ikinci en büyük üretici Türkiye (birinci sıradaki ülke Çin)

————————————————————————————————————

Ali KARAKUŞ
İstanbul
16.9.2020

KAYNAKLAR

1- 400 Sıra No.lu Milli Emlak Genel Tebliği (16.9.2020 Tarih ve 31246 no.lu Resmi Gazete) https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/09/20200916-3.htm

2- 2886 no.lu Devlet İhale Kanunu (10.9.1983 18161 no.lu Resmi Gazete)  https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2886.pdf

3- TÜİK – Tarım İstatistikleri http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist

4- Alan ölçü birimi hektar hakkında bilgi – Wikipedia https://tr.wikipedia.org/wiki/Hektar

5- Alan ölçü birimi dekar (dönüm) hakkında bilgi – Wikipedia https://tr.wikipedia.org/wiki/Dekar

6- T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı

Kaynak: Ali KARAKUŞ – SMMM, Bağımsız Denetçi özel izni ile yayınlanmıştır.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.