Kurumlar Vergisinden istisna edilen kazanca isabet eden giderler diğer kazançlardan indirilir mi?
5.17. Kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara isabet eden giderlerin diğer kazançlardan indirilememesi
Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında, iştirak hissesi alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere, kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesinin kabul edilmeyeceği hükmü yer almaktadır.
Maddenin üçüncü fıkrası hakkında, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen değişiklik önergesinin gerekçesinde, “…Kurumlar vergisinden istisna edilen kazançların elde edilmesi sırasında zarar doğması halinde bu zararlar gider fazlalığından kaynaklandığı için istisna kapsamındaki faaliyetlerden doğan zararların da giderlerde olduğu gibi kurum kazancından indirilmemesi gerekir. Dolayısıyla, kurumlar vergisinden istisna edilen kazancın elde edilmesi sırasında giderlerin yanı sıra gider fazlalığından doğan zararlar da aynı kapsamda değerlendirilerek konuya ilişkin düzenleme önerilmektedir.” denilmiştir.
Dolayısıyla, söz konusu hüküm Kurumlar Vergisi Kanunu ile özel kanunlarda yer alan kurumlar vergisinden müstesna kazançları kapsamaktadır. İştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere, kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin giderlerin kanunen kabul edilmeyen gider olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde, kurumlar vergisinden istisna edilen kazançların elde edilmesi sırasında zarar doğması halinde bu zararların da istisna kapsamı dışındaki gelirlerden indirilmemesi gerekmektedir.
Kanunun anılan hükmü, kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin olarak yapılan giderlerin, kurumun vergiye tabi diğer kazanç tutarının tespitinde kurum kazancını azaltıcı veya kurum zararlı ise bu zararı artırıcı bir unsur olarak indirim konusu yapılamayacağını ifade etmektedir. Bu nedenle, bu gelirlerin elde edilmesi için yapılan giderlerin sadece kurumlar vergisinden istisna edilen söz konusu kazançların tespitinde indirim konusu yapılacağı tabiidir.
Örnek 1: (A) Limited Şirketinin 2006 yılı konfeksiyon imalâtı ve satışı faaliyetinden sağladığı hasılat tutarı 20.000.-TL, buna ilişkin giderleri ise 12.000.-TL olarak gerçekleşmiştir.
Bu kurum, aynı yılda serbest bölgede bulunan şubeden 10.000.-TL hasılat elde etmiş olup bu faaliyetin elde edilmesi için 4.000.-TL gider yapılmıştır.
Bu durumda, anılan kurumun ödeyeceği kurumlar vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Kurumun 2006 yılı hasılatının toplam tutarı…………………………. 30.000.- TL
– Konfeksiyon imalât ve satış hasılatı……………………….. 20.000.- TL
– Serbest bölgeden elde edilen gelir………………………….. 10.000.- TL
Giderler……………………………………………………………………………. (-) 16.000.- TL
– Konfeksiyon imalat ve satışı ile ilgili giderler …………. 12.000.- TL
– Serbest bölge gelirinin elde edilmesi için yapılan gid. 4.000.- TL
Ticari bilanço kârı ……………………………………………………………… 14.000.- TL
– Konfeksiyon imalat ve satış kârı (20.000-12.000=)……. 8.000.- TL
– Serbest bölge kârı (10.000-4.000=) …………………………… 6.000.- TL
İstisna kazanç indirimi (serbest bölge kazancı)………………….. (-) 6.000.- TL
Kurumlar vergisi matrahı …………………………………………………….. 8.000.- TL
Kurumlar vergisi ………………………………………………………………….. 1.600.- TL
(8.000 x %20 =)
Görüldüğü gibi, kurumlar vergisinden istisna olan serbest bölgeden elde edilen gelirlerin elde edilmesi için yapılan 4.000.- TL gider, bölge dışı faaliyetlerle ilişkilendirilmemiş ve kurumlar vergisine tabi diğer kazançlardan indirim konusu yapılmamıştır.
İstisna kazançlar ile diğer faaliyetlerden doğan kazançların, işletme kayıtlarında ayrımının yapılması ve istisna kazançlara ilişkin maliyet ve gider unsurlarının, diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlarla ilişkilendirilmemesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, istisna kapsamındaki faaliyetlerin zararla sonuçlanması halinde, zarar tutarı “kanunen kabul edilmeyen gider” olarak dikkate alınacaktır.
Örnek 2: ODTÜ Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyet gösteren (B) A.Ş.’nin 2006 yılında bu bölgedeki istisna kapsamındaki faaliyeti 15.000.- TL zararla sonuçlanmıştır. Bu kurumun aynı yılda bölge dışındaki faaliyetleri nedeniyle 20.000.- TL kazancı bulunmaktadır.
Bu durumda, anılan kurumun ödeyeceği kurumlar vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Teknoloji geliştirme bölgesi dışındaki kazancı………………….. 20.000.- TL
Teknoloji geliştirme bölgesinde oluşan zarar ………………… (15.000).- TL
Ticari bilanço kârı……………………………………………………………….. 5.000.- TL
Kanunen kabul edilmeyen giderler……………………………………. 15.000.- TL
-Teknoloji geliştirme bölgesinde oluşan zarar (15.000).- TL
Kurumlar vergisi matrahı……………………………………………………………………. 20.000.- TL
– Ticari bilanço kârı………………………………………………….. 5.000.- TL
– Kanunen kabul edilmeyen giderler………………………. 15.000.- TL
Hesaplanan kurumlar vergisi………………………………………………. 4.000.- TL
(20.000 x %20)
Örnek 3: ODTÜ Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyet gösteren (C) Limited Şirketi, 2006 yılında bu bölgedeki istisna kapsamındaki faaliyeti dolayısıyla 15.000.- TL gider yapmış ancak henüz bir hasılat gerçekleşmemiştir. Bu kurumun aynı yılda bölge dışındaki faaliyetleri nedeniyle 25.000.- TL hasılatı ve bu hasılatın elde edilmesine yönelik 5.000.- TL gideri bulunmaktadır.
Bu durumda, anılan kurumun ödeyeceği kurumlar vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Teknoloji geliştirme bölgesi dışındaki hasılatı……………………… 25.000.- TL
Bu kazanca ilişkin yapılan gider toplamı…………………………….. (5.000).- TL
Teknoloji geliştirme bölgesi dışındaki kazancı……………………… 20.000.- TL
Teknoloji geliştirme bölgesi hasılatı……………………………………………. 0.- TL
Teknoloji geliştirme bölgesinde oluşan zarar (gider)……….. (15.000).- TL
Ticari bilanço kârı………………………………………………………………….. 5.000.- TL
– Teknoloji geliştirme bölgesi dışındaki kazancı ………………….. 20.000.- TL
– Teknoloji geliştirme bölgesinde oluşan zarar ………………… (15.000).- TL
Kanunen kabul edilmeyen giderler………………………………………. 15.000.- TL
-Teknoloji geliştirme bölgesinde oluşan zarar …………………. (15.000).- TL
Kurumlar vergisi matrahı……………………………………………………… 20.000.- TL
– Ticari bilanço kârı………………………………………………………………… 5.000.- TL
– Kanunen kabul edilmeyen giderler……………………………………. 15.000.- TL
Hesaplanan kurumlar vergisi…………………………………………………. 4.000.- TL
(20.000 x %20)
Kaynak:Gib
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
BENZER İÇERİKLER
Eğitim tesisleri için uygulanan Kurumlar vergisi istisnasının detaylarını biliyor musunuz?
Bankaların Kazançları için Kurumlar Vergisi İstisnası uygulanır mı?
Taşınmazların Satışında Kurumlar Vergisi İstisnasının detayları nedir?
