(GİB – ÖZELGE)
Konu: Satış faaliyetleri çerçevesinde yapılan bedelsiz teslimlerin gider yazılıp yazılmayacağı, fatura nizamı ve KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ile seramik üretiminde faaliyet gösteren firmanızın satış faaliyetleri çerçevesinde bayilerinizin satış merkezlerinin görünümünü, firmanız bünyesinden tedarik ettiğiniz mamuller ile bedelsiz olarak yenilediğinizi, rekabet koşulları çerçevesinde showroom uygulaması olarak adlandırılan bu uygulamanın görselliğin önem arz ettiği seramik satışlarında zaruret haline geldiğini, bayi satış merkezinin büyüklüğüne göre bu uygulamanın tutarının oldukça yüksek rakamlara ulaştığını, karşılıklı anlaşmalar ile söz konusu tutarların bir kısmının bayilerinize fatura edildiğini, kalan kısmının ise firmanızca karşılandığını belirtilerek, bedelsiz teslimler için fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği, fatura düzenlenmesi durumunda ise faturanın hangi bedel üzerinden düzenleneceği ile KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı, bu teslimlere ait tutarların gider yazılıp yazılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
1- KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6’ncı maddesinin birinci fıkrasıyla kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı belirtilmiş, maddenin ikinci fıkrasıyla da safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde de ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde indirilebileceği hüküm altına alınmış olup pazarlama satış ve dağıtım harcamaları da genel giderler kapsamında değerlendirilmektedir.
Anılan bent hükmü uyarınca, yapılan genel giderlerin indirim konusu yapılabilmesi için, söz konusu giderlerle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında doğrudan ve açık bir illiyet bağının bulunması, giderlerin kanunen kabul edilmeyen giderler dışında kalan, ticari organizasyona bağlı olarak yapılan işletme gideri mahiyetinde olması gerekmekte olup, bu mahiyette olmayan giderlerin ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla, şirketinizin satış faaliyetleri kapsamında showroom uygulaması olarak bayilerin satış merkezlerinin görünümünü bedelsiz olarak yenileyerek çeşitli ürünleri gösterecek şekilde dış cephe, bina içi zemin ve duvarlara seramik uygulaması nedeniyle kullanılan malzemelerin maliyet bedelleri ile diğer harcamaların işletmenizin satışını artırmak amacıyla yapılan pazarlama harcaması olarak kabul edilmesi ve Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkündür.
Öte yandan, satış merkezlerinin görünümünün yenilenmesine yönelik olarak yapılan harcamalardan bayilerinize yansıttığınız tutarların ise gelir olarak dikkate alınacağı tabiidir.
2- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNA GÖRE
KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV ye tabi bulunmaktadır.
50 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/1) bölümünde ise promosyon ürünlerinde KDV uygulamasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Firmaların iktisadi faaliyetini genişletme, emsal işletmelerle rekabet edebilme, üretim veya satışını yaptıkları mallara olan talebi koruma veya artırma amacıyla ürün verilmesi şeklinde gerçekleşen işlemlerde, promosyon ürünü açısından bir bedelsiz teslim söz konusu olmamaktadır. Zira firmanın genişleyen faaliyetiyle bağlantılı olarak işletmede yaratılan katma değer artmaktadır.
Buna göre, firmanız tarafından bayilere ait işyerlerinde showroom inşa edilmesine yönelik olarak yapılan masrafların kısmen aktarılması amacıyla bayilere düzenleyeceğiniz faturalarda, bayilerden tahsil edilen bedeller üzerinden genel oranda KDV hesaplanacaktır. Ancak, showroomlarda sergilenmek üzere numune mallar gönderilmesi firmanızın yarattığı KDV içerisinde vergileneceğinden numune malların emsal bedeli üzerinden KDV hesaplanmayacaktır.
Öte yandan, üretimini ve ticaretini yaptığınız ürünlere olan talebi arttırmak amacıyla bayilik sözleşmesi bulunan firmalara ait işyerlerine yaptırdığınız showroomlar ve buralarda sergilenmek üzere gönderdiğiniz numune mallar için yüklendiğiniz KDV’yi, KDV Kanununun 29 ila 34’üncü maddesinde yer alan hükümler ve 50 Seri No.lu KDV Genel Tebliğindeki açıklamalar çerçevesinde indirim konusu yapabileceğiniz tabiidir.
3- VERGİ USUL KANUNUNA GÖRE
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229’uncu maddesinde, “Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.” hükmü, 230 uncu maddesinin (5) numaralı bendinde ise “… (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan ve taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve taşıtta bulundurulması şarttır…)” hükmü yer almaktadır.
Bu itibarla, şirketinizin satış faaliyetleri kapsamında showroom uygulaması olarak bayilerin satış merkezlerinin görünümünü bedelsiz olarak yenileyerek çeşitli ürünleri gösterecek şekilde dış cephe, bina içi zemin ve duvarlara seramik uygulaması nedeniyle kullanılan malzemeler için fatura düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak, söz konusu malzemelerin tamamı veya bir kısmı için bedel alınması veya yapılan harcamalardan bayilerinize yansıtılan tutarlar için fatura düzenlemeniz gerekmektedir. Ayrıca, söz konusu malzemelerin taşınması esnasında sevk irsaliyesi düzenleneceği tabidir.
Kaynak: Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı
3 Mart 2015 Tarih ve 64597866-vuk-229-26 Sayılı Özelge
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
