Mahmut ESEN
E.Mülkiye Başmüfettişi
Bazı kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasını ve 17 ayrı kanunda ek/değişikleri içerdiği için milyonlarca yurttaşımızı yakından ilgilendiren 7256 sayılı Kanunun hükümleri, önemi nedeniyle analitik olarak özetlenerek aşağıya çıkarılmıştır.
“Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Dair Kanun“11.11.2020 gün ve 7256 sayı ile TBMM de kabul edilmiştir. Henüz R.G. yayınlanmamıştır. Cumhuriyet yönetimi döneminde kabul edilmiş 37’nci vergi affıdır.
1-“Torba” niteliğindeki bu Kanunla: 31.08.2020 tarihi itibarıyla kamu idarelerine beyan edilmesi gereken veya kamu idarelerince tahsili gereken vergiler, vergi cezaları, bunlara bağlı gecikme faiz/zamları; idari para cezaları; SGK prim alacakları ve cezaları ve diğer kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
2- Yapılandırma usul ve esasları Kanun’un 1’inci, 2’nci, 3’üncü ve 4’üncü maddelerinde kapsamlı bir şekilde düzenlenmiştir.
Yeniden yapılandırma sırasında kesinleşmiş vergi asıllarının ve idari para cezalarının tamamı, vergi cezaların ise %50 ‘si tahsil edilecektir.
Ayrıca kamu alacakları için idareler tarafından tahakkuk ettirilmiş olan gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezaları alacaklarının tahsilinden ise vazgeçilecektir. Bunları yerine gecikme faizi oranına göre daha düşük olan (Yİ- ÜFE) esas alınarak belirlenecek tutarın tahsil edilmesiyle yetinilecektir.
Daha önceki yapılandırma uygulamalarında olduğu gibi borçlulara iki ayda bir ödenmek üzere 6-18 arasında değişen taksit olanağı getirilmiştir.
Bu Kanundan yararlanmak isteyen borçluların 31.12.2020 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Ayrıntılara ilişkin konularda uygulayıcılara yol göstermek üzere tebliğler çıkarılacaktır.
3-Mücbir sebep nedeniyle beyanname verme/ödeme süresi 2020 yılının Ekim/Kasım/Aralık aylarına ertelenmiş olan borçlara Kanun hükümleri uygulanmayacaktır.
Belediyelerin alacak/borçlarının yapılandırılması konularda bazı özel düzenlemeler getirilmiştir.
Hizmet karşılığı alınması gereken ücret alacakları; su, atık su ve katı atık bedelleri de özel olarak Kanun kapsamına alınmış, Emlak Vergisi ve işyerlerinden alınan ÇTV ikinci taksitleri ise yapılandırma kapsamı dışında tutulmuştur.
Belediyeler, bağlı idareler ile şirketlerinin kamu kurum ve kuruluşlarına olan ve uzlaşma komisyonlarınca karara bağlanmış borçları, 6360 sayılı Kanunla tüzel kişiliği kaldırılmış mahalli idarelerin borçları kapsam dışında bırakılmıştır.
Belediyeler, bağlı idareler ve şirketlerinin mülkiyetlerindeki taşınmaz malların satış/irtifak hakkı/kiraya verilmesinden kaynaklanan alacaklarının tahsili için (açılmış davalardan vazgeçilmesi, mahkeme/icra/vekalet ücreti vb. ) özel düzenleme yapılmıştır.
Belediyelerin kalkınma ajanslarına ile DSİ olan borçları için özel bir ödeme planı getirilmiştir.
4- 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda ek/ değişikler yapılmış, bu suretle işsizliği hafifletmek istihdamı artırmak amacıyla işverenlere bazı teşvikler sağlanmış ve kolaylıklar getirilmiştir.
(Bu bağlamda;
-İşsizlik sigortasından yararlanmış sigortalıların; 90 gün içinde tekrar işe başlamaları ve asgari bir yıl çalışmaları halinde işsizlik dönemine ait SGK primlerinin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
-Kadın, genç ve mesleki yeterlilik belgesi sahipleri ile ilave istihdam edilenlere uygulanmakta olan teşviklerin süresinin uzatılması için CB yetki verilmiştir.
-Ahilik Sandığı uygulaması iki yıl daha ertelenmiştir.
-Özel sektör işyerinde çalışanlara sağlanan kısa süreli çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteğinden yararlanma süresi uzatılmıştır.
-01.01.2019-17.04.2020 tarihleri arasındaki dönemde iş sözleşmesi sona erenlerin istihdama katılması ve kayıt dışı çalışanların kayıt altına alınmasının sağlanması için 01.12.2020 tarihinden başlamak üzere işverenlere bazı/yeni teşvikler getirilmiştir.
-2019/Ocak-2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdama katılım teşvik edilmektedir.)
5- 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda küçül esnaf muafiyeti, beyannamede indirilecek giderler, vergi tevkifatı, yabancı ülkelerde ödenmiş vergilerin mahsubu, yarışlara katılan atların jokerlerine yapılan ödemelerden kesintiler ve yurtdışındaki servetlerin yurt içine getirilmeden serbestçe tasarruf edilmesi vb. konularında ek/değişikler yapılmıştır.
6- 3095 sayılı KDV Kanununda dahilde işleme suretiyle ihraç, Milli Eğitim Bakanlığına alınacak bilgisayar/yazılım hizmetleri, UEFA Şampiyonlar Ligi müsabakaları konularında getirilmiş istisnaların süreleri uzatılmıştır.
7-3194 sayılı İmar Kanununa ek ve geçici madde eklenmiş; elektronik haberleşme istasyonlarının yapımı konusunda bazı düzenlemeler getirilmiştir.
(Bu bağlamda;
- Kamu/özel mülkiyete konu arsa ve araziler üzerinde yapılacak elektronik haberleşme istasyonları için gerekli olan onbeş metreden yüksek kule ve direkler ve bunların zorunlu altyapı elemanları 1/1000 planlarda herhangi bedel/ücret/harç alınmaksızın gösterilecektir.
- Kule/direkler ve alt yapı unsurlarının yapımı için ruhsat alınması zorunluluğu getirilmiştir. İşletmecilerden (istisnalar dışında) yapı/kullanım harcı tutarında izin bedeli alınacaktır.
- Arsa ve araziler üzerine yapılacak yüksekliği 15 metreden az kule/direkler ve alt yapı unsurlarının yapımına malik ile işletmeci arasında kira/kullanım sözleşmesi varsa izin verilecektir.
- Kamu kurum ve kuruluşlarının arsa/arazileri için ödenecek yıllık kullanım ücreti, Bakanlık (UAB) tarafından yer seçim belgesi için belirlenmiş bedel baz alınarak tespit edilecektir.
- Yapılar üzerine on metreden az kule ve direklerde işletmeci ile malik arasında kiralama/kullanım sözleşmesi yapılması koşulu ile izin verilecektir.
- 20.02.2020 tarihinden önce kurulmuş kule ve direkler için geçici madde ile başvuru ve ruhsat alınması, yıkım ve para cezalarına ilişkin kararların uygulanmayacağı vb. konularda özel düzenlemeler getirilmiştir.)
8- Turizm tesisleri yapılmak üzere kamu arazi tahsis edilmiş turizm işletmecilerinden tahsili gereken alacaklar bir yıl süre ile ertelenmiştir.
9-Türkiye İş Kurumu Başkan/ yönetim kurulu üyeleri ve personeli hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanmayacağına ilişkin hüküm kaldırılmıştır.
10-Covid-19 salgını nedeniyle hükümlülerin denetimli serbestlikten yararlanma süreleri uzatılmıştır.
11– 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununda ek/değişiklikler yapılmıştır.
(Bu bağlamda;
-Basın ve gazetecilik mesleğinde fiilen çalışanlara tanınan 90 günlük fiili hizmet zammı verilmesi konusu AYM iptal kararı üzerine yeniden düzenlenmiştir. Basın Kartı Yönetmeliği yerine 14 sayılı CBK göre basın kartı sahibi olmak koşulu getirilmiştir.
– Bağ-Kur sigortalılarının prim borçlarının ödemeleri/yapılandırılması veya sigortalık durumların durdurulması, sonradan ihyası konularında düzenleme yapılmıştır.)
12- Kurumlar Vergisi Kanununda ek/değişiklikler yapılmıştır. Hisselerinin en az %20 sini halka arz edilen kurumlardan daha düşük oranlı vergi tahakkuk/tahsilatı yapılacaktır.
Dernek/vakıflar ve MEB bağlı döner sermayeli işletmelerin elde ettikleri gelirlerden ötürü iktisadi işletme sayılmayacağına ilişkin süre 5 yıl uzatılmıştır.
13-Olağanüstü hal kapsamında kabul edilmiş kanunlarla, haklarında (unvanlarını/meslek adlarını ve sıfatlarını kullanmama, kimlik kartları/silah ruhsatlarının alınması vb.) ilave tedbirler alınmış kişiler için kamu kurum ve kuruluşlarına başvuru hakkı olanağı getirilmiştir.
14- Vakıflar Gn. Md. kiraya verilmiş taşınmazların kira ücretlerinin ödenmemesi halinde sözleşmenin feshi ve mülki idare amir tarafından tahliyesine ilişkin düzenlemelerin yürürlüğe giriş tarihi altı ay uzatılmıştır.
15-Dernek/kooperatiflerin genel kurul toplantıları 31.07.2020 tarihinden itibaren altı ay süre ile ertelenebilecektir.
Kaynak: Mahmut ESEN – E. Mülkiye Başmüfettişi’nin Özel İzni ile yayınlanmıştır. Yazının Tüm hakları ve sorumluluğu yazara aittir.
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
