| T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) | ||||
| Sayı | : | B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-70-3-230 | 19/03/2010 | |
| Konu | : | (2010-GVK-70-3) | ||
İlgide kayıtlı dilekçenizin incelenmesinden, tapuda kızınız adına tescilli bulunan bir daireye ait kira bedelinin, kızınızın banka hesabına yatırıldığı halde, şahsınıza ait kira borcuna karşılık kirada oturduğunuz gayrimenkulün sahibi hesabına EFT yoluyla havale edildiği belirtilerek, tapuda adınıza kayıtlı olmayan ancak kira gelirini kendi kira gideriniz için kullandığınız gayrimenkule ilişkin gayrimenkul sermaye iradı beyannamesinin kimin adına verileceği hususunda Başkanlığımızdan görüş istenildiği anlaşılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde, aynı maddede bentler halinde sayılan mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu hükme bağlanmıştır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununa göre, gayrimenkuller açısından “sahip olma” kavramı mülkiyet hakkına sahip olmayı ifade etmekte olup, gayrimenkuller üzerindeki mülkiyet hakkı tapuya tescil ile doğmaktadır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasında; “Vergi kanunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz.” hükmü yer almıştır.
Yapılan bu açıklamalar çerçevesinde, tapuda kızınız adına kayıtlı olan gayrimenkulün kiraya verilmesinden elde edilen gayrimenkul sermaye iradının, yine kızınız tarafından Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmekte olup, bu gelirin kendinize ait kira borcunun ödenmesinde kullanılmış olması bu durumu değiştirmeyecektir.
…
ÖZET
Tapuda Kızınız Adına Kayıtlı Meskenden Elde Edilen Kira Gelirinin Beyanı
Gayrimenkul gelirlerinin beyanı, özellikle mülk sahipliği ile kira gelirinin kullanımının farklı olduğu durumlarda merak edilen bir konudur. Bu yazımızda, tapuda kızınız adına kayıtlı bir daireden elde edilen kira gelirinin kimin tarafından beyan edilmesi gerektiği konusunu ele alacağız.
Tapuda Mülkiyet Hakkı Kime Aittir?
Öncelikle, mülkiyet hakkı Türk Medeni Kanunu’na göre tapu kaydıyla tescil edilir. Yani bir gayrimenkulün sahibi, tapuda kimin adına tescilli ise o kişi olarak kabul edilir. Bu durum, vergisel sorumluluğun da temelini oluşturur.
Gayrimenkul Sermaye İradı Nedir?
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesi uyarınca:
- Mal ve hakların sahipleri, zilyedleri veya irtifak/intifa hakkı sahipleri tarafından kiraya verilmesinden elde edilen gelirler, gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul edilir.
Kira geliri elde eden kişinin, bu gelirini yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan etmesi zorunludur.
Kira Gelirini Kullanım Şekli Beyan Sorumluluğunu Değiştirir mi?
Bazı durumlarda, kira geliri doğrudan mülk sahibinin banka hesabına yatırılsa bile bu gelir, başkası tarafından kullanılabilir. Örneğin:
- Tapuda kızınız adına kayıtlı bir daireden elde edilen kira bedeli, kızınızın banka hesabına yatırılıyor.
- Ancak bu kira geliri, sizin kira borcunuzun ödenmesinde kullanılıyor.
Bu durumda, kira geliri kızınızın hesabına yatmış olsa da, mülk sahibi kimse beyan yükümlülüğü o kişiye aittir. Mülk sahibi tapuda kızınız olduğu için:
- Kızınız, bu kira gelirini Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan etmek zorundadır.
- Kiranın sizin kira borcunuzun ödenmesinde kullanılması, vergisel sorumluluğu değiştirmez.
Vergi Kanunlarına Göre Özel Anlaşmaların Etkisi
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 8. maddesi gereği:
Vergi kanunları tarafından kabul edilen özel durumlar dışında, mükellefiyetle ilgili yapılan özel anlaşmalar vergi daireleri açısından bağlayıcı değildir. Bu da demektir ki:
- Kira gelirinin sizin borcunuz için kullanılmış olması, kira gelirini beyan etme sorumluluğunu mülk sahibinden almaz.
- Tapu kayıtları kimin adına ise, beyan yükümlülüğü de o kişiye aittir.
Sonuç: Beyan Edilmesi Gereken Kişi Kimdir?
Tapuda kızınız adına tescilli olan bir gayrimenkulden elde edilen kira gelirinin:
- Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi, kızınız tarafından verilmelidir.
- Kira gelirinin sizin kira borcunuzun ödenmesinde kullanılması, kızınızın beyan sorumluluğunu değiştirmez.
Bu nedenle, kira gelirlerini doğru kişilerin beyan etmesi hem vergi kanunlarına uygunluk sağlar hem de olası cezai yaptırımların önüne geçer.
Sıkça Sorulan Sorular:
- Kira geliri başkasının borcu için kullanılırsa, beyan kime aittir?
Yanıt: Tapuda kayıtlı mülk sahibine aittir. - Kira geliri banka hesabıma yatmadı, yine de beyan vermem gerekir mi?
Yanıt: Evet, tapuda sizin adınıza kayıtlıysa beyan zorunludur.
Bu ve benzeri konularda doğru bilgi ve işlem yapmak, vergiyle ilgili olası risklerin önüne geçecektir.
***
YASAL DAYANAK
Gayrimenkul Sermaye İradının Tarifi
Madde 70
Aşağıda yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır: 1. Arazi, bina (Döşeli olarak kiraya verilenlerde döşeme için alınan kira bedelleri dahildir), maden suları, menba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların mütemmim cüzileri ve teferruatı; 2. Voli mahalleri ve dalyanlar; 3. Gayrimenkullerin, ayrı olarak kiraya verilen mütemmim cüzileri ve teferruatı ile bilumum tesisatı demirbaş eşyası ve döşemeleri; 4. Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar; 5. (3239 sayılı Kanunun 55’inci maddesiyle değişen bent) Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı (İhtira beratının mucitleri veya kanunî mirasçıları tarafından kiralanmasından doğan kazançlar, serbest meslek kazancıdır.), alameti farika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi haklar (Bu hakların kullanılması için gerekli malzeme ve teçhizat bedelleri de gayrimenkul sermaye iradı sayılır.); 6. (202 sayılı Kanunun 35’inci maddesiyle değişen bent) Telif hakları (bu hakların, müellifleri veya bunların kanuni mirasçıları tarafından kiralanmasından doğan kazançlar, serbest meslek kazancıdır); 7. (202 sayılı Kanunun 35’inci maddesiyle değişen bent) Gemi ve gemi payları (Motorlu olup olmadıklarına ve tonilatolarına bakılmaz) ile bilumum motorlu tahmil ve tahliye vasıtaları; 8. (3239 sayılı Kanunun 55’inci maddesiyle değişen bent) Motorlu nakil ve cer vasıtaları, her türlü motorlu araç, makine ve tesisat ile bunların eklentileri. (3239 sayılı Kanunun 55’inci maddesiyle değişen fıkra) Yukarıda yazılı mallar ve haklar ticarî veya zirai bir işletmeye dahil bulunduğu takdirde bunların iratları ticarî veya zirai kazancın tespitine müteallik hükümlere göre hesaplanır. (3239 sayılı Kanunun 55’inci maddesiyle değişen fıkra) Tüccarlara ait olsa dahi, işletmeye dahil bulunmayan gayrimenkullerle haklar hakkında bu bölümdeki hükümler uygulanır. (2361 sayılı Kanunun 49’uncu maddesiyle değişen fıkra) Vakfın gelirinden hizmet karşılığı olmayarak alınan hisseler ile zirai faaliyete bilfiil iştirak etmeksizin sadece üründen pay alan arazi sahiplerinin gelirleri bu kanunun uygulanmasında gayrimenkul sermaye iradı addolunur. |
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
