T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ KDV VE DİĞER VERGİLER GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : 66813766-160[1-2017/3]-45844 31.01.2019
Konu : Miras Hukuku nitelikli ölünceye kadar bakma sözleşmesi gereğince intikal eden malların veraset yoluyla intikal edildiği kabul edilerek veraset ve intikal vergisine tabi tutulması
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; 21.12.2016 tarihinde amcanız … ile noter huzurunda miras hukuku nitelikli ölünceye kadar bakma sözleşmesi imzaladığınız, bu sözleşmenin amcanızın sahip olduğu taşınır ve taşınmazlar için amcanızın ölümünden sonra şahsınıza ait olacak şekilde tescil hakkı veren ölüme bağlı bir tasarruf içerdiği ve amcanızın bir süre sonra vefat ettiği belirtilerek, söz konusu sözleşme gereğince adınıza tescil edilen gayrimenkullerin 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununa göre verasaten intikal kapsamında mı, ivazsız intikal kapsamında mı, yoksa ivazlı intikal kapsamında mı değerlendirileceği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir.
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye’de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu; 2 nci maddesinin (c) bendinde de “Veraset” tabirinin; miras, vasiyet ve miras mukavelesi gibi ölüme bağlı tasarrufları ifade ettiği, 5 inci maddesinde de veraset ve intikal vergisi mükellefinin veraset yoluyla veya ivazsız bir tarzda mal iktisap eden şahıs olduğu hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre, malların veraset yoluyla veya her ne şekilde olursa olsun karşılıksız bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikali veraset ve intikal vergisine tabi olup, miras, vasiyet ve miras mukavelesi gibi ölüme bağlı tasarruflar veraseten intikal kapsamında bulunmaktadır.
Türk Borçlar Kanununun 611 inci maddesinde, “Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bakım borçlusunun bakım alacaklısını ölünceye kadar bakıp gözetmeyi, bakım alacaklısının da bir malvarlığını veya bazı malvarlığı değerlerini ona devretme borcunu üstlendiği sözleşmedir.
Bakım borçlusu, bakım alacaklısı tarafından mirasçı atanmışsa, ölünceye kadar bakma sözleşmesine miras sözleşmesine ilişkin hükümler uygulanır.” hükmü, Türk Medeni Kanununun 364 üncü maddesinde de, “Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır. Eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler saklıdır.” hükmü yer almaktadır.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi teoride borçlar hukuku nitelikli ölünceye kadar bakma sözleşmesi ve miras hukuku nitelikli ölünceye kadar bakma sözleşmesi olarak iki gruba ayrılmaktadır. Miras hukuku nitelikli ölünceye kadar bakma sözleşmesinde bakım borçlusu ancak bakım alacaklısı öldüğünde karşı edimi iktisap etme imkanına sahiptir. Bu sözleşmenin borçlar hukuku nitelikli ölünceye kadar bakma sözleşmesinden farkı ise bakım alacaklısının karşı ediminin bir ölüme bağlı tasarruf içinde yer almasıdır. Bakım borçlusu Türk Borçlar Kanununun 611 inci maddesi gereğince bakım alacaklısı tarafından karşı edim olarak mirasçı atanmışsa ya da kendisine belirli mal bırakılmışsa Türk Medeni Kanununda yer alan miras sözleşmesi hükümleri uygulama alanı bulacaktır. Örneğin, miras hukuku nitelikli ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile malvarlığının tamamının veya bir kısmının bakım borçlusuna devri ya da bakım borçlusunun mirasçı olarak atanması veya ona malvarlığının bir kısmının vasiyet edilmesi suretiyle mirasçıların saklı paylarına tecavüz edilmesi halinde, saklı paylı mirasçıların tenkis davası açabilme haklarının olması; sözleşmenin miras sözleşmesinde kabul edilen sona erme nedenlerine de tabi olması gibi hallerde miras sözleşmesine ilişkin hükümlerin uygulanacağı kabul edilmektedir.
Özelge talebinize konu … Noterliğinde düzenlenen 21/12/2016 tarih ve … yevmiye numaralı “Düzenleme Şeklinde Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi”nin incelenmesinden; amcanız …’in, kendisine ölünceye kadar bakmanız, sağlık, bakım, beslenme, barınma, giyim ve benzeri bütün giderlerini ve her türlü ihtiyaçlarını temin etmeniz şartı ile sahip olduğu taşınmazlardaki hak ve hisselerinin tamamı ile plakası belirtilen iki adet araçtaki mülkiyetinin ölümünden sonra şahsınıza ait olacağını kabul ve beyan ettiği, şahsınızca da bu hususların kabul ve beyan edildiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, söz konusu sözleşmenin, 7338 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin (c) bendinde belirtilen “ölüme bağlı tasarruf” içeren miras hukuku nitelikli ölünceye kadar bakma sözleşmesi olması nedeniyle, bu sözleşme gereği tarafınıza intikal eden malların veraset yoluyla intikal ettiğinin kabul edilerek veraset ve intikal vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Kaynak: GİB
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
