Kaynak: Gelir Vergisi Kanunu

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

1.1- Ücretin Safi Tutarının Tespiti
Ücretin safi tutarı, işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan yararlar toplamından (yani ücretin gayrisafi tutarından) belli indirimlerin yapılmasından sonra kalan miktardır.
Bu indirimler şunlardır;
1.1.1- Emekli aidatı ve sosyal sigorta primleri,
1.1.2- Sosyal güvenlik destekleme primi,
1.1.3- İşsizlik sigortası primi,
1.1.4- Hayat/Şahıs sigorta primleri,
1.1.5- Sendikalara ödenen aidatlar (işçi ve memur sendikaları),
1.1.6- Engellilik indirimi,
1.1.7- OYAK ve benzeri kamu kurumlarınca yapılan yasal kesintiler,

1.1.1- Emekli Aidatı ve Sosyal Sigorta Primleri
Kanunla kurulan emekli sandıkları ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20’nci maddesinde belirtilen sandıklara ödenen aidat ve primler ücretin gayrisafi tutarından indirilebilir.
Emekli Sandığı ve Sosyal Sigorta Kurumu üyelerine, çeşitli yasalarla, daha önceki dönemlerde ödenmemiş bulunan aidat veya primlerin borçlanmak suretiyle ödeme ve dolayısıyla emekliliğe esas alınacak hizmet sürelerini uzatabilme hakkı tanınmaktadır.
Emeklilik aidatı ve sosyal sigorta primlerinin gider olarak indirilmesi, yasal olarak kabul edilmiş bulunan kurumlara, yasalarında öngörülen şekilde ücretten kesilmek suretiyle ödenen borçlanma aidat ve primlerinin tutarına ve oranına bakılmaksızın, kesildiği aya ait gelir vergisi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınmaktadır.
Aidat peşin olarak toptan ödenmiş ise ödenen tutarın tamamı indirim konusu yapılıncaya kadar gayrisafi ücret tutarından indirim konusu yapılması gerekir.
Ücretin gerçek ve safi tutarının tespitinde indirim konusu yapılan aidat ve primleri, herhangi bir nedenle geri alan ve kendilerine toptan ödeme yapılanların, yeniden iştirakçi durumuna girmeleri nedeniyle ilgili kuruma peşin ya da borçlanma suretiyle iade ettikleri aidat ve primleri tekrar ücret matrahından indirim konusu yapmaları mümkün değildir.

1.1.2- Sosyal Güvenlik Destekleme Primi
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre hesaplanarak işçiden kesilen sosyal güvenlik destekleme primi de ücretin gerçek safi tutarının hesaplanması sırasında indirim unsuru olarak dikkate alınabilecektir.

1.1.3- İşsizlik Sigortası Primi
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 49’uncu maddesi kapsamında ücretliler tarafından ödenen işsizlik sigortası primleri de ayrıca ücretin gerçek safi tutarının hesaplanması sırasında indirim unsuru olarak dikkate alınabilecektir.

1.1.4- Şahıs Sigorta Primleri
Ücretin gerçek safi değerinin tespitinde şahıs sigorta primlerinin indirim konusu yapılması ile ilgili Gelir Vergisi Kanunun 63’üncü maddesinin birinci fıkrasının 3 üncü bendinde “Sigortanın Türkiye’de kâin ve merkezi Türkiye’de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması şartıyla; ücretlinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortası poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primlerin %50’si ile ölüm, kaza, sağlık, hastalık, engellilik, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler (İndirim konusu yapılacak primler toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz. Bakanlar Kurulu bu bentte yer alan oranları yarısına kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya ve belirtilen haddi, asgari ücretin yıllık tutarının iki katını geçmemek üzere yeniden belirlemeye yetkilidir.)” hükmü yer almaktadır.
Ücretin safi tutarının tespitinde dikkate alınacak sigorta primleri;
1.1.4.1- Mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait birikim priminin alındığı hayat sigortalarına ödenen primlerin %50’si ile,
1.1.4.2- Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primlerinin %100’ünden oluşmaktadır.

***İndirim konusu yapılacak primlerin toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacaktır.

(2016 yılı gelirlerine ilişkin olarak kullanılacak olan asgari ücretin yıllık brüt tutarı (1.647 x 12)= 19.764 TL’dir.)

1.1.5- Sendikalara Ödenen Aidatlar
İşçi sendikalarına ödenen aidatlar, aidatın ödendiğinin sendika tarafından verilecek bir makbuzla belgelendirilmesi kaydıyla, vergi matrahının tayininde gayrisafi ücret tutarından indirilebilecektir.
Sendika aidatı işverenler tarafından ücretlerden kesilmek suretiyle ödenmekte ise ve bu şekilde ödenen aidatın ücret bordrosunda gösterilmesi durumunda makbuz aranmaz.
Diğer taraftan, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu hükümleri uyarınca kamu görevlileri sendikalarından birisine üye olup, kendisinden sendika tarafından belirlenen tutar kadar kesilen sendika aidatı ücretin safi tutarının tespitinde matrahtan indirim konusu yapılabilecektir.

1.1.6- Engellilik İndirimi
Gelir Vergisi Kanununa göre çalışma gücünün asgari %80’ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece engelli, asgari %60’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece engelli, asgari %40’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece engelli sayılır ve elde ettikleri ücret gelirlerinden aşağıda belirtilen aylık engellilik indirimi tutarları indirilir.

– 2017 yılında elde edilecek ücret gelirlerinde dikkate alınacak engellilik indirimi aylık tutarları şöyledir:– 2016 yılında elde edilen ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile beyanında dikkate alınacak engellilik indirimi yıllık tutarları şöyledir:

Ücretli kişinin kendisi engelli ise engellilik indirimi tutarı gelir vergisi kesintisi yapılırken ücret matrahından indirilerek uygulanır. Bu indirimden bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan hizmet erbabı da yararlanır.

Ayrıca ücret gelirlerini yıllık beyanname ile beyan eden ve bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan hizmet erbabı da engellilik indiriminden yararlanabilecektir.

Ücret geliri yıl içinde kesintiye tabi olmadığı için gelir vergisi beyannamesi veren hizmet erbapları da bu indirimi yıllık olarak hesaplayıp beyanname üzerinden indirebilirler. Ancak, yıl içinde ücret matrahından indirim konusu yapılan engellilik indirimi tutarının ikinci kez yıllık beyannamede indirim konusu yapılması mümkün değildir.

***Ücretin gerçek ve safi tutarlarının tespitinde gelir vergisi gibi kişisel vergiler ve ücret dolayısıyla ödenen damga vergisi gibi ücretle ilgili vergiler, ücretin gayrisafi tutarından indirilemez.

Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı (Ücret Geliri Elde Edenler İçin Vergi Rehberi)

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Bu tutarlar, engelli ücretlilerde ve bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretlilerde aylık tevkifat matrahından düşülür.

Serbest meslek erbabı olan engelliler ile bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabının ve basit usulde vergilendirilenlerin yıllık beyan edilecek gelirlerinden (yukarıda aylık olarak belirlenen tutarlar yıllık olarak hesaplanarak) indirilir.

Dolayısıyla, ücretlinin aylık matrahına girecekleri derecelere göre asgari % 15, serbest meslek erbabında ve basit usulde vergilendirilenlerde ise yıllık kazançlarında asgari % 15 katkı sağlayacaktır.

Kaynak: Gelir Vergisi Kanunu

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Engellilik bulgularına göre girecekleri derecelere esas oranlar çalışma gücünün;
1- Asgari %80’ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli,
2- Asgari %60’ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli,
3- Asgari %40’ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli olarak belirlenmektedir.

Kaynak: Gelir Vergisi Kanunu

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

2- BEYANNAMELER POSTA İLE GÖNDERİLEBİLİR Mİ?
EVET.
Beyannameler posta ile de gönderilebilir.
     2.1- Kayıtlı posta (taahhütlü, Acele Posta Servisi (APS) kurye vb.) gönderildiğinde, zarfın üzerine PTT tarafından tatbik edilen kabul edilen kabul tarihi beyannamenin verildiği tarih olarak kabul edilecektir.
     2.2- Kayıtsız (adi) posta ile gönderilmiş veya özel dağıtım şirketleri tarafından getirilmiş ise vergi dairesi evrak kayıt tarihi beyannamenin veriliş edilecektir.

3- MÜKELLEFLER BEYANNAMELERİNİ KİMLER ARACILIĞI GÖNDEREBİLİRLER?
Mükellefler beyannamelerini,
     3.1- Elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış olan,
     3.2- Basit usul mükelleflerinin bağlı olduğu meslek odaları veya,
     3.3- 3568 sayılı Kanun uyarında yetki almış olup bağımsız çalışan
             3.3.1- Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
             3.3.2- Yeminli Mali Müşavirler aracılığı ile elektronik ortamda gönderebilirler.

*** Beyannamesini posta yoluyla gönderenlerin kayıtlı posta yolunu tercih etmeleri tavsiye edilir.

4- 2016 YILI GELİRLERİNE UYGULANACAK VERGİ TARİFESİ ORANLARI NASIL HESAPLANIR?
2016 yılı gelirlerine uygulanacak vergi tarifesi aşağıdaki gibidir;

5- HESAPLANAN VERGİ HANGİ SÜREDE ÖDENMESİ GEREKİR?
2016 yılı kazançlarına ilişkin olarak verilecek yıllık beyannameler üzerinden hesaplanan gelir vergisi iki eşit taksitte ödenecek olup;
     5.1- Birinci taksitin 28 Şubat 2017 tarihine kadar,
     5.2- İkinci taksitin ise 30 Haziran 2017 tarihine kadar ödenmesi gerekmektedir.

6- VERGİ ÖDEMESİ NEREYE YAPILIR?
Vergi;
     6.1- Vergi tahsiline yetkili olan banka şubelerine,
     6.2- Bağlı bulunulan vergi dairesine,
     6.3- Bağlı bulunulan vergi dairesinin bildirilmesi şartı ile herhangi bir vergi dairesine ödenebilir.

7- BASİT USULDE TİCARİ KAZANCIN TESPİTİ NEDİR?
Basit usulde ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır.
Bu fark, faaliyetle ilgili olarak alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ve hâsılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanır.

8- BASİT USULE GÖRE KAZANÇ ELDE EDENLERDE EMTİA (TİCARİ MAL) NASIL HESAPLANIR?
Kazancın bu şekilde tespiti sırasında emtia ticareti ile uğraşanlarca;
     8.1- Hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri hâsılata,
     8.2- Hesap dönemi başındaki emtia mevcudunun değeri giderlere ilave edilir.

*** Ancak, kullanılan sabit kıymetler gider yazılmaz ve üzerlerinden amortisman hesaplanmaz.

9- KAZANCINI BASİT USULE GÖRE TESPİT EDENLER DEFTER TUTMAK ZORUNDA MIDIR?
HAYIR.
Kazancı basit usulde tespit edilen mükelleflerin defter tutma yükümlülükleri bulunmamaktadır.

10- BEYAN EDİLECEK GELİR ÜZERİNDEN YAPILACAK İNDİRİMLER NELERDİR?
Yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlere ilişkin olarak Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinde belirtilen unsurlara ait tutarlar
     10.1- Şahıs sigorta primleri,
     10.2- Eğitim harcamaları
     10.3- Sağlık harcamaları,
     10.4- Bağış ve yardımlar,
     10.5- Engellilik indirimi,
     10.6- 8.000 TL’lik kazanç indirimi vb.
indirim konusu yapılabilecektir.

***Söz konusu indirimlerin yapılabilmesi için, yıllık beyanname ile bildirilecek bir gelirin bulunması ve yapılacak indirimlerin ilgili mevzuatta belirtilen şartları taşıması gerekmektedir.

11- GENÇ GİRİŞİMCİLERE KAZANÇ İSTİSNASI NEDİR?
Gelir Vergisi Kanununda 6663 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile;
     11.1- İlk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan;
              11.1.1- Ticari,
              11.1.2- Zirai
              11.1.3- Mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına
     11.2- Mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 (yirmi dokuz) yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 TL’sine kadar olan kısmı maddede belirtilen şartlarla gelir vergisinden müstesna tutulmuştur.

12- KİMLER İSTİSNALARDAN YARARLANIR?
İstisnadan, 6663 sayılı Kanunun Resmî Gazete’de yayımlandığı 10.02.2016 tarihinden itibaren
     12.1- Ticari,
     12.2- Zirai faaliyet
     12.3- Mesleki faaliyet nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunanlardan Kanunda öngörülen şartları taşıyanlar yararlanır.

***Dolayısıyla bu tarihten önce işe başlayan mükelleflerin söz konusu istisnadan yararlanmalarına imkân bulunmamaktadır.

13- İSTİSNA TUTARI NE KADARDIR?
İstisna, her vergilendirme döneminde yıllık 75.000 TL olarak uygulanacak olup, bir vergilendirme döneminde istisna tutarının altında kazanç elde edilmesi durumunda ise istisnadan yararlanılmayan tutar ertesi yıla devredilmez.

14- HANGİ TARİHTEN İTİBAREN KAZANÇ İNDİRİMİ UYGULANIR?
Ticari kazancı basit usulde tespit edilen mükelleflerin beyan ettikleri ticari kazançlarına 01.01.2016 tarihinden itibaren 8.000 TL kazanç indirimi uygulanacaktır. 

15- BAŞKA GELİRLER OLDUĞUNDA İNDİRİM UYGULANIR MI?
Beyana tabi diğer gelir unsurlarının da;
     15.1- Kira geliri,
     15.2- Menkul sermaye iradı, vb. bulunması halinde bu gelirlere indirim uygulanmayacaktır.

***Ayrıca, vergilendirme döneminde kazanç elde edilmemesi veya 8.000 TL’nin altında kazanç elde edilmesi nedeniyle yararlanılamayan indirim tutarı ertesi yıllara devredilmez.

16- BASİT USUL MÜKELLEFLERİ BAŞKA İNDİRİM VE İSTİSNALARDAN YARARLANABİLİR Mİ?
Ticari kazancı basit usulde vergilendirilen mükellefler,
     16.1- Genç girişimcilere ilişkin 75.000 TL’lik kazanç istisnası,
     16.2- 8.000 TL’lik kazanç indirimden birlikte yararlanamazlar.

***Söz konusu istisna veya indirimin hangisinden faydalanacaklarını kendileri belirlerler.

17- ENGELLİLİK İNDİRİMİ NEDİR?
Basit usulde vergilendirilen engellilerin beyan edilen gelirlerine, Gelir Vergisi Kanununun 31’inci maddesinde yer alan esaslara göre hesaplanan yıllık indirim uygulanacaktır.

18- ENGELLİLİK İNDİRİM ORANLARI KAÇTIR?
Gelir Vergisi Kanununa göre çalışma gücünün,
     18.1- Asgari % 80’ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece engelli,
     18.2- Asgari % 60’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece engelli,
     18.3- Asgari % 40’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece engelli sayılır.

19- 2016 YILI ENGELLİLİK İNDİRİMİ YILLIK TUTARLARI NE KADARDIR?
2016 yılında elde edilen basit usule tabi ticari kazancın yıllık beyanname ile beyanında dikkate alınacak engellilik indirimi yıllık tutarları şöyledir;

Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı

Tarih: 3 Şubat 2017

Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.