Ar-Ge indirimi uygulamasına ilişkin 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, 6728 sayılı Kanunun 57 nci maddesi hükmü gereğince 9/8/2016 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırılmıştır.

Yine 6728 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesiyle, 5746 sayılı Kanuna 3/A maddesi eklenmiştir. 5746 sayılı Kanunun 3/A maddesinde, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ilişkin Ar-Ge indirimi müessesesi düzenlenmiştir. Buna göre, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100’ü, bu kapsamdaki projelerin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge ve yenilik projesi olarak değerlendirilmesi şartıyla, 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ve 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca kazancın tespitinde indirim konusu yapılacaktır.

Buna göre, 9/8/2016 tarihinden itibaren 5746 sayılı Kanunun 3/A maddesi kapsamında yapılan başvurulara konu yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme projeleriyle ilgili indirim uygulamasında 5746 sayılı Kanun ve buna ilişkin düzenlemeler dikkate alınmak suretiyle Ar-Ge indirimi uygulamasından faydalanılacaktır. Diğer taraftan, 9/8/2016tarihinden önce bu Tebliğ düzenlemeleri çerçevesinde yapılan başvurulara konu projelerle ilgili olarak Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 6728 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki hükümlerine göre Ar-Ge indiriminden yararlanılacaktır.

…

Kaynak: KVK Genel Uygulama Tebliği
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Mobil cihazlar; Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılabilecek makine ve teçhizatlar kapsamında değerlendirilemeyeceğinden söz konusu alımların 3065 sayılı Kanunun 13/m maddesine göre KDV’den istisna tutulması mümkün değildir.

AR-Ge Faaliyetinde kullanılmak üzere alınan cihazların 750 Kodlu muhasebe hesabında takip edilmesi gerekir.

Kaynak: GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kanun hükümlerinin ihlali veya  destek ve teşvik unsurlarının amacı dışında kullanılması durumunda, zamanında  tahakkuk ettirilmemiş vergiler yönünden vergi zıyaı doğmuş sayılır ve zıyaa  uğratılmış vergiler gecikme faizi ve vergi zıyaı cezasıyla birlikte tahsil  edilir. Sağlanan vergi dışı destekler ise 6183 sayılı amme Alacaklarının Tahsil  Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle  tahsil edilir.

Kaynak: GİB.gov.tr
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Ar-Ge merkezinizde mühendis pozisyonda çalışan Türkiye Cumhuriyeti ve Pakistan vatandaşı olan personelinin, Pakistan’daki bir üniversiteden aldığı mühendislik lisans diplomasına Yükseköğretim Kurulunun denklik vermediği belirtilerek, bu durumunun söz konusu çalışanın Ar-Ge personeli olarak değerlendirilmesine engel teşkil edip etmeyeceği, personelin Ar-Ge merkezinde çalıştığı süreye isabet eden ücretine gelir ve damga vergisi istisnası uygulanıp uygulanmayacağı ile bu ücret ödemelerinin kurumlar vergisi matrahının tespitinde Ar-Ge indirimine esas Ar-Ge harcaması sayılıp sayılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

 A – GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Ücretin tarifi” başlıklı 61 inci maddesinde, “Ücret, işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.

…”

hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına 7349 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile eklenen (18) numaralı bendinde; “Hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri (Şu kadar ki, istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenir. Ödenecek vergi tutarı, bu suretle bulunan vergi tutarının içinde istisna tutara isabet eden kısım düşülmek suretiyle hesaplanır. İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşamaz. Birden fazla işverenden ücret alanlarda bu istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanır.).” hükmü yer almaktadır. Yine, 7349 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 32 inci maddesinde düzenlenen asgari geçim indirimi uygulaması kaldırılmıştır.

Diğer taraftan, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun;

-“Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesinde,“…

f) Ar-Ge personeli: Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı ve teknisyenleri,

g) Araştırmacı: Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanları,

ğ) Teknisyen: Meslek lisesi veya meslek yüksek okullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri,

h) Destek personeli: Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personeli,

…” hükmüne,

-“İndirim, istisna, destek ve teşvik unsurları” başlıklı 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; “Gelir vergisi stopajı teşviki: Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile bu Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde çalışan tasarım ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin; doktoralı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde doksan beşi, yüksek lisanslı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde doksanı ve diğerleri için yüzde sekseni, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir….” hükmüne,

yer verilmiştir.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “Yükseköğretim Kurulunun görevleri” başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinin (p) alt bendinde; “Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve lisans üstü diplomaların denkliğini tespit etmek,” hükmüne yer verilmiştir.

Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliğinin “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 3 üncü maddesinde;

“…

d) Denklik: Yükseköğretim Kurulunca tanınan yurtdışı yükseköğretim kurumlarından ve programlarından alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının, ilgili eğitim düzeyindeki kazanımlar bakımından Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına eşdeğerliğinin tespit edilmesini,

e) Diploma denklik belgesi: Denkliği talep edilen diplomanın Türk yükseköğretim sisteminde hangi alan ve düzeye eşdeğer olduğunu gösterir belgeyi,

…

ifade eder.”

açıklamasına yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin Ar-Ge merkezinde mühendis pozisyonda çalışan personelin Pakistan’da bulunan bir üniversite tarafından düzenlenmiş olan diplomasına, Yükseköğretim Kurulunca denklik verilmemesi nedeniyle, söz konusu personelin 5746 sayılı Kanun kapsamında lisans mezunu Ar-Ge personeli olarak değerlendirilmesi ve Ar-Ge personeline tanınan teşvikten faydalanılması mümkün bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, söz konusu personelin, 5746 sayılı Kanunda yer alan destek personeli tanımı kapsamında değerlendirilmesi ve diğer şartları da taşıması halinde, bu çalışmaları karşılığında;

– 1.1.2022 tarihinden önce yapılan ücret ödemeleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinden asgari geçim indirimi düşüldükten sonra kalan vergi tutarının,

– 1.1.2022 tarihinden itibaren yapılacak ücret ödemeleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde düzenlenen istisna nedeniyle alınmayacak olan vergi düşüldükten sonra kalan vergi tutarının,

%80’inin, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmek suretiyle teşvikten faydalanılması mümkün bulunmaktadır.

B- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun “İndirim, istisna, destek ve teşvik unsurları” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında, “Ar-Ge ve tasarım indirimi: Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile bu Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen münhasıran tasarım harcamalarının tamamı, 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının ve 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır.  Cumhurbaşkanınca belirlenen kriterleri haiz Ar-Ge merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik harcamalarının bir önceki yıla göre artışının yüzde ellisine kadarı; Cumhurbaşkanınca belirlenen kriterleri haiz tasarım merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artışının yüzde ellisine kadarı yukarıdaki esaslar dâhilinde indirim konusu yapılabilir. Belirlenen kriterlere göre kanuni hadler içerisinde oranları ayrı ayrı veya birlikte farklılaştırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir. Ayrıca bu harcamalar, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edilir, bir iktisadi kıymet oluşmaması halinde ise doğrudan gider yazılır. Kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlar, takip eden yıllarda 213 sayılı Kanuna göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.” hükmü yer almıştır.

Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliğinin “Ar-Ge, yenilik ve tasarım harcamalarının kapsamı” başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde;

“c) Personel giderleri:

1) Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla çalıştırılan Ar-Ge veya tasarım personeliyle ilgili olarak tahakkuk ettirilen ve gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması kapsamında bulunan ücretler ile bu mahiyetteki giderlerdir. Ar-Ge veya tasarım merkezleri alanı dışında geçirilen süreye isabet eden ve Bakanlar Kurulunca belirlenen sınırlar dâhilinde gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilen ücretler de Ar-Ge ve tasarım indirimine konu edilir. Ancak, Ar-Ge veya tasarım merkezleri alanı dışında geçirilen süreye ilişkin olarak; gerçek yol giderleri dâhil olmak üzere yol, konaklama, gündelik gibi adlar altında gider karşılığı olarak yapılan ödemeler ile sağlanan menfaatler Ar-Ge ve tasarım indirimine konu edilemez.

2) Tam zaman eşdeğer Ar-Ge veya tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşmamak üzere, Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine katılan ve bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili destek personelinin gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması kapsamında bulunan ücretleri ile bu mahiyetteki giderler de personel gideri kapsamındadır.

3) Kısmi çalışma hâlinde, personelin Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine ayırdığı zamanın toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınmak suretiyle bulunan ücret tutarları, ArGe, yenilik veya tasarım harcaması olarak dikkate alınır.” açıklamalarına yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, şirketinizin Ar-Ge merkezinde mühendis pozisyonda çalışan personelin Pakistan’da bulunan bir üniversite tarafından düzenlenmiş olan diplomasına, Yükseköğretim Kurulunca denklik verilmemesi nedeniyle, söz konusu personelin 5746 sayılı Kanun kapsamında lisans mezunu Ar-Ge personeli olarak değerlendirilemeyeceğinden söz konusu ücret giderinin 5746 sayılı Kanun uyarınca Ar-Ge indirimine konu edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Diğer taraftan,  adı geçenin yürütülen Ar-Ge faaliyetleriyle doğrudan ilişkili destek personeli kapsamında çalışması durumunda, gelir vergisi stopaj teşviki kapsamındaki ücret giderleri Ar-Ge indirimine konu edilebilecektir.

C- DAMGA VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “IV-Makbuzlar ve diğer kağıtlar” başlıklı bölümünün 1/b fıkrasında, maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dâhil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kâğıtların nispi damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında, “Damga vergisi istisnası: Bu Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmaz.” hükmü yer almaktadır.

Konu ile ilgili olarak 30/9/2016 tarihli ve 29843 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5 Seri No.lu 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği’nin “Damga Vergisi İstisnası Uygulaması” başlıklı bölümünün “Uygulama Esasları” başlıklı 3 üncü maddesinde; “(4) 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinde istihdam edilen personele münhasıran bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kâğıtlar ile 5746 sayılı Kanun kapsamına giren sigortalılar için düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgelerinden damga vergisi alınmayacaktır.” açıklamalarına yer verilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, 5746 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelik kapsamındaki Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinde istihdam edilen personele münhasıran bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulandığı dikkate alındığında, şirketiniz tarafından yürütülen projenin 5746 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelik kapsamında olması halinde, söz konusu Kanunda tanımlanan Ar-Ge ve destek personelinize münhasıran bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna tutulması mümkün bulunmaktadır.

Kaynak: GİB Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

4691 sayılı Kanunda yer alan teşviklerden faydalanmayı tercih eden mükelleflerin, 5746 sayılı Kanun uygulamasındaki teşviklerden yararlanması mümkün olmadığından, Ar-Ge ve tasarım indiriminden faydalanmaları da mümkün değildir. Ancak tercih edilmesi ve şartların sağlanması halinde, 4691 sayılı Kanundaki teşvikler yerine, 5746 sayılı Kanundaki desteklerden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.

Ar-Ge indirimine ilişkin düzenleme hangi Kanunda yer almaktadır?

Ar-Ge indirimi uygulamasına ilişkin 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, 6728 sayılı Kanunun 58 inci maddesi hükmü gereğince 9/8/2016 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırılmıştır.

6728 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesiyle, 5746 sayılı Kanuna 3/A maddesi eklenmiştir. 5746 sayılı Kanunun 3/A maddesinde, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ilişkin Ar-Ge indirimi müessesesi düzenlenmiştir. Buna göre, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100’ü, bu kapsamdaki projelerin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge ve yenilik projesi olarak değerlendirilmesi şartıyla, 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ve 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca kazancın tespitinde indirim konusu yapılacaktır.

Buna göre, 9/8/2016 tarihinden itibaren 5746 sayılı Kanunun 3/A maddesi kapsamında yapılan başvurulara konu yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme projeleriyle ilgili indirim uygulamasında 5746 sayılı Kanun ve buna ilişkin düzenlemeler dikkate alınmak suretiyle Ar-Ge indirimi uygulamasından faydalanılacaktır. Diğer taraftan, 9/8/2016 tarihinden önce 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği düzenlemeleri çerçevesinde yapılan başvurulara konu projelerle ilgili olarak Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 6728 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki hükümlerine göre Ar-Ge indiriminden yararlanılacaktır.

Ayrıca, 5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi çerçevesinde, Ar-Ge ve tasarım indirimi uygulamasından yararlanılabileceği tabiidir.

Kaynak: GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Kaynak: GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

(19 Mart 2022)

Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan;

5746 SAYILI ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME VE TASARIM FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN GENEL TEBLİĞİ

(SERİ NO:9)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinde ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesinde gelir vergisi stopaj teşvikine yönelik olarak 21/12/2021 tarihli ve 7346 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 20 ve 28 inci maddeleri ile yapılan değişikliklerin uygulamasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

İKİNCİ BÖLÜM

Gelir Vergisi Stopajı Teşvikine İlişkin Düzenleme

Yasal düzenleme

MADDE 2 – (1) 7346 sayılı Kanunun 28 inci maddesi ile 5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında bazı ibare değişiklikleri yapılmış ve aynı fıkranın altıncı ve yedinci cümleleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Buna ilave olarak gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla bu fıkrada belirtilen durumlar haricinde bu merkezler dışında geçirilen süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Cumhurbaşkanı, yüzde yirmi olarak belirlenen bu oranı belirleyeceği bölgesel ve/veya sektörel alanlarda yüzde yetmiş beşe kadar artırmaya veya tekrar kanuni oranına kadar indirmeye yetkilidir.”

(2) 7346 sayılı Kanunun 20 nci maddesi ile 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında bazı ibare değişiklikleri yapılmış ve aynı fıkranın dokuzuncu ve onuncu cümleleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Buna ilave olarak gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında Bölgede çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla bu fıkrada belirtilen durumlar haricinde Bölge dışında geçirilen süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Cumhurbaşkanı, yüzde yirmi olarak belirlenen bu oranı belirleyeceği bölgesel ve/veya sektörel alanlarda yüzde yetmiş beşe kadar artırmaya veya tekrar kanuni oranına kadar indirmeye yetkilidir.”

(3) 7346 sayılı Kanunla yapılan bu değişiklikler 12/10/2021 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Ar-Ge veya tasarım merkezi ile bölge dışında geçirilen sürelerde gelir vergisi stopaj teşviki uygulaması

MADDE 3 – (1) Gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında, Ar-Ge ve tasarım merkezleri ile teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla bu merkezler veya bölgeler dışında geçirilen süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilecektir. Cumhurbaşkanına, yüzde yirmi olarak belirlenen bu oranı, belirleyeceği bölgesel ve/veya sektörel alanlarda, yüzde yetmiş beşe kadar artırma veya tekrar kanuni oranına kadar indirme yetkisi verilmiştir.

(2) 17/10/2021 tarihli ve 31631 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16/10/2021 tarihli ve 4625 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan personelin, 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrası ile 5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ve gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerine uygulanmak üzere söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirdikleri süreler bakımından yüzde yirmi olarak belirlenen oranın, 31/12/2022 tarihine kadar yüzde elli olarak uygulanmasına karar verilmiştir.

(3) Yüzde elli oranının geçerli olduğu dönemlerde Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin yarısını merkez veya bölge içinde, yarısını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

Örnek 1: Ar-Ge merkezi veya teknoloji geliştirme bölgesinde çalışan Ar-Ge personeli (A), 2022 yılı Mart ayında haftalık 45, aylık 180 saat olan çalışma süresinin yarısını (aylık 90 saatini) merkez veya bölge içinde, diğer yarısını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiştir.

Bu durumda, (A)’ya ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

(4) Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir. Bu personelin merkez veya bölge içi çalışması nedeniyle, çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında geçirmiş olan diğer bir Ar-Ge, tasarım veya destek personeline ödenen ücretin tamamı da teşvike konu edilebilecektir.

Örnek 2: Ar-Ge merkezi veya teknoloji geliştirme bölgesinde çalışan Ar-Ge personeli (B), 2022 yılı Nisan ayında haftalık 45, aylık 180 saat olan çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde, Ar-Ge personeli (C) ise çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiştir.

Bu durumda, (B)’ye ödenen ücretin tamamı ile bu personelin çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede geçirmiş olması nedeniyle, aynı dönemde merkez veya bölge dışında çalışmış olan (C)’nin ücretinin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

(5) Yüzde elli oran uygulaması, merkez veya bölge içinde çalışılan süreye isabet eden süre kadar merkez veya bölge dışında gerçekleştirilen çalışma sürelerini de teşvik kapsamına almaktadır.

Örnek 3: Teknoloji geliştirme bölgesinde çalışan Ar-Ge personeli (Ç), 2022 yılı Nisan ayında aylık 180 saat olan çalışma süresinin tamamını bölge içinde, Ar-Ge personeli (D) ve (E) ise çalışma süresinin aylık 45 saatini bölge içinde kalan 135 saatini ise bölge dışında çalışarak geçirmiştir.

Bu örnekte 3 personelin bölge içinde gerçekleştirdiği toplam çalışma süresi (180+45+45=) 270 saattir. Bu durumda 270 saatlik bölge içi çalışmasına karşılık 270 saatlik bölge dışında gerçekleştirilecek çalışma teşvik kapsamında olacaktır. Böylece (D) ve (E)’nin bölge dışında gerçekleştirdiği çalışma süreleri toplamı olan (135+135=) 270 saatin tamamı teşvik kapsamında değerlendirileceğinden bölgede çalışan 3 personelin teşvikten tam faydalanabilmesi mümkün bulunmaktadır.

(6) Tam zamanlı olarak merkezde çalışan bir personelin, hak kazanılmış hafta tatili veya hafta sonları çalışılmayan işletmelerde hafta sonları ile 2429 sayılı Kanunda belirtilen tatil günlerinde çalışmaması ve yıllık ücretli iznini kullanması durumunda da bu personelin bu süreler dahil çalışma süresinin tamamını merkezde geçirdiği kabul edilecektir.

Örnek 4: Ar-Ge veya tasarım merkezinde çalışan Ar-Ge personeli (F), 2022 yılı Mayıs ayında üç hafta, resmi tatil günleri hariç haftada beş gün ve günlük 9 saat çalışmıştır. Mayıs ayında; 2, 3, 4 ve 19 Mayıs resmi tatil günlerinde çalışmamış ve bir hafta da yıllık izin kullanmıştır.

Bu durumda, (F)’nin çalışma süresinin tamamını merkezde geçirmiş olduğu kabul edilecek ve (F)’ye ödenen ücretin tamamı ile bu personelin çalışma süresinin tamamını merkezde geçirmiş olması nedeniyle, aynı dönemde merkez dışında çalışmış olan bir personelin ücretinin tamamı da teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

(7) 5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası ve 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında;

• Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile bölge alanı dışında gerçekleştirilmesi uygun bulunan zorunlu faaliyetlere ilişkin süreler,
• Ar-Ge ve tasarım personelinden Ar-Ge veya tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere merkez veya bölge dışında geçirdiği süreler (aylık ders saati kadar),
• Ar-Ge ve yenilik alanında haftalık 8 saati aşmamak kaydıyla ders verilmesi ve mentorluk yapılması suretiyle merkez dışında geçirilen süreler,

teşvik kapsamında olmakla birlikte, merkez ve bölge dışında çalışılan %50’lik sürenin hesabında bu süreler merkezde veya bölgede geçirilen süre olarak kabul edilmeyecektir.

Örnek 5: Ar-Ge merkezinde çalışan Ar-Ge personeli (G), 2022 yılı Haziran ayında 115 saat merkez içinde ve proje kapsamında, Ar-Ge merkezi yönetiminin onayıyla Ar-Ge merkezi dışında 33 saat çalışmıştır. Haftalık 8 saati geçmemek üzere üniversitede 32 saat ders vermiştir.

Bu durumda, (G)’nin Haziran ayında fiilen merkezde 115 saat ve merkez dışında teşvik kapsamında 65 saat çalıştığı kabul edilecek ve (G)’ye ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir. Yine, (G)’nin 115 saat bölge içi çalışması karşılığı çalışma süresinin tamamını merkez dışında geçiren veya merkez içinde çalışma süresi eksiği bulunan bir personelin 115 saate isabet eden ücreti teşvike konu edilebilecektir.

(8) Teşvik aylık bazda uygulandığından merkez veya bölge içinde ve dışında geçirilen sürelerin hesabında haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde aylık çalışma süreleri dikkate alınacaktır. Aylar itibarıyla teşvik kapsamındaki ücret tutarları ve ücretleri teşvike konu edilen personel değişebilir. Merkezde veya bölgede çalışan personelin Ar-Ge, tasarım veya destek personeli olması, merkez veya bölge içinde veya dışında çalışılan sürenin veya merkezde veya bölgede çalışan personel sayısının hesabını etkilemeyecektir.

Örnek 6: Ar-Ge merkezi veya teknoloji geliştirme bölgesinde çalışan Ar-Ge personeli (H), 2022 yılı Ekim ayında; birinci hafta 20 saat merkez veya bölge içinde, 25 saat merkez veya bölge dışında, ikinci hafta 25 saat merkez veya bölge içinde, 20 saat merkez veya bölge dışında, üçüncü hafta 45 saat merkez veya bölge içinde, dördüncü hafta ise 45 saat merkez veya bölge dışında çalışmıştır.

Bu durumda, (H), aylık çalışma süresinin yarısını (20+25+45=) (90 saat) merkezde veya bölgede çalışarak geçirmiş olması nedeniyle, (H)’ye ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

(9) Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin her birinin çalışma süresinin yarısını merkezde veya bölgede geçirmesi veya toplam personelin yarısının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede geçirmesi durumlarında, tüm personele ödenen ücretler teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

Örnek 7: İşveren (I)’nın Ar-Ge merkezinde veya teknoloji geliştirme bölgesindeki şubesinde 30 Ar-Ge ve destek personeli çalışmaktadır.

Bu personelin her biri aylık 180 saat olan çalışma süresinin yarısını (90 saat) merkez veya bölge içerisinde kalan yarısını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmektedir.

Bu durumda, 30 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilecektir.

Örnek 8: İşveren (İ)’ni n Ar-Ge merkezinde veya teknoloji geliştirme bölgesindeki şubesinde 40 Ar-Ge ve destek personeli çalışmaktadır. Bu personelin 20’si aylık 180 saat merkez veya bölge içerisinde, diğer 20’si ise 180 saat merkez veya bölge dışında çalışmaktadır.

Bu durumda, 40 personelin ücretlerinin tamamı için teşvikten faydalanılabilecektir.

(10) Ar-Ge, tasarım ve destek personeli tarafından toplamda merkezde veya bölgede çalışılması gereken sürenin yarısının merkezde veya bölgede çalışılarak geçirilmesi durumunda, hangi personelin ne kadar süre çalıştığına bakılmaksızın tüm personele ödenen ücretlerin teşvik kapsamında değerlendirilmesi mümkündür.

Örnek 9: İşveren (J)’nin Ar-Ge merkezinde veya teknoloji geliştirme bölgesindeki şubesinde 20 Ar-Ge ve destek personeli çalışmaktadır. Bu personelin 5’i aylık 180 saat, 5’i aylık 120 saat, 5’i aylık 60 saat merkez ve bölge içinde kalan sürelerini merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmekte, diğer 5’i ise aylık 180 saat merkez veya bölge dışında çalışmaktadır.

Teşvikten tam olarak faydalanılabilmesi için 20 personelin aylık toplam çalışma süresi olan (20×180=) 3.600 saatin, yarısının (1.800) saatinin merkez veya bölge içinde çalışılarak geçirilmesi gerekmektedir. Toplamda Ar-Ge merkezinde veya bölgedeki şubede 1.800 saat çalışıldığından 20 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

(11) Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin toplam çalışma süresinin yarısından daha az bir oranda merkezde veya bölgede çalıştığı veya toplam Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin yarısından azının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede çalışarak geçirdiği durumlarda, merkezde veya bölgede çalışılan süre dikkate alınmak ve merkez veya bölgede çalışan personele öncelik verilmek suretiyle, ücretine teşvik uygulanacak personel işverence belirlenecektir.

Örnek 10: İşveren (K)’nin Ar-Ge merkezinde veya teknoloji geliştirme bölgesindeki şubesinde 50 Ar-Ge ve destek personeli çalışmaktadır.

Bu personelden; 10 personel aylık 180 saat olan çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde, 10 personel, aylık çalışma süresinin yarısı olan 90 saati merkez veya bölge içinde, kalan yarısını merkez veya bölge dışında, diğer 30 personel ise aylık çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında, çalışarak geçirmektedir.

Bu durumda, teşvikten tam olarak faydalanılabilmesi için 50 personelin, yarısının aylık 180 saat merkez veya bölge içinde çalışması veya aylık toplam çalışma süresi olan (50×180=) 9.000 saatin, yarısının (4.500 saat) merkez veya bölge içinde çalışılarak geçirilmesi gerekmektedir. Ancak, merkez veya bölgede çalışılan toplam süre 2.700 saat olduğundan, teşvikten faydalanabilecek personel ve teşvike konu ücret tutarları merkez veya bölge içi çalışması bulunan personele öncelik verilerek aşağıdaki şekilde belirlenecektir.

*Merkez veya bölge içinde çalışılan süre (1.800+900=) 2.700 saat olduğundan, merkez veya bölge dışında çalışılan sürenin de 2.700 saati teşvike konu edilebilecek ve merkez veya bölgede en fazla çalışan personelden başlamak üzere ücretleri teşvike konu edilecek personel belirlenecektir.

**Aylık çalışma süresinin tamamını (180 saat) merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 10 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

**Aylık çalışma süresinin yarısını (90 saat) merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 10 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

**Merkez veya bölge dışında çalışan 30 personelden10’unun ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecek, kalan 20 personelin ise ücretleri teşvike konu edilemeyecektir. Teşvik uygulanacak 10 personel işverence belirlenecektir.

Örnek 11: İşveren (L)’nin Ar-Ge merkezinde veya teknoloji geliştirme bölgesindeki şubesinde 100 Ar-Ge ve destek personeli çalışmaktadır. Bu personelden; 30 personel aylık 180 saat olan çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde, 20 personel, aylık çalışma süresinin yarısı olan 90 saati merkez veya bölge içinde kalan yarısını merkez veya bölge dışında, 10 personel, aylık çalışma süresinin 60 saatini merkez veya bölge içinde kalan 120 saatini merkez veya bölge dışında, 10 personel, aylık çalışma süresinin 30 saatini merkez veya bölge içinde kalan 150 saatini merkez veya bölge dışında, diğer 30 personel ise aylık çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında, çalışarak geçirmektedir.

Bu durumda, teşvikten tam olarak faydalanılabilmesi için 100 personelin aylık toplam çalışma süresi olan (100×180=)18.000 saatin, yarısının (9.000 saat) merkez veya bölge içinde çalışılarak geçirilmesi gerekmektedir. Ancak, merkez veya bölgede çalışılan toplam süre 8.100 saat olduğundan, teşvikten faydalanabilecek personel ve teşvike konu ücret tutarları merkez veya bölge içi çalışması bulunan personele öncelik verilerek aşağıdaki şekilde belirlenecektir.

*Merkez veya bölge içinde çalışılan süre (5.400+1.800+600+300=) 8.100 saat olduğundan, merkez veya bölge dışında çalışılan sürenin de 8.100 saati teşvike konu edilebilecek ve merkez veya bölgede en fazla çalışan personelden başlamak üzere ücretleri teşvike konu edilecek personel belirlenecektir.

**Aylık çalışma süresinin tamamını (180 saat) merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 30 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

**Aylık çalışma süresinin yarısını (90 saat) merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 20 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

**Aylık çalışma süresinin 60 saatini merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 10 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

**Aylık çalışma süresinin 30 saatini merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 10 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

**Merkez veya bölge dışında çalışan 30 personelden 20’sinin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecek, kalan 10 personelin ise ücretleri teşvike konu edilemeyecektir. Teşvik uygulanacak 20 personel işverence belirlenecektir.

Örnek 12: İşveren (M)’nin Ar-Ge merkezinde veya teknoloji geliştirme bölgesindeki şubesinde 33 Ar-Ge ve destek personeli çalışmaktadır.

Bu personelden; 10 personel, aylık 180 saat olan çalışma süresinin yarısını (90 saat), 8 personel aylık çalışma süresinin 80 saatini, 5 personel aylık çalışma süresinin 70 saatini, 5 personel aylık çalışma süresinin 50 saatini, merkez veya bölge içinde kalan sürelerini merkez veya bölge dışında çalışarak, diğer 5 personel ise aylık çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında çalışarak, geçirmektedir.

Bu durumda, teşvikten tam olarak faydalanılabilmesi için 33 personelin aylık toplam çalışma süresi olan (33×180=) 5.940 saatin, yarısının (2.970 saat) merkez veya bölge içinde çalışılarak geçirilmesi gerekmektedir. Ancak, merkez veya bölgede çalışılan toplam süre 2.140 saat olduğundan, teşvikten faydalanabilecek personel ve teşvike konu ücret tutarları merkez veya bölge içi çalışması bulunan personele öncelik verilerek aşağıdaki şekilde belirlenecektir.

*Merkez veya bölge içinde çalışılan süre (900+640+350+250=) 2.140 saat olduğundan, merkez veya bölge dışında çalışılan sürenin de 2.140 saati teşvike konu edilebilecek ve merkez veya bölgede en fazla çalışan personelden başlamak üzere ücretleri teşvike konu edilecek personel belirlenecektir.

**Aylık çalışma süresinin yarısını (90 saat) merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 10 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

**Aylık çalışma süresinin 80 saatini merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 8 personelin ücretlerinin tamamı teşvike konu edilebilecektir.

**Aylık çalışma süresinin 70 saatini merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 5 personelin; dördünün ücretlerinin tamamı, birisinin 70 saate isabet eden ücreti teşvike konu edilebilecektir.

**Aylık çalışma süresinin 50 saatini merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren 5 personelin 50 saate isabet eden ücretleri teşvike konu edilebilecektir.

**Merkez veya bölge dışında çalışan 5 personelin ücretleri teşvike konu edilemeyecektir.

(12) Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin tamamının merkez veya bölge dışında çalışması ve merkez veya bölgede çalışan personel bulunmaması durumunda hiçbir personel teşvik kapsamında değerlendirilmeyecektir.

Örnek 13: İşveren (N)’nin Ar-Ge merkezinde veya teknoloji geliştirme bölgesindeki şubesinde 50 Ar-Ge ve destek personeli çalışmakta olup, bu personelin tamamı merkez veya bölge dışında çalışmaktadır.

Bu durumda, merkez veya bölge içinde çalışılan bir süre olmadığından 50 Ar-Ge ve destek personelinin ücretleri teşvike konu edilemeyecektir.

(13) Teşvikten fazladan faydalanıldığı durumlarda, fazladan faydalanılan teşvik tutarları işverenden vergi ziyaı cezası ve gecikme faiziyle birlikte tahsil edilir.

Örnek 14: İşveren (O)’nun Ar-Ge merkezinde veya teknoloji geliştirme bölgesindeki şubesinde 120 Ar-Ge ve destek personeli çalışmaktadır. Bu personelin 6 0’ının aylık çalışma süresinin (180 saat) tamamını merkez veya bölge içinde çalışarak geçirdiği dikkate alınarak 120 personelin tamamının ücretleri teşvike konu edilmiştir.

İşveren (O) hakkında yürütülen bir incelemede ilgili dönemde çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren personel sayısının 50 olduğu tespit edilmiştir.

Bu durumda, merkez veya bölge içinde çalıştığı dikkate alınan ancak, fiilen merkez veya bölgede çalışmamış olan 10 personel ile merkez veya bölge dışında çalışan 10 personel olmak üzere toplam 20 personel için faydalanılan teşvik tutarları işverenden ceza ve faiz uygulanmak suretiyle geri tahsil edilecektir.

Yürürlük

MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ 12/10/2021 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

Kaynak: GİB Tebliğ Taslağı
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Güneri GÖZÜAÇIK

Yeminli Mali Müşavir
guneri.gozuacik@modernymm.com

19.3.2022

Ar-Ge ve Tasarım merkezleri ile Teknoparklarda uzaktan çalışma

Ar-Ge ve Tasarım merkezleri ile Teknopark girişimcileri açısından önem taşıyan dgs-uzaktan çalışma uygulamasına yönelik Gelir İdaresi Başkanlığının görüşü geçtiğimiz hafta yayımlanan taslak tebliğ ile belli oldu.

Tüm merkez ve teknopark girişimcilerinin aşağıda yer alan kriterlere göre uygulamalarını ve yazılımlarını revize etmelerinin önem taşıdığını hatırlatmakta fayda var.

Henüz taslak halinde olmakla birlikte Ar-Ge ekosistemi için çok önemli olan düzenlemenin kritik noktaları özetle aşağıdaki gibidir:

Uygulama hem Ar-Ge-Tasarım merkezleri hem de tüm Teknopark girişimcileri için geçerlidir.

Ar-Ge, tasarım ve destek personeli kapsamdadır.

Dgs uzaktan çalışma uygulamasından yararlanılması ancak içeride süre geçirilmesi halinde mümkündür. İlgili aylar itibariyle tüm personelin hiç içeride geçirilen süresi bulunmaması halinde uygulamadan yararlanılamayacaktır.

İçeride geçirilen teşvikli süre toplamının yarısı kadar dgs-uzaktan çalışma süresinden yararlanılabilir.

İçeride ve dışarıda geçirildiği kabul edilen teşvikli sürelerin toplamı haftalık 45 saati aşan çalışma süreleri hariç belirlenmeli ve hesaplamalar buna göre yapılmalıdır. 45 saati aşan süreler hesaplamaya dahil edilmemelidir.

İçeride geçirilen süre hesabında tam zamanlı personellerin yıllık izin süreleri, resmi tatil günleri ve hafta sonları da dikkate alınır. Bu sebeple kısmi zamanlı personeller için ayrı hesaplama yapılmalıdır.

Dışarıda teşvikli olarak geçirildiği kabul edilen; iş amaçlı, eğitim amaçlı, mentörlük/ders verme kapsamındaki süreler dgs-uzaktan çalışma uygulamasına dahil edilmez.

Toplam potansiyel teşvikli sürenin (haftalık 45 saati aşan süreler düşülerek bulunur) yarısının içeride fiilen geçirilmesi halinde ilgili ay için tüm personel teşviklerden tam yararlanır.

Toplam potansiyel teşvikli sürenin yarısından daha az sürenin içeride geçirilmesi halinde ise, tüm personel teşviklerden tam yararlanamaz. Teşvikten yararlanacak personel içeride en çok süresi olan personelden başlamak üzere işverence belirlenir. Bu kapsamda içeride süresi olan personele dgs uzaktan çalışma süresi verilmeden hiç çalışması olmayan personele süre verilmez. İşverence belirlenecek personel içeride süresi olmayan personeller arasından seçilir ve maaşı en yüksek olanlara öncelik verilmesi değerlendirilebilir.

Taslak tebliğe göre uygulama 12.10.2021 tarihinden itibaren geçerli olacaktır. Bu sebeple tüm şirketlerin önceki aylardaki uygulamalarını gözden geçirmelerini özellikle yararlı görüyoruz. Yapılacak kontrollerde teşvikten fazla yararlanma söz konusu ise,düzeltme işlemleri yapılmalıdır.

Hesaplamaların çok detaylı ve dikkatli yapılmasını önermekteyiz. Öyle ki, olası bir vergi incelemesinde haksız yere teşviklerden fazladan yararlanıldığının tespiti halinde fazladan yararlanılan teşvikler işverenden vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte geri alınacaktır.

Kaynak: İşbu yazı YMM Güneri GÖZÜAÇIK’ın özel izni ile yayınlanmıştır. Yazıya ilişkin tüm hak ve sorumluluk yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Şirketinizin 14/1/2020 tarihinde TÜBİTAK (1512-BİGG) ve KOSGEB desteği ile … Teknopark bünyesinde travmatik beyin ve omurilik yaralanmaları, inmeler, nörolojik veya ortopedik nedenlerden kaynaklanan Serebral Palsi (SB), Kas Distrofisi gibi çeşitli hastalıklar sonucu yürüme yetisini kısmen yada tamamen kaybeden çocukların rehabilitasyon süreçlerini desteklemek amacıyla mobil yürüme robotu tasarlayarak Ar-Ge çalışmalarına devam ettiğini, bu bağlamda tasarlanan prototipin satış amaçlı değil test ve güncelleme amaçlı yapılarak gerekli inovasyonun sağlanacağını, yapılması hedeflenen projenin hali hazırda piyasadan alınamayacağı için CNC tezgahlarında üretilerek yapılanması gerektiği belirtilerek, projenize konu olan “mobil yürüme robotu”nun CNC tezgahlarında bütün olarak veya prototip parçalar halinde imal edilip Şirketinize tesliminde KDV Kanununun 13/m maddesi kapsamında istisnası uygulanıp uygulanmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 13/m maddesinde, 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, 3/7/2014 tarihli ve 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimlerinin katma değer vergisinden müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır.

KDV Genel Uygulama Tebliğinin “Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Faaliyetlerinde Kullanılmak Üzere Yapılan Yeni Makina ve Teçhizat Teslimlerinde İstisna” başlıklı (II/B-14.) bölümünde konuya ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup, söz konusu bölümün;

-“İstisnadan Yararlanacak Alıcılar” başlıklı (II/B-14.1.1.) alt bölümünde;

“İstisnadan;

– 4691 sayılı Kanun kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde,

– 5746 sayılı Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde,

– 6550 sayılı Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında

Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlar yararlanır.”

-“İstisna Kapsamına Giren Teslimler” başlıklı (II/B-14.1.2) alt bölümünde;

“İstisna, bu Tebliğin (II/B-14.1.1.) ayrımında sayılanların, münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanmak üzere, yeni makina ve teçhizat alımlarında uygulanır.

Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetinde bulunanlara istisna kapsamında teslim edilecek makina ve teçhizatın, münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetinde kullanılması gerekir.

Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinin kapsamı ilgili mevzuat hükümlerine göre belirlenir. İstisna “yeni” makina ve teçhizat teslimlerine tanındığından, istisna kapsamında teslime konu edilecek makina ve teçhizatın kullanılmamış olması gerekmektedir. Diğer taraftan, makina ve teçhizatın aksam, parça, aksesuar ve teferruatları istisna kapsamında değerlendirilmez.

Makina ve teçhizatın nitelik ve kapsamı, yatırım teşvik belgesi kapsamındaki makina ve teçhizat teslimlerinde istisna uygulamasına ilişkin düzenlemelerin yer aldığı bu Tebliğin (II/B-5.1.) bölümündeki açıklamalara göre belirlenir.”

açıklamalarına yer verilmiştir.

1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde makine ve cihazlar, üretimde kullanılan her türlü makine ve cihazlar ile bunların eklentileri ve bu amaçla kullanılan taşıma gereçleri şeklinde tanımlanmıştır.

Buna göre, münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanmak üzere, yeni makina ve teçhizat alımları KDV’den istisna olup, mobil yürüme robotu parçalarının tasarlanarak CNC tezgahlarında prototip parçalar halinde veya bütün olarak imal ettirilmesi hizmet alımı niteliğinde olduğundan, söz konusu işlemlerin KDV Kanununun 13/m maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, … Teknopark bünyesinde bulunan … vergi numaralı şirketinizin 4691 ve 5746 sayılı Kanunlara tabi olduğu, şirketinizin TÜBİTAK … programından “Teknogirişim Sermayesi Desteği” kazandığı, bu çerçevede TÜBİTAK’tan  alınacak olan hibelerin bir kısmının şirket ortakları olan … ve …’ye yapacakları Ar-Ge çalışmalarına karşılık olarak Ar-Ge personel ücreti olarak ödeneceği, şirketinizde 2 ortaktan başka çalışanın bulunmadığı, 2 ortağın TÜBİTAK’a sunulan iş paketlerinde tam zamanlı çalışan olarak belirtildiği, bu bağlamda TÜBİTAK’tan kazanılan hibenin belirtilen tutarlar doğrultusunda şirket ortaklarına ödenmesi durumunda gelir vergisi ve damga vergisi muafiyeti uygulanıp uygulanmayacağı konusunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır.

GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, “Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.” hükmüne yer verilmiştir.

Söz konusu Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapacaklar sayılmış olup, aynı fıkranın (1) numaralı bendinde hizmet erbabına ödenen ücretler üzerinden 103 ve 104 üncü maddelere göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiği hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun geçici 75 inci maddesinde, “31/12/2023 tarihine kadar, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen Ar-Ge tasarım ve destek personelinin, bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin; doktoralı olanlar ile 5746 sayılı Kanun kapsamındaki temel bilimler alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 95’i, yüksek lisanslı olanlar ile temel bilimler alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 90’ı ve diğerleri için yüzde 80’i verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir. Bu süre içerisinde, anılan maddenin bu maddeye aykırı olan hükmü uygulanmaz.” hükmüne yer verilmiştir.

5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun;

– 2 nci maddesinde, “(1) Bu Kanunun uygulamasında; 

…… 

f) Ar-Ge personeli: Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı ve teknisyenleri, 

g) Araştırmacı: Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanları, 

ğ) Teknisyen: Meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri, 

h) Destek personeli: Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personeli, 

….. 

ifade eder.” hükmüne,

– “İndirim, istisna, destek ve teşvik unsurları” başlıklı 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, “Kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme  projesi  anlaşmaları  kapsamında  uluslararası  kurumlardan  ya  da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile bu Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde çalışan tasarım ve destek personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin doktoralı olanlar ile temel bilimler alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde doksan beşi, yüksek lisanslı olanlar ile temel bilimler alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde doksanı ve diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır. Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler de bu istisna kapsamındadır. Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu istisnadan faydalanamaz. …” hükmüne,

yer verilmiştir.

5746 sayılı Kanunda yer alan gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasına ilişkin açıklamaların yer aldığı 1 Seri No.lu 5746 sayılı Kanun Genel Tebliğinin;

– “3.1. Uygulama Esasları” başlıklı bölümünde, “…Gelir vergisi stopajı teşvikinin hesaplanmasında kapsama giren personelin fiilen Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdıkları zamanın, toplam çalışma zamanına oranı esas alınacaktır. Kanun kapsamında faaliyette bulunan personelin, ay içindeki çalışmalarının tamamının Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olması halinde hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri de 50 (elli) tam zaman eşdeğerin hesabında bu kapsamda değerlendirilerek gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasında dikkate alınacaktır. Ancak, bir günde 8, haftada 45 saatin üzerindeki çalışma süreleri ile ek çalışma süreleri 50 (elli) tam zaman eşdeğerin hesabında dikkate alınmaz..

Kısmî çalışma halinde ise, personelin Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdığı zamanın toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınmak suretiyle bulunan ücret tutarları Ar-Ge ve yenilik harcaması olarak dikkate alınacaktır. Kısmî çalışan personelin hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri dikkate alınmaz..” açıklamasına,

– “4.1. Teşvik Uygulaması Dışında Kalan Ödemeler” başlıklı bölümünde, “5746 sayılı Kanunda belirtilen gelir vergisi stopajı teşvikinden kamu personeli hariç olmak üzere teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin yararlanacağı belirtilmiş olup, aşağıda belirtilen ödemeler nedeniyle gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasından yararlanılamayacaktır.

-Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamı dışındaki çalışmalara ait ücret ödemeleri, 

-Ar-Ge ve yenilik projelerinde görev alan ve/veya işletmelerde çalışan kamu personeline yapılan ücret ödemeleri, 

-Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında ay içinde kısmî zamanlı olarak çalışan personelin hak kazanılmış hafta tatili, yıllık ücretli izin ve mazeret izni gibi sürelere isabet eden ücret ödemeleri.” açıklamasına

yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun;

– 3 üncü maddesinde, “Bu Kanunun uygulanmasında; 

….. 

m) AR-GE Personeli: AR-GE faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı, yazılımcı ve teknisyenleri, 

n) Araştırmacı: AR-GE faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanları, 

o) Teknisyen: Meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri, 

p) Destek Personeli: AR-GE veya tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personeli, 

r) Yazılımcı Personel: Yazılım olarak tanımlanan süreçte çalışıp program geliştiren, üreten, alanında yeterli deneyime veya eğitime sahip nitelikli personeli, 

…… 

ifade eder.” hükmüne,

– Geçici 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında, “Bölgede çalışan; AR-GE, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31/12/2023 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler de bu istisna kapsamındadır. Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu istisnadan faydalanamaz. Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin Bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler. Ancak, Bölgede yer alan işletmelerde çalışan AR-GE ve tasarım personelinin bu Bölgelerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, proje kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının Bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda Bölge dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretlerinin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Cumhurbaşkanınca ayrı ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı ile Bölgede yer alan işletmelerde en az bir yıl süreyle çalışan AR-GE ve tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere Bölge dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Cumhurbaşkanınca ayrı ayrı veya birlikte belirlenecek kısmı, gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Bu kapsamda teşvikten yararlanılması için Bölge yönetici şirketinin onayının alınması ve Bakanlığın bilgilendirilmesi zorunludur. Yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirilen sürenin Bölgede yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.” hükmüne,

yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketiniz ortaklarının Ar-Ge personeli veya fiilen çalışan Ar-Ge personeli veya destek personeli kapsamında olmaları, şirketiniz bünyesinde TÜBİTAK … programı kapsamında yürütülen Ar-Ge faaliyetinde fiilen çalışmaları ile 4691 ve 5746 sayılı Kanunlarda yer alan diğer şartların da sağlanması kaydıyla, yapılan ücret ödemelerinin, adı geçen kanunlarda belirtilen ücret istisnası veya gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlandırılması mümkün bulunmaktadır.

Diğer taraftan, ortaklarınızın söz konusu Ar-Ge faaliyetinde kısmi olarak çalışması halinde ise; ortakların Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ayırdığı zamanın toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınmak suretiyle bulunan ücret tutarları Ar-Ge ve yenilik harcaması olarak dikkate alınarak, bu tutara istisna uygulanabilecektir. Kısmi çalışan personelin hafta tatili ve yıllık ücretli izin sürelerine isabet eden ücret ödemeleri ise söz konusu teşvik veya istisnaya konu edilemeyecektir.

DAMGA VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun IV/1-b fıkrasında, maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dâhil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtların damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 6676 sayılı Kanun ile değişik 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında, “Damga vergisi istisnası: Bu Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmaz.” hükmü yer almaktadır.

Konu ile ilgili olarak 30/9/2016 tarihli ve 29843 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5 Seri No.lu 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliğinin “Damga Vergisi İstisnası Uygulaması” başlıklı bölümünün “Uygulama Esasları” başlıklı 3 üncü maddesinde, 5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, bu Kanun ve ilgili Yönetmelikte kapsam ve sınırları belirtilen Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtların damga vergisinden müstesna olacağı, 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinde istihdam edilen personele münhasıran bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar ile 5746 sayılı Kanun kapsamına giren sigortalılar için düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgelerinden damga vergisi alınmayacağı hususu açıklanmış, 4 üncü maddesinde damga vergisi istisnasının başlangıcına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Öte yandan, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun 6170 ve 6676 sayılı Kanunlarla değişik 3 üncü maddesinde,

“m) AR-GE Personeli: AR-GE faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı, yazılımcı ve teknisyenleri,

p) Destek Personeli: AR-GE veya tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personeli,

bb) Tasarım Personeli: Tasarım faaliyetlerinde doğrudan görevli tasarımcı ve teknisyenleri, ifade edeceği”

hükmüne yer verilmiş; 6676 sayılı Kanunla değişik geçici 2 nci maddesinde ise bölgede çalışan, AR-GE, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretlerinin 31/12/2023 tarihine kadar her türlü vergiden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, şirketiniz ortaklarının Ar-Ge personeli veya fiilen çalışan Ar-Ge personeli veya destek personeli kapsamında olmaları, şirketiniz bünyesinde TÜBİTAK … programı kapsamında yürütülen Ar-Ge faaliyetinde fiilen çalışmaları ile 4691 ve 5746 sayılı Kanunlarda yer alan diğer şartların da sağlanması kaydıyla, yapılan ücret ödemelerine ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır.

…

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.