Temlikname ile Kira Gelirinin Devri Mümkün mü? GMSİ Beyanında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ) yani kira geliri elde eden mükellefler arasında zaman zaman merak edilen bir konu da, kira gelirinin temlik yoluyla bir başka kişiye devredilip devredilemeyeceğidir. Özellikle mülk sahibi olan bir kişinin, kira gelirini örneğin çocuğunun hesabına aktarmak istemesi gibi durumlar, vergi kanunları açısından nasıl değerlendirilir?
Bu yazıda, kira gelirinin temliki, vergi mükellefiyetinin devri, ve GMSİ beyanı konularını özet olarak ele alıyoruz.
Temlikname ile Kira Gelirini Devretmek Mümkün mü?
Kastamonu Defterdarlığı’nın 09.05.2016 tarihli resmi yazısına göre, kira geliri temlikname ile bir başkasına devredilse bile, bu durum mülkiyet hakkı değişmediği sürece vergi mükellefiyetini sona erdirmez.
Yani:
Tapuda malik (sahip) olarak kim görünüyorsa, kira gelirini beyan etmekle yükümlü kişi de odur. Kira bedelinin bir başkasının hesabına yatırılması, ya da kiracıya böyle bir talimat verilmesi mükellefiyet açısından geçerli sayılmaz.
Gelir Vergisi Kanununa Göre Mükellef Kimdir?
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesine göre:
“Kira geliri elde edilen gayrimenkulün sahibi, zilyedi, irtifak/intifa hakkı sahibi ya da kiracısı bu gelirden sorumludur.”
Dolayısıyla gayrimenkul tapuda kimin adına kayıtlıysa, vergi yükümlüsü de o kişidir.
Vergi Usul Kanunu Ne Diyor?
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 8. maddesinde de açıkça belirtildiği üzere:
“Vergi kanunlarıyla kabul edilen haller dışında, özel sözleşmeler (temlikname dahil) vergi dairelerini bağlamaz.”
Yani özel anlaşmaların vergi idaresi nezdinde bir bağlayıcılığı yoktur.
Örnek Durum: Kızına Temlikname Veren Mülk Sahibi
Örnek olayda, mülk sahibi kişi kira gelirini temlikname ile kızına devretmiş ve vergi dairesine mükellefiyetin sona erdirilmesi için başvuruda bulunmuştur. Ancak tapu kaydı hâlâ mülk sahibi adına olduğu için talep reddedilmiş ve mükellefiyetin devam etmesi gerektiği bildirilmiştir.
Sonuç: Kira Gelirinin Vergilendirilmesi Sahiplik Esasına Göre Yapılır
Özetle;
- Tapu kaydı mülk sahibi kimdeyse, kira gelirini o kişi beyan etmek zorundadır.
- Temlikname ile kira geliri başka birine devredilmiş olsa bile, vergi sorumluluğu devredilmiş sayılmaz.
- GMSİ beyanı yapılırken bu konuya özellikle dikkat edilmesi gerekir.
Vergisel açıdan bir hata ya da cezai işlemle karşılaşmamak için, kira gelirlerinizi beyan ederken tapu kaydı ve yasal mülkiyet durumunu esas almanız gerektiğini unutmayın.
ÖRNEK ÖZELGE
T.C.
KASTAMONU VALİLİĞİ
Defterdarlık Gelir Müdürlüğü
| Sayı | : | 57062627-010.01-11 | 09/05/2016 | |
| Konu | : | Temlikname ile GMSİ mükellefiyet devri | ||
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; Kastamonu Vergi Dairesi Müdürlüğünde gayrimenkul sermaye iradı gelirinizden dolayı mükellef olduğunuzu, kira gelirinizi temlikname ile kızınıza devrederek mükellefiyetinizin sona erdirilmesi için bağlı olduğunuz Vergi Dairesi Müdürlüğüne başvurduğunuzu, tapu kaydının kendi adınıza kayıtlı olmasından dolayı talebinizin reddedildiğini, kiracılarınıza da kiralarınızı temlikname vermiş olduğunuz kızınızın banka hesabına yatırmaları konusunda talimat verdiğinizi belirterek gayrimenkul sermaye iradı yönünden kızınız adına mükellefiyet tesis edilmesi hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde, maddede bentler halinde belirtilen mal ve hakların, sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu hükme bağlanmıştır.
Söz konusu hüküm uyarınca, gayrimenkul sermaye iradının mükellefi, kira gelirine konu mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri ile kiralanmış bir mal veya hakkın kiraya verilmesi durumunda kiracılardır.
Diğer taraftan; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununa göre, gayrimenkuller açısından “sahip olma”kavramı, mülkiyet hakkına sahip olmayı ifade etmekte olup, gayrimenkuller üzerindeki mülkiyet hakkı tapuya tescil ile doğmaktadır
Öte yandan; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasında, “Vergi kanunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, tapuda adınıza kayıtlı olan gayrimenkulün kiraya verilmesinden elde edilen gayrimenkul sermaye iradının, tarafınızca verilecek Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmekte olup, kiralama işlemine konu gayrimenkulünüzden elde etmekte olduğunuz kira gelirinizi temlikname ile kızınıza devretmiş olmanızın, mükellefiyet durumunuza bir etkisi bulunmadığından, gayrimenkul sermaye iradı yönünden adınıza tesis edilen mükellefiyetin devam ettirilmesi gerekmektedir.
…
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Kira gelirini temlikname ile başka birine devretmek mümkün mü?
Evet, temlikname ile kira geliri başka bir kişiye devredilebilir. Ancak vergi daireleri açısından geçerli olan, mülkiyet hakkının kime ait olduğudur. Tapu kaydı kimin adına ise vergi mükellefi de odur.
2. Kira gelirini kızımın hesabına yatırmalarını söyledim, bu mükellefiyeti değiştirir mi?
Hayır. Kira bedelinin başka birine ödenmesi, vergi kanunlarına göre mükellefiyet durumunu değiştirmez. Kira gelirinin beyanı, mülkiyet sahibi tarafından yapılmalıdır.
3. Kira geliri beyanında temliknamenin yasal geçerliliği nedir?
Temlikname özel bir sözleşmedir. Ancak Vergi Usul Kanunu’na göre vergi dairelerini bağlamaz. Dolayısıyla kira gelirinin beyanı tapu sahibi tarafından yapılmalıdır.
4. Temlik edilen kira gelirinden dolayı kızımın adına mükellefiyet tesis ettirebilir miyim?
Hayır. Tapu sizin adınıza kayıtlı olduğu sürece, kira gelirinden doğan vergi yükümlülüğü de size aittir. Bu nedenle kızınız adına mükellefiyet oluşturulamaz.
TAVSİYE EDİLEN VİDEO İÇERİK
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
