Okul aile birliğine düzenlenen faturada KDV tevkifatı hesaplanmaz (okul aile birliği KDV mükellefi değildir.)

KDV mükellefiyeti olmayan nihai tüketicilere ve diğer kurumlara düzenlenen faturalarda KDV tevkifatı hesaplanmaz.

KDV Dahil 2.000 TL olan KDV tevkifat sınırı 1.3.2024 tarihinden itibaren KDV Dahil 6.900 TL’ye yükseltilmiştir. İzleyen yıllarda Fatura düzenleme sınırına endeksli olarak artacaktır.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

260 hesap kullanılır. Amortisman ayrılır.

Bilgisayar yazılımları için belirlenen faydalı ömür süresi 3 yıl ve normal itfa oranı %33,33’tür (VUK 333 no.lu Genel Tebliğ)

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

-Yurt dışında mukim firmalardan  alınan bilgisayar programlarının üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmadan  ve/veya çoğaltılmadan nihai tüketicilere satılması veya aynı şekilde işletmede  kullanılması halinde, elde edilen kazanç ticari kazanç niteliğinde olup, bu  nitelikteki ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılmayacaktır.

– “Copyright”  kapsamında bir bilgisayar programının çoğaltma, değiştirme, topluma dağıtma,  gösterme vb. gibi haklarının satın alınması halinde, satın alan bakımından bir gayri  maddi hak elde edilecek olup, yurt dışında mukim firmaya yapılacak söz konusu gayri  maddi hak bedeli ödemelerinden 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı %20  oranında vergi kesintisi yapılacaktır.

– Yurt dışında mukim firmalara,  işletmede kullanmak üzere özel olarak bir bilgisayar programı hazırlatılması  halinde, yurt dışında mukim firma tarafından elde edilen kazanç serbest meslek  kazancı niteliği taşıdığından, 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı  uyarınca %20 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmektedir.

– Diğer taraftan, Türkiye ile ilgili ülke arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasının bulunması halinde bu anlaşma hükümlerinin dikkate alınacağı tabiidir.

Bilgisayar programının doğrudan doğruya internet üzerinden şifre ile indirilerek iktisap edilmiş olması vergi kesintisi karşısında farklı bir uygulamaya yol açar mı?

Bilgisayar yazılım ürünlerinin,  CD, disket vb. taşıyıcı medya ürünü içerisinde gümrükten ithal edildikten sonra  internet üzerinden indirilen şifre ile aktive edilerek iktisap edilmiş olması  ya da bilgisayar programının doğrudan doğruya internet üzerinden şifre ile  indirilerek iktisap edilmiş olması durumu yurt dışında yapılacak ödemelerin  vergilendirilmesinde herhangi bir farklılığa yol açmamaktadır.

Yine, ülkemiz ile çifte  vergilemeyi önleme anlaşması bulunan ülkelere yapılan söz konusu ödemelerde ise  ilgili anlaşmada bir hüküm bulunması halinde öncelikle bu hükümlerin dikkate  alınacağı tabiidir.

Kaynak: GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

DBS de GELİR TÜRÜNE, Diğer Hasılat seçeneği seçilir.
GELİR KAYIT ALT TÜRÜNE, Diğer seçeneği seçilir.
Kayıt yapılır.

Defter Beyan Sistemi Sabit Kıymet Gideri Ekleme

Defter Beyan Sistemi Satılan Malların İadesi

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Türkiye’deki şirket adına yurt dışından satın alınan cep telefonu, bilgisayar, tablet ve benzeri cihazların Türkiye’deki şirketin aktifine alınabilmesi için bunlar için gümrük beyannamesi verilmesi ve gümrükteki yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekmektedir.

Konu özelinde; 2 no.lu KDV beyannamesi yurt dışından alınan hizmetler için verilmektedir.

Eğer yurt dışından alınan cihazlar bir gerçek kişi adına alınmışsa ve bu gerçek kişi bu cihazları Türkiye’deki bir şirkete satmak istiyorsa bu durumda şirketin bu ürünleri gerçek kişiden gider pusulası ile alması gerekmektedir. Gerçek kişi vergi mükellefi değilse gider pusulasında KDV ve stopaj hesaplanmayacaktır. Bu şekilde şirket aktifine alınan cihazlar için amortisman ayrılabilir.

Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

I- GİRİŞ

Teknoloji alanındaki gelişmeler, bilgisayarın başkalaşmasına ve kullanım alanlarının değişmesine olanak sağlamıştır. Bilgisayarlar hesap ve veri işleme aracı olmanın dışına çıkarak eğitim, haberleşme ve posta hizmetleri, eğlence gibi sayısız pek çok işlevi bünyesinde barındıran bir aygıt haline gelmiştir.

İnternetin ve bilgisayar teknolojisinin gelişmesi ve yaygınlaşması, insanların alışılagelmiş eğlence anlayışlarına ek olarak elektronik eğlence araçlarına yönelmesi sonucunu doğurmuştur. Elektronik eğlence araçlarına duyulan ilginin git gide artmasıyla bilgisayar oyunları hayatımıza daha çok dâhil olmuş, eğlence endüstrisinin en önemli parçası olmuştur. Bununla birlikte, bilgisayar oyunları sayısı gün geçtikçe artan örnekleriyle, bilgisayar programları olarak nitelendirilmenin ötesine geçmiş; barındırdığı görsellik, müzik, interaktiflik, senaryo gibi unsurlarıyla eser niteliği kazanıp kazanmadığı konusunda tartışılır hale gelmiştir. 

Bu çalışmanın birinci bölümünde, birçok farklı alanda faaliyet yürüten insanların yaratıcı üretimleri neticesinde meydana gelen ve oldukça karmaşık bir yapıya sahip olan bilgisayar oyunu kavramı açıklanarak tarihsel süreçteki gelişimine kısaca değinilecek ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser kavramı açıklanacaktır.

Çalışmanın ikinci bölümünde, bilgisayar oyunlarının unsurları 5846 sayılı kanunda düzenlenen fikir ve sanat eserlerinin türleri bakımından değerlendirilecek; bilgisayar oyununu meydana getiren unsurların eser niteliği ve bir bütün olarak bilgisayar oyunlarının eser niteliği incelenecektir.

 II- BİLGİSAYAR OYUNU KAVRAMI, BİLGİSAYAR OYUNLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE FSEK KAPSAMINDA ESER KAVRAMI

2.1. Bilgisayar Oyunu Kavramı

Bilgisayar oyunu, dijital ortam desteğine ihtiyaç duyan, birçoğunda canlandırılmış grafiklerle desteklenen, oyuncunun göz ve el koordinasyonuyla biçimlenen, başta interaktivite (etkileşim) olmak üzere belirli alt disiplinlere sahip ve çok çeşitlilik içeren dijital simülasyonlardır. [1]

2.2. Bilgisayar Oyunlarının Tarihsel Gelişimi

Bu çalışmanın amacı hukuki değerlendirme yapmak olduğundan, bilgisayar oyunlarının tarihsel gelişimine ve bilgisayar oyunlarının tarihini etkileyen oyunlara kısaca değinilecektir.

Bilgisayar oyunları türünün ilk örneği, bilgisayar programcısı Steve Russel tarafından 1962 yılında, Massachussetts Institue of Technology’de (MIT) yaratılan ‘’Spacewar’’ isimli oyundur. ‘’Spacewar’’, iki farklı uzay gemisini kontrol eden oyuncuların savaşını konu edinmekteydi ve iki boyutlu bilgisayar oyunlarının ilk örneği olarak piyasaya sürülmüştü. Oyun, çıkışının ardından ticari bir kaygı güdülmeksizin birçok araştırma merkezinde bulunan bilgisayarla paylaşılmış ve hatta oyunun ilk çalıştırıldığı makine olan PDP-1’in yapımcısı Digital Equipment Corporation (DEC) tarafından üretilen makinelerde tanılama-hata bulma programı olarak kullanılmıştır. [2]

1962 yılında satışa çıkan ‘’Spacewar’’ isimli oyunun ardından, bilgisayar oyunu teknolojisi sürekli gelişme kaydetmiş; 1990’lı yıllara gelindiğinde detaylı hareket animasyonlarına rastlanılan, gelişmiş mekân tasarımları ve ilgi çeken hikâyeler içeren oyunlar üretilmiştir. 1993 yılında piyasaya çıkan ‘’Doom’’ isimli oyun, 3D grafik sistemi ile çalışması, görüntü kalitesi ve gerçekçiliği itibariyle dönemin teknolojik düzeyinin üzerine çıkan oyunlardan biri olmuştur. 

Bilgisayar oyunlarının ne kadar hızlı geliştiğini en bariz biçimde gösteren oyun, “Grand Theft Auto” isimli oyundur. 1997 yılında ortaya çıkan oyun, 2D özellikli ve karakterlerin tepeden nokta biçimde göründüğü bir oyun özelliğindeyken, sadece 4 yıl sonra piyasaya çıkan “Grand Theft Auto 3” oyununda, görüntü 3 boyutlu olmasının yanında oyundaki tüm eşya sayısı, sinematografik görüntüler, karakterlerin dışsal görünüm detayları, diyaloglar, oyunun geçtiği çevrenin detayları ve çeşitliliği gözle görülür biçimde artmıştır. Hemen hemen her iki senede bir oyunun yeni bir sürümü getirilerek senaryo, diyaloglar, oyunun geçtiği çerçeve, karakterlerin yüz detaylarındaki gerçeklik ve görüntü kalitesi daha da artmıştır. Artık bilindiği üzere teknolojik gelişmeyle paralel olarak gelişen bilgisayar oyunlarında, bu oyunların çok da uzak olmayan bir gelecekte, tamamen dokunma ve hissetmeye dayalı olacağı şimdiden belirtilmektedir ve bu yönde çalışmalar halen devam etmektedir. [3]

2.3. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Kapsamında Eser Kavramı

‘’Eser’’ kavramı, fikri mülkiyet hukukunun nüvesini oluşturmaktadır. 5846 sayılı fikir ve Sanat Eserleri Kanununun ( ‘’FSEK’’ ) amacı, içerdiği kurallarla fikir ve sanat alanında yaratılan eserler neticesinde ortaya çıkan hukuki ilişkileri düzenlemek ve eser sahiplerinin yaratıcı yönünü korumaktır. 

FSEK’in 1/B maddesinin (a) bendinde eser, “sahibinin hususiyetini taşıyan ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerini” şeklinde tanımlanmıştır. FSEK, ‘’sahibinin hususiyetini taşıması’’ koşuluyla, sayılan dört eser grubuna giren fikir ve sanat ürünlerini korurken, sahibinin hususiyetini taşımayan ve sayılan dört eser grubuna girmeyen ürünleri eser saymamaktadır. Ayrıca bu iki koşuldan birisinin eksikliği söz konusu olduğunda yaratılan ürün, fikir ve sanat ürünü olsa bile eser sayılmayacaktır.

FSEK’in 1/B maddesinin (a) bendinde ‘’sahibinin hususiyetini taşıma’’ yaratılan ürünün eser sayılabilmesinin şartlarından biri olarak düzenlenmiş ancak hususiyetin tanımı yapılmamıştır. ‘’Sahibinin hususiyetini taşıma’’ ifadesinin öğretide tanımı tartışmalı olmakla birlikte, eser sahibinin özgün özelliklerini taşıyan ve belli bir seviyenin üzerinde yaratıcı özellikler içeren eserlerin, hangi eser kategorisinde yer aldığı hususunun da dikkate alınmasıyla birlikte, eser sahibinin hususiyetini taşıdığı ifade edilebilir. [4]

FSEK, fikri çaba sonucu yaratılan ürünün eser sayılabilmesi için kanunda öngörülen dört eser türünden birine dâhil olma şartının aramaktadır. FSEK’te yer alan dört ana eser türü;

1- İlim ve Edebiyat Eserleri (FSEK md. 2)

2- Musiki Eserleri (FSEK md. 3)

3- Güzel Sanat Eserleri  (FSEK md. 4)

4- Sinema Eserleri (FSEK md. 5)

olup, kanunda düzenlenen eser grupları ‘’numerus clausus’’  (sınırlı sayıda olma) ilkesine tabidirler. Eserler, kanunda düzenlenen türler ile sınırlı olup bu türler dışında yeni bir türün yaratılamamaktadır.

FSEK kapsamında eser olarak korunan ürünlerden yararlanmak suretiyle yaratılan işleme eserler ve derlemeler, kanunun 6. maddesinde sayılmış ve maddenin son fıkrasında “istifade edilen eserin sahibinin haklarına zarar getirmemek şartıyla oluşturulan ve işleyenin hususiyetini taşıyan” işlenmelerin FSEK kapsamında eser sayılacağı belirtilmiştir.

III- BİLGİSAYAR OYUNLARINDAKİ UNSURLARIN VE BİR BÜTÜN OLARAK BİLGİSAYAR OYUNLARININ FSEK KAPSAMINDA ESER NİTELİĞİ

FSEK’in 2. Maddesinde ilim ve edebiyat eser çeşitleri sayılmıştır. İlgili kanun maddesine göre;

1. Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler ve her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucu doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarımları

2. Her nevi rakıslar, yazılı koreografi eserleri, pandomimalar ve buna benzer sözsüz sahne eserleri

3. Bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler, krokiler, resimler, coğrafya ve topografyaya ait maket ve benzerleri, her çeşit mimarlık ve şehircilik tasarım ve projeleri, mimari maketler, endüstri, çevre ve sahne tasarım ve projeleri

Arayüzüne temel oluşturan düşünce ve ilkeleri de içine almak üzere, bir bilgisayar programının herhangi bir ögesine temel oluşturan düşünce ve ilkeler eser sayılmazlar.

Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler, bilgisayar oyunlarında birçok farklı şekilde ortaya çıkabilmektedir. Bilgisayar oyunlarında sıkça rastlanılan, oyunda hikâyenin anlatımını sağlayan ve oyunun senaryosunun parçaları olarak nitelendirilebilecek unsurlar mevcuttur. Bu yazılı ögeler herhangi bir araç kullanılarak yazı ile ifade edildikleri müddetçe, ilmî veya edebi vasıf ihtiva ettikleri ve kanunun aradığı objektif ve sübjektif şartları sağladığı takdirde FSEK md. 2/1 kapsamında korunabileceklerdir. [5]

Bilgisayar programları, ‘’Her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucu doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarımları,’’ düzenlemesi ile FSEK kapsamında korunmaktadır. Bilgisayar programının ortaya çıkaran fikirler, prensipler, programın mantığı korunmakta olup korumada dikkate alınan unsur hususiyettir. Bilgisayar programını oluşturan her bir ögenin ayrı ayrı korunması mümkün olmasa da ögelerin bir araya gelerek oluşturdukları program FSEK kapsamında korunmaktadır.

5846 sayılı kanunun 3. Maddesi uyarınca, ‘’Musiki eserleri, hernevi sözlü ve sözsüz bestelerdir.’’ Musiki eserleri, bilgisayar oyunlarının esas unsurlarından olmayıp genelde fon müziği olarak kullanılmaktadır. Ancak sahibinin hususiyetini taşıdığı takdirde oyun müziğinin de eser niteliğini haiz olacağı ve oyun müziğinin oyundan bağımsız eser olarak korunduğu durumlarda, musiki eserde yer alan sözlerin FSEK kapsamında ilim ve edebiyat eseri olarak korunacağı izahtan varestedir.

FSEK m.4 ‘’Güzel sanat eserleri’’ türünü düzenlemiş olup güzel sanat eseri olmanın başlıca unsuru olarak yaratımın estetik değere sahip olması ifade edilmiştir ve örnekleme yoluyla grafik eserleri, karikatür eserleri, slâytlar, foto grafik eserler gibi yaratımları güzel sanat eseri olarak koruma altına almıştır. Bu kapsamda bilgisayar oyunu grafiklerinin ve karakterlerin estetik değer taşıması ve eser şartı olarak ifade edilişteki hususiyeti sağlaması şartıyla güzel sanat eseri olarak korunabileceği açıktır. [6]

FSEK’in 5. maddesi uyarınca, “sinema eserleri, her nevi bedii, ilmi, öğretici veya teknik mahiyette olan veya günlük olayları tespit eden filmler veya sinema filmleri gibi, tespit edildiği materyale bakılmaksızın, elektronik veya mekanik veya benzeri araçlarla gösterilebilen, sesli veya sessiz, birbiriyle ilişkili hareketli görüntüler dizisidir.” Mevzubahis hükümden sinema eserlerinin sinema filmleri ile sınırlı olmadığı, birbiriyle ilişkili hareketli görüntüler dizisinden oluşan diğer eserleri de kapsadığı anlaşılmaktadır. Bilgisayar oyunları da hareketli görüntüler dizisi şeklindedir. Ancak bu görüntüler dizisi ilkinde olmadığı halde sonuncusunda interaktiftir. 

Doktrinde, video oyunlarının sinema eserleri kapsamında değerlendirilmesi konusunda ortak bir kanaatin bulunduğu görülmektedir. Özellikle, video oyunlarının bilgisayar programına dayandığı ancak sadece saf bilgisayar programı olarak değerlendirilip korunamayacağı; video oyunlarında somut olayın özellikleri göz önünde bulundurularak, söz konusu durumun haklı gösterdiği ölçüde sinema eseri sayılabileceği veya bilgisayar programına ilişkin korumadan kıyasen yararlanabileceği ifade edilmektedir. [7]

Bilgisayar Oyunlarının Bir Bütün Olarak Değerlendirilmesi ve FSEK Kapsamında Eser Niteliği

Bilgisayar oyunları, görsel-işitsel ögeler ile yazılım ögelerinin bir araya getirilmesiyle oluşturularak çalıştırılabilir bir programa dönüştürülürler. Bilgisayar oyunları, her ne kadar bu şekilde özetlenerek açıklanabilse de bilgisayar oyunlarını, bir bütün olarak ele alındığında yalnızca bilgisayar programı olarak nitelemek mümkün değildir. Zira FSEK kapsamında eser sayılabilen birçok ürün oyunlarda yer almaktadır.

FSEK, dört ana eser türü belirlediğinden ve fikir ve sanat eserleri hukukunda sınırlı şekilde sayılma (numerus clausus) ilkesi benimsendiğinden, bilgisayar oyunlarını tanımlamakta yetersizdir. FSEK’te bilgisayar oyunlarına ilişkin bir hüküm mevcut değildir bu sebeple bilgisayar oyunları uygulamada bilgisayar programı olarak nitelendirilmektedir. Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 19.06.2018 tarihli, 2017/642 E., 2018/295 K. Sayılı ilamında;

“İçerdikleri bir çok unsur bakımından karma nitelikli bir eser özelliği gösteren bilgisayar oyunlarının yazılım tabanlı olmaları, diğer bir anlatımla bilgisayar programı özelliğinde olan bir bilgisayar yazılımı üzerine inşa edilerek kurgulanmaları nedeniyle bilgisayar programlarına ilişkin koruma hükümlerine tabi olacaklarının kabulü gereklidir”.

hükmüyle, bilgisayar oyunlarının bilgisayar programlarına ilişkin korumadan yararlanabileceği belirtilmiştir. Bu yaklaşım, bünyesinde birden çok eser ögesini barındıran bilgisayar oyunlarının korunmasını zorlaştırmaktadır.

Kanunda düzenlenen dört ana eser türü arasında yer almayan ancak kanunda sayılan eser türlerini bünyesinde barındıran ürünler ‘’multimedya ürünleri’’ olarak adlandırılmaktadır.

Multimedya, bilgisayar programı veya yazılım tabanı kullanılarak, kullanıcılara ses, müzik, video, fotoğraf, üç boyutlu ürünler, interaktif ürünler, animasyonlar veya yüksek çözünürlüklü grafikler sunulmasıdır. Multimedya ürünleri, esasen birbirinden farklı eser kategorilerinin, yeni teknoloji kullanılarak bütünleşmiş hâle getirilmesidir. Multimedya, sinema filmi, müzik ve resim verilerini içeren değişik medya ürünleridir. [8] Multimedya eserleri, FSEK’te eser olarak sayılmadığından multimedya eserlerini koruyan bir kanun hükmü de mevcut değildir. Bu husus, sayısı gün geçtikçe artan bilgisayar oyunlarının FSEK kapsamında korunamaması sebebiyle hak ihlallerine açık durumda olmasına sebebiyet vermektedir.

Bilgisayar oyunları, görsel-işitsel ögelerin ve yazılım ögelerinin bir araya gelerek bir bütün oluşturmasıyla meydana geldiğinden, bu yaratımları bilgisayar programları, sinema eseri veya uygun düştüğü ölçüde diğer eser türlerinden biri olarak değerlendirmek isabetsiz olacaktır. Bu sebeple, multimedya ürünlerin ayrı bir eser türü olarak kabul edilmesi, multimedya eserlerinin ortak noktaları tespit edilerek ayrı bir eser türü olarak FSEK’te yer bulması ve nihayetinde bilgisayar oyunlarının da bir bütün olarak değerlendirilerek FSEK kapsamında eser olarak korunması gerekmektedir.

Stj. Av. Anıl Sağlam

Kaynakça:

1. Chris CRAWFORD, The Art of Computer Game Design, McGraw-Hill/Osborne Media, Amerika, 1984.

2. NIELSEN, Simon Egenfeldt/SMITH, Jonas Heide/TOSCA, Susana Pajares, Understanding Video Games The Essential Introduction, Routledge, New York, 2008, s. 51

3. Taylan KILIÇ, Bilgisayar Oyunlarının Eser Niteliği (İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018), s.7

4. Hakan YETİŞ, Video Oyunlarının Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Kapsamında Değerlendirilmesi (İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021) s.56

5. Güney YILMAZ, FSEK Bakımından Video Oyunlarının Eser Niteliği (İzmir: Yaşar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020) s.78

6. KILIÇ, Bilgisayar Oyunlarının Eser Niteliği, s.110

7. TEKİNALP, Ünal, Fikri Mülkiyet Hukuku, Beşinci Baskı, Vedat kitapçılık, İstanbul, 2012, s.118

8. YILMAZ, FSEK Bakımından Video Oyunlarının Eser Niteliği, s.124

Kaynak: : Stj. Av. Anıl Sağlam – İçerik, Özgun Law firmasının özel izni ile yayınlanmıştır. Yazıya ilişkin tüm hak ve sorumluluk yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Basit usulde vergi mükellefi olabilmek için GVK 47 ve 48. maddelerdeki şartları taşıması gerekir. Şartlar uygun ise basit usul mükellefiyet kurulur.

Basit Usul

 Kimler Basit Usulde Vergilendirilmektedir?

Gelir Vergisi Kanununun 46 ncı maddesine göre; Kanunun 47 ve 48 inci maddelerinde yazılı şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde tespit olunur.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 51 inci maddesinde yazılı faaliyetlerde bulunanlar, Kanunda belirtilen şartları taşısalar dahi basit usulde vergilendirmeden yararlanamazlar.

Basit Usulde Vergilendirilmenin Avantajları Nelerdir?

Basit usulde vergilendirilmede;
– Defter tutulmaz.
– İsteyen mükellefler ödeme kaydedici cihaz kullanabilirler.
– Vergi tevkifatı yapılmaz ve muhtasar beyanname verilmez.
– Geçici vergi ödenmez.
– Mal teslimi ve hizmet ifası işlemleri katma değer vergisinden istisnadır.
– Ticari kazancın tespitinde amortismana tabi iktisadi kıymet alışları ve satışları dikkate alınmaz.
– Alınan ve verilen belgelerin kayıtları mükelleflerin bağlı oldukları meslek odalarındaki bürolarda tutulur. Ancak, isteyen mükellefler kayıtlarını hiçbir yerden izin almadan kendileri tutabilecekleri gibi meslek mensuplarına da tutturabilirler.
– 31.12.2021 tarihine kadar, belge vermedikleri hasılatları için gün sonunda toplu belge düzenleme imkanları bulunmaktadır.
– Ticari kazançlarına yıllık (313 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 01.01.2021 yılı için) 14.000 TL indirim yapılmaktadır.

Basit usulde vergilendirilmenin genel şartları nelerdir?

1. Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak: İşinde yardımcı işçi ve çırak kullanmak; seyahat, hastalık, ihtiyarlık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak bilfiil işinin başında bulunmamak bu şartı bozmaz. Ölüm halinde iş sahibinin dul eşi veya küçük çocukları namına işe devam olunduğu takdirde bunların bilfiil işin başında bulunup bulunmamalarına bakılmaz.

2.İşyeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması halinde emsal kira bedeli, kiralanmış olması halinde yıllık kira bedeli toplamı aşağıda yazılı miktarları aşmamalıdır:
– Büyükşehir belediye sınırları içinde 313 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 01.01.2021 tarihinden itibaren 12.000 TL,
– Diğer yerlerde 313 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 01.01.2021 tarihinden itibaren 7.600 TL.
3.Ticari, zirai ve mesleki faaliyetler dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisine tabi
olmamak.
Yukarıda yer alan, (2) ve (3) numaralı bent hükümleri, öteden beri işe devam edenlerde takvim yılı başındaki, yeni işe başlayanlarda ise işe başlama tarihindeki duruma göre uygulanır.

Basit Usulde Vergilendirilmenin Özel Şartları Nelerdir?

1.Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların yıllık alımları tutarının;
2020 takvim yılı için 140.000 TL,
2021 takvim yılı için 150.000 TL,

veya yıllık satışları tutarının;
2020 takvim yılı için 220.000 TL,
2021 takvim yılı için 240.000 TL’yi aşmaması.

2. (1) numaralı bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanların bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hâsılatının;
2020 takvim yılı için 70.000 TL,
2021 takvim yılı için 76.000 TL’yi aşmaması.

3. (1) ve (2) numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde, yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamının;
2020 takvim yılı için 140.000 TL,
2010 takvim yılı için 150.000 TL’yi aşmaması.

Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri emsallerine nazaran bariz şekilde düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için (1) ve (3) numaralı bentlerde yazılı hadler yerine ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek alım satım hadleri uygulanır. Anılan maddelerin ticaretini yapanların  2021 yılında basit usulden yararlanmaları için belirlenen hadler  313 Seri No.lu Gelir Vergisi Tebliğinde yayımlanmıştır.

Basit Usulden Yararlanamayacak Olanlar Kimlerdir?

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 51 inci Maddesi Hükmüne Göre Basit Usulden Yararlanamayacaklar:
1. Kollektif şirket ortakları ile, komandit şirketlerin komandite ortakları,

2. İkrazat (ödünç para verme) işleriyle uğraşanlar,

3. Sarraflar ve kıymetli mücevherat alım satımı ile uğraşanlar,

4. Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişi ve kurumlara karşı inşaat ve onarma işini taahhüt edenler ile bu mükelleflere karşı derece derece taahhütte bulunanlar,

5. Sigorta prodüktörleri,
6. Her türlü ilan ve reklam işleriyle uğraşanlar veya bu işlere tavassut (aracılık) edenler,

7. Gayrimenkul ve gemi alım satımı ile uğraşanlar,

8. Tavassut (aracılık) işi yapanlar (dayıbaşılar hariç),

9. Maden işletmeleri, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları işletenler,

10. Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip veya işleticileri, (Yapısı itibarıyla sürücüsünden başka on dört ve daha aşağı oturma yeri olan ve insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç),
11. Maliye Bakanlığınca teklif edilen ve Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan iş grupları, sektörler, il ve ilçeler, büyükşehir belediyeleri dahil olmak üzere il ve ilçelerin belediye sınırları (mücavir alanlar dahil), belediyelerin nüfusları, yöreler itibarıyla veya sabit bir işyerinde faaliyette bulunulup bulunulmadığına göre gerçek usulde vergilendirilmesi gerekli görülenler.

Bakanlar Kurulu Kararları Uyarınca Gerçek Usul Kapsamına Alınanlar:
Gelir Vergisi Kanununun 51 nci maddesinin 12 numaralı bendinde yer alan yetkiye istinaden yayımlanan ve halen yürürlükte olan Bakanlar Kurulu Kararlarında belirtilen faaliyetleri yapan mükellefler de basit usulden faydalanamazlar.

30. a) 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Uyarınca Gerçek Usul Kapsamına Alınanlar;
    
    Büyükşehir belediyesi olan illerin (Erzurum, Diyarbakır, Sakarya ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisine alınan yerlerden, yeni bağlanan mahallelerle birlikte 2000 yılı genel nüfus sayımındaki nüfusu 30.000’den az olan yerler ile 12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında büyükşehir belediyesi kurulan ve büyükşehir belediyesi sınırları içerisine alınan yerler hariç),mücavir alan sınırları dahil olmak üzere büyükşehir belediye sınırları içinde;
    a) Her türlü emtia imalatı ile uğraşanlar,
    b) Her türlü emtia alım-satımı ile uğraşanlar,
    c) İnşaat ile ilgili her türlü işlerle uğraşanlar,
    d) Motorlu taşıtların her türlü bakım ve onarım işleriyle uğraşanlar,
    e) Lokanta ve benzeri hizmet işletmelerini işletenler,
    f) Eğlence ve istirahat yerlerini işletenler,
    05.1995 tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirme kapsamına alınmıştır.
    
    
    b) 8/5521 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Uyarınca Gerçek Usul Kapsamına
    Alınanlar;
    Zirai mahsul satın alarak bu mahsulleri kısmen veya tamamen tüketici dışında kalanlara satan ticaret erbabı 01.01.1983 tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirme kapsamına alınmıştır.
    
    c) 92/2683 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Uyarınca Gerçek Usul Kapsamına Alınanlar;
    
    Her türlü televizyon, video, radyo, teyp, müzik seti, disk-çalar, kamera, bilgisayar, soğutucu, çamaşır ve bulaşık makinesi, elektrikli süpürge, elektronik müzik aletleri, elektrikli dikiş makinesi ile elektrikle çalışan benzeri eşyaların alım-satımı ve üretimi ile uğraşan mükellefler gerçek usulde vergilendirme kapsamına alınmıştır.

 Basit Usulde Ticari Kazancın Tespiti Nasıl Yapılır?

Basit usulde ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır. Bu fark yapılan faaliyetle ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ile hasılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanacaktır.

Ortaklık Halinde Basit Usulde Vergilendirme Ne Şekilde Yapılacaktır?

Aynı işte ortak olarak çalışanlar hakkında Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinde yazılı yıllık kira bedeli ve 48 inci maddede yazılı iş hacmi ölçüleri toplu olarak, diğer şartlar ortakların her biri için ayrı ayrı aranacaktır. Ortaklarından birisi gerçek usule göre gelir vergisine tabi bulunan ortaklıklarda, diğer ortakların ticari kazancı da gerçek usulde tespit olunacaktır.

Basit Usule Tabi Mükelleflerin Defter Tutma Yükümlülüğü Var Mıdır?

Bu usulde vergilendirilenler defter tutmayacaklardır. Bu mükellefler, kazancın tespiti ve Vergi Usul Kanununun defter tutma hükümleri hariç, bildirme, vesikalar, muhafaza, ibraz, diğer ödevler ve ceza hükümleri ile bu Kanun ve diğer kanunlarda yer alan ikinci sınıf tüccarlar hakkındaki hükümlere tabi olacaklardır

Basit Usulde Vergilendirilen Mükellefler Mal Alış ve Satışlarında Belge Düzenlemek Zorunda Mıdır?

Basit usule tabi mükellefler hasılatları ile ilgili olarak Vergi Usul Kanununda yazılı vesikaları kullanacaklardır.
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin yeni düzenlemeye intibak edebilmeleri ve gerekli hazırlıkları yapabilmeleri için; 31.12.2021 tarihine kadar belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri mümkün bulunmaktadır.

Ancak, toplu belge düzenleme imkanından yararlanmak isteyen mükelleflerin müşterilerinin istemeleri halinde fatura veya perakende satış vesikası (dolmuş işletenler hariç) vermek zorundadırla

Basit Usule Tabi Mükellefler Kullandıkları Belgeleri ve Zarfları Nasıl Temin Etmektedir?

Basit usule tabi mükelleflerin kullandıkları belgeler ve zarflar sadece Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) tarafından bastırılmaktadır. Mükellefler bu belgeleri bağlı oldukları odalardan temin edeceklerdir.

Mükelleflerin bulunduğu yerde bağlı oldukları oda veya birlik yoksa veya bulunduğu yerde bağlı olacağı oda veya birlik kurulmamış ise; en yakın oda veya birliğe veya karma odaya kayıt yaptıracaklardır. Belgelerini de kayıt yaptırdığı bu odadan temin edeceklerdir.
Basit usulde vergilendirme kapsamında bulunup, meslek odalarına üye kayıtları yapılamayan, traktörle nakliyecilik yapanlar, hususi oto ile ticari faaliyette bulunanlar, biçerdöver işletmecileri ile inşaat ustaları gibi mükellefler, kullanacakları belgeleri ikinci sınıf tüccarların tabi oldukları esaslar çerçevesinde (anlaşmalı matbaalara bastırmak veya noterlere tasdik ettirmek suretiyle) temin edebilmektedirler. Anılan mükellefler, diledikleri takdirde kullanacakları belgeleri faaliyette bulundukları yerdeki herhangi bir oda veya birlikten de temin edebilmektedirler.

Basit Usul Mükelleflerinin Kayıtları Nasıl Tutulmaktadır?

Basit usule tabi mükelleflerin kayıtları, mükelleflerin “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” düzenledikleri meslek odaları veya meslek mensupları aracılığıyla Defter-Beyan Sistemi üzerinde tutulacaktır. Basit usule tabi mükelleflerin alış ve giderleri ile satış ve hasılatlarına ilişkin üçer aylık kayıtlar, “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” düzenledikleri meslek odaları veya meslek mensupları aracılığıyla izleyen ayın sonuna kadar Defter-Beyan Sistemine kaydedilir.

Basit Usul Mükelleflerinden Sahte veya Yanıltıcı Belge Düzenleyenler Hakkında Ne Gibi İşlem Yapılmaktadır?

Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği veya kullandığı tespit edilenler, bu hususun kendilerine tebliğ edildiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ikinci sınıf tüccarlara ilişkin hükümlere tabi olacaklardır.Sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenledikleri tespit edilenler hiçbir suretle basit usulde vergilendirilmezler.

Basit Usulde Vergilendirilen Mükellefler Hangi Hallerde Gerçek Usule Geçerler?

Basit usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler, ertesi takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilirler. Basit usulün şartlarına haiz olanlardan, bu usulden yararlanmak istemediklerini yazı ile bildirenler, dilekçelerinde belirttikleri tarihten veya izleyen takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirileceklerdir. Yeni işe başlayanlar ise işe başlama tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirileceklerdir.

Gerçek Usulde Vergilendirilen Mükellefler Hangi Hallerde Basit Usule Geçerler?

Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinde yazılı şartları topluca taşıyan ve arka arkaya son iki yıl alış, satış ve/veya hâsılat tutarlarının her biri aynı Kanunun 48 inci maddesinde yazılı hadlerden düşük olan gerçek usule tabi mükellefler, bu şartın gerçekleşmesini izleyen yılın Ocak ayının başından otuz birinci günü akşamına kadar yazılı olarak bağlı bulundukları vergi dairesine başvurmaları halinde basit usulde vergilendirmeye geçebileceklerdir.
Söz konusu mükelleflerin, anılan Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen faaliyetlerde bulunmaması ve diğer şartları da topluca taşımaları gerekmektedir.

Gerçek Usulden Basit Usule Geçişi Düzenleyen Mevzuat Nedir?

31/5/2012 tarihli ve 6322 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununun 46 ıncı maddesinde yapılan düzenlemeyle, gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden, belirli şartları sağlayanlara basit usule geçme imkânı tanınmıştır.

Gerçek usulden vergilendirmeden basit usulde vergilendirmeye geçiş ile ilgili ayrıntılı açıklamalar 283 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ve 18.12.2013 tarihli ve 93 Sıra No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinde yapılmıştır.

Gerçek usulde vergilendirildiği veya vergilendirilmesi gerektiği işini terk eden mükellefler yeniden işe başlamaları halinde basit usulde vergilendirilebilirler mi?

Gerçek usulde vergilendirilenler ile basit usulün şartlarını kaybeden mükelleflerin; işin terk edilmesi veya eş ve/veya çocuklara devredilmesi hallerinde ilgisine göre terk veya devir tarihini takip eden yılın başından itibaren iki yıl geçmedikçe basit usule dönmeleri mümkün değildir.
Gerçek usulde vergilendirilmiş olan veya vergilendirilmesi gereken faaliyetini terk eden mükellefler terk tarihini takip eden yılın başından itibaren iki yıl geçmedikçe basit usulden yararlanamayacaklardır.

Basit Usule Tabi Mükelleflerin Beyanname Verme ve Vergi Ödeme Zamanları Nasıldır?

Basit usulde vergilendirilen mükellefler, gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançtan ibaret olması halinde beyannamelerini ŞUBAT ayının başından son günü akşamına kadar vergi dairesine verecekler ve vergilerini de ŞUBAT ve HAZİRAN aylarında ödeyeceklerdir. Basit usulde tespit edilen ticari kazancın yanında, beyana tabi başka bir gelir unsurunun da bulunması halinde, beyanname MART ayının başından son günü akşamına kadar verilecek, vergiler de MART ve TEMMUZ aylarında ödenecektir.

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Amortismana tabi tutularak itfa payları gider yazılır.

• Amortisman Oranları Tablosu

• Amortisman Ayırmada Alt Sınır

Otomobillerde azalan bakiyeler amortisman yöntemi uygulanabilir mi?

Azalan bakiyeler tüm atikler için uygulanır. 

Binek otolarda amortisman uygulaması için kıst dönem uygulanır. 

VUK Madde 320 Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için (1) rakamı mükellefçe uygulanan nispete bölünür. Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değer, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilir.

Firmamızın kullanım ömrü bitmiş atıl demirbaşlarını hurdaya nasıl ayırırız?

Atikler hurda olarak satılmadığı sürece bilançoda yer almaya devam eder.

Amortisman ayırma yöntemi her demirbaş için ayrı ayrı belirlenebilir mi? Örneğin 10.04.2020 tarihinde alınan demirbaş için normal amortisman yöntemi, 22.08.2020 tarihinde alınan demirbaş için azalan bakiyeler yönteminin belirlenmesi gibi yöntemler belirlenebilinir mi?

Her demirbaş için farklı yöntem kullanılabilir.

Oto lastiklerini gider mi yapacağız yoksa amortismana tabi kaydedip amortisman mı ayırmamız lazım?

Amortismana tabi tutulur. 

Otomobil, kamyon, minibüs, yük arabaları ve benzeri araçların lastikleri, % 50 oranında amortismana tabi tutulacaktır. (333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği,).

Kaynak: İSMMMO
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

İlgide kayıtlı özelge talep formunun incelenmesinden, Harita-Kadastro mühendisliği faaliyetiniz çerçevesinde arazi işlemlerinde kullanmak üzere almış olduğunuz taşınabilir bilgisayar bedelini gider olarak yazıp yazamayacağınız ile ödediğiniz KDV’yi indirim konusu yapıp yapamayacağınız konusunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.

GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde; “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır…” hükmü yer almıştır.

Aynı Kanunun 67 nci maddesinde; “Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır.”hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanunun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde, mesleki faaliyette kullanılan tesisat ve demirbaş eşya için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanların (amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde aynı Kanunun 328 inci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil) serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirileceği hükme bağlanmıştır.

Bu hükümlere göre; serbest meslek faaliyetinin ehemmiyet ve genişliği ile mütenasip olan ve işte kullanılan envantere kayıtlı taşınabilir bilgisayar için ayrılan amortismanların serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;

-1/1 inci maddesinde, Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,

-29/1-a maddesinde, mükelleflerin, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’yi, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den indirebilecekleri,

-30/1-d maddesinde, mükelleflerin, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen KDV’yi, vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV’den indiremeyecekleri

hükme bağlanmıştır.

Buna göre, serbest meslek faaliyetinizin icrasında kullanmak üzere satın aldığınız taşınabilir bilgisayara ilişkin amortisman tutarının, Gelir Vergisi Kanununa göre kazancın tespitinde indiriminin kabul edilmesi nedeniyle, bu taşınabilir bilgisayara ilişkin yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkündür.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Amortisman ayırmak suretiyle giderleştirilir.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)

Kaynak: İsmmmo, GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.