İşletme defterinde olan bir mükellef bu yıl kendisine ikamet amaçlı inşaat için arsa aldı ve tapu harcını da arsayı aldığı bedel üzerinden ödedi. Şuan inşaat ruhsatı çıkmak üzeredir. Alınan arsa için ödenen tutarı ve ödemiş olduğu harcı işleme defteri olduğu için mal alışı olarak kayıt yapsam problem olur mu?

Arsa tapu harcını öderken harç makbuzunun yarısı arsa sahibinin adına yarısı da bizim adımıza ödendi arsa sahibine ödenen harcı da mal alışı olarak giderleştirebilir miyim?

Ticari faaliyeti içinde olmayan özel inşaat harcaması olan bu harcamalar gider yazılmaz.

Yapılacak inşaat ticari (satılmak üzere) faaliyet için ise; sadece kendisi adına yapılan harcamalar gider yazılır.

Şirketimizin emlak vergisinin ödemesini yapmıştık. Sonra muaf olduğumuz ortaya çıktı ve ödediğimiz vergi geri iade yapıldı. Ödediğimiz rakamları hesapta takip etmeliyiz?

Ödenen emlak vergisi gider yazılmıştır. İade alınan bu tutar 649 hesaba yazılır.

Özelge: Özel işyeri inşaatının vergilendirilmesi hk.

         Başkanlığımıza vermiş olduğunuz ilgide kayıtlı özelge talep formunuzda, metal işleri (soğuk demircilik) faaliyetinizden dolayı … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … T.C. kimlik numarasında kayıtlı mükellefi olduğunuz, 28/12/2005 tarihinde şahsınıza ait arsa üzerine asma katlı 1 adet iş yeri inşaatına özel inşaat olarak başladığınız belirtilerek, özel bina inşaatınıza ait giderleri metal işleri faaliyeti dolayısıyla tutmakta olduğunuz yasal defterinize kaydetme zorunluluğunuz bulunup bulunmadığının bildirilmesi istenilmektedir.

         193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında, her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş, bu maddenin ikinci fıkrasının (4) numaralı bendinde ise gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleriyle devamlı olarak uğraşanların bu işlerinden elde ettikleri kazancın ticari kazanç sayılacağı, yine aynı Kanunun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde indirilmesinin kabul edileceği hükme bağlanmıştır.

         213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde; “Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.

         Defter tutmak mecburiyetinde olmayan mükellefler vergi matrahlarının tespiti ile ilgili giderlerini tevsike mecburdurlar. (Götürü usulde tespit edilen giderler hariç)…” hükmüne yer verilmiş, “Maliyet Bedeli” başlıklı 262 nci maddesinde ise; maliyet bedelinin, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade edeceği hüküm altına alınmıştır.

         Anılan Kanunun “Gayrimenkuller” başlıklı 269 uncu maddesinde, iktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkullerin maliyet bedelleri ile değerleneceği hüküm altına alınmış ve “Gayrimenkullerde maliyet bedeline giren giderler” başlıklı 270 inci maddesinde ise, Gayrimenkullerde maliyet bedeline, satın alma bedelinden başka, makine ve tesisatta gümrük vergileri, nakliye ve montaj giderleri ile mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsanın tesviyesinden mütevellit giderlerin gireceği, ayrıca noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile Emlak Alım ve Özel Tüketim Vergilerinin maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükelleflerin serbest oldukları hükme bağlanmıştır.

         Aynı Kanunun “İnşa ve imal giderleri’ başlıklı 271 inci maddesinde de, inşa edilen binalarda ve gemilerde, imal edilen makina ve tesisatta, bunların inşa ve imal giderlerinin, satın alma bedeli yerine geçeceği hüküm altına alınmıştır.

         Ticari faaliyet bir tür emek sermaye organizasyonuna dayanmakta olup, kazanç sağlama niyet ve kastının bulunup bulunmaması böyle bir organizasyon tarafından icra edilen faaliyetin “ticari faaliyet” olma niteliğine etki etmemektedir. Ancak bir faaliyetin ticari faaliyet sayılabilmesi için kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle birlikte, faaliyeti icra eden organizasyonun bütün unsurları ile birlikte değerlendirildiğinde kazanç sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği ortaya çıkmaktadır.

         Özel inşaat olarak adlandırılan organizasyonlarda, bu organizasyonu üstlenen kişinin organizasyon kapsamındaki faaliyetleri inşaatın yapımına ve organizasyona ilişkin her türlü işlerden (işçi ve usta temini, malzeme alımı, her türlü ödeme ve tahsilat vb.) meydana gelmekte olup, ticari faaliyet olarak değerlendirilmeyen özel ihtiyaca ilişkin inşaat işleri mesken inşaatlarına yöneliktir.

         İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 28/12/2005 tarihinde şahsınıza ait arsa üzerinde özel işyeri inşaatına başladığınız belirtilmekte olup, yaptığınız işyeri inşaatı ticari faaliyet kapsamında inşaat işi olduğundan, bu faaliyetiniz neticesinde doğan kazancın Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanca ilişkin hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

         Bu uygulamada, inşa ettiğiniz işyerinin satılmak amacıyla yapılıp yapılmamasının veya satılıp satılmamasının hiçbir önemi bulunmamaktadır.

         Diğer taraftan, işyeri inşaatınızın tamamlanmasını müteakip bu işyerinizi mevcut olan ticari işletmenize dahil etmeniz durumunda, bu tarih itibarıyla söz konusu işyeri inşaatınıza ait harcamaları maliyet bedeli üzerinden kayıtlarınıza dahil etmeniz gerekmektedir. Söz konusu işyerinizin mevcut ticari işletmenize dahil edilmemesini tercih etmeniz halinde ise bu işyeri inşaat faaliyetinizin ayrı bir ticari işletme olarak değerlendirileceği tabiidir. 

Kaynak: İsmmmo
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.