Kira geliri elde eden gayrimenkul sahiplerinin en çok merak ettiği konulardan biri de, kiracının evi tahliye etmesi karşılığında yapılan ödemelerin gelir vergisi beyannamesinde gider olarak gösterilip gösterilemeyeceğidir. Bu yazımızda, 2020 yılında İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen özelge kapsamında, bu konuyu yasal çerçevede ele alıyoruz.
Kiracının Tahliyesi Karşılığında Yapılan Ödeme
Bir gayrimenkul sahibi, kiracısından taşınmasını istediğinde, bazı durumlarda tahliye sürecini kolaylaştırmak amacıyla kiracıya maddi destek verebiliyor. Örneğin:
- Depozito iadesi
- Taşınma masrafı desteği
- Yeni evin daha yüksek kira farkına katkı
Yukarıdaki harcamalar kimi zaman ciddi bir tutara ulaşabiliyor. Peki, bu ödeme kira gelirinden düşülebilir mi?
Vergi Mevzuatına Göre Gider Olarak Kabul Edilen Harcamalar
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na göre, konut veya iş yeri gibi taşınmazlardan elde edilen gelirler gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlanır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 74. maddesinde, kira gelirinden indirilebilecek giderler tek tek sayılmıştır. Örneğin:
- Emlak vergisi
- Sigorta giderleri
- Bakım ve onarım masrafları
- Amortismanlar
Ancak bu listede, kiracının tahliyesi için yapılan ödeme gibi bir kalem yer almamaktadır. Dolayısıyla, vergi mevzuatına göre, bu tür ödemeler gider olarak indirilemez.
Kiracının Taşınma Masrafları Vergiden Düşülür mü?
Hayır. Kiracının taşınma sürecinde yaptığı masraflar için gayrimenkul sahibinin ödediği tutarlar, vergiden düşülemez. Bu ödemeler, gayrimenkul sermaye iradının tespitinde gider olarak kabul edilmez.
Aynı şekilde, yeni taşınacağı evin yüksek kirasına destek amacıyla yapılan ödemeler de gelir vergisi açısından dikkate alınmaz.
Depozito Geri Ödemesi Vergi Gideri Sayılır mı?
Depozito, kiralama sürecinde kiracıdan geçici olarak alınan bir teminattır. Sözleşme sona erdiğinde geri verilmesi gereken bir tutardır. Bu nedenle, kiracıya iade edilen depozito da gider olarak beyan edilemez.
Vergi mevzuatına göre, zaten kiracının hakkı olan bu para, gider sayılabilecek bir ödeme değildir.
Vergi Dairesinin Görüşü Ne Diyor?
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından yayımlanan özelgeye göre:
“Gayrimenkulünüzün tahliyesi karşılığında kiracınıza yapmış olduğunuz ödemeler, beyan edilecek kira gelirinden indirim konusu yapılamaz. Bu ödemeler, Gelir Vergisi Kanunu’nun 74. maddesinde yer alan giderler arasında bulunmamaktadır.”
Bu açıklama, gayrimenkul sahiplerinin kira geliri beyanında nelere dikkat etmesi gerektiğini net bir şekilde ortaya koymaktadır.
Sonuç: Tahliye Ödemeleri Vergiden Düşülemez
Kiracının tahliyesi için yapılan ödemeler veya depozito iadeleri, kira gelirinden düşülebilir giderler arasında yer almaz. Bu nedenle, yıllık gelir vergisi beyannamesi hazırlanırken bu tür harcamaların indirim konusu yapılması mümkün değildir.
Kira geliriniz üzerinden doğru ve eksiksiz beyan yapmak için bir mali müşavirle görüşmeniz önemli olabilir.
ÖRNEK ÖZELGE
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü
| Sayı | : | 62030549-120[74-2019/1443]-354140 | 06.05.2020 | |
| Konu | : | Gayrimenkulün tahliyesi karşılığında kiracıya yapılan ödemelerin gayrimenkul sermaye iradının beyanında gider olarak indirim konusu yapılıp yapılmayacağı | ||
| İlgi | : | 28/10/2019 tarih 3452692 sayılı özelge talep formu |
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzunda;
– … adresinde bulunan gayrimenkulünüzü kiraya vererek 2019 takvim yılı Ekim ayı kirası dahil toplam 33.900-TL kira bedelinin tarafınızca banka havalesi yoluyla tahsil edildiği,
– Kiracınızdan gayrimenkulünüzü tahliye etmesini istediğiniz ve kiracınızın, depozito iadesi için 3200-TL, taşınma için yapacağı bilimum masraflar için 6.800-TL ile bulacağı yeni evin daha yüksek kira değeri ile şimdiki kira değeri arasındaki farka destek olarak 10.000-TL olarak toplam 20.000-TL karşılığında gayrimenkulünüzü tahliye etmeyi kabul ettiği ve söz konusu tutarı kiracınıza ödediğiniz belirtilerek
Kiracınıza, gayrimenkulünüzü tahliye etmesi karşılığında ödemiş olduğunuz söz konusu tutarların 2019 takvim yılına ilişkin olarak vereceğiniz gelir vergisi beyannamenizde kira gelirinden indirim konusu yapılıp yapılamayacağı veya gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinin birinci fıkrasında, maddede sayılan mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 72 nci maddesinde, gayrimenkul sermaye iratlarında gayrisafi hasılatın 70 inci maddede yazılı mal ve hakların kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak nakden veya aynen tahsil edilen kira bedellerinin tutarı olduğu hükmü yer almıştır.
Anılan Kanunun 74 üncü maddesinde de gayrimenkul sermaye iratlarında safi iradın bulunması için 21 inci maddeye göre istisna edilen gayrisafi hasılata isabet edenler hariç olmak üzere gayrisafi hasılattan yalnızca bu maddede yazılı giderlerin indirilebileceği hükmüne yer verilmiştir. Buna göre, gerçek gider yönteminin tercih edilmesi halinde, safi tutarın tespitinde, hangi harcamaların gider olarak dikkate alınabileceği bentler halinde sayılmak suretiyle belirlenmiş olup kiraya veren tarafından gayrimenkulün tahliyesi için kiracıya yapılan ödemelerin gider olarak dikkate alınabileceği hususunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasında; “Vergi kanunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz.“ hükmü yer almıştır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, gayrimenkulünüzün tahliyesi karşılığında; mevcut kiracınızın taşınma masrafları ile kiracınız tarafından yeni kiralanacak gayrimenkulle şu an kirada oturduğu (maliki olduğunuz) gayrimenkulün kira bedeli arasındaki farka destek olmak amacıyla kiracınıza yapmış olduğunuz ödemeler 2019 yılına ilişkin olarak elde etmiş olduğunuz ve beyan edilecek kira gelirinden indirim konusu yapılamayacağı gibi Gelir Vergisi Kanununun 74 üncü maddesinde sayılan giderler arasında da yer almayan söz konusu ödemelerin, gayrimenkul sermaye iradının tespitinde gider olarak da dikkate alınamayacağı tabiidir.
Öte yandan, kiracıdan emanet alınmış para niteliğinde olan depozitonun kiracıya geri ödenmesi halinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
…
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
