Ana Sayfa SGK Tarım sigortası nedir? (SGK)

Güncel

Tarım sigortası nedir? (SGK)

Haziran 12, 2019

2112

SGK Tarım sigortası nedir?

Tarım Sigortası

2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılar

2926 Sayılı Kanunun “Malullük Aylığının Hesaplanması” başlıklı 14 üncü, “Yaşlılık Aylığının Hesaplanması” başlıklı 18 inci ve “Ölüm Aylığının Hesaplanması” başlıklı 24 üncü maddeleri hariç diğer maddelerinin tamamı 4956 sayılı Kanunla 2/8/2003 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılarak, bunlar hakkında 1479 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaya başlanmıştır.

Diğer taraftan, Kanun ile 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun tamamı yürürlükten kaldırılmıştır.

2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılar Kanunun tümüyle mülga olması nedeniyle Kanunun 4/1-(b) bendinin (4) numaralı alt bendinde sigortalı sayılmışlar ve sigortalılıkları bu kapsamda devam ettirilmiştir.

2925 sayılı Kanun uygulamaları

2008/Ekim ayı başı itibariyle yürürlüğe giren Kanunun 106 ncı maddesinin 6 ncı fıkrası ile 2925 sayılı Kanunun; 1-5, 13-17, 33 üncü maddeleri ile yaşlılık sigortasından toptan ödeme yapılmasına ilişkin 24 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmış, 6111 sayılı Kanun gereğince de 35 inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

Ayrıca, 2925 sayılı Kanunun;

Prim ödemelerine ilişkin 6 ncı maddesinin (a) bendi “a) Primlerini gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ait olduğu yılı takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar ödemeyenlerin o yılın bir Ocak gününden itibaren,”

Yaşlılık aylığına ilişkin 21 inci maddesi “MADDE 21- Yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan sigortalıya, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 29 uncu maddesinde belirtilen esaslara göre aylık bağlanır.”,

Prim oranlarına ilişkin 30 uncu maddesi “MADDE 30- Bu Kanunun gerektirdiği her türlü yardım ve ödemeler için sigortalılardan % 12,5’i genel sağlık sigortası primi olmak üzere % 32,5 oranında prim alınır.”

Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde 506 sayılı Kanunun hangi maddelerinin uygulanacağına ilişkin 39 uncu maddesi “a) Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 13, 14, 19, 20, 21, 22, 25, 26, 27, 28, 31, 33, 34, 35, 36, 54, 55, 57, 58, 59, 60, 61, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73,76, 77,78, 88, 89, 94, 95, 96, 97, 100 ve 101 inci, geçici 5 inci maddeleri ile 41 inci maddenin (b) bendi,” şeklinde değiştirilmiştir.

Buna göre, Kanunun yürürlüğe girdiği 2008/Ekim ayı başından itibaren 2925 sayılı Kanuna göre sigortalı tescili yapılmayacak, ancak, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sigortalığı devam edenler Kanuna göre 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılarak bu sigortalılar ile bunların hak sahiplerinin her türlü hak ve yükümlülükleri, Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri hariç olmak üzere 2925 sayılı Kanuna göre devam edecektir. Bunların diğer sigortalılık statülerine tabi çalışmalarından dolayı sigortalılıklarının sona ermesi durumu hariç olmak üzere 2925 sayılı Kanun kapsamından çıkmaları halinde, bir daha bu Kanun kapsamına alınmaları mümkün olmayacaktır.

Prim gün sayıları ve prim oranları

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 2925 sayılı Kanuna tabi olan sigortalılardan 1/10/2008 tarihinden sonra alınacak primlerin hesabına esas tutulan günlük kazanç Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazancın alt sınırıdır. Prime esas alt sınırı üzerinden % 12.5’i genel sağlık sigortası primi olmak üzere % 32.5 oranında prim alınacaktır.

2925 sayılı Kanunun 32 nci maddesi gereğince alınacak prim ve yapılacak yardımların hesabında esas tutulacak gün sayısı, primi ödenmiş her ay için on beş, bir tam yıl için 180 gün olarak değerlendirilmektedir.

Primi ödenmiş ayın prim ödeme gün sayısı, ayın on altısından itibaren tam ay gibi kabul edilecektir.

Ancak, 6111 sayılı Kanunun 52 nci maddesi ile Kanuna geçici 29 uncu madde eklenmiş olup, 1/3/2011 tarihinde yürürlüğe giren anılan madde ile;

Bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren ek 5 inci ve ek 6 ncı maddeleri kapsamındaki sigortalılardan, bu maddenin yürürlüğe girdiği yıl için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının on sekiz katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere prim alınacağı, 1/5/2008 ila 30/9/2008 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanlar hakkında da bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren birinci fıkra ile ek 5 inci madde hükümlerinin uygulanacağı” öngörülmüştür.

Buna göre, 1/3/2011 tarihinden itibaren 1/5/2008 ila 30/9/2008 tarihleri arasında ilk defa 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olarak tescil edilip sigortalılığı devam edenler, 2011/Mart ayından itibaren 6111 sayılı Kanunla yapılan değişiklik gereğince 2011 yılında prime esas günlük kazanç alt sınırının on sekiz katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere prim ödeyecek, ancak bunların aylık bağlamaya esas prim gün sayıları tam ay sigortalılık halinde 30 gün, aylık bağlamaya esas kazançları ise fiilen bildirilen kazanç üzerinden dikkate alınacaktır. Ayrıca, bunlar hakkında ek 5 inci madde hükümleri uygulanacak ve aylık bağlama şartları Kanunun 28 inci maddesine göre tespit edilecektir.

2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 1/5/2008 tarihinden önce başlayıp 1/3/2011 tarihinden sonra da devam edenler hakkında 2925 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edileceğinden bu kapsamdaki sigortalılığı sona ermeyenlerin ek 5 inci madde kapsamında sigortalılıkları başlatılmayacak ve bunlar 15 gün üzerinden prim ödemeye devam edecek olup, aylık bağlama şartları da 2925 sayılı Kanuna göre belirlenecektir.

1/5/2008 öncesi herhangi bir sosyal güvenlik kanununa tabi hizmeti bulunmayıp, ilk defa 1/5/2008-30/9/2008 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olup sigortalılıkları Kanunun ek 5 inci maddesinin yürürlük tarihi olan 1/3/2011 tarihi itibariyle devam edenler;

1/5/2008-28/2/2011 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi, 1/3/2011 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında 4/1-(a) statüsünde, sigortalı sayılacaktır. 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirme yapılırken bu statüler dikkate alınacaktır.

Ancak, 1/5/2008 öncesinde mülga kanunlara tabi sigortalılık süresi bulunup, son yedi yıllık fiili hizmet süresi içerisinde en fazla Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında hizmeti bulunanlara 4/1-(a) kapsamında aylık bağlanacağından, aylığa hak kazanma koşulları 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesi hükümlerine göre belirlenecektir.

Örnek 1: Sigortalı ilk defa 1/1/1989 tarihinde 506 sayılı Kanuna tabi olarak işe girmiş ve 1994 yılına kadar çalışmıştır. Daha sonra, 1999-2004 tarihleri arasında Bağ-Kur kapsamında, 1/1/2008 tarihinde yeniden 4/1-(a) kapsamında, 1/3/2011-30/8/2011 tarihleri arasında da Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sigortalı olmuş ve aynı tarih itibariyle tahsis talebinde bulunmuştur. Sigortalıya aylık bağlanacak statü tespit edilirken son yedi yıllık fiili hizmet süresi içerisinde en fazla 4/1-(a) kapsamında hizmeti bulunduğundan, 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesi hükümlerine göre aylık bağlanacaktır. (Değişik: “2011/58 Sayılı Genelgede Değişiklik Yapılması” konulu, 12/10/2011 tarihli ve 2011/64 sayılı Genelge).

Örnek 2: Sigortalı 1/1/1985-20/5/2000 tarihine kadar 2925 sayılı Kanun kapsamında, 1/1/2002-31/8/2008 tarihleri arasında 2926 sayılı Kanun kapsamında, 1/5/2011-30/11/2014 tarihleri arasında Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sigortalı olmuş ve 30/11/2014 tarihinde tahsis talebinde bulunmuştur. Bu durumda, sigortalıya 4/1-(a) kapsamında aylık bağlanacak olup, aylığa hak kazanma koşulları; sigortalının sigortalılık başlangıç tarihinin 2008/Ekim ayı başından önce olması nedeniyle 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci madde hükümlerine göre tespit edilecektir.

Örnek 3: Sigortalı ilk defa 1/6/2008 tarihinde 2925 sayılı Kanun kapsamında tarım sigortalısı olmuş, 1/3/2011 tarihi itibariyle Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sigortalılığı devam etmiş ve sigortalı 30/9/2032 tarihinde tahsis talebinde bulunmuştur. Sigortalılık başlangıç tarihi 1/10/2008 tarihinden önce olduğundan 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre aylık bağlanacak statü belirlenecek ancak, ilk sigortalılık başlangıcı 1/5/2008 tarihinden sonra olduğundan aylığa hak kazanma koşulları Kanunun 28 inci maddesi hükümlerine göre tespit edilecektir.

Çalışmaların bir kısmının 2925 sayılı Kanun kapsamında bir kısmının ise ek-5 inci madde kapsamında geçmiş olması halinde bunlar farklı statüler olduğu için 2829 sayılı Kanun gereğince hizmetler ayrı ayrı değerlendirilerek aylık bağlanacak statü ve şartları buna göre belirlenecektir.

2925 sayılı Kanuna göre sigortalı ve hak sahiplerinin sigortalı emeklilik mevzuatı yönünden hak ve yükümlülükleri aşağıda açıklanmıştır.

İş kazası ve meslek hastalığı sigortası

2925 sayılı Kanunun 7 nci maddesine göre iş kazaları ile meslek hastalıkları halinde sağlanan yardımlar şunlardır:

Sağlık yardımı yapılması,
Sürekli iş göremezlik hallerinde gelir verilmesi,
Protez araç ve gereçlerinin sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi,
Cenaze masrafı karşılığı verilmesi,
Sigortalının ölümünde hak sahiplerine gelir bağlanması.

Bu yardımlardan yararlanılabilmesi için iş kazasının olduğu tarihten en az üç ay önce sigortalının tescil edilmiş olması ve sigortalılığın sona ermemiş bulunması şarttır.

2925 sayılı Kanuna göre bağlanacak sürekli iş göremezlik gelirlerinde Kanuna göre hesaplanan gelir paralelinde uygulama yapılacak ancak, Kanundan farklı olarak sürekli iş göremezlik gelirlerinden yapılacak indirimlerde hekim tavsiyelerine uymazlıkta en fazla % 50 indirim yapılacak; Kurumca teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortalıya gelir bağlanmayacaktır.

Bunun dışında gelirlerde alt sınır uygulaması, gelirin başlangıcı, kesilmesi ve zamanaşımı uygulamaları Kanun uygulamalarına paraleldir.

2925 sayılı Kanunda iş kazası ve meslek hastalığına ilişkin maddeler yürürlükte bırakıldığından bu sigorta kolundan yararlanmak için, sigortalının olay tarihinden üç ay önce tescil şartı aranacaktır.

Ölüm geliri

Ölüm gelirine hak kazanma, başvuru, ölüm gelirinin hesaplanması, başlangıcı ve hak sahiplerine paylaştırılması, kesilmesi, yeniden başlaması ve durum değişiklikleri Kanuna göre bağlanan ölüm gelirleri için geçerli olan usul ve esaslar çerçevesinde sonuçlandırılacaktır.

2925 sayılı Kanunun 7 nci maddesi gereğince iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine cenaze ödeneği verilecek, ölüm geliri alırken evlenen kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmeyecektir.

Kanunla ana ve babaya iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm nedeniyle ölüm geliri bağlanması imkanı getirilmiş olup Kanunda öngörülen şartları yerine getiren ana babaya ölüm geliri bağlanacaktır.

Malullük sigortası

Kanunun 26 ncı maddesinde sayılan malullük aylığına hak kazanma koşulları, 2925 sayılı Kanuna göre bağlanacak aylıklar için de geçerli olup, buna göre, sigortalının;

Kanunun 25 inci maddesine göre malul sayılması,

En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,

Kurumdan yazılı istekte bulunması, şarttır.

2925 sayılı Kanuna göre malullük aylığı alan sigortalının;

4/1-(a) kapsamında çalışması halinde, aylığı kesilecek, prime esas kazançları üzerinden tüm sigorta kollarına tabi prim alınacaktır.
4/1-(b) kapsamında çalışması halinde, malullük aylığı ödenmeye devam Malullük aylığından sosyal güvenlik destek primi kesilecektir. Prim oranı 2008 yılı için % 12, 2009 için % 13, 2010 yılı için % 14 ve 2011 yılı ve sonraki yıllar için % 15’tir. Muhtarlar ve tarım işlerinde çalışanlardan SGDP kesilmeyecektir.
4/1-(c) kapsamında çalışması halinde aylığı

Yaşlılık sigortası

2925 sayılı Kanuna göre yaşlılık sigortasından aylığa hak kazanma koşulları

8/9/1999 (hariç) tarihinden önce sigortalı olanlar,
1/10/1999 (dahil) ila 30/4/2008 (dahil) tarihleri arasında sigortalı olanlar,
30/4/2008 (hariç) sonrasında sigortalı olanlar, için aşağıdaki şeklinde belirlenecektir.

8/9/1999 (hariç) tarihinden önce sigortalı olanlar

4447 sayılı Kanunla 2925 sayılı Kanuna eklenen geçici 2 nci maddenin;

(A) bendine göre 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 8/9/1999 tarihinde 13 yıl ve daha fazla sigortalılığı bulunanlar; en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün koşulunu yerine getirdikleri zaman yaşlılık aylığından
4759 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 23/5/2002 tarihinde (A) bendi kapsamında olanlar hariç, sigortalılık süresi 13 yıl (dahil) ve daha fazla olanlar için aşağıdaki tabloda belirtilen kademeli geçiş süreci öngörülmüştür.

2925 SK/Geçici 2-B’ye göre yaşlılık aylığına hak kazananlar

23/05/2002 tarihindeki sigortalılık süresi/sigortalılık süresinin başlangıcı		Tahsis talep tarihindeki en az
		Yaşı		Sigortalılık süresi	Gün sayısı
		Kadın	Erkek
13 yıl (dahil)-15 yıl 8 ay 15 gün 09/09/1986-23/05/1989	40		44	15	3600
12 yıl 3 ay (dahil)-13 yıl 24/05/1989-23/02/1990	41		45	15	3600
11 yıl 6 ay (dahil)-12 yıl 3 ay 24/02/1990-23/11/1990	42		46	15	3600
10 yıl 9 ay (dahil)-11 yıl 6 ay 24/11/1990-23/08/1991	43		47	15	3600
10 yıl (dahil)-10 yıl 9 ay 24/08/1991-23/05/1992	44		48	15	3600
9 yıl 3 ay (dahil)-10 yıl 24/05/1992-23/02/1993	45		49	15	3600
8 yıl 6 ay (dahil)-9 yıl 3 ay 24/02/1993-23/11/1993	46		50	15	3600
7 yıl 9 ay (dahil)-8 yıl 6 ay 24/11/1993-23/08/1994	47		51	15	3600

23/05/2002 tarihindeki sigortalılık süresi/sigortalılık süresinin başlangıcı		Tahsis talep tarihindeki en az
		Yaşı		Sigortalılık süresi	Gün sayısı
		Kadın	Erkek
7 yıl (dahil)-7 yıl 9 ay 24/08/1994-23/05/1995	48		52	15	3600
6 yıl 3 ay (dahil)-7 yıl 24/05/1995-23/02/1996	49		53	15	3600
5 yıl 6 ay (dahil)-6 yıl 3 ay 24/02/1996-23/11/1996	50		54	15	3600
4 yıl 9 ay (dahil)-5 yıl 6 ay 24/11/1996-23/08/1997	51		55	15	3600
4 yıl (dahil)-4 yıl 9 ay 24/08/1997-23/05/1998	52		56	15	3600
3 yıl 3 ay (dahil)-4 yıl 24/05/1998-23/02/1999	53		57	15	3600
2 yıl 8 ay 15 gün (dahil)-3 yıl 3 ay 24/02/1999-08/09/1999	54		58	15	3600

1/10/1999 (dahil) ila 30/4/2008 (dahil) tarihleri arasında sigortalı olanlar

İlk defa 1/10/1999 (dahil) ila 30/4/2008 (dahil) tarihleri arasında sigortalı olanların yaşlılık aylığına hak kazanması için;

Kadın ise 58 yaşını, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması,
15 yıldan beri sigortalı olması
En az 3600 gün prim ödemiş olması
Kurumdan yazılı istekte bulunması, şartlarını yerine getirmesi

30/4/2008 (hariç) sonrasında sigortalı olanlar

İlk defa 1/5/2008 tarihinden sonra 2925 sayılı Kanuna tabi olanlara kadın ise 58, erkek ise

60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7200 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olması şartı ile yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

Kadın sigortalılar için 58, erkek sigortalılar için 60 olarak öngörülen yaş hadlerinin, 7200 prim gün sayısı koşulunun 1/1/2036 tarihinden sonra yerine getirilmesi halinde, gün koşulunun yerine getirildiği tarih aralığındaki yaş hadleri esas alınarak aylığa hak kazanma koşulları belirlenecektir.

Yine Kanunun 28 inci maddesinin üçüncü fıkrasında; ikinci fıkrada belirlenen yaş hadlerine 65 yaşı geçmemek üzere, üç yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla da yaşlılık aylığı bağlanabilecektir.

Yaşlılık aylığının kesilmesi

2925 sayılı Kanuna göre yaşlılık aylığı alan sigortalının;

4/1-(a) kapsamında çalışması halinde, tercihine bakılmaksızın aylığı kesilmeyerek prime esas kazançları üzerinden % 30 ve kısa vade sigorta primi olmak üzere sosyal güvenlik destek primi

4/1-(b) kapsamında çalışması halinde, yaşlılık aylığı ödenmeye devam edilecek, yaşlılık aylığından sosyal güvenlik destek primi Prim oranı 2008 yılı için % 12, 2009 için % 13, 2010 yılı için % 14 ve 2011 ve sonraki yıllar için % 15 tir. Muhtarlar ve tarım işlerinde çalışanlardan SGDP kesilmeyecektir.

4/1-(c) kapsamında çalışması halinde, kamu işyerinde çalıştığı için 5335 sayılı Kanun gereği aylığı kesilecek ve hakkında tüm sigorta kolları uygulanacaktır.

Ölüm sigortası

Kanunla 2925 sayılı Kanunda ölüm aylığına hak kazanma koşullarından sigortalıya ilişkin şartlarda herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.

18/10/2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe giren 5561 sayılı Kanun ile 2925 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinin (a) bendi yeniden düzenlenerek; ölüm aylığı bağlanmasında 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödemiş olma şartı getirilmiş, 506 sayılı Kanuna eklenen geçici 93 üncü madde ile de 18/10/2006 tarihinden önce ölen sigortalıların hak sahiplerine müracaatları halinde, söz konusu şartlarla aylık bağlanmasına imkan sağlanmıştır.

Buna göre, ölen sigortalının hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi için,

– 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinde en az 900 gün prim ödemiş olan,

Malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken veya yazılı olarak istekte bulunup malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazandıktan sonra ölen,
Bağlanmış bulunan malullük veya yaşlılık aylıkları kesilmiş olan sigortalılardan ölen, sigortalının hak sahiplerine yazılı istekleri üzerine aylık bağlanacaktır.

2925 sayılı Kanunun yürürlükte bırakılan 25 inci maddesine göre ölüm sigortasından sağlanan yardımlar içerisinde ana ve babaya aylık bağlanması ve toptan ödeme yapılması bulunmamaktadır. Bunun dışında, hak sahiplerine ilişkin koşullar, ölüm aylığının başlangıcı, kesilmesi, hesaplanması ve yeniden bağlanmasına ilişkin tüm uygulamalar Kanunla getirilen düzenlemelere paralel yürütülecektir.

Toptan ödeme ve ihya

Kanunun yürürlüğe girdiği 2008/Ekim ayından önceki uygulamada, yapılan toptan ödemeler ihya edilememekte iken, Kanun ile yaşlılık ve ölüm toptan ödemeleri için ihya olanağı sağlanmıştır.

2925 sayılı Kanunun yaşlılık toptan ödemesine ilişkin 24 üncü maddesi yürürlükten kaldırıldığından ve uygulama Kanuna paralel düzenlendiğinden, Kanunun yürürlüğe girdiği 2008/Ekim ayı itibariyle yaşlılık toptan ödemesi talebinde bulunanların primlerinin 2/3 ü yerine tamamı yaşlılık toptan ödemesi olarak ödenecektir.

Ölen sigortalının ana ve babasına ölüm sigortasından aylık bağlanmadığı gibi toptan ödeme de yapılmayacaktır.

Evlenme ve cenaze ödenekleri

2925 sayılı Kanun gereğince hak sahibi kız çocuklarına evlenme ödeneği ödenmeyecektir.

Cenaze masrafı karşılığı yalnızca iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölüm halinde ödenecektir.

Kanunun Ek 5 inci maddesine tabi sigortalılar (Tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar)

6111 sayılı Kanunun 25 inci maddesi ile Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan “Kamu idareleri” ibaresi “Kamu idarelerinde ve Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında sayılanlar” şeklinde ve “belgeleyenler,” ibaresi “belgeleyenler ile 65 yaşını dolduranlardan talepte bulunanlar,” şeklinde değiştirilmiştir.

Ek 5 inci maddeye göre, Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi gereğince, 1/3/2011 tarihinden itibaren kamu idarelerinde tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar hariç olmak üzere tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılmıştır.

Haklarında uygulanan sigorta kolları, prim oranları ve prime esas kazançları

Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamındaki sigortalılar 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılacaklar; bunlar hakkında Kanunun kısa vadeli sigorta kolları bakımından yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, uzun vadeli sigorta kolları yönünden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanacaktır.

Bu madde kapsamındaki sigortalılar, 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalı tarafından belirlenen günlük kazancın otuz katının % 34,5 i oranında prim ödeyeceklerdir. Bunun % 20 si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, % 12,5 i genel sağlık sigortası, % 2 si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primidir.

Diğer taraftan, 6111 sayılı Kanunun 52 nci maddesi ile Kanuna geçici 29 uncu madde eklenmiş olup, 1/3/2011 tarihinde yürürlüğe giren anılan madde ile;

“Bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren ek 5 inci ve ek 6 ncı maddeleri kapsamındaki sigortalılardan, bu maddenin yürürlüğe girdiği yıl için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının on sekiz katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere prim alınacağı,” öngörülmüştür.

Bu itibarla, Kanuna eklenen geçici 29 uncu madde gereği, 1/3/2011 tarihinden geçerli olmak ek 5 inci madde kapsamındaki sigortalılardan Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının on sekiz katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere prim alınacaktır.

Diğer bir ifadeyle, bu madde kapsamındaki sigortalılardan 1/3/2011 tarihinden itibaren 2011 yılında 18, takip eden yıllarda da birer gün artırılarak 30 günü geçmemek üzere prime esas kazanç alt sınırı üzerinden, 30 gün uygulamasına geçildiği yıldan itibaren alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalı tarafından belirlenen günlük kazanç üzerinden prim alınacak ancak, gün sayısının 18’den başlayıp 30 güne tamamlandığı kademeli geçiş sürecinde ödenen primler, aylık bağlama işlemlerinde; gün sayısı yönünden 30 gün, kazançlar yönünden ise fiilen ödenen kazanç tutarları dikkate alınacaktır. Ancak, aylık bağlama şartları Kanunun 28 inci maddesine göre tespit edilecektir.

1/5/2008-28/2/2011 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi,

1/3/2011 tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında 4/1-(a) statüsünde,

sigortalı sayılacaktır. 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirme yapılırken bu statüler dikkate alınacaktır.

Tahsis yardımlarından yararlanma şartları

Bu madde hükümlerine tabi sigortalıların iş kazası ve meslek hastalığı sigorta kollarından sağlanan yardımlardan yararlanabilmeleri için iş kazasının olduğu tarihten en az on gün önce tescil edilmiş olmaları ve sigortalılıklarının sona ermemiş olması, bu Kanuna göre iş kazası veya meslek hastalığından dolayı geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi veya sürekli iş göremezlik geliri ya da malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanabilmesi için prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartı aranacaktır.

Bu madde kapsamındaki sigortalılar ile ilgili olarak bu maddede aksine hüküm bulunmaması kaydıyla Kanunun ilgili hükümleri uygulanacaktır.

Kamu idarelerinin tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalıştırılanlar 4/1-(a) kapsamında sigortalı olduğundan bunlar hakkında bu madde hükümleri uygulanmayacaktır.

Kanunun Ek 6 ncı maddesine tabi sigortalılar

6111 sayılı Kanunun 51 inci maddesi ile Kanuna bazı kısmi süreli çalışanların sigortalılıklarını düzenleyen ek 6 ncı madde ilave edilmiştir.

Buna göre; ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan; film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlardan çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişilerin sigortalılıklarının, bu madde kapsamında kendileri tarafından 30 gün üzerinden prim ödemeleri suretiyle sağlanmasına imkan sağlanmış ve bu madde kapsamında ödenen primlerin, Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalılık olarak değerlendirilmesi öngörülmüştür.

Dolayısıyla, 1/3/2011 tarihinden itibaren Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamında sigortalıların tahsis uygulamaları Genelgenin 3.1 bölümünde açıklanan usul ve esaslar doğrultusunda yapılacaktır.

Kaynak: SGK Genelge
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.