6 Haziran 2017 tarihinde Resmi Gazete’de gerçek kişiler tarafından serbest dolaşıma giriş talebinde bulunulacak şahsi eşya, genel amaçlarla serbest dolaşıma girecek diğer eşya, işyeri nakli suretiyle serbest dolaşıma girecek sermaye malları ve diğer malzemeler, engellilerin kullanımına mahsus eşya ile kriz hallerinde zarar görenlere gönderilen eşyanın serbest dolaşıma girişi esnasında muafiyet tanınacak halleri ve bu muafiyetin kullanılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacı ile Tebliğ yayımlanmıştır.
1- KİMLER GÜMRÜK VERGİSİNDEN MUAF OLARAK MOTORLU VEYA MOTORSUZ ÖZEL NAKİL VASITALARI SERBEST DOLAŞIM HAKKINI KULLANABİLİR?
Aşağıda belirtilen kişiler, motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarını gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokabilirler;
1.1- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları,
1.2- Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri,
1.3- Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler,
1.4- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları.
2- MOTORLU VEYA MOTORSUZ ÖZEL NAKİL VASITALARI SERBEST DOLAŞIM MUAFİYET KOŞULLARI NEDİR?
Muafiyetten yararlanabilmek için aşağıda belirtilen şartların yerine getirilmesi gerekir;
2.1- Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının, belirtilen kişilerin ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden; yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri olan kişilerin atama kararının yayımlandığı tarihten sonraki ilk giriş tarihinden, kişilerin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmeleri halinde son giriş tarihinden; Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıların yurt dışında yerleşik murisin ise ölüm tarihinden en az altı ay öncesinde, yurt dışında yerleşik bulundukları ülkede adlarına kayıtlı olması. (Bu muafiyetten faydalanan kişilerin yerleşim yerini Türkiye’ye nakletmeden önce iki ayrı ülkede bulunması ve aracın çeşitli nedenlerle kişinin adına ilk bulunulan ülkede kayıtlı olarak kalması halinde, kişi adına yurt dışında kayıtlı olma süresi en az altı ay olmak koşuluyla, kişinin ikametini naklettiği ülkede adına kayıtlı olması şartı aranmaz.)
2.2- Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının, kişilerin adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla, model yılı dâhil, 3 yıldan eski olmaması.
2.3- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları; yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri; Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler tarafından gerçekleştirilecek motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının ithalinde aile ünitesi esas alınır. Aile ünitesinin tespitinde vukuatlı nüfus kayıt örneğindeki bilgilere bakılır.
2.4- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları ve Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları yurt dışında yerleşik murisin Türkiye Gümrük Bölgesinde geriye doğru bir takvim yılında 6 aydan fazla kalmamış olmaları gerekir. Türkiye Gümrük Bölgesinde bir takvim yılında 45 güne kadar kalışlar yurt dışındaki ikamet süresinden sayılır. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son 10 yıl içinde en az 5 yıl ikamet eden gerçek kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmaz.
2.5- Bu maddede yer alan diğer koşulların sağlanması şartıyla, motorlu ve motorsuz nakil vasıtalarının her birinden birer adet serbest dolaşıma sokulabilir.
3- KİMLER GÜMRÜK SERBEST DOLAŞIM MUAFİYETİNDEN FAYDALANAMAZ?
3.1- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında 24 ayı aşmayan süreyle geçici olarak görevlendirilen kamu görevlileri için bu bölüm hükümleri uygulanmaz.
3.2- Evlilik suretiyle Türk vatandaşlığına geçenler bu bölümde yer alan muafiyetten faydalanamazlar.
3.3- Motorlu ticari araçlar ve diğer ticari nakil vasıtalarının bu bölüm kapsamında muafen serbest dolaşıma girişine izin verilmez.
3.4- Sürekli görevle yabancı bir ülkede bulunmakta iken, yine sürekli görevle başka bir yabancı ülkeye atanması nedeniyle yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakledemeyen kamu görevlileri için bu bölüm hükümleri uygulanmaz.
3.5- Belirtilen şartlar sağlanmış ve yabancı bir ülkede yeniden ikamet tesis edilmiş olsa dahi, muafen ithal edilen vasıtanın serbest dolaşıma giriş tarihinden itibaren 5 yıl geçmedikçe, aynı kişilerin motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının muafen serbest dolaşıma girişine ilişkin talepleri kabul edilmez. Bu bölüm kapsamı motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarına ilişkin gümrük işlemlerinde, kişinin kendisi ve aile ünitesindeki diğer kişiler tarafından söz konusu 5 yıllık süre içinde, bu hakkın mükerrer olarak kullanılıp kullanılmadığı elektronik sistemler üzerinden tespit edilir.
3.6- Türk vatandaşlığından çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazanan kişiler bu bölümde yer alan muafiyetten faydalanamazlar.
4- SERBEST DOLAŞIM MUAFİYETİNE BAŞVURU SÜRELERİ NE ZAMANDIR?
Mücbir sebep veya beklenmeyen haller saklı kalmak kaydıyla, muafiyetten faydalanma hakkına sahip kişilerin kendisi, eşi veya 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 225’inci maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler tarafından aşağıda belirtilen süreler içerisinde gümrük idaresine müracaat edilmesi gerekmektedir;
4.1- Yurt dışında 24 ay ikamet eden Türk vatandaşlarının; ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden itibaren 6 ay,
4.2- Kamu görevlilerinin; görev sürelerinin bitimini müteakip Türkiye’ye ilk giriş tarihinden itibaren 6 ay,
4.3- Türk vatandaşlığına geçenlerin; vatandaşlığa geçiş kararından sonra adlarına nüfus kâğıdının düzenlendiği tarihten itibaren 6 ay,
4.4- Miras yoluyla serbest dolaşıma giriş işlemlerinde muafiyetten yararlanacak olan varislerin; veraset ilamı tarihinden itibaren 24 ay.
***Kamu görevlilerinin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmesi halinde Kamu görevlilerinin; görev sürelerinin bitimini müteakip Türkiye’ye ilk giriş tarihinden itibaren 6 ay olarak belirtilen süre, kişinin Türkiye Gümrük Bölgesine son giriş tarihinden itibaren hesaplanır.
5- BAŞVURU İÇİN HANGİ BELGELER İLE NEREYE BAŞVURU YAPILMASI GEREKİR?
Serbest Dolaşım Muafiyetinden faydalanma hakkı olan kişilerin kendisi, eşi veya Gümrük Kanununun 225’inci maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler tarafından, aşağıdaki belgelerle birlikte, araçlar için, Yeşilköy Gümrük Müdürlüğü, Gebze Gümrük Müdürlüğü, İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü ve Ankara Gar Gümrük Müdürlükleri yetkili gümrük idareleridir. Başvuru belirtilen bu Gümrük İdarelerine yapılır.
4.1- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları için;
4.1.1- Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
4.1.2- Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
4.1.3- Yerleşim yerinin nakledildiği ülkede bulunan dış temsilciliğimiz tarafından motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişi için düzenlenmiş ikamet nakil belgesi,
4.1.4- Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği.
4.2- Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri için;
4.2.1- Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
4.2.2- Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
4.2.3- Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
4.2.4- Atama kararı veya görevin sona erdiğini gösteren, kamu görevlisinin bağlı bulunduğu kamu kurum veya kuruluşu tarafından verilecek belge.
4.3- Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler için;
4.3.1- Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
4.3.2- Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
4.3.3- Yerleşim yerinin nakledildiği ülkede bulunan dış temsilciliğimiz tarafından motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişi için düzenlenmiş ikamet nakil belgesi,
4.3.4- Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
4.3.5- Türk vatandaşlığına geçişi gösteren belge.
4.4- Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları için;
4.4.1- Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
4.4.2- Veraset ilamı,
4.4.3- Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
4.4.4- Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
4.4.5- Birden fazla varis bulunması halinde, Türkiye’de bulunan diğer mirasçılar için noter tasdikli “feragat mukavelesi”.
***Trafik ve mülkiyet belgesinin herhangi bir nedenle yenilenmesi halinde, aracın önceden de aynı kişi ya da kişilerden biri adına kayıtlı olduğunun belgelendirilmesi şartıyla önceki trafik ve mülkiyet belgelerindeki tarih esas alınır.
5- SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ İŞLEMLERİ NASIL YAPILIR?
5.1- Bu bölüm kapsamı kişilerin Türkiye Gümrük Bölgesi dışında ve/veya Türkiye’de kalış sürelerini gösteren yurda giriş-çıkış kayıtları elektronik sistemler üzerinden tespit edilir.
5.2- Serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanan ve bu bölümde belirtilen vasıtalar için belirtilen yetkili gümrük idareleri tarafından düzenlenecek belgeye/yazıya Ek-1’de yer alan şerh konularak;
5.2.1- Özel kara nakil vasıtaları için düzenlenecek trafik şahadetnamesi ilgili trafik tescil idaresine,
5.2.2- Özel hava nakil vasıtaları için yazılacak yazı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne,
5.2.3- Özel deniz nakil vasıtası için yazılacak yazı vasıtanın kayıtlı olduğu Liman Başkanlığına,
gönderilir.
Kaynak: Resmi Gazete (06.06.2017 – 30088)
Yasal Uyarı: Bu yazıdaki bilgiler sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen bilgilerden yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Muhasebenews veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgilerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
