T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 90792880-155[4510]-E.435967 09.11.2018
Konu : Damga Vergisi Defteri hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi Kamu İktisadi Teşebbüsü olan kuruluşunuzun 16, 32 ve 43 Seri No.lu Damga Vergisi Genel Tebliğlerine göre sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunduğu ve kurumunuzun çalışanlarına yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlara ait damga vergisinin her bir ücretliye ait bordro için ayrı ayrı damga vergisi defterine kayıt yapılıp yapılmayacağı ile beyan ve ödemesinin nasıl yapılacağı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği gibi, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, 19 uncu maddesinde; genel ve özel bütçeli dairelerle il özel idareleri ve belediyeler, bankalar, iktisadi kamu teşekkülleri ile bunların iştirakleri ve müesseseleri ve benzeri teşekkül, iştirak ve müesseselerin ödemelerinde kullanılan ve nispi vergiye tabi bulunan makbuzlarla bu mahiyetteki kağıtlara ait vergilerin, bu ödemelerin yapılması, avans suretiyle ödemelerde avansın itası sırasında ilgili daire ve müesseseler tarafından istihkaklardan kesinti yapılması şekliyle tahsil edileceği, 22 nci maddesinin (a) bendinde; Maliye Bakanlığınca belirlenen mükellefler, kurum ve kuruluşlar tarafından bir ay içinde düzenlenen kağıtların vergisinin, ertesi ayın yirminci (371 Sıra No.’lu VUK Tebliği uyarınca yirmiüçüncü) günü akşamına kadar vergi dairesine bir beyanname ile bildirileceği ve yirmialtıncı günü akşamına kadar ödeneceği, 23 üncü maddesinde; genel bütçeli daireler dışında kalan ve istihkaktan kesinti yapmak durumunda bulunan daire ve müesseseler tarafından bir ay içinde kesilen damga vergisinin, ertesi ayın yirminci (371 sıra no.lu VUK Tebliği uyarınca 23 üncü) günü akşamına kadar ödemenin yapıldığı yer vergi dairesine bir beyanname ile bildirileceği ve 26 ncı günü akşamına kadar yatırılacağı hükümlerine yer verilmiştir.
Aynı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar” başlıklı bölümünün 1/b fıkrasında da; maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtların nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, 10 ve 11 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliğlerinde; ödemelerden (maaş, ücret ve sair adlarla hizmet karşılığı yapılan kat’i veya avans ödemeleri ve nispi vergiye tabi, müteahhit ve diğer şahıslara yapılan kat’i veya avans şeklindeki istihkak ödemeleri gibi) kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisinin, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 19 ve 23 üncü maddeleri uyarınca muhtasar beyanname ile beyan edileceği ve ödeneceği belirtilmektedir.
Diğer taraftan, 20 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde, “Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci ve Damga Vergisi Kanununun 29 uncu maddelerinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak düzenledikleri kağıtlara ait damga vergisini makbuz karşılığı ve istihkaktan kesinti şekliyle ödeyen mükelleflerin, bu ödemelere ilişkin olarak aşağıda belirtilen esaslara göre işlem yapmaları uygun görülmüştür.
- Bu kuruluşlar makbuz karşılığı ve istihkaktan kesinti yapılması şeklindeki ödemeleri kaydetmek için “Damga Vergisi Defteri” adı altında özel bir defter tutacaklardır. Bu defterlerin tutulmasında, Vergi Usul Kanununun kayıt nizamı ve tasdik zamanına ilişkin 215-219 uncu ve 221 inci maddelerindeki hükümlere uyulacaktır. 1983 yılında kullanılacak olan söz konusu defter, yukarıda belirtilen hükümler uyarınca, bu uygulamanın yürürlüğe gireceği 1.5.1983 tarihinden önce notere tastik ettirilecektir.
- Kayıt işlemi yapılırken makbuz karşılığı ödemeye ilişkin kağıtlar defterin bir bölümünde, istihkaktan kesinti şekliyle ödemeye ilişkin kağıtlarda diğer bölümünde ayrı ayrı gösterilecektir.
- Söz konusu defterin her bölümüne takvim yılı başından itibaren 1 den başlayıp teselsül ettirilen sıra numarası verilecektir.
- Defterde ayrıca düzenlenen kağıdın türü, tarihi, varsa numarası, vergi matrah ve miktarı belirtilecektir.
- Makbuz karşılığı ödemenin kapsamına giren kağıtlara, “…………… YTL damga vergisi tarafımızdan makbuz mukabili ödenecektir. Defter sıra no…” yeknesak bir kaşe vurulacak ve eskiden olduğu gibi bu şerh kuruluşların yetkililerince onaylanacaktır.
- Kağıda ait damga vergisi miktarı ile defter sıra numarası kağıda vurulan kaşedeki ilgili yerlere yazılacaktır.
- Kaşeleme işlemi, düzenlenen kağıdın varsa sureti ve dip koçanı üzerine de yapılacak ve bu kağıda asıl kağıda verilen sıra numarası yazılacaktır.
- Gerek makbuz mukabili ödeme kapsamına giren kağıtların, gerekse istihkak ödemelerinde düzenlenen kağıtların kaydedileceği bu defter, muhafaza süresi için de yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arzedilecektir.” şeklinde açıklamalar yapılmıştır.
43 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde ise, Tebliğin (3.1) bölümünde, Damga Vergisi Kanununun 22 nci maddesinin son fıkrasının verdiği yetkiye istinaden Bakanlığımızca, daha önce yayımlanan 16 Seri No.lu Damga Vergisi Genel Tebliğinde sayılan kurum ve kuruluşlar arasında yer alan Kamu İktisadi Teşebbüslerinin sürekli damga vergisi mükellefiyetlerinin devam etmesinin uygun görüldüğü, (3.2) bölümünde, Damga Vergisi Kanunu 16 Seri No.lu Genel Tebliğinde sayılan kurum ve kuruluşların eskiden olduğu gibi damga vergisi defteri tutması ve bu defterleri notere veya ticaret sicil memurluğuna tasdik ettirmesi uygulamasına devam etmeleri gerektiği açıklanmıştır.
Kurumunuzun 11/12/1984 tarihli ve 18602 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ana Statüsünde, 08/06/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz ve faaliyetlerinde özerkliğe sahip, sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir iktisadi devlet teşekkülü olduğu belirtilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, sürekli damga vergisi mükellefiyetinizin bulunduğu dikkate alındığında, damga vergisi defteri tutmanız ve her biri ayrı kağıt olarak damga vergisine konu teşkil eden söz konusu kağıtların damga vergisi defterine kaydedilmesi işleminin 20 Seri No.lu Genel Tebliğinde yapılan açıklamalar çerçevesinde yapılması gerekmektedir.
Kaynak: GİB Özelge
Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
