Ev sahipleri arasında sıkça sorulan konulardan biri, tek konutu olup bu evi kiraya veren ve başka bir evde kiracı olarak yaşayan kişilerin emlak vergisi muafiyetinden yararlanıp yararlanamayacağıdır. Özellikle emekli vatandaşlar bu konuda büyük merak içindedir.
Bu yazımızda, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın verdiği resmi görüş doğrultusunda indirimli emlak vergisi uygulamasının şartlarını açıklıyoruz.
Emlak Vergisinde İndirimli Oran Uygulaması Nedir?
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’na göre, bazı özel durumlara sahip olan kişiler için bina vergisi oranı sıfıra kadar indirilebilmektedir. Bu durumdan yararlanabilecek kişiler arasında:
- Hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler
- Geliri sadece emekli maaşından ibaret olanlar
- Şehit yakınları, gaziler, engelliler
gibi gruplar yer alır.
Ayrıca bu indirimin uygulanabilmesi için:
- Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskene sahip olunması,
- Mülkün intifa hakkına sahip olunması (kullanım hakkı),
- Evin yazlık ya da dinlenme amacıyla kullanılmaması
gerekmektedir.
Kiraya Verilen Evde Oturulmazsa Muafiyet Bozulur mu?
Hayır, bozulmaz.
38 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği’ne göre, tek konutunu kiraya verip başka bir evde kiracı olarak yaşayan kişiler, diğer şartları sağlıyorsa indirimli bina vergisi oranından (sıfır oran) yararlanabilir.
Yani, emekli maaşı dışında başka geliri olmayan bir kişi, sahip olduğu tek evini kiraya verip başka bir konutta kiracı olarak yaşasa dahi, emlak vergisi muafiyetinden faydalanabilir.
Emekli Maaşı Dışında Geliriniz Varsa Ne Olur?
Eğer bir kişinin geliri sadece sosyal güvenlik kurumlarından aldığı emekli maaşı ise, bu gelir emlak vergisi muafiyetini engellemez.
Ancak, bunun dışında düzenli menkul sermaye gelirleri (örneğin faiz, temettü vb.) varsa, bu gelirlerin toplamı gelir vergisi tarifesinin ikinci diliminde belirtilen sınırı aşıyorsa, o zaman kişi muafiyet kapsamından çıkabilir.
Kimler Yararlanabilir? – Özet Şartlar
Aşağıdaki tüm şartları sağlayanlar emlak vergisi muafiyetinden faydalanabilir:
- Türkiye sınırları içinde brüt 200 m²’yi geçmeyen tek meskene sahip olmak
- Sadece emekli maaşı gibi sosyal güvenlik geliri bulunması
- Evin yazlık veya dinlenme amaçlı kullanılmaması
- Mülkün kendi adına kayıtlı olması veya intifa hakkına sahip olunması
- Başka bir konutta kiracı olarak yaşamak
- Yukarıdaki şartlara ek olarak, emlak vergisi beyannamesi ile başvuru yapılması
Sonuç
Eğer yalnızca emekli maaşıyla geçiniyor ve tek bir konut sahibiyseniz, bu konutu kiraya verip başka bir evde kiracı olarak yaşıyor olsanız bile, emlak vergisi muafiyetinden faydalanmanız mümkündür.
İndirimli (sıfır) emlak vergisi oranından yararlanmak için bağlı bulunduğunuz belediyeye başvurarak ilgili beyannameyi vermeniz yeterlidir.
Tek Konut Sahipleri İçin Emlak Vergisi Muafiyeti – Soru-Cevap Tablosu
| Soru | Cevap |
|---|---|
| Sadece bir konutum var, ancak kiraya verdim. Başka bir evde kiracı olarak oturuyorum. İndirimli emlak vergisi uygulanır mı? | Evet. Tek konutunuz varsa ve gerekli diğer şartları sağlıyorsanız, muafiyetten yararlanabilirsiniz. |
| Kiraya verdiğim konutta oturmuyorum. Bu, indirimli oran hakkımı etkiler mi? | Hayır. Meskende bizzat oturma şartı aranmaz. Kiraya verip kirada oturmak muafiyeti engellemez. |
| Başka gelirlerim de var. Muafiyet hakkımı kaybeder miyim? | Sadece emekli maaşı gibi sosyal güvenlik geliriniz varsa, hak devam eder. Diğer düzenli gelirler sınıra göre değerlendirilir. |
| Emlak vergisi indirimi için brüt metrekare sınırı var mı? | Evet. Brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konut olması gerekir. |
| Bu haktan kimler yararlanabilir? | Emekliler, hiç geliri olmayanlar, şehit yakınları, gaziler, engelliler ve yasal şartları sağlayan diğer kişiler. |
| Emlak vergisi indirimi her yıl otomatik mi uygulanır? | Hayır. İlk yıl belediyeye başvuru yapılmalı, gerekli beyan verilmelidir. |
| Yazlık ev sahipleri bu muafiyetten yararlanabilir mi? | Hayır. Dinlenme amacıyla kullanılan meskenler bu kapsamın dışındadır. |
ÖRNEK ÖZELGE
| T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞ I(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü) | ||||
| Sayı | : | B.07.1.GİB.4.06.17.02-175-1[8-2011/78]-358 | 14/03/2012 | |
| Konu | : | Sahip olunan tek meskenin kiraya verilmesi ve başka bir evde kirada oturulması durumunda emlak vergisi uygulaması. | ||
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, emekli maaşı dışında başkaca bir gelirin olmadığı, sahip olunan tek konutu kiraya verip başka bir evde kiracı olarak oturulduğu belirtilerek bu durumda indirimli emlak vergisi oranı uygulamasından faydalanıp faydalanılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadaır.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında,
“Bakanlar Kurulu, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, özürlülerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu hükme istinaden 1998 ila 2006 yılları arasında muhtelif tarihlerde çıkarılmış olan Bakanlar Kurulu Kararları ile, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin (2004 yılından itibaren), gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, özürlülerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskene sahip olmaları halinde (2004 yılından itibaren intifa hakkına sahip olunması hali dahil), bu mesken için uygulanacak emlak vergisi oranı sıfır olarak belirlenmiştir.
Öte yandan, 38 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğinin I/3-(a) bölümünde; “İndirimli vergi oranının uygulanması için meskende bizzat oturma şartı aranmamaktadır. Bu nedenle, sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kirada oturanlar da diğer şartları taşımaları kaydıyla indirimli vergi oranından faydalanabileceklerdir.” ifadelerine yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 45 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğinin “Tek Meskene Ait Bina Vergisi İndiriminden Faydalanan Mükelleflere İndirimli (sıfır) Bina Vergisi Oranı Uygulaması” başlıklı 3 üncü bölümünün üçüncü fıkrasında da; “Ancak, gelirin sürekli olması özelliği de dikkate alınarak hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile geliri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların elde ettikleri ve yıllık tutarı toplamı bina vergisi indiriminden yararlanılan yıldan bir önceki yılda geçerli olan Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı geçmeyen her türlü menkul sermaye iradı gelirleri, indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanmaya engel teşkil eden gelirler arasında değerlendirilmeyecektir.” açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu itibarla, 38 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğinin I/3-(a) bölümünde yer alan açıklamalar çerçevesinde emekli maaşı dışında başkaca bir geliri olmayanın sahip olduğu meskeni kiraya verip kendisi de kirada oturması durumunda diğer şartların da taşınması halinde indirimli vergi oranından yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
…
TAVSİYE EDİLEN VİDEO İÇERİK
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
