Örnek 1:
Mükellef (E), 2016 yılında tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş 29.000 TL işyeri kira geliri,
40.000 TL mevduat faizi ile birlikte konut olarak kiraya verdiği dairesinden 3.700 TL kira geliri elde etmiştir.
İşyeri Kira Geliri (Brüt) 29.000 TL
Konut Kira Geliri 3.700 TL
Mevduat Faizi 40.000 TL
Beyan Edilecek Gelir Tutarı YOK
Yapılacak Hesaplama:
1- Tevkif yoluyla vergilendirilen 40.000 TL mevduat faizi geliri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecektir.
2- Konut kira gelirinden 3.800 TL’lik istisna düşülecek olup, kalan tutar beyan edilecektir.
Örnekte, istisna haddinin altında konut kira geliri elde edildiğinden beyan edilmeyecektir.
3- Tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş işyeri kira geliri olan 29.000 TL ise 30.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir.
Örnek 2:
Mükellef (G), 2016 yılında konut kredisi kullanarak 220.000 TL’ye aldığı dairesini aylık 1.600 TL’den konut olarak kiraya vermiş ve 19.200 TL kira geliri elde etmiştir.
Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, gerçek gider yöntemini seçmiş olup, bu konut ile ilgili 2.100 TL asansör ve sigorta gideri yapmıştır.
Konut kredisi için 2016 yılında bankaya ödenen faiz tutarı da 4.400 TL’dir.
Yapılacak Hesaplama:
Mükellef (G), konut olarak kiraya vermiş olduğu daire için 2016 yılında ödediği asansör, sigorta ve faiz gideri ile birlikte iktisap bedelinin % 5’i olan (220.000 x %5 =) 11.000 TL’yi indirim konusu yapabilecektir.
Toplam Gider = 2.100 + 4.400 + 11.000 = 17.500 TL’dir.
Gerçek gider usulünü seçen mükellefler, vergiden istisna edilen kısma isabet eden giderleri hasılatlarından gider olarak indiremeyecekler, sadece vergiye tabi hasılata isabet eden giderleri indirebileceklerdir. Bunun için toplam gider tutarının vergiye tabi hasılata isabet eden kısmının hesaplanması gerekir.
Vergiye tabi hasılata isabet eden gider aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.
Vergiye Tabi Hasılat = Toplam Hasılat – Konut Kira Geliri İstisnası
Vergiye Tabi Hasılat = 19.200 – 3.800 = 15.400 TL
Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Örnek 3:
Ayşe YILMAZ, 2016 yılında konut olarak kiraya verdiği dairesinden 32.000 TL
İşyeri olarak kiraya verdiği dairesinden ise 60.500 TL brüt kira geliri elde etmiştir.
İşyeri için ödenen kira bedelleri üzerinden 12.100 TL tevkifat yapılmıştır.
Beyana tabi başka geliri bulunmayan mükellef, götürü gider yöntemini seçmiştir.
Konut kira gelirinin istisnayı aşan tutarı ile,
İşyeri kira geliri toplamı olan (28.200 + 60.500 =) 88.700 TL,
2016 yılı için beyan sınırı olan 30.000 TL’yi aştığı için,
tevkifata tabi tutulmuş olan işyeri kira geliri de konut kira geliri ile birlikte beyan edilecektir.
Mükellefin elde ettiği gelir toplamı (ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı) 2016 yılı için 110.000 TL’yi aşmadığından 3.800 TL’lik istisnadan yararlanacaktır.
Konut ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanır. Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.