Firmamızda çalışan personelimiz kanser tedavisi sonucu vefat etmiştir. Merhumun 4’a kapsamında 650 günü (her türlü borçlanma hariç) mevcuttur. Askerlik hizmeti ise 450 gündür. Bir de 1 veya 2 yıla denk gelen 4b hizmeti mevcut olup borçlarını ödemediği için pasif görünmektedir. Öncelikle ölüm tarihi 01.10.2008 tarihinden sonra olduğu için ÖLÜM aylığına hak kazanmak için Her türlü borçlanma hariç 900 gün şartı veyahut borçlanma dahil 1.800 gün şartı gerekmektedir. Vefat eden personelimiz için BAĞ-KUR gün ihyası yapabilir miyiz? Bir de BAĞ-KUR ve SGK günlerini birleştirip ÖLÜM AYLIĞI almasını sağlamak teknik olarak mümkün müdür?
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,
4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş, olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır.
4b için ihya yapılandırma yeni bitti. Geriye dönük borç sorgulaması yapıp en fazla yapılandırma kanunun kapsamına girmeyen sonraki tarihlere rastlayan prim borçları ödenebilir bunun dışında imkân bulunmamaktadır.
_______________________________________________________________________
1- Ölüm aylığı nedir?
Ölüm aylığı; vefat eden bir sigortalının geride kalan hak sahiplerine Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanan emekli aylığı demektir.
2- Ölüm aylığına hak kazanma koşulları nelerdir?
Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
a-) En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya
b-) 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,
olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır.
Ayrıca;
a-) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,
b-) Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,
durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmayacaktır.
Ancak, 01.10.2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınacaktır.
Ayrıca, kendi nam ve hesabına (4/b li) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.
3- Ölüm aylığı kimlere bağlanır?
Ölüm aylığı, ölen sigortalının;
a-) Eşine,
b-) Çocuklarına,
c-) Anne ve babasına, bağlanır.
4- Hayatını Kaybeden Sigortalının Eşine Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır. Sigortalının dul eşine % 50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 i oranında aylık bağlanacaktır.
5- Hayatını kaybeden sigortalının çocuklarına aylık bağlanmasının şartları nelerdir?
Ölen sigortalının çocuklarına aylık bağlanabilmesi için çocukların;
– Cinsiyeti,
– Yaşı,
– Malul olup olmaması,
– Öğrenim durumu
– Medeni hali gibi kıstaslar mevcuttur.
6- Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için neler gereklidir?
Evli olup olmadıklarına bakılmaksızın, erkek çocukların;
– Yükseköğrenim görmeleri halinde 25 yaşını doldurmamış olmamaları,
– Ortaöğrenim görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları,
– Herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış olmaları
– Çalışmıyor olmaları (Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında)
– Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması, şarttır.
7- Kız çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için neler gereklidir?
– Çalışmıyor olmaları (Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında),
– Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
– Evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır.
– Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.
***Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirdiği tespit edilen çocuklara da evli olup olmadığına, yaşına veya cinsiyetine bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.
8- Malul çocuklara bağlanan aylıkların kesilmesi ne şekilde olur?
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları,
Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı,
Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas tutulan rapor tarihini, izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.
9- Hayatını kaybeden sigortalının anne ve/veya babasına aylık bağlanmasının şartları nelerdir?
Anne ve/veya babaya aylık bağlanabilmesi için de yine birtakım kıstaslar mevcuttur.
– Öncelikle anne ve/veya baba 65 yaşın altında ise, ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisse olmak zorundadır.
– Ayrıca anne ve/veya babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirleri asgari ücretin net tutarından az olmak zorundadır.
– Yine anne ve/veya babaya ölen çocuklarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için, diğer çocuklarından hak kazanılan gelir/aylıklar hariç olmak üzere, gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması da şarttır.
Anne ve/veya baba 65 yaşın üstünde ise,
– Yukarıda belirtilen şartları taşımaları halinde ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisseye bakılmamakta, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı bağlanmaktadır.
10- Ölüm Aylığı Bağlanması için nereye ve nasıl başvurulur? Müracaat için gerekli belgeler nelerdir?
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için hak sahiplerinin, örneği Kurumca hazırlanan tahsis talep dilekçesi ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne ya da Sosyal Güvenlik Merkezine başvurması şarttır. Hizmet akdine tabi (4/a lı) ve kendi nam ve hesabına (4/b li) çalışmış sigortalıların hak sahipleri için Tahsis talep dilekçesine;
-18 yaşını doldurmayanlar hariç, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmayan erkek çocukların ilgili öğretim kurumundan alacakları öğrenci belgesi,
-15 yaşından küçük çocuklar hariç olmak üzere bir adet fotoğraf
-Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu
-Vasi İlamı (Hak sahiplerine vasi tayin edilmesi durumunda) eklenir.
11- Ölüm Aylığı hangi durumlarda kesilir?
Ölen sigortalının;
– Eşi yeniden evlendiği takdirde,
– Ölen sigortalının çocuklarının
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında
– Çalışmaya başlamaları,
– Kendi sigortalılıkları nedeniyle taraflarına gelir veya aylık bağlanması,
– Evli olmayan kız çocuğu evlendiği takdirde,
Herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmeyen erkek çocuğu 18 yaşını doldurduğu, ortaöğrenim gören erkek çocuğu 20 yaşını doldurduğu, yükseköğrenim gören erkek çocuğu 25 yaşını doldurduğu takdirde,
– Anne ve/veya babasına, diğer çocuklarından hak kazandıkları gelir/aylıklar dışında, gelir/aylık bağlandığı takdirde,
– Anne ve/veya babası asgari ücretin net tutarından fazla gelir elde ettiği takdirde,
bağlanmış bulunan ölüm aylıkları kesilir
Kaynak: ismmmo
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
