Meslek odası tarifesinin altında serbest meslek makbuzu düzenlenebilir mi?

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, serbest meslek erbabı olduğunuz, yapmış olduğunuz proje çizimi faaliyeti sonucunda almış olduğunuz ücretin, iskonto yapmak zorunda kalmanız nedeniyle Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği tarafından belirlenen asgari ücret tarifesinden düşük olduğunu belirterek konu hakkında Başkanlığımız görüşü  talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu, 67 nci maddesinin birinci fıkrasında da serbest meslek kazancının bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ile diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan fark olduğu hükme bağlanmıştır.

Anılan Kanunun 2 nci maddesinin ikinci paragrafında, Kanunda aksine hüküm olmadıkça kazanç ve iratların gelirin tespitinde gerçek ve safi miktarları ile nazara alınacağı hükmüne yer verilmiş olup, Kanunda hizmete ilişkin bedelin; ilgili meslek teşekkülünce tespit edilmiş bir tarife varsa bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamayacağına ilişkin bir hüküm yer almamaktadır.

Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ” Vergi kanunlarının uygulanması ve ispat” başlıklı 3’üncü maddesinde;

“…….

B) İspat: Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır.

Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir. Şu kadar ki, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit ifadesi ispatlama vasıtası olarak kullanılamaz.

İktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfeti bunu iddia eden tarafa aittir.” hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/1 inci maddesine göre Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisine tabi bulunmaktadır.

Kanunun “Teslim ve Hizmet İşlemlerinde Matrah” başlıklı 20/1 inci maddesinde; “Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedeldir.” hükmüne yer verilmiştir.

Yine Kanunu’nun 25/a maddesinde; teslim ve  hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontolar matraha dahil olmayan  unsurlar arasında sayılmıştır.

Aynı Kanunun 27/5 inci maddesinde; “Serbest meslek faaliyetleri için ilgili meslek teşekküllerince tespit edilmiş bir tarife varsa, hizmet bedeli, bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamaz.”hükmü yer almış bulunmaktadır.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; gelir vergisi uygulaması bakımından esas alınacak bedel, bu hizmetin karşılığını teşkil eden gerçek bedel olacaktır. Diğer taraftan , anılan bedelin iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir bedel olmaması gerekir. Aksi taktirde bu durumun ispat külfeti şahsınıza ait olacaktır.

Ancak, serbest meslek faaliyetleri için düzenlenecek serbest meslek makbuzunda Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği tarafından tespit edilen tarifede belirlenen tutar üzerinden Katma Değer Vergisi hesaplanması gerekmekte olup, tarifede yer alan tutardan daha düşük bir matrah esas alınarak katma değer vergisi hesaplanması ise mümkün bulunmamaktadır.

Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.