Damga Vergisi Kanunu düzenlemelerine göre vergiyi doğuran olay, Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtların imzalanması veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenmesi ile gerçekleşmekte olup 3568 sayılı Kanun kapsamında düzenlenen hizmet sözleşmelerinin birden fazla yılı kapsayacak şekilde düzenlenmesi durumunda, damga vergisi matrahını yıl sayısının sözleşmedeki bir yıllık tutarla çarpılması sonucunda
bulunacak tutar oluşturmaktadır. Yıllık olarak düzenlenen hizmet sözleşmesinin izleyen yıllarda kendiliğinden uzaması ve ayrıca bir sözleşme düzenlenerek imzalanmaması veya şerh konulmaması durumunda ise damga vergisi hesaplanmamaktadır.
ÖRNEK 1:
Meslek mensubu (A), 31.1.2018 tarihinde 2018 yılına ilişkin olarak müşterisiyle aylık KDV
dahil 236 TL ödemeli hizmet sözleşmesi yapmıştır. Bu durumda KDV hariç ücret tutarı 200
TL’dir. Bu sözleşmeye ilişkin damga vergisi matrahının ise (200 x 12 =) 2.400 TL olarak
hesaplanması ve bu tutarın beyan edilmesi gerekmektedir.
2. Sözleşmenin birden fazla yılı kapsayacak şekilde düzenlenmesi durumunda, vergiyi
doğuran olay kağıdın düzenlenmesi ve imzalanması durumunda meydana geldiğinden
yıl sayısının sözleşmedeki bir yıllık tutarla çarpılması sonucunda bulunacak tutar damga
vergisinin matrahını oluşturacaktır.
ÖRNEK 2:
Örnek 1’deki sözleşmenin, üç yıl için yapıldığına ilişkin sözleşmede açıkça hüküm bulunması durumunda damga vergisi matrahı ((200 x 12) x 3) = 7.200 TL olacaktır.
3. Sözleşmenin yıllık olarak düzenlenmesi durumunda geçerli olduğu yıla ilişkin damga
vergisinin hesaplanıp beyan edilmesinden sonra sözleşmede “Maliye Bakanlığı’nca
çıkarılıp Resmi Gazetede yayımlanan Asgari Ücret Tarifesinde yer alan tutarlar üzerinden
her yıl kendiliğinden yenilenir” hükmünün bulunması, izleyen yılda bu hükmün
uygulanması ve ayrıca bir sözleşmenin ya da sözleşmeye atıf yapan ayrı bir kağıdın
taraflarca imzalanmaması durumunda izleyen yıllarda vergiyi doğuran olayın
gerçekleşmemesi dolayısıyla damga vergisi hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.
ÖRNEK 3:
Meslek mensubu (A)’nın, müşterisiyle Örnek 1’de yer alan 31.1.2018 tarihinde yaptığı aylık 236 TL ücretli sözleşmenin dönemi 1.1.2018-31.12.2018 tarihi olarak belirtilmiş ve
sözleşmede “Maliye Bakanlığı’nca çıkarılıp Resmi Gazetede yayımlanan Asgari Ücret
Tarifesinde yer alan tutarlar üzerinden her yıl kendiliğinden yenilenir” hükmüne yer verilmiş ve 2019 ve izleyen yıllarda ayrıca bir sözleşme ve/veya ek protokol imzalanmamıştır.
Bu durumda 2018 yılı için damga vergisi matrahı (200 x 12 =) 2.400 TL’dir. 2019 ve izleyen yıllarda ayrıca damga vergisi açısından vergiyi doğuran olay gerçekleşmediğinden damga vergisi hesaplanmasına ve beyan edilmesine gerek bulunmamaktadır.
4. İradi olarak Asgari Ücret tarifesinin üzerinde bir tutarın belirlenip, Sözleşmenin özel
hükümler başlığı bölümüne “bu tarife önümüzdeki yıllarda Asgari Ücret Tarifesinden az
olmamak üzere kendiliğinden TÜİK tarafından ilan edilen Yİ-ÜFE oranından yenilenir.”
gibi özel bir hükmün yer alması ve sözleşmenin her yıl kendiliğinden yenilenmesi ve
ayrıca sözleşmenin kağıt ortamında imzalanmaması durumunda vergiyi doğuran olay
gerçekleşmediğinden damga vergisi hesaplanmasına ve beyan edilmesine gerek
olmadığı değerlendirilmektedir.
5. Çok yıllı sözleşmelerde her yıl sözleşmenin yeniden imzalanması durumunda, yeni bir
kağıt düzenlenip imzalanmış olduğu kabul edileceğinden sözleşmenin toplam tutarı
üzerinden yeniden damga vergisi hesaplanması gerekir. Ancak daha önceki yılda
düzenlenen ve sözleşme tutarı belli olduğu için üzerinden damga vergisi hesap edilen
tutara ek tutarı içeren yeni sözleşme düzenlenirse, bu durumda sadece bu fark tutar
üzerinden damga vergisi hesaplanacaktır.
ÖRNEK 4:
Meslek mensubu (A)’nın, müşterisiyle 31.1.2018 tarihinde yaptığı KDV dahil aylık 236 TL
ücretli sözleşmenin dönemi 1.1.2018-31.12.2018 tarihi olarak belirtilmiş ve sözleşmede “bu tarife önümüzdeki yıllarda Asgari Ücret Tarifesinden az olmamak üzere kendiliğinden TÜİK tarafından ilan edilen Yİ-ÜFE oranından yenilenir.” hükmüne yer verilmiştir.
2019 yılında asgari ücret tarifesi artışları %10 oranında, enflasyondan dolayı sözleşmede yer alan ücret artışı ise %15 oranında gerçekleşmiştir. Taraflar 2019 yılında ayrıca bir sözleşme ve/veya ek protokol imzalamamışlardır.
Bu durumda 2018 yılı için damga vergisi matrahı (200 x 12 =) 2.400 TL olarak tespit edilerek üzerinden hesaplanan damga vergisi beyan edilecek olup, 2019 yılı için ayrıca damga vergisi hesaplanmasına ve beyanına gerek bulunmamaktadır.
ÖRNEK 5:
Örnek 4’teki olayda 2019 yılında enflasyon artışının %10 buna karşılık asgari ücret tarifesi
artışının %20 olduğunu varsayalım. Bu durumda enflasyon kaynaklanan artışa göre aylık ücret (brüt 259,6 TL) KDV hariç 220 TL, ancak verilen hizmet bedeli Asgari Ücret Tarifesi’ne göre (brüt 283,2 TL) KDV hariç 240 TL olmuştur. Bu durumda ayrıca bir sözleşme düzenlenmesi gerekmektedir.
(A)’nın sadece aylık 20 TL için ek sözleşmesi/protokolü düzenleyerek imzalaması durumunda, (20 x 12 =) 240 TL’nin bu sözleşmenin damga vergisi matrahını oluşturması gerekmektedir.
(A)’nın bu yıl için aylık net 240 TL’yi içeren yeni bir sözleşme imzalaması durumunda ise damga vergisi matrahının (240 x 12=) 2.880 TL olarak hesaplanması gerekmektedir.
Meslek mensuplarımızın müşterileri ile aralarında düzenleyecekleri sözleşmelerde yukarıda yer alan hususlara dikkat etmeleri gerekmekle birlikte Birliğimiz meslek mensuplarımıza yıllık sözleşme yapmalarını önermektedir.
Kaynak: TURMOB
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
