bankalarınca – Muhasebe News https://www.muhasebenews.com Muhasebe News Fri, 01 Feb 2019 07:42:37 +0000 tr hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.3.3 Katılım Bankalarınca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ https://www.muhasebenews.com/katilim-bankalarinca-uygulanacak-tekduzen-hesap-plani-ve-izahnamesi-hakkinda-tebligde-degisiklik-yapilmasina-dair-teblig/ https://www.muhasebenews.com/katilim-bankalarinca-uygulanacak-tekduzen-hesap-plani-ve-izahnamesi-hakkinda-tebligde-degisiklik-yapilmasina-dair-teblig/#respond Fri, 01 Feb 2019 09:15:58 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=45539
1 Şubat 2019 CUMA

Resmî Gazete

Sayı : 30673

TEBLİĞ

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

KATILIM BANKALARINCA UYGULANACAK TEKDÜZEN HESAP PLANI VE

İZAHNAMESİ HAKKINDA TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

MADDE 1 – 20/9/2017 tarihli ve 30186 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Katılım Bankalarınca Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan 120 KISA VADELİ KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI – TP, 121 KISA VADELİ KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI – YP, 140 ORTA VE UZUN VAD. KÂR-ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI – T.P, 141 ORTA VE UZUN VAD. KÂR- ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI Y.P, 15040 KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI, 15140 KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI, 15240 KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI, 15340 KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI, 15440 KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI, 15540 KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI, 15640 KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI, 15740 KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMI, 25020 FİNANSAL KİRALAMAYLA EDİNİLEN MENKULLER, 25220 FİNANSAL KİRALAMAYLA EDİNİLEN GAYRİMENKULLER, 254 FAALİYET KİRALAMASI GELİŞTİRME MALİYETLERİ – T.P., 255 FAALİYET KİRALAMASI GELİŞTİRME MALİYETLERİ – Y.P., 25602 FAALİYET KİRALAMASI GELİŞTİRME MALİYETLERİ AMORTİSMANLARI, 25702 FAALİYET KİRALAMASI GELİŞTİRME MALİYETLERİ AMORTİSMANLARI, 25605 FİNANSAL KİRALAMAYLA EDİNİLEN MENKULLERİN AMORTİSMANI, 25606 FİNANSAL KİRALAMAYLA EDİNİLEN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI, 25705 FİNANSAL KİRALAMAYLA EDİNİLEN MENKULLERİN AMORTİSMANI, 25706 FİNANSAL KİRALAMAYLA EDİNİLEN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI, 288075 FİNANSAL KİRALAMAYLA EDİNİLEN MENKULLERİN AMORTİSMANI, 288076 FİNANSAL KİRALAMAYLA EDİNİLEN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI, 354 ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ (-) – T.P., 355 ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ (-) – Y.P., 516033 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN, 520 KISA VADELİ KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN KÂR PAYLARI – T.P., 521 KISA VADELİ KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN KÂR PAYLARI – Y.P., 540 ORTA VE UZUN VAD. KÂR- ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN KÂR PAYLARI – T.P., 541 ORTA VE UZUN VAD. KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN KÂR PAYLARI – Y.P., 654 FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ – T.P., 655 FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ – Y.P., 720 KISA VADELİ KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – T.P., 721 KISA VADELİ KIYMETLİ KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – Y.P., 740 ORTA VE UZUN VADELİ KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – T.P. ve 741 ORTA VE UZUN VADELİ KÂR ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – Y.P., 85002 FAALİYET KİRALAMASI GELİŞTİRME MALİYETLERİ AMORTİSMANLARI, 85102 FAALİYET KİRALAMASI GELİŞTİRME MALİYETLERİ AMORTİSMANLARI, 85005 FİNANSAL KİRALAMA YOLUYLA EDİNİLEN MENKULLERİN AMORTİSMANI, 85006 FİNANSAL KİRALAMA YOLUYLA EDİNİLEN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI, 85105 FİNANSAL KİRALAMA YOLUYLA EDİNİLEN MENKULLERİN AMORTİSMANI, 85106 FİNANSAL KİRALAMA YOLUYLA EDİNİLEN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI, 88100 KİRA GİDERLERİ hesapları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve 15670 YURTDIŞI KREDİLER hesabı altında izlenen 1567020 ÖZKAYNAKLARDAN ve 1567022 KATILMA HESAPLARINDAN hesapları, 156702 MÜŞTERİ ADINA MENKUL DEĞER ALIM KREDİLERİ hesabının altına; 15770 YURTDIŞI KREDİLER hesabı altında izlenen 1577020 ÖZKAYNAKLARDAN ve 1577022 KATILMA HESAPLARINDAN hesapları ise 157702 MÜŞTERİ ADINA MENKUL DEĞER ALIM KREDİLERİ hesabının altına taşınmıştır.

 

120 KISA VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANI – T.P

 

121 KISA VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANI – Y.P

 

140 ORTA VE UZUN VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANI – T.P

 

141 ORTA VE UZUN VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANI – Y.P

 

15040 ORTAKLIK FİNANSMANI

 

15140 ORTAKLIK FİNANSMANI

 

15240 ORTAKLIK FİNANSMANI

 

15340 ORTAKLIK FİNANSMANI

 

15440 ORTAKLIK FİNANSMANI

 

15540 ORTAKLIK FİNANSMANI

 

15640 ORTAKLIK FİNANSMANI

 

15740 ORTAKLIK FİNANSMANI

 

25020 KULLANIM HAKKI OLAN MENKULLER

 

25220 KULLANIM HAKKI OLAN GAYRİMENKULLER

 

254 KİRALAMALARA İLİŞKİN GELİŞTİRME MALİYETLERİ – T.P.

 

255 KİRALAMALARA İLİŞKİN GELİŞTİRME MALİYETLERİ – Y.P.

 

25602 KİRALAMALARA İLİŞKİN GELİŞTİRME MALİYETLERİ AMORTİSMANLARI

 

25702 KİRALAMALARA İLİŞKİN GELİŞTİRME MALİYETLERİ AMORTİSMANLARI

 

25605 KULLANIM HAKKI OLAN MENKULLERİN AMORTİSMANI

 

25606 KULLANIM HAKKI OLAN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI

 

25705 KULLANIM HAKKI OLAN MENKULLERİN AMORTİSMANI

 

25706 KULLANIM HAKKI OLAN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI

 

288075 KULLANIM HAKKI OLAN MENKULLERİN AMORTİSMANI

 

288076 KULLANIM HAKKI OLAN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI

 

354 ERTELENMİŞ KİRALAMA GİDERLERİ (-) – T.P.

 

355 ERTELENMİŞ KİRALAMA GİDERLERİ (-) – Y.P.

 

516034 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

520 KISA VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN KÂR PAYLARI – T.P.

 

521 KISA VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN KÂR PAYLARI – Y.P.

 

540 ORTA VE UZUN VAD. ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN KÂR PAYLARI – T.P.

 

541 ORTA VE UZUN VAD. ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN KÂR PAYLARI – Y.P.

 

654 KİRALAMA İŞLEMLERİ KÂR PAYI GİDERLERİ – T.P.

 

655 KİRALAMA İŞLEMLERİ KÂR PAYI GİDERLERİ – Y.P.

 

720 KISA VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – T.P.

 

721 KISA VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – Y.P.

 

740 ORTA VE UZUN VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – T.P.

 

741 ORTA VE UZUN VADELİ ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – Y.P.

 

85002 KİRALAMALARA İLİŞKİN GELİŞTİRME MALİYETLERİ AMORTİSMANLARI

 

85102 KİRALAMALARA İLİŞKİN GELİŞTİRME MALİYETLERİ AMORTİSMANLARI

 

85005 KULLANIM HAKKI OLAN MENKULLERİN AMORTİSMANI

 

85006 KULLANIM HAKKI OLAN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI

 

85105 KULLANIM HAKKI OLAN MENKULLERİN AMORTİSMANI

 

85106 KULLANIM HAKKI OLAN GAYRİMENKULLERİN AMORTİSMANI

 

88100 KİRALAMA GİDERLERİ

 

MADDE 2 – Aynı Tebliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan 124 KISA VADELİ ORTAK YATIRIMLAR – TP, 125 KISA VADELİ ORTAK YATIRIMLAR – YP, 144 ORTA VE UZUN VADELİ ORTAK YATIRIMLAR – T.P, 145 ORTA VE UZUN VADELİ ORTAK YATIRIMLAR – Y.P, 524 KISA VADELİ ORTAK YATIRIMLARDAN ALINAN KÂR PAYLARI – T.P., 525 KISA VADELİ ORTAK YATIRIMLARDAN ALINAN KÂR PAYLARI – Y.P., 544 ORTA VE UZUN VADELİ ORTAK YATIRIMLARDAN ALINAN KÂR PAYLARI – T.P., 545 ORTA VE UZUN VADELİ ORTAK YATIRIMLARDAN ALINAN KÂR PAYLARI – Y.P. hesapları alt hesaplarıyla birlikte; 24012 ORTAK YATIRIMLAR, 240120 MALİYET BEDELİ, 240121 BEDELSİZ HİSSELER, 240122 DEĞERLEME ARTIŞI, 24112 ORTAK YATIRIMLAR, 241120 MALİYET BEDELİ, 241121 BEDELSİZ HİSSELER, 241122 DEĞERLEME ARTIŞI, 24212 ORTAK YATIRIMLAR, 242120 MALİYET BEDELİ, 242121 BEDELSİZ HİSSELER, 242122 DEĞERLEME ARTIŞI, 24312 ORTAK YATIRIMLAR, 243120 MALİYET BEDELİ, 243121 BEDELSİZ HİSSELER, 243122 DEĞERLEME ARTIŞI, 24802 ORTAK YATIRIMLAR, 248020 MALİYET BEDELİ, 248021 BEDELSİZ HİSSELER, 248022 DEĞERLEME ARTIŞI, 24902 ORTAK YATIRIMLAR, 249020 MALİYET BEDELİ, 249021 BEDELSİZ HİSSELER, 249022 DEĞERLEME ARTIŞI, 35200 FİNANSAL KİRALAMA BORÇLARI, 35201 FAALİYET KİRALAMASI BORÇLARI, 35209 DİĞER, 35300 FİNANSAL KİRALAMA BORÇLARI, 35301 FAALİYET KİRALAMASI BORÇLARI, 35309 DİĞER, 880000 FAALİYET KİRALAMASI GİDERLERİ ve 880009 DİĞER hesapları yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 3 – Aynı Tebliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasına hesap sıralamasına uygun olarak yerleştirilmek üzere aşağıdaki hesaplar eklenmiştir.

 

102013 KATILMA HESAPLARI ÖZEL FON HAVUZLARINDAN

 

102014 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

1021013 KATILMA HESAPLARI ÖZEL FON HAVUZLARINDAN

 

1021014 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

1021023 KATILMA HESAPLARI ÖZEL FON HAVUZLARINDAN

 

1021024 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

102113 KATILMA HESAPLARI ÖZEL FON HAVUZLARINDAN

 

102114 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

103013 KATILMA HESAPLARI ÖZEL FON HAVUZLARINDAN

 

103014 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

1031013 KATILMA HESAPLARI ÖZEL FON HAVUZLARINDAN

 

1031014 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

1031023 KATILMA HESAPLARI ÖZEL FON HAVUZLARINDAN

 

1031024 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

103113 KATILMA HESAPLARI ÖZEL FON HAVUZLARINDAN

 

103114 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

154864 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

155864 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

156864 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

157864 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARINDAN

 

1800040 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1800041 BANKA PAYI

 

1800140 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1800141 BANKA PAYI

 

1800240 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1800241 BANKA PAYI

 

1810040 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1810041 BANKA PAYI

 

1810140 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1810141 BANKA PAYI

 

1810240 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1810241 BANKA PAYI

 

1820040 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1820041 BANKA PAYI

 

1820140 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1820141 BANKA PAYI

 

1820340 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1820341 BANKA PAYI

 

1830040 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1830041 BANKA PAYI

 

1830140 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1830141 BANKA PAYI

 

1830340 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1830341 BANKA PAYI

 

1840040 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1840041 BANKA PAYI

 

1840140 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1840141 BANKA PAYI

 

1850040 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1850041 BANKA PAYI

 

1850140 KATILMA HESAPLARI PAYI

 

1850141 BANKA PAYI

 

35010 GAYRİNAKDİ KREDİLER BEKLENEN ZARAR KARŞILIKLARI

 

35110 GAYRİNAKDİ KREDİLER BEKLENEN ZARAR KARŞILIKLARI

 

360002 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARI

 

361002 KATILMA HESAPLARI YATIRIM VEKÂLETİ HAVUZLARI

 

41412 GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI DİĞER KAPSAMLI GELİRE YANSITILAN FİNANSAL VARLIKLAR BEKLENEN ZARAR KARŞILIĞI

 

41512 GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI DİĞER KAPSAMLI GELİRE YANSITILAN FİNANSAL VARLIKLAR BEKLENEN ZARAR KARŞILIĞI

 

MADDE 4 – Aynı Tebliğin 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasına 35010 GAYRİNAKDİ KREDİLER BEKLENEN ZARAR KARŞILIKLARI ve 41412 GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI DİĞER KAPSAMLI GELİRE YANSITILAN FİNANSAL VARLIKLAR BEKLENEN ZARAR KARŞILIĞI hesap açıklamaları eklenmiş; aynı fıkrada yer alan “1 Krediler” grup açıklamasının birinci paragrafı, “ORTAK YATIRIMLAR” açıklaması, TFRS 9 BEKLENEN ZARAR KARŞILIKLARI hesap açıklamasının birinci paragrafı, 250 MENKULLER – TÜRK PARASI, 252 GAYRİMENKULLER – TÜRK PARASI, 254 FAALİYET KİRALAMASI GELİŞTİRME MALİYETLERİ – TÜRK PARASI, 352 KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR – TÜRK PARASI, 354 ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ (-) – TÜRK PARASI, 41405 İŞTİRAKLER, BAĞLI ORTAKLIKLAR VE BİRLİKTE KONTROL EDİLEN ORTAKLIKLAR BEDELSİZ HİSSE SENETLERİ, KÂR-ZARAR ORTAKLIĞI YATIRIMLARINDAN ALINAN KÂR PAYLARI, 654 FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ – TÜRK PARASI, 82004 TFRS 9 BEKLENEN ZARAR KARŞILIKLARI GİDERLERİ ve 880 DİĞER İŞLETME GİDERLERİ – TÜRK PARASI hesap açıklamaları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

“35010 GAYRİNAKDİ KREDİLER BEKLENEN ZARAR KARŞILIKLARI

“Finansal Araçlar” başlıklı 9 numaralı Türkiye Finansal Raporlama Standardına göre gayrinakdi krediler için hesaplanan beklenen zarar karşılığı tutarları bu hesapta izlenir.”

 

 

 

“41412 GERÇEĞE UYGUN DEĞER FARKI DİĞER KAPSAMLI GELİRE YANSITILAN FİNANSAL VARLIKLAR BEKLENEN ZARAR KARŞILIĞI

Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklara ilişkin beklenen zarar karşılığı tutarları “Finansal Araçlar” başlıklı 9 numaralı Türkiye Finansal Raporlama Standardı esasları çerçevesinde bu hesapta izlenir.”

“1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde “Satım Yöntemleri”, “Ortaklık Yöntemleri”, “Kiralama Yöntemleri”, “Vekalet Yöntemleri” ve “Diğer Yöntemler” yöntemleriyle kullandırılan fonlar bu hesap grubunda yer alan ilgili hesaplarda izlenir.”

 

“ORTAKLIK FİNANSMANI

Ortaklık Yöntemleriyle kullandırılan fonlar, 120, 121 Kısa Vadeli Ortaklık Finansmanı – T.P., Y.P. ve 140, 141 Orta ve Uzun Vadeli Ortaklık Finansmanı – T.P., Y.P. hesaplarında izlenir.”

““Finansal Araçlar” başlıklı 9 numaralı Türkiye Finansal Raporlama Standardına göre hesaplanan beklenen zarar karşılığı tutarları bu hesapta izlenir. Negatif karakterli, aktif düzenleyici bir hesaptır.”

 

“250 MENKULLER – TÜRK PARASI

Kullanım hakkı olan menkuller, faaliyetlerin sürdürülmesi için satın alınan menkuller ile ilgili Türkiye Muhasebe Standardı hükümleri gereğince yapılacak yeniden değerleme sonucu menkullerde doğan değer artışları ve alımı yapılmış ancak henüz kullanım için dağıtımı yapılmamış stok menkullerin kaydına özgü aktif nitelikli bir hesaptır.

Bankanın mülkiyetinde olup faaliyet kiralaması yöntemi ile kiralamaya konu edilen menkuller 25021 Faaliyet Kiralaması Konusu Menkuller yardımcı hesabında izlenir.”

 

“252 GAYRİMENKULLER – TÜRK PARASI

İlgili Türkiye Muhasebe Standartları kapsamında, faaliyetlerin sürdürülmesi amacıyla satın alınan gayrimenkullerin, kullanım hakkı olan gayrimenkullerin, özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak inşaat ve ticaret veya işletmecilik amacıyla edinilen gayrimenkul maliyet bedellerinin ve gayrimenkullerin yeniden değerlemeye tabi tutulması sonucu meydana gelen değer artışlarının kaydedildiği aktif nitelikli bir hesaptır.

İlgili Türkiye Muhasebe Standardı kapsamında kullanım hakkı olan gayrimenkullerin kiralama sözleşmesi sona erdikten sonra edinilmesi halinde, 25220 Kullanım Hakkı Olan Gayrimenkuller hesabından 25200 Bankanın Kullanımı İçin hesabına aktarılır.

Katılım bankasının mülkiyetinde olup faaliyet kiralaması yöntemiyle kiralamaya konu edilen gayrimenkuller 25221 Faaliyet Kiralaması Konusu Gayrimenkuller yardımcı hesabında izlenir.”

 

“254 KİRALAMALARA İLİŞKİN GELİŞTİRME MALİYETLERİ – TÜRK PARASI

TFRS 16 kapsamında kullanım hakkı varlığının maliyetine eklenemeyen ve bahse konu Standartta istisnalar kapsamında yer alan kiralamalara ilişkin geliştirme amaçlı harcamalar bu hesapta izlenir. Kiralamalara ilişkin geliştirme maliyetleri faydalanma süresi dikkate alınarak eşit tutarlarla itfa edilir. Ancak her halükarda faydalanma süresi kiralama süresini geçemez. Kira süresinin belli olmaması veya beş yıldan uzun olması durumunda itfa süresi beş yıl olarak kabul edilir.”

“352 KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR – TÜRK PARASI

İlgili Türkiye Muhasebe Standardı hükümleri çerçevesinde, kullanım hakkı olan varlıklara ilişkin kiralama sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülükler bu hesapta izlenir.”

 

“354 ERTELENMİŞ KİRALAMA GİDERLERİ (-) – TÜRK PARASI

İlgili Türkiye Muhasebe Standardında belirtilen esaslara göre ertelenmiş kiralama giderleri bu hesapta izlenir. Kiralama işlemlerine ilişkin kâr payı giderleri bu hesabın alacağına 654 Kiralama İşlemleri Kâr Payı Giderleri – T.P. hesabının borcuna kaydedilerek dönem giderlerine yansıtılır.”

 

“41405 İŞTİRAKLER, BAĞLI ORTAKLIKLAR VE BİRLİKTE KONTROL EDİLEN ORTAKLIKLAR BEDELSİZ HİSSE SENETLERİ

İştirakler, bağlı ortaklıklar ve birlikte kontrol edilen ortaklıklardan edinilen bedelsiz hisse senetlerine isabet eden tutarlar nedeniyle aktifte meydana gelen artışların ilgili TMS’ler çerçevesinde izlendiği pasif nitelikli bir hesaptır.”

 

“ORTAKLIK FİNANSMANINDAN ALINAN KÂR PAYLARI

Ortaklık finansmanından alınan Türk parası kâr paylarının ve yabancı para kâr paylarının Türk parası karşılıklarının kaydolunduğu hesaplardır.”

 

“654 KİRALAMA İŞLEMLERİ KÂR PAYI GİDERLERİ – TÜRK PARASI

İlgili Türkiye Muhasebe Standardı kapsamında kullanım hakkı olan varlıklara ilişkin Türk parası kâr payı giderleri bu hesaba kaydedilir.”

 

“82004 TFRS 9 BEKLENEN ZARAR KARŞILIKLARI GİDERLERİ

“Finansal Araçlar” başlıklı 9 numaralı Türkiye Finansal Raporlama Standardına göre hesaplanan tüm beklenen zarar karşılığı giderleri bu hesapta izlenir. Hesap, 182 TFRS 9 Beklenen Zarar Karşılıkları (-) – T.P., 35010 Gayrinakdi Krediler Beklenen Zarar Karşılıkları ve 41412 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Diğer Kapsamlı Gelire Yansıtılan Finansal Varlıklar Beklenen Zarar Karşılığı hesapları ile karşılıklı çalışır.”

 

“880 DİĞER İŞLETME GİDERLERİ – TÜRK PARASI

Katılım bankasının faaliyetlerini yürütebilmesi için raporlama dönemi içinde yaptığı diğer işletme giderleri bu hesaba kaydedilir. TFRS 16 kapsamına girmeyen kiralama işlemlerine ilişkin giderler 88000 Kiralama Giderleri hesabında izlenir.”

 

MADDE 5 – Aynı Tebliğin 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan ORTAK YATIRIMLARDAN ALINAN KÂR PAYLARI açıklaması ve 780 İŞTİRAKLER VE BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALINAN TEMETTÜ – TÜRK PARASI hesap açıklamasının ikinci paragrafı yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 6 – Bu Tebliğ 1/1/2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 7 – Bu Tebliğ hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.

 

 

 

 

 

 


Kaynak: T.C Resmi Gazete – 01.02.2019
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


]]>
https://www.muhasebenews.com/katilim-bankalarinca-uygulanacak-tekduzen-hesap-plani-ve-izahnamesi-hakkinda-tebligde-degisiklik-yapilmasina-dair-teblig/feed/ 0
Kurumlar Vergisinden İndirilecek Giderler nelerdir? https://www.muhasebenews.com/kurumlar-vergisinden-indirilecek-giderler-nelerdir/ https://www.muhasebenews.com/kurumlar-vergisinden-indirilecek-giderler-nelerdir/#respond Thu, 06 Sep 2018 07:00:30 +0000 https://www.muhasebenews.com/?p=33457 Kurumlar Vergisinden İndirilecek Giderler nelerdir?

İndirilecek Giderler

Bu maddede, mükelleflerin ticari kazanç gibi hesaplanan kurum kazançlarının tespitinde, ayrıca hasılattan indirebilecekleri giderler düzenlenmiştir. Buna göre, aşağıda belirtilen giderler hasılattan indirilebilecektir.

8.1. Menkul kıymet ihraç giderleri

İhraç edilen menkul kıymetlere ilişkin tüm giderler hasılattan indirilebilecektir. Bu giderler arasında senetlerin kağıt ve basım giderlerini, mahkeme, noter ve diğer tasdik ve tescil giderlerini, damga vergisini ve ihraç dolayısıyla ödenen sair harç ve resimleri, ihraç dolayısıyla bankalara verilen komisyonları, hisse ve tahvil senetlerinin borsaya kaydı için yapılan giderleri ve bunlara benzer diğer her türlü giderleri saymak mümkündür. 

8.2. Kuruluş ve örgütlenme giderleri

Kurumların kuruluşları sırasında yapılan; ana sözleşmenin hazırlanması, kuruluş genel kurul toplantılarının yapılması, tanıtma ve reklam gibi kuruluş ve örgütlenmeye ilişkin bir takım giderlerin kurum kazancından indirilebilmesi mümkündür.

8.3. Genel kurul toplantıları için yapılan giderler ile birleşme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye giderleri

Genel kurul toplantıları için kurum tarafından yapılacak giderler; ilan ve posta giderleri, toplantı salonu kira bedeli ve benzeri giderlerden oluşur.

Genel kurul üyelerinin genel kurula katılmak için yaptıkları giderler, kurumlarca karşılansa dahi gider kaydedilemez. Çünkü bu tür giderler genel kurul yapan kuruma ait giderler olmayıp, ortakların kuruma koydukları sermayelerinin idaresi ile ilgili giderlerdir.

Genel kurul toplantılarında, genel kurul üyelerinin ağırlanmaları ile ilgili giderler, genel örf ve adetlere uygun temsil ve ağırlama gideri niteliğinin ötesine geçmemek koşuluyla gider kaydedilebilir.

Ayrıca birleşme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye aşamalarında yapılan giderler de kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

8.4. Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde komandite ortağın kâr payı

Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde kurumlar vergisi matrahı, şirket kazancından komandite ortaklara düşen pay dışındaki tutardan ibarettir. Komandite ortakların şirket kârından aldıkları pay, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazançla ilgili hükümleri uyarınca şahsi ticari kazanç sayılmaktadır. Bu nedenle, söz konusu payın şirket bünyesinde kurumlar vergisine tabi tutulmaması için komandite ortağın kâr hissesi gider olarak hasılattan indirilebilecektir.

8.5. Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları

Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları kurum kazancından indirilecek giderler arasında bulunmaktadır.

Öte yandan, katılım bankalarının faizsiz olarak kredi temin etmeleri karşılığında yaptıkları kâr payı ödemeleri, finansman gideri niteliğinde olduğundan söz konusu giderlerin Gelir Vergisi Kanununun 40 ncı maddesinin (1) numaralı bendi uyarınca gider olarak dikkate alınabileceği tabiidir.

Ayrıca, mükelleflerin katılım bankalarından sağladıkları bu nitelikteki krediler için hesapladıkları finansman giderleri de ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel gider mahiyetinde olduğundan, kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

8.6. Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları

Sigorta ve reasürans şirketlerinde bilanço gününde hükmü devam eden sigorta sözleşmelerine ait aşağıda belirtilen teknik karşılıklar, belirtilen hesaplama ve şartlar dikkate alınarak kurum kazancından indirim konusu yapılabilecektir.

8.6.1. Muallak hasar ve tazminat karşılıkları

Bu karşılıklar,

  • Tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş hasar ve tazminat bedelleri veya bu hesap yapılmamışsa hasar ve tazminatın ve bunlarla ilgili tüm masrafların tahmini değerlerinden reasürör payı düşüldükten sonra kalan tutar,
  • Gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş hasar ve tazminat bedelleri ve bunlara ilişkin masraflardan, reasürör payı düşüldükten sonra kalan tutar,
  • Saklama payına isabet eden muallak hasar karşılığı yeterlilik farklarından

oluşmaktadır.

Sigorta kapsamına giren bir hasarın ortaya çıkması, sigorta şirketinin poliçede öngörülen şartlarla hasar bedelini ödemesini gerektirmektedir. Hesap dönemi içinde ortaya çıkmış hasarlarla ilgili tazminat, aynı dönem içinde ilgili kişiye ödenmiş ya da mahiyet ve miktar olarak kesinleşmiş olmasına rağmen henüz ödenmemiş olabilir. Bu gibi durumlarda ödenmiş veya tahakkuk etmiş olan tazminat bedeli, ticari kazancın tespitine ilişkin esaslar dahilinde aynı dönemde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Bazı durumlarda ise hasarla ilgili gerekli evrakların temin edilememesi, ekspertiz işlemlerinin sonuçlandırılmaması veya sigorta şirketi ile sigortalı arasındaki anlaşmazlık dolayısıyla ödenecek tazminat tutarı hesap dönemi sonuna kadar belirli bir hale gelip kesinleşememektedir. Bu durumda, tazminatın tahmini değeri üzerinden bu madde uyarınca hesaplanacak muallak hasar karşılığı giderlere intikal ettirilebilecektir.

(2 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 2. maddesiyle değiştirilen paragraf)Diğer taraftan, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 16 ncı maddesinde teknik karşılıklar yeniden düzenlenmiş bulunmaktadır. Sigorta mevzuatına göre belirlenen gerçekleşmiş ancak henüz rapor edilmemiş olan hasar ve tazminat bedelleri ile saklama payına isabet eden muallak hasar karşılığı yeterlilik farkları da muallak hasar ve tazminat karşılığı kapsamında indirim konusu yapılabilecektir. (6 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 11.maddesiyle değişen cümle )Muallak hasar ve tazminat karşılığının aktüeryal zincirleme merdiven metodu kullanılmak suretiyle hesaplanmasında, her bir branş için gerçek durumu en iyi yansıtan yöntemin belirlenmesi, Hazine Müsteşarlığının izni alınmadan bu yöntemin 3 yıl değiştirilmemesi ve negatif sonuç veren branşlardaki tutarın da tamamının hesaplamalarda dikkate alınması gerekmektedir. Bu şekilde hesaplanan muallak hasar ve tazminat karşılıkları 2012 vergilendirme döneminden itibaren gider olarak indirilebilecektir. Söz konusu hesaplamada, mükelleflerin gerçek durumu en iyi yansıtan yöntemi seçmediklerinin tespiti halinde ise gerekli tarhiyatların yapılacağı tabiidir.(*****)

 

8.6.2. Kazanılmamış prim karşılıkları

Bu karşılıklar, yürürlükte bulunan sigorta sözleşmeleri için tahakkuk etmiş primlerden komisyonlar düşüldükten sonra kalan tutarın gün esasına göre bilanço gününden sonraya sarkan kısmından, aynı esasa göre hesaplanan reasürör payının düşülmesinden sonra kalan tutardır.

Bu tutar, nakliyat emtia sigortalarında yıllık primin komisyon düşüldükten sonraki tutarından şirketlerin kendi saklama paylarında kalanının %25’ini geçemez. Ayrıca, gün bazlı hesaplama yöntemi uygulamasının istisnası olarak kazanılmamış prim karşılığının gün esasına göre hesaplanması mümkün olmayan reasürans ve retrosesyon işlemlerinde 1/8 yöntemi uygulanabilir.

Sigorta ve reasürans şirketlerine münhasır olmak üzere, kurum kazancından, anılan bent hükmüne istinaden karşılık ayrılabilmesi suretiyle istisnai bir uygulamaya yer verilmiştir. Buna göre, sigorta ve reasürans şirketlerinin, tahakkuk esasına göre tespit ettikleri kurum kazançlarından, kazanılmamış prim karşılıklarını ayrıca indirebilmeleri mümkün bulunmaktadır.

Örneğin; kesilen poliçe tutarının 100 birim, 2006’ya isabet eden gün sayısının 219, 2007’ye isabet eden gün sayısının 146, ödenen komisyonun da 20 birim olması halinde, kazanılmamış prim karşılığı (KPK):

(100 – 20  =)  80 birim       [(80 x 146)/365 =] 32 birim olarak hesaplanacaktır.

Buna göre,

2006 yılında gider yazılacak tutar;             20 birim komisyon gideri doğrudan gider,

32 birim KPK olmak üzere,

Toplam               52 birimdir.

Dolayısıyla, 2006 yılı net geliri [100 – (20+32)=] 48 birim olacaktır.

2007 yılında ise 32 birim KPK gelire intikal ettirilecektir.

 

(2 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 3. maddesiyle eklenen paragraf)14/6/2007 tarihinde yürürlüğe giren 5684 sayılı Kanunla birlikte sigortacılık mevzuatında kazanılmamış prim karşılığı hesaplamasında daha önceki düzenlemeye göre farklılıklar bulunmasına karşılık, kurum kazancının tespitinde gider olarak indirilmesi gereken kazanılmamış prim karşılıkları, Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca Tebliğin bu bölümünde belirtilen esaslar çerçevesinde hesaplanacaktır.

Cari yıl gelirlerinin bir kısmının, karşılık olarak ayrılmak suretiyle izleyen yıla devredilmesi uygulaması sadece sigorta ve reasürans şirketlerince yapılabileceğinden, sigorta acentelerinin, bu hükme istinaden komisyon gelirlerini gün esasına göre tespit ederek ilgili oldukları dönemde gelir yazabilmeleri imkanı bulunmamaktadır.

Dolayısıyla, sigorta acentelerince sigorta komisyon gelirlerinin tamamının tahakkuk ettiği dönemde gelir olarak dikkate alınması gerekmektedir. Sigorta şirketlerince ödenen komisyon giderleri de yukarıdaki örnekte olduğu gibi tahakkuk ettiği dönemde gider olarak dikkate alınacaktır.

8.6.3. Hayat sigortalarında matematik karşılıklar

Hayat matematik karşılıkları her sözleşme üzerinden ayrı ayrı hesaplanacak olup karşılıkların, gelirleri vergiden istisna edilmiş olan menkul kıymetlere yatırılan kısmına ait faiz ve kâr payları giderler arasında gösterilemeyecektir.

Sigortacılıkta matematik karşılıklar, sigortalılardan alınan primler üzerinden hesaplanan karşılıklar ile bu şekilde ayrılan karşılıklara yürütülen faizler olmak üzere iki kısımdan meydana gelmektedir. Başka bir ifade ile bu karşılıklar, kendine ait giderleri olan bir fondur. Matematik karşılıklar, her sigorta sözleşmesi üzerinden ayrı ayrı olmak üzere, sigorta aktüerya hesaplarına göre ve belirli istatistiki veriler dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Sigortacılık mevzuatına göre hesaplanan matematik karşılıklar kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Matematik karşılıkların, gelirleri vergiden istisna edilmiş menkul kıymetlere yatırılarak vergiye tabi olmayan kazanç elde edilmesi halinde, matematik karşılıkların kendine ait faiz şeklindeki giderlerinin de vergi matrahı ile ilişkilendirilmemesi gerekmektedir.

Öte yandan, sigorta ve reasürans şirketlerinde, hayat sigorta branşında teminat sağlayan şirketlerin, hayat matematik karşılıklarının yatırıma yönlendirilmesinden elde edilen kazanç ve iratları üzerinden yapılan vergi kesintileri Kurumlar Vergisi Kanununun 34 üncü maddesi uyarınca söz konusu sigorta şirketlerinin beyannameleri üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilecektir.


(3 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 2. maddesiyle değişen bölüm)8.6.4. Dengeleme karşılığı

3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun yürürlüğe girmesinden sonra sigorta şirketlerince deprem hasar karşılıkları adı altında karşılık ayrılmamakta olup anılan Kanunla sigorta ve reasürans şirketlerince “Dengeleme karşılığı” adı altında yeni bir karşılık ayrılabilmesine imkan sağlanmaktadır.

5766 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin (4) numaralı alt bendinde yapılan değişiklikle, deprem hasar karşılığı kaldırılarak sigorta ve reasürans şirketlerince dengeleme karşılığı adı altında ayrılan karşılıkların kurum kazancının tespitinde dikkate alınabilmesine imkan sağlanmış bulunmaktadır.

Buna göre, 1/1/2008 tarihinden itibaren uygulanmak üzere takip eden hesap dönemlerinde meydana gelebilecek tazminat oranlarındaki dalgalanmaları dengelemek ve katastrofik riskleri karşılamak üzere sadece deprem ve mühendislik sigorta branşlarında verilen deprem teminatı için hesaplanan dengeleme karşılıklarının sigorta ve reasürans şirketlerince gider olarak dikkate alınabilmesi mümkün bulunmaktadır.

Öte yandan, 5684 sayılı Kanun uyarınca ayrılan devam eden riskler karşılığı ve ikramiyeler ve indirimler karşılığının sigorta şirketlerince kurum kazancının tespitinde gider olarak indirimi mümkün bulunmamaktadır.(***)

 

8.6.5. Ayrılan sigorta teknik karşılıklarının ertesi bilanço döneminde aynen kâra nakledilmesi

Bir bilanço döneminde ayrılan sigorta teknik karşılıklarının ertesi bilanço döneminde aynen kâra nakledilmesi gerekmektedir.(****)

 8.7. Holding şirketlerin genel idare giderlerinin bağlı şirketlere dağıtımı

Holding şirketler tarafından bağlı şirketlere araştırma ve geliştirme, finansman temini, pazarlama ve dağıtım, yatırım projelerinin hazırlanması, hedeflerin tayini, planlama, örgütlendirme kararlarının uygulanması, bilgisayar hizmetleri, sevk ve idare, mali revizyon ve vergi müşavirliği, piyasa araştırmaları, halkla ilişkilerin tanzimi, personel temini ve eğitimi, muhasebe organizasyon ve kontrolü, hukuk müşavirliği konularında hizmetler verilebilmektedir.

Holding tarafından bağlı şirketlere verilen hizmetler için fatura düzenlenmesi zorunlu olup verilen hizmetin karşılığını teşkil eden bedelin, Kurumlar Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinde yer alan emsallere uygunluk ilkesine göre belirlenmesi gerekmektedir.

Holding tarafından verilen bu tür hizmetlerin bağlı şirketlerce gider yazılabilmesi için,

  • Hizmetin mutlaka verilmiş olması,
  • Kesilen faturada hizmet türünün ayrıntılı olarak belirtilmesi,
  • Tek faturada birden fazla hizmet bedelinin bir arada yer alması halinde, her hizmet bedelinin ayrı ayrı gösterilmesi,

şarttır.

Yukarıda belirtilen koşullara uygun olarak bağlı şirketler, holding tarafından kesilen fatura bedelini gider olarak kayıtlarında gösterebileceklerdir.

 

(*) (2 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 2. maddesiyle değiştirilmeden önceki şekli)Ayrıca, sigorta mevzuatına göre belirlenen gerçekleşmiş ancak henüz rapor edilmemiş olan hasar ve tazminat bedelleri ile saklama payına isabet eden muallak hasar karşılığı yeterlilik farkları da muallak hasar ve tazminat karşılığı kapsamında indirim konusu yapılabilecektir.

(**) (2 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 4. maddesiyle değiştirilmeden önceki şekli)Deprem hasar karşılıkları, kurumlar vergisi uygulamasında indirilecek giderler arasında sayılmıştır. Bu karşılıklar, yangın ve mühendislik sigorta branşlarında verilen deprem teminatı karşılığında alınan ve şirketlerin kendi saklama paylarında kalan primlerin 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu uyarınca hesaplanan kısmı ile önceki hesap dönemlerinde ayrılan karşılıkların yatırıldığı fonların gelirleri toplamından oluşmaktadır.

Sigorta Murakabe Kanununun 25 inci maddesine göre, sigorta ve reasürans şirketleri yangın ve mühendislik sigorta branşlarında verilen deprem teminatı karşılığında aldıkları ve kendi saklama paylarında kalan primlerle bu primlerin net gelirlerini onbeş yıl süre ile deprem hasar karşılığı olarak ayırmak zorunda olup deprem hasar karşılıkları ayrılmasına esas primler ve prim gelirlerinin hesaplanma usulleri ile karşılık oranı Hazine Müsteşarlığınca belirlenmektedir.

26/12/1994 tarih ve 22153 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sigorta ve Reasürans Şirketleri Kuruluş ve Çalışma Esasları Yönetmeliğinin 26 ncı maddesinde, sigorta ve reasürans şirketlerinin, yıl sonu itibarıyla yangın ve mühendislik sigorta branşlarında verdikleri deprem teminatı karşılığında yazdıkları ve kendi saklama paylarında kalan primlerin üçte birini ödenen komisyon ve diğer masraf payı olarak düştükten sonra kalan tutarın %50’sini 15 yıl süre ile deprem hasar karşılığı olarak ayıracakları; bu hesapta toplanan fonları, taşınmazlar hariç olmak üzere 19 uncu maddede belirtilen kıymetlere yatıracakları; verilen deprem teminatı nedeniyle ödenen hasar ve tazminatları ise deprem hasar karşılıklarından düşecekleri hükmü bulunmaktadır.

Sigorta Murakabe Kanununda deprem hasar karşılığının öngörülmesindeki amaç, büyük hasarlara yol açan depremlere karşı, sigorta ve reasürans şirketlerinin saklama paylarında kalan deprem teminatları nedeniyle hazırlıklı ve ihtiyatlı olmaları için saklama paylarında kalan primler ile bunların net gelirlerinin karşılık olarak ayrılması; diğer bir deyişle, bu primlerin ve net gelirlerinin ticari kârın tespitinde ve dolayısıyla kâr dağıtımından hariç tutulmasını sağlayarak şirket içinde kullanılmaya hazır bir fon olarak tutulmasını temin etmektir.

Deprem hasar karşılığı hesabına intikal ettirilen primler, bu Kanunun uygulamasında kazanılmamış prim karşılığı hesaplamasına konu edilmeyecektir. Deprem hasar karşılıklarının kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılmasına ilişkin olarak deprem primleri üzerinden öncelikle deprem hasar karşılığının ayrılması, deprem hasar karşılığı hesabına intikal ettirilen primler düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden kazanılmamış prim karşılığının hesaplanması gerekmektedir.

Örneğin; yangın ve mühendislik dallarında verilen deprem teminatına ilişkin primin 100 birim, ayrılması gereken asgari deprem hasar karşılığının brüt deprem priminin %6’sından az olmayacağı ve deprem teminatına ilişkin primin 2006 yılına ilişkin gün sayısının 183 olduğu varsayıldığında,

A         Yazılan brüt deprem primi…………………………………………………….. 100,00
B          Reasüröre devredilen deprem primi………………………………………… 90,00
C          Saklama payında kalan deprem primi (A-) ……………………………..  10,00
D          Masraf payı mahsubu [C x (1/3)] ……………………………………………  3,33
E          Kalan…………………………………………………………………………………….6,67
F          Hesaplanan DHK (E x5).. ………………………………………………………..3,33
G          Asgari DHK (A x 0,06)…………………………………………………………… 6,00
H          DHK hesabına intikal ettirilen ve gider yazılarak matrahtan
indirilecek prim (F ve G’ den büyük olanı)………………………………………….. 6,00
Deprem primleri üzerinden hesaplanarak gider yazılacak net (Saklama payında kalan) kazanılmamış prim karşılığı
I           Saklama payında kalan depremimi………………………………………….10,00
J           DHK hesabına intikal ettirilen ve gider yazılarak
matrahtan indirilecek prim (F ve G’ den büyük olanı) ……………..  6,00
K          Kalan (I-J)…………………………………………………………………………….4,00
L          Deprem primleri üzerinden ayrılacak net (saklama
payında kalan) kazanılmamış prim karşılığı……………………………. 2,00
M         2006 yılına ilişkin indirilecek toplam gider (H+L)………………… .. 8,00
olacaktır. (Hesaplamalarda komisyonlar ihmal edilmiştir.)

(***) (3 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 2. maddesiyle değişmeden önceki bölüm)8.6.4. Deprem hasar karşılıkları

(2 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 4. maddesiyle değiştirilen bölüm, Yürürlük;22.04.2008)5684 sayılı Kanunla birlikte sigorta şirketlerince deprem hasar karşılıkları adı altında karşılık ayrılmamaktadır. Ayrıca, anılan Kanun uyarınca ayrılması gereken devam eden riskler karşılığı, dengeleme karşılığı ile ikramiyeler ve indirimler karşılığının sigorta şirketlerince kurum kazancının tespitinde gider olarak indirimi mümkün bulunmamaktadır.(**)

(****)(3 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin 2. maddesiyle çıkarılan cümleler)Sigorta ve reasürans şirketlerinin, deprem hasar karşılılıklarını da ilgili mevzuat gereği 15 yıl süreyle karşılık hesaplarında tutmaları gerekeceğinden, ayrılan karşılıkları ertesi dönemin başında beyannamede gösterilmek suretiyle mali kâra eklemeleri gerekmektedir. Dönem sonunda hesaplanan ilgili döneme ait deprem hasar karşılığı ise gider olarak dikkate alınacaktır.

(*****) (6 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 11.maddesiyle değişen cümle)Ancak, aktüeryal zincirleme merdiven metodu kullanılmak suretiyle ilave olarak ayrılan ek karşılıkların gider olarak indirimi mümkün değildir.(*)


Kaynak: Gib
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

]]>
https://www.muhasebenews.com/kurumlar-vergisinden-indirilecek-giderler-nelerdir/feed/ 0