KONU: Somut Olayda; Mahkemece Feshin Sendikal Sebebe Dayanıp Dayanmadığı Hususunda Yapılan Araştırma Ve İnceleme Yetersizdir. Dosya İçeriğine Göre, Sendikanın Yetki Tespiti Başvurusunda Bulunup Bulunmadığı Ve Yetki Alıp Almadığı İle İşyerinde Fesih Tarihinde İşyerinde Çalışan Ve Sendikaya Üye Olan İşçilerin Sayısı, Hangi Tarihlerde Üye Oldukları, Üyelikten Çekilen İşçilerin Olup Olmadığı, İşyerinde Önceki Dönemlerde Toplu İş Sözleşmelerinin Bağıtlanıp Bağıtlanmadığı, Yeni İşçi Alınıp Alınmadığı Ve Alınmışsa Yeni İşçilerin Sendikalı Olup Olmadığı Dosya İçeriğinden Anlaşılamamaktadır. Feshin Sendikal Sebebe Dayanıp Dayanmadığı Hususunun Kuşkuya Yer Vermeyecek Şekilde Açıklığa Kavuşturulması İçin Belirtilen Yönlerden Gerekli Araştırmaya Gidilmeli Ve Toplanacak Deliller Dosya İçeriği İle Yeniden Bir Değerlendirmeye Tabi Tutularak Sonucuna Göre Bir Karar Verilmelidir.
İLGİLİ KANUN MADDELERİ:
4857/md.18,20,21
6356/md.25.
DAVA:
Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacı vekili; iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli ve haklı sebep olmadan sendika üyeliği sebebi ile feshedildiğini belirterek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine, dört aylık boşta geçen süre ücretinin ve işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminatın feshin sendikal sebeple yapılması sebebi ile bir yıllık brüt ücreti tutarında belirlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI CEVABININ ÖZETİ:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin İş Kanunu’nun 25/II-(h) madde ve bendi uyarınca haklı sebeple feshedildiğini, feshin sendikal sebeple yapıldığı iddialarının doğru olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
MAHKEME KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, davalı tarafından çalışma şartlarında yapılan esaslı değişikliğin keyfi biçimde ve yıldırma amaçlı olarak uygulandığı ve feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
TEMYİZ:
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
GEREKÇE:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun “sendika özgürlüğünün güvencesi” başlıklı 25. maddesinin birinci fıkrasına göre; İşçilerin işe alınmaları, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri, belli bir sendikadaki üyeliği sürdürmeleri veya üyelikten çekilmeleri veya herhangi bir sendikaya üye olmaları veya olmamaları şartına bağlı tutulamaz; üçüncü fıkrasına göre; işçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde işçi kuruluşlarının faaliyetlerine katılmaları veya sendikal faaliyette bulunmalarından dolayı işten çıkarılamaz veya farklı işleme tabi tutulamaz. Aynı maddenin beşinci fıkrasına göre ise sendikal sebeple iş sözleşmesinin feshi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunu’nun 18, 20. ve 21. madde hükümlerine göre dava açabilir ve iş sözleşmesinin sendikal sebeple feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanun’un 21. maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir.
Somut olayda; mahkemece feshin sendikal sebebe dayanıp dayanmadığı hususunda yapılan araştırma ve inceleme yetersizdir. Dosya içeriğine göre, sendikanın yetki tespiti başvurusunda bulunup bulunmadığı ve yetki alıp almadığı ile işyerinde fesih tarihinde işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı dosya içeriğinden anlaşılamamaktadır. Feshin sendikal sebebe dayanıp dayanmadığı hususunun kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulması için belirtilen yönlerden gerekli araştırmaya gidilmeli ve toplanacak deliller dosya içeriği ile yeniden bir değerlendirmeye tabi tutularak sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Öte yandan, yukarıdaki hususların araştırması sonucu feshin sendikal nedene dayandığının ispatlanamaması halinde; iş güvenliği uzmanı, gıda mühendisi ve insan kaynakları uzmanından oluşacak bilirkişi heyetinden rapor alınarak feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı tespit edilmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 14.03.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.
Kaynak: Yargıtay-22. Hukuk Dairesi-E. 2016/3416-K. 2016/7797-T. 14.03.2016
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
